Gordon J. Garradd
Przeczytaj także...
Wielki Obłok Magellana – największa galaktyka satelitarna położona w pobliżu Drogi Mlecznej. Jest ona generalnie nieregularna, ale posiada elementy struktury spiralnej. Jest również jedną z najbliższych galaktyk, leży w odległości ok. 50 kiloparseków; bliżej położone są niektóre galaktyki karłowate, takie jak SagDEG i Karzeł Wielkiego Psa.Kometa – małe ciało niebieskie poruszające się w układzie planetarnym, które na krótko pojawia się w pobliżu gwiazdy centralnej. Ciepło tej gwiazdy powoduje, że wokół komety powstaje koma, czyli gazowa otoczka. W przestrzeń kosmiczną jądro komety wyrzuca materię, tworzącą dwa warkocze kometarne – gazowy i pyłowy, skierowane pod różnymi kątami do kierunku ruchu komety. Gazowy warkocz komety jest zawsze zwrócony w kierunku przeciwnym do gwiazdy, co spowodowane jest oddziaływaniem wiatru słonecznego, który zawsze jest skierowany od gwiazdy. Pyłowy warkocz składa się z drobin zbyt masywnych, by wiatr słoneczny mógł znacząco zmienić kierunek ich ruchu.
Planetoida (planeta + gr. eídos postać), asteroida (gr. asteroeidés – gwiaździsty), planetka (ang. minor planet) – ciało niebieskie o małych rozmiarach – od kilku metrów do czasem ponad 1000 km, obiegające Słońce, posiadające stałą powierzchnię skalną lub lodową, bardzo często – przede wszystkim w przypadku planetoid o mniejszych rozmiarach i mało masywnych – o nieregularnym kształcie, często noszącym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami.
Wielki Obłok Magellana – największa galaktyka satelitarna położona w pobliżu Drogi Mlecznej. Jest ona generalnie nieregularna, ale posiada elementy struktury spiralnej. Jest również jedną z najbliższych galaktyk, leży w odległości ok. 50 kiloparseków; bliżej położone są niektóre galaktyki karłowate, takie jak SagDEG i Karzeł Wielkiego Psa.Kometa – małe ciało niebieskie poruszające się w układzie planetarnym, które na krótko pojawia się w pobliżu gwiazdy centralnej. Ciepło tej gwiazdy powoduje, że wokół komety powstaje koma, czyli gazowa otoczka. W przestrzeń kosmiczną jądro komety wyrzuca materię, tworzącą dwa warkocze kometarne – gazowy i pyłowy, skierowane pod różnymi kątami do kierunku ruchu komety. Gazowy warkocz komety jest zawsze zwrócony w kierunku przeciwnym do gwiazdy, co spowodowane jest oddziaływaniem wiatru słonecznego, który zawsze jest skierowany od gwiazdy. Pyłowy warkocz składa się z drobin zbyt masywnych, by wiatr słoneczny mógł znacząco zmienić kierunek ich ruchu.
Planetoida (planeta + gr. eídos postać), asteroida (gr. asteroeidés – gwiaździsty), planetka (ang. minor planet) – ciało niebieskie o małych rozmiarach – od kilku metrów do czasem ponad 1000 km, obiegające Słońce, posiadające stałą powierzchnię skalną lub lodową, bardzo często – przede wszystkim w przypadku planetoid o mniejszych rozmiarach i mało masywnych – o nieregularnym kształcie, często noszącym znamiona kolizji z innymi podobnymi obiektami.
Gordon John Garradd (ur. 1959) – australijski astronom-amator i fotograf z Loomberah w stanie Nowa Południowa Walia, odkrywca wielu planetoid i komet.
