Grzejnik
Królestwo Prus (niem. Königreich Preußen) – oficjalny tytuł państwa prusko-brandenburskiego po 1701, wraz z pozostałymi domenami dynastii Hohenzollernów w latach 1701-1918, od 1871 wchodzące w skład Cesarstwa Niemieckiego. Terytorium Królestwa Prus obejmowało dwie trzecie całego obszaru Cesarstwa Niemieckiego.Patent – potocznie: dokument wydawany przez urzędy patentowe; właściwie: ograniczone w czasie prawa właściciela rozwiązania technicznego do wyłącznego korzystania z wynalazku bądź wynalazków będących przedmiotem patentu w celach zawodowych lub zarobkowych na terenie państwa, które decyzją administracyjną patentu udzieliło, pod warunkiem wniesienia opłat za co najmniej pierwszy okres ochrony od daty zgłoszenia.
Petersburg (forma zalecana), Sankt Petersburg (egzonim wariantowy) (ros. Санкт-Петербург, Sankt-Pietierburg, potocznie Петербург, Pietierburg; dawniej Piotrogród, ros. Петроград, Leningrad, ros. Ленинград) – miasto w Rosji, położone w delcie Newy nad Zatoką Fińską na terytorium zawierającym m.in. ponad 40 wysp. W latach 1712–1918 stolica Imperium Rosyjskiego. Powierzchnia 1439 km², liczba ludności 4 600 276.
Grzejnik (potocznie nazywany kaloryferem z fr. calorifère) – wymiennik cieplny typu woda-powietrze lub para-powietrze; element układu centralnego ogrzewania. Powszechnie stosowany w różnych pomieszczeniach.
Obecnie najczęściej stosowane są grzejniki płytowe zbudowane ze zgrzewanych płyt stalowych. W nowych instalacjach centralnego ogrzewania praktycznie nie są już stosowane grzejniki żebrowe, mimo że w niektórych rozwiązaniach modułowość konstrukcji pozwala na dodanie większej liczby żeber, a dzięki temu prostą zmianę mocy grzejnika. Przez grzejnik przepływa gorąca woda lub para, która zazwyczaj nie pochodzi bezpośrednio z elektrociepłowni. Woda zasilająca centralne ogrzewanie ogrzewana jest w wymienniku ciepła przez wodę z sieci ciepłowniczej, lub w kotle, a następnie płynie do odbiorników ciepła jakimi są grzejniki.
Typy grzejników[ | edytuj kod]
Historia grzejnika[ | edytuj kod]
Powszechnie uważa się, że centralne ogrzewanie wynaleźli starożytni Rzymianie (hypocaustum). Jednak z dochodzenia przeprowadzonego przez elektrociepłownię z Samary (południowo-zachodnia Rosja) wynika, że pierwszy grzejnik został zamontowany w roku 1855 w Sankt Petersburgu. Wynalazcą był Franz San Galli (urodzony w Prusach, w Kamieniu Pomorskim (Kammin), lecz mieszkający w Rosji Niemiec pochodzący z rodziny o włoskich korzeniach). Swój wynalazek nazwał „gorącą skrzynką” i opatentował w Niemczech i USA.
Pomnik grzejnika[ | edytuj kod]
Urządzenie doczekało się pomnika. Z okazji 150 rocznicy zamontowania pierwszego grzejnika w Sankt Petersburgu, na początku sezonu grzewczego 2005, przed elektrociepłownią w Samarze stanął mierzący 2 metry wysokości i ważący 200 kg pomnik żeliwnego grzejnika (wykonany przez lokalnego artystę rzeźbiarza Nikołaja Kuklewa). Powyżej urządzenia, w świetle okna z grubą kotarą, wyleguje się w cieple kot.
W Polsce pomnik kaloryfera znajduje się w Stąporkowie (woj. świętokrzyskie) przed Miejsko-Gminnym Ośrodkiem Kultury. Ma on około 3 m wysokości i jest jednym z największych w Europie i jedynym w kraju. Duży żeliwny kaloryfer ma za zadanie przypominać świetność miasta z czasów, gdy tutejsza Odlewnia Żeliwa produkowała aż 96% grzejników. Uznany jest za nieoficjalny symbol tego miasta.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Pomnik kaloryfera w Samarze – artykuł w języku rosyjskim