Gansu

Przeczytaj także...
Qin Ling (chiń. upr.: 秦岭; chiń. trad.: 秦嶺; pinyin: Qín Lǐng) - góry we wsch. części Chin o dł. ponad 1000 km. Najwyższym szczytem jest Taibai Shan (3767 m). Zostały ostatecznie wypiętrzone w czasie trzeciorzędowych i czwartorzędowych ruchów tektonicznych. Zbudowane są najczęściej z paleozoicznych skał metamorficznych oraz granitów. Opadają one ku północy, w kierunku doliny rzeki Wei He wysokim progiem tektonicznym. Głęboko rozcięte doliny górskich rzek stanowią dział wodny między dorzeczami Huang He i Jangcy.Kukurydza (Zea) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Przedstawiciele występują naturalnie w Meksyku, Gwatemali i Nikaragui. Liczy 5 gatunków, wśród których najważniejsza pod względem ekonomicznym jest kukurydza zwyczajna (Zea mays), która jest zarazem gatunkiem typowym rodzaju.
Jęczmień (Hordeum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych. W zależności od podziału wyróżnia się od 20 do 25 gatunków tego rodzaju traw jednorocznych lub trwałych. Pochodzi ze stref umiarkowanych półkuli północnej. Gatunkiem typowym jest Hordeum vulgare L.. 17 października 2012 r. tygodnik Nature poinformował, że brytyjscy naukowcy rozszyfrowali genom jęczmienia.

Gansu (wymowa ; chiń. upr.: 甘肃; chiń. trad.: 甘肅; pinyin: Gānsù; Wade-Giles: Kan-su) – północno-zachodnia prowincja ChRL. Znajduje się pomiędzy prowincją Qinghai, regionem autonomicznym Mongolia Wewnętrzna i płaskowyżem Huangtu. Od północy graniczy z Mongolią. Jej południową część przecina Rzeka Żółta. Populacja Gansu wynosi 26 mln (2004), w tym – największy w Chinach odsetek mniejszości Hui. Stolica, Lanzhou, znajduje się w południowo-zachodniej części prownicji.

Klimat kontynentalny – jeden z podstawowych rodzajów klimatu. Kształtuje się w głębi lądu. Wyróżnia się największą dobową oraz roczną amplitudą temperatury powietrza. Lata są upalne, a zimy surowe, mroźne. Wraz ze zwiększaniem się odległości od morza maleje wilgotność powietrza, przeciętne zachmurzenie nieba oraz ilość opadów. Zwiększone jest za to zapylenie powietrza.Ryż (Oryza L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych obejmujący 25 gatunków. Występuje w strefie klimatów gorących i ciepłych na całym świecie. Ryż spożywczy, będący podstawą wyżywienia 1/3 ludności świata , jest produktem otrzymywanym z ziarna ryżu siewnego.

Geografia[]

Południowo-wschodnia część prowincji obejmuje zewnętrzne rejony Wyżyny Tybetańskiej i część gór Qin Ling. Jest to silnie rozcięte dolinami rzek pogórze z najwyższymi szczytami przekraczającymi 5000 m n.p.m. Klimat tylko po południowej stronie gór Qin Ling jest zbliżony do podzwrotnikowego; tam też tylko występują lasy. Po północnej stronie gór panuje klimat suchy i silnie kontynentalny. Wysunięty na wschód kraniec prowincji wchodzi w obręb Wyżyny Lessowej. Południowo-wschodnia część Gansu jest słabo rozwinięta gospodarczo i pozbawiona większych miast.

Wielki Mur Chiński (chiń. upr.: 万里长城; chiń. trad.: 萬里長城; pinyin: Wànlǐ Chángchéng) – zbiorcza nazwa systemów obronnych składających się z zapór naturalnych, sieci fortów i wież obserwacyjnych oraz (w najbardziej strategicznych miejscach) murów obronnych z ubitej ziemi, murowanych lub kamiennych, osłaniających północne Chiny przed najazdami ludów z Wielkiego Stepu. Tradycyjnie przyjmuje się, że Wielki Mur rozciągał się od Shanhaiguan (nad zatoką Liaodong) do Jiayuguan w górach Nan Shan na długości ok. 2400 km. Nazywany jest też "Murem 10 000 Li" (10 000 nie powinno być tutaj traktowane dosłownie i oznacza raczej "nieskończoną długość" muru).Jak (Bos grunniens) – gatunek dużego ssaka z rodziny krętorogich (Bovidae), rzędu parzystokopytnych