W latach 90. XX w. działał w programie poszukiwania obiektów bliskich Ziemi (NEO) Anglo-Australian Near-Earth Asteroid Survey m.in. z Robertem McNaughtem. Minor Planet Center przypisuje mu indywidualne odkrycie 31 planetoid w latach 1993–2000. Później, również z McNaughtem, pracował w Obserwatorium Siding Spring w programie poszukiwania obiektów bliskich Ziemi o nazwie Siding Spring Survey, finansowanym przez NASA i będącym odpowiednikiem programu Catalina Sky Survey prowadzonego na półkuli północnej. W ramach tego przeglądu nieba w latach 2004–2013 odkryto 2690 planetoid. W ramach programu Siding Spring Survey Garradd odkrył także komety – jego nazwisko nosi 16 komet, w tym okresowe: 186P/Garradd, 259P/Garradd, 296P/Garradd. Odkrył ponadto 4 nowe w Wielkim Obłoku Magellana.
NASA (National Aeronautics and Space Administration) (pl. Narodowa Agencja Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej) – agencja rządu Stanów Zjednoczonych odpowiedzialna za narodowy program lotów kosmicznych, ustanowiona 29 lipca 1958 r. na mocy National Aeronautics and Space Act, zastępując poprzednika – National Advisory Committee for Aeronautics. Jest wydziałem Departamentu Obrony USA i jest mu bezpośrednio podległa.Meteor – świecący ślad, jaki zostawia po sobie meteoroid lecący w atmosferze ziemskiej. Jasny ślad powstaje w wyniku świecenia par ulatniających się z powierzchni meteoroidu oraz z nagrzanych i zjonizowanych gazów atmosfery wzdłuż trasy jego przelotu. Niektóre meteoroidy pozostawiają za sobą ślad złożony z „dymu”, który powstaje z jego cząstek oderwanych od jego powierzchni w procesie ablacji. Meteory są potocznie nazywane „spadającymi gwiazdami”.
Garradd zajmuje się również fotograficznym patrolowaniem nieba w poszukiwaniu meteorów, fotografowaniem przyrody, w tym burz (był koordynatorem sieci wykrywania burz). Własnoręcznie skonstruował kilka teleskopów (pierwszy mając 16 lat), włącznie z produkcją zwierciadeł o średnicy do 46 cm.
Siding Spring Survey – program poszukiwania obiektów bliskich Ziemi (NEO), realizowany przez Obserwatorium Siding Spring należące do Australian National University. Celem przedsięwzięcia jest skatalogowanie planetoid i komet, w celu wyznaczenia ich orbit, a co za tym idzie oszacowania ryzyka zderzenia z Ziemią. Program wykorzystuje półmetrowy teleskop Schmidta (Uppsala Schmidt Telescope), pochodzący z Obserwatorium Mount Stromlo.Obiekty bliskie Ziemi (NEO od ang. Near-Earth objects) – planetoidy, komety i meteoroidy, których orbity przechodzą blisko orbity Ziemi. Przyjmuje się, że są to obiekty, których część orbity jest w odległości mniejszej niż 1,3 j.a. od Słońca. Zależnie od ich rozmiarów i bliskości, obiekty NEO są też łatwiejsze w dostępie dla sond kosmicznych z Ziemi i są ważne dla przyszłych badań naukowych i rozbudowy komercyjnej. Niektóre planetoidy bliskie Ziemi mogą być osiągane ze znacznie mniejszą zmianą prędkości (ΔV) niż Księżyc.
Jego posiadłość w Loomberah od 1991 roku zasilana jest wyłącznie energią z baterii słonecznych i turbin wiatrowych.
W uznaniu jego pracy jedną z planetoid nazwano (5066) Garradd.
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ (5066) Garradd w bazie Minor Planet Center (ang.)
- D.I. Steel, R.H. McNaught, G.J. Garradd, D.J. Asher, K.S. Russell: AANEAS: A Valedictory Report (ang.). W: Australian Spaceguard Survey Homepage [on-line]. 1998. [dostęp 2016-09-26].Sprawdź autora:5.
- ↑ Minor Planet Discoverers (ang.). W: Minor Planet Center [on-line]. Międzynarodowa Unia Astronomiczna, 2016-09-04. [dostęp 2016-09-26].
- Siding Spring Survey (ang.). Australian National University. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-06)].
- Garradd (ang.). W: JPL Small-Body Database Browser [on-line]. Jet Propulsion Laboratory. [dostęp 2016-09-26].
