Herbarz - heraldyka
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Wacław Potocki (ur. 1625 w Woli Łużańskiej, zm. przed 9 lipca 1696 w Łużnej) – sędzia skarbowy, podstarości biecki i sędzia grodzki biecki (w latach 1667-1676), podczaszy krakowski (1678-1685), jeden z głównych twórców barokowych w Polsce, poeta, epik, satyryk i moralista.Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.

Herbarz – dzieło opisujące herby wraz z ich rysunkami i herbownymi, podstawowe źródło historyczne pomocniczej nauki historii - heraldyki.
Historia[ | edytuj kod]
Pierwszymi herbarzami były role herbowe sporządzane od XIII w. z okazji turniejów rycerskich jako pomoc w identyfikacji uczestników i poprawności używanych przez nich herbów. Kolejną formą herbarza, zwłaszcza w zachodniej Europie były urzędowe spisy sporządzane z okazji lustracji dóbr dla celów skarbowych, ozdabiane od XV w. również wizerunkami herbów.
W Polsce rolę tę pełnią rekognicjarze poborowe z wyciśniętymi pieczęciami szlachty danej ziemi. Później pojawiły się herbarze sporządzane w trakcie specjalnych lustracji przeprowadzanych przez heroldów, dla sprawdzenia legalności i poprawności używania herbów. Jednym z najstarszych europejskich herbarzy jest Herbarz Geldrii powstały ok. 1369 r. i uzupełniany do XV w., w którym znajdują się również polskie herby. Pierwszym znanym polskim herbarzem są pochodzące z XV wieku Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae Jana Długosza. Określenie Herbarz używa się też do spisów genealogicznych osób, usystematyzowanych nazwiskami, wraz z informacjami o przynależności herbowej.
Spis herbarzy polskich i z Polską związanych[ | edytuj kod]
- Jan Długosz „Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae” spisany w latach 1464–1480,
- Bartosz Paprocki Gniazdo cnoty – Kraków, 1578.
- Bartosz Paprocki Herby rycerstwa polskiego – Kraków, 1584.
- Bartosz Paprocki Herby rycerstwa polskiego – Kraków, 1858.
- Szymon Okolski Orbis Polonus – Kraków, 1641-1643. V. 1-3.
- Jan Karol Dachnowski Herby szlacheckie w ziemiach pruskich ok.1620, wyd.w oprac. Z. Pentka, Kórnik 1995
- Jan Karol Dachnowski Poczet możnego rycerstwa polskiego ok. 1634
- Wacław Potocki Poczet herbów szlachty Korony Polskiey i Wielkiego Xsięstwa Litewskiego – Krakow, 1696.
- Nobilis Polonie avitis equitum stemmatibus insignita, bellatrix Sarmatia gentilitiis heroum armis munita, dives aurea libertate Lechia patriis regum monilibus adornata - Kalisz, 1702 [1]
- Antoni Swach Herby Polskie - Poznań, 1705
- Ks. Kasper Niesiecki Herby i familie rycerskie tak w Koronie jako y w W.X.L. – Lwów, 1728.
- Ks. Kacper Niesiecki Korona polska – Lwów, 1728-1743.
- Stanisław Józef Duńczewski Herbarz wielu domów Korony Polskiej i W. X. Litewskiego i t. d. przez Stanisława Józefa a Dyneburg Duńczewskiego, 1757
- Ks. Benedykt Chmielowski Zbiór krótki herbów polskich, oraz wsławionych cnotą i naukami Polaków – Warszawa, 1763.
- Wojciech Wielądko, Heraldyka, czyli opisanie herbów, w jakim który jest kształcie oraz familie rodowitej szlachty polskiej i W. Ks. Litewskiego z ich herbami, t. 1-5 - Warszawa 1792-1798.
- Leonhard Dorst:Schlesisches Wappenbuch oder die Wappen des Adels im souverainen Herzogthum Schlesien, der Grafschaft Glatz und der Oberlausitz, t. 1-3, Görlitz 1842-1849 wersja elektroniczna w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej
- Nikołaj Pawliszczew, Herbarz rodzin szlacheckich Królestwa Polskiego najwyżej zatwierdzony, t. 1-2. - Warszawa 1853
- Poczet szlachty galicyjskiej i bukowińskiej, Lwów, 1857, reprint: KAW, Kraków, 198
- Adam Amilkar Kosiński Przewodnik heraldyczny: Monografie kilkudziesięciu znakomitych rodzin, spis rodzin senatorskich i tytuły honorowe posiadających – Kraków 1877
- Ignacy Kapica Milewski Herbarz Ignacego Kapicy Milewskiego, dopełnienie Niesieckiego – Kraków, 1870.
