Gansu (wymowa ; chiń. upr. 甘肃; chiń. trad. 甘肅; pinyin Gānsù; Wade-Giles Kan-su) – północno-zachodnia prowincja ChRL. Znajduje się pomiędzy prowincją Qinghai, regionem autonomicznym Mongolia Wewnętrzna i płaskowyżem Huangtu. Od północy graniczy z Mongolią. Jej południową część przecina Rzeka Żółta. Populacja Gansu wynosi 26 mln (2004), w tym – największy w Chinach odsetek mniejszości Hui. Stolica, Lanzhou, znajduje się w południowo-zachodniej części prownicji.
Klimat kontynentalny – jeden z podstawowych rodzajów klimatu. Kształtuje się w głębi lądu. Wyróżnia się największą dobową oraz roczną amplitudą temperatury powietrza. Lata są upalne, a zimy surowe, mroźne. Wraz ze zwiększaniem się odległości od morza maleje wilgotność powietrza, przeciętne zachmurzenie nieba oraz ilość opadów. Zwiększone jest za to zapylenie powietrza.Sinciang (chiń. Xinjiang, wym. [ɕínt͡ɕjɑ́ŋ]; pełna nazwa: Region Autonomiczny Sinciang-Ujgur, ujg. شىنجاڭ ئۇيغۇر ئاپتونوم رايونى, Shinjang Uyghur Aptonom Rayoni) – region autonomiczny w Chinach. Jest to duży, rzadko zaludniony obszar, będący ok. 1/6 częścią terytorium kraju. Sinciang sąsiaduje z Tybetem od południa, z prowincjami Qinghai i Gansu od południowego wschodu, z Mongolią od wschodu, Rosją od północy, a Kazachstanem, Kirgistanem, Tadżykistanem, Afganistanem, Pakistanem oraz kontrolowanymi przez Indie obszarami Kaszmiru od zachodu. Region Sinciang obejmuje większą część Aksai Chin – obszaru, który Indie uznają za część stanu Dżammu i Kaszmir.
Południowo-wschodnia część prowincji obejmuje zewnętrzne rejony Wyżyny Tybetańskiej i część gór Qin Ling. Jest to silnie rozcięte dolinami rzek pogórze z najwyższymi szczytami przekraczającymi 5000 m n.p.m. Klimat tylko po południowej stronie gór Qin Ling jest zbliżony do podzwrotnikowego; tam też tylko występują lasy. Po północnej stronie gór panuje klimat suchy i silnie kontynentalny. Wysunięty na wschód kraniec prowincji wchodzi w obręb Wyżyny Lessowej. Południowo-wschodnia część Gansu jest słabo rozwinięta gospodarczo i pozbawiona większych miast.
Ryż (Oryza L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych obejmujący 25 gatunków. Występuje w strefie klimatów gorących i ciepłych na całym świecie. Ryż spożywczy, będący podstawą wyżywienia 1/3 ludności świata , jest produktem otrzymywanym z ziarna ryżu siewnego.Wielki Mur Chiński (chiń. upr.: 万里长城; chiń. trad.: 萬里長城; pinyin: Wànlǐ Chángchéng) – zbiorcza nazwa systemów obronnych składających się z zapór naturalnych, sieci fortów i wież obserwacyjnych oraz (w najbardziej strategicznych miejscach) murów obronnych z ubitej ziemi, murowanych lub kamiennych, osłaniających północne Chiny przed najazdami ludów z Wielkiego Stepu. Tradycyjnie przyjmuje się, że Wielki Mur rozciągał się od Shanhaiguan (nad zatoką Liaodong) do Jiayuguan w górach Nan Shan na długości ok. 2400 km. Nazywany jest też "Murem 10 000 Li" (10 000 nie powinno być tutaj traktowane dosłownie i oznacza raczej "nieskończoną długość" muru).
Tak zwany "korytarz Gansu" obejmuje cały pas przedgórzy Qilian Shan aż po granicę z Sinciangiem. Na południu granicę "korytarza" tworzą góry Qilian Shan, którymi biegnie granica z prowincją Qinghai, stanowiące zewnętrzne obrzeże Wyżyny Tybetańskiej. Przekraczają one w kulminacjach 6000 m n.p.m. Spływające z nich liczne lodowce stanowią źródła wielu rzek, nawadniających oazy "korytarza". Od północy "korytarz" ograniczają pustynne góry Bei Shan i Langshao Shan. Tym ostatnim pasmem biegnie najdalsze północno-zachodnie zakończenie Wielkiego Muru. "Korytarz Gansu" jest łańcuchem oaz, bazujących na wodach rzek Egin Gol, Shule He i innych, spływających z lodowców Qilian Shan i ginących w piaskach pustyni Ałaszan.