- ↑ Joe Bauman: Meet Comet Discoverer Gordon Garradd (ang.). W: Deseret News [on-line]. 2011-08-23. [dostęp 2016-09-26].
Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]
Astronomia amatorska – hobby polegające na obserwacjach ciał niebieskich widocznych gołym okiem lub przy użyciu prostych przyrządów astronomicznych.Teleskop optyczny – jeden z rodzajów teleskopów; przyrząd optyczny złożony z dwóch elementów optycznych: obiektywu i okularu (teleskop soczewkowy) lub z okularu i zwierciadła (teleskop zwierciadlany), połączonych tubusem. Służy do powiększania odległych obrazów. Zarówno teleskop soczewkowy, jak i teleskop zwierciadlany dają obraz rzeczywisty powiększony, odwrócony lub prosty.
Warto wiedzieć że... beta
WorldCat – katalog rozproszony łączący zbiory 71 000 bibliotek ze 112 krajów, które są uczestnikami serwisu Online Computer Library Center. Katalog jest tworzony i prowadzony przez biblioteki, których zbiory są w nim ujęte.
Virtual International Authority File (VIAF) – międzynarodowa kartoteka haseł wzorcowych. Jej celem jest ujednolicenie zapisu nazw osobowych (haseł), dlatego zbiera z bibliotek z całego świata – ich różne wersje i prezentuje je razem, pod jednym, unikatowym identyfikatorem numerycznym. Pozwala to obniżyć koszty i zwiększyć użyteczność danych gromadzonych przez biblioteki. Informacje po dopasowaniu i połączaniu są udostępniane online bibliotekom na całym świecie.
Catalina Sky Survey (CSS) – amerykański program badawczy, w ramach którego poszukiwane są komety i planetoidy bliskie Ziemi, stanowiące dla niej zagrożenie. CSS uruchomiono w kwietniu 1998, pod opieką Obserwatorium Stewarda Uniwersytetu Arizony. Badaniami kieruje Steve Larson. W ramach tego przeglądu nieba w latach 1973-2012 odkryto 18 069 planetoid.
Robert H. McNaught (ur. 1956) – australijski astronom. Pracownik naukowy Australian National University. Współpracuje z brytyjskim astronomem Davidem Asherem z obserwatorium w Armagh, uczestniczy w programie Siding Spring Survey.
Nowa Południowa Walia (ang. New South Wales, NSW) – najstarszy i najbardziej zaludniony stan Australii. Leży w południowo-wschodniej części kraju. Na północy graniczy ze stanem Queensland, od zachodu z Australią Południową, a od południa ze stanem Wiktoria. Ponadto sąsiaduje z Australijskim Terytorium Stołecznym, który jest enklawą wewnątrz Nowej Południowej Walii, oraz z Terytorium Jervis Bay, będącym półenklawą. Stolicą stanu i jego największym miastem jest Sydney.
Kontrola autorytatywna – w terminologii bibliotekoznawczej określenie procedur zapewniających utrzymanie w sposób konsekwentny haseł (nazw, ujednoliconych tytułów, tytułów serii i haseł przedmiotowych) w katalogach bibliotecznych przez zastosowanie wykazu autorytatywnego zwanego kartoteką wzorcową.
Obserwatorium Siding Spring (Siding Spring Observatory, SSO) – australijskie obserwatorium astronomiczne położone w stanie Nowa Południowa Walia, 27 km na zachód od miasta Coonabarabran. Znajduje się na górze Siding Spring (zwanej też Mount Woorut) o wysokości około 1160 m n.p.m., na wschodniej granicy parku narodowego Warrumbungle National Park. Jest najważniejszym optycznym obserwatorium w Australii. Zarządza nim Research School of Astronomy and Astrophysics (RSAA) – wydział Australian National University (ANU). Znajdują się tu teleskopy należące do RSAA oraz innych instytucji australijskich i zagranicznych, w tym największy teleskop optyczny w Australii – Teleskop Angielsko-Australijski (AAT). Obserwatorium Siding Spring jest udostępnione dla zwiedzających w ciągu dnia.