Giovanni Pico della Mirandola
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Teologia (gr. θεος, theos, „Bóg”, + λογος, logos, „nauka”) – dyscyplina wiedzy posługująca się metodami filozoficznymi w wyjaśnianiu świata w jego relacji do Boga. Klasycznie uznawana za dziedzinę naukową, także w Polsce znajduje się na liście dziedzin naukowych, ustalonej przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów. Stanowi metodyczne studium prawd religijnych objawionych przez Boga, w myśl maksymy (łac.) fides quaerens intellectum – wiara szukająca zrozumienia. Współcześnie zasadność uznawania pytań o Boga za naukowe jest kwestionowana. Według części autorów teologia nie spełnia współczesnych wymagań stawianych nauce, chociażby poprzez brak weryfikowalności stawianych przez nią hipotez oraz oparcie na dogmatach jako punkcie wyjściowym swoich rozważań zamiast na metodzie naukowej, czy paradygmatach naukowych. Polemikę z tymi zarzutami przedstawił m.in. papież Benedykt XVI w Wykładzie ratyzbońskim.Biblioteka Narodowa (BN) – polska biblioteka narodowa w Warszawie, na Ochocie, na Polu Mokotowskim, narodowa instytucja kultury założona w 1928.
Giovanni Pico della Mirandola (ur. 24 lutego 1463 w Mirandoli w księstwie Ferrary, zm. 17 listopada 1494 we Florencji) – włoski polihistor: filozof, humanista, teolog, filolog, matematyk, astronom, przyrodnik, retor i poeta, przedstawiciel włoskiego Odrodzenia.
Życiorys[ | edytuj kod]
Giovanni wywodził się z rodziny Piców z Mirandoli, władców niezależnego państewka uznających się za wasali ferraryjskich Estów. Ród Piców miał na terytorium Estów posiadłość Corbulę, a naturalna siostra Herkulesa I d’Este, Bianca Maria wyszła za mąż za stryja Giovanniego Galeotta. Picowie często bywali na ferraryjskim dworze. Giovanni przyszedł na świat w Mirandoli w 1463 roku jako syn Gianfresca Pica i Giulii Boiardo ze Scandiano. Studiował w Ferrarze, gdzie był uczniem Guarina z Werony. W Ferrarze też zaprzyjaźnił się z Titem Strozzim. Kazał sobie przepisywać dzieła starożytnych pisarzy i wkrótce doszedł do mistrzostwa w językach klasycznych. Opanował biegle nie tylko grekę, ale również języki: chaldejski i hebrajski. Tito Strozzi mówił o nim, że nie było bieglejszego odeń uczonego w grece i łacinie i że nikt nie zgłębił lepiej praw przyrody i biegu gwiazd. Pico był mistrzem w matematyce, a mówiono o nim również, że nikt mu nie dorównał w oratorstwie. Kto cię słyszał rozprawiającego o kwestiach teologii – pisał do niego Strozzi – zdaje się mieć przed sobą wytrawnego starca, a przecież zaledwie lekki zarost pokrywa twoje różowe policzki.
Giovanni należał do najprzystojniejszych ferraryjskich młodzieńców i z równą łatwością zdobywał znajomość nowych języków jak serca kobiet. Jego miłosne przygody zrodziły szereg poezji miłosnych. Pico, praktyczniejszy od przyjaciela, pisał je jednak nie po łacinie, ale po włosku, by być przez swe adoratorki zrozumianym. W późniejszych latach musiał się jednak wstydzić niegodnego humanisty postępowania czy nazbyt lubieżnej treści swoich elegii, spalił je bowiem, jak mówił: religionis causa.
Z Ferrary przeniósł się do Bolonii, później do Paryża na zaproszenie tamtejszego uniwersytetu. Po osobliwej przygodzie miłosnej, ścigany za uwiedzenie i porwanie, osiadł w Perugii, gdzie oddał się studiom nad żydowską kabałą. Sprowadził sobie, w tajemnicy, uczonego w kabalistyce i za zamkniętymi drzwiami zgłębiał potępione przez Kościół nauki. Swoje poglądy na temat kabały zebrał potem w dziele Conclusiones Cabalisticae. Osiadł wreszcie we Florencji, gdzie zaprzyjaźnił się z Wawrzyńcem Medyceuszem. Z Florencji rozesłał do znanych sobie wybitnych uczonych ówczesnych dziewięćset tez, których zamierzał bronić w Rzymie w 1486 roku, wyznaczając sobie za cel wykazanie jak można dokonać syntezy hellenizmu i judaizmu (przez który rozumiał kabałę) w system platońsko-chrześcijański. Wystąpieniem tym narobił sobie wielu nieprzyjaciół wśród uczonych, popadł w podejrzenie o herezję i wzbudził gniew papieża Innocentego VIII. Innocenty VIII kazał przestudiować zaproponowane tezy, siedem z nich uznano za nieortodoksyjne, a sześć za wątpliwe. Pico bronił się nadal. Wówczas rozgniewany papież potępił wszystkie tezy w całości. Młody uczony uciekł do Francji. Został jednak pochwycony w 1488 roku przez wysłanników papieskich i uwięziony w Vincennes. Na prośbę kilku włoskich książąt został uwolniony i uzyskał zgodę na osiedlenie się we Florencji. Wawrzyniec Wspaniały użyczył mu swojej willi w Fiesole. Na prośbę Pica niespokojnego o swą prawowierność sprowadził też do Florencji Savonarolę.
W Fiesole, gdzie przebywali również Poliziano i Ficino, Pico pisze traktat Heptaplus, dotyczący struktury wszechświata, a zawierający jego przekonanie o głębokiej jedności doktryn filozoficznych. W traktacie De ente et uno z 1491 roku stara się pogodzić Arystotelesa z Platonem. Zagadnieniu temu poświęca również De concordia Platonis et Aristotelis. W De hominis dignitate wychwala godność i wolność ludzką. Redaguje też długi, opublikowany pośmiertnie atak na doktryny astrologiczne, które przez jakiś czas go pociągały.
W ostatnich latach życia oddał się studiom teologicznym i żył odtąd jak zakonnik, częściowo w posiadłości Carbula w Ferraryjskim, częściowo w swojej willi Quarceto pod Fiesole. Zaczął się biczować, umartwiać postami, rozdawać majątek między ubogich, zamierzał też wstąpić do zakonu dominikanów i boso w habicie iść głosić słowo Boże. Zmarł w Quarceto 14 listopada 1494 roku, w trzydziestym pierwszym roku życia.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]