Hui, Huihui (chiń.: 回族; pinyin: Huízú) – jedna z 55 mniejszości etnicznych oficjalnie uznawanych przez rząd Chińskiej Republiki Ludowej. Liczebność ok. 9 milionów. Zróżnicowani pod względem kulturowym.Lodowiec górski – lodowiec, którego forma jest ściśle uwarunkowana lokalną morfologią podłoża. Lodowce górskie występują w górach wszystkich stref klimatycznych, jeśli góry te osiągają wysokość lokalnej granicy wieloletniego śniegu.
Sztuczne nawadnianie jest konieczne ze względu na suchy, pustynny klimat. Rolnictwo ma znaczenie tylko w dolinach rzek; poza tym istnieje hodowla owiec i jaków. Uprawia się pszenicę, proso, jęczmień, kukurydzę oraz małe ilości ryżu. Wartościowe pod względem krajobrazowym obszary na pogórzu pasma Qilian Shan objęte zostały ochroną w Narodowym Parkiem Geologicznym Zhangye Danxia. Na północ od "korytarza Gansu" aż do granicy państwowej z Mongolią rozciąga się pustynna i prawie bezludna Wyżyna Ałaszan. Rzadkie osadnictwo skupione jest tylko wzdłuż dolnego biegu rzeki Egin Gol, która rozgałęzia się na dwa ramiona i kończy swój bieg w pobliżu granicy z Mongolią, w słonym jeziorze Gashun Nuo’er.
Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.Proso (Panicum L.) – rodzaj roślin jednorocznych lub bylin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego ok. 500 gatunków występujących w strefie międzyzwrotnikowej, dalej na północ sięgając strefy klimatu umiarkowanego w Ameryce Północnej. Z tego rodzaju pochodzą jedne z najstarszych roślin zbożowych. Gatunkiem typowym jest Panicum miliaceum L.
Podział administracyjny[ | edytuj kod]
Yuezhi
Warto wiedzieć że... beta
Chińska Republika Ludowa podzielona jest na 22 prowincje (省, shěng), 5 regionów autonomicznych (自治区, zìzhìqū), 4 miasta wydzielone (直辖市, zhíxiáshì) oraz 2 specjalne regiony administracyjne (特别行政区, tèbiéxíngzhèngqū).
Lanzhou (chin. upr.: 兰州; chin. trad.: 蘭州; pinyin: Lánzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Gansu, port nad rzeką Huang He, położone ok. 1500 m n.p.m. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 449 972. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 2 934 074 mieszkańców. Ośrodek atomistyki, przemysłu petrochemicznego, maszynowego i metalurgicznego. Siedziba rzymskokatolickiej archidiecezji Lanzhou.
Narodowy Park Geologiczny Zhangye Danxia (chin.: 张掖丹霞国家地质公园) – położony w północno-zachodnich Chinach obszar chronionego krajobrazu formacji skalnych o dużych walorach estetycznych, słynący z różnokolorowych warstw piaskowca odsłoniętych przez erozję skał. Chroniony wcześniej jako prowincjonalny park krajobrazowy, został w 2011 roku przekształcony w park narodowy. W 2009 roku obszar ten został uznany za jeden z najpiękniejszych krajobrazów w Chinach pod względem ukształtowania terenu.
Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.
WorldCat – katalog rozproszony łączący zbiory 71 000 bibliotek ze 112 krajów, które są uczestnikami serwisu Online Computer Library Center. Katalog jest tworzony i prowadzony przez biblioteki, których zbiory są w nim ujęte.
Strefa klimatów podzwrotnikowych (subtropikalnych) - w klasyfikacji klimatów Wincentego Okołowicza jest to jedna z pięciu głównych stref klimatycznych. Obejmuje obszary kuli ziemskiej, na którym średnia temperatura najchłodniejszego miesiąca wynosi +10 °C i więcej w klimatach morskich do 0 °C w klimatach kontynentalnych, zaś opady występują przeważnie w chłodnym półroczu (w klimatach monsunowych latem). Pory roku wyznacza roczny przebieg temperatury, opadów. Wyróżnia się pięć typów tego klimatu:
Virtual International Authority File (VIAF) – międzynarodowa kartoteka haseł wzorcowych. Jej celem jest ujednolicenie zapisu nazw osobowych (haseł), dlatego zbiera z bibliotek z całego świata – ich różne wersje i prezentuje je razem, pod jednym, unikatowym identyfikatorem numerycznym. Pozwala to obniżyć koszty i zwiększyć użyteczność danych gromadzonych przez biblioteki. Informacje po dopasowaniu i połączaniu są udostępniane online bibliotekom na całym świecie.