- Ks. Wojciech Wijuk Kojałowicz S.J. herbarz W. X. Litewskiego – Kraków 1897
- Adam Boniecki Herbarz polski, T. 1-17 + dodatek – Warszawa 1899-1913 (nieukończony).
- Seweryn Uruski Rodzina. Herbarz szlachty polskiej, t. 1-15 – Warszawa 1904-1938 (nieukończony).
- Zbigniew Leszczyc Herby szlachty polskiej – Lwów 1908
- Zbigniew Leszczyc Herby szlachty polskiej – Londyn 1990 w opr. M.Paszkiewicza i J.Kulczyckiego
- Wiktor Wittyg, Stanisław Dziadulewicz Nieznana szlachta polska i jej herby – Kraków 1908
- Tablice odmian herbowych – nakł. Juliusz hr. Ostrowski – Warszawa 1909
- Juliusz Karol Ostrowski Księga herbowa rodów polskich – Warszawa 1897
- Emilian von Zernicki-Szeliga Der Polnische Adel und die demselben hinzugetretenen andersländischen Adelsfamilien, Verlag von Henri Strand, Hamburg 1900.
- Emilian von Zernicki-Szeliga Die Polnichen Stammwappen ihre Geschichte und ihre Sagen, Hamburg, 1904
- Franciszek Piekosiński: Herbarz szlachty prowincyi witebskiej, Kraków, Herold polski, 1899
- Franciszek Piekosiński: Poczet rodów szlachty polskiej wieków średnich. Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. Tom II. Lwów 1911.
- Ludwik Korwin-Piotrowski: Ormiańskie rody szlacheckie, Kraków 1934,
- dr Stefan J. Starykoń Kasprzycki - „Polska Encyklopedia Szlachecka”, t. 1-12 - Warszawa 1936–1939.
- Szymon Konarski Szlachta kalwińska w Polsce - Warszawa 1936
- Szymon Konarski Armorial de la noblesse polonaise titrée, Paris, 1958;
- Władysław Pulnarowicz Rycerstwo Polskie Podkarpacia – Przemyśl 1937
- Almanach szlachecki, pod redakcją S. Starykoń-Kasprzyckiego – Warszawa 1939 (nieukończony)
- Sławomir Górzyński, Jerzy Kochanowski Herby szlachty polskiej – Warszawa 1990
- Józef Szymański Herbarz średniowiecznego rycerstwa polskiego – Warszawa 1993
- Józef Szymański Herbarz rycerstwa polskiego z XVI wieku Warszawa 2001
- Alfred Znamierowski Herbarz rodowy – Warszawa 2004
- Tadeusz Gajl Herby szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodów – Białystok 2003; ISBN 83-88595-12-1
- Tadeusz Gajl Herby szlacheckie Polski porozbiorowej – Pozkal 2005; ISBN 83-88595-98-9
- Andrzej Brzezina Winiarski Herby Szlachty Rzeczypospolitej – Warszawa, 2006; ISBN 83-89667-42-8
- Stanisław Dziadulewicz Herbarz rodów tatarskich w Polsce – Wilno 1929 (reprint WAiF. Warszawa 1986)
- Tadeusz Gajl Herbarz Polski od Średniowiecza do XX wieku - L&L, Gdańsk 2007; ISBN 978-83-60597-10-1
- Stanisław Łoza Rodziny polskie pochodzenia cudzoziemskiego osiadłe w Warszawie z okolicach Warszawa: Wydawnictwo i Druk Zakładów Graficznych Galewski i Dau, 1934. Egzemplarz istnieje w Bibliotece Narodowej w Warszawie.
- Andrzej Brzezina Winiarski Herby Rzeczypospolitej – Archiwum Państwowe w Przemyślu, 2008-2009; ISBN 978-83-88172-28-1
- Piotr Nałęcz Małachowski ,,ZBIOR NAZWISK SZLACHTY z Opisem Herbów własnych Familiom zoftaiącym w Kroleftwie Polfkim, i Wielkim Xięstwie Litefwkim.” w LUBLINIE 1805. w Drukarni J. C. K. Mci u XX Trynitarzow.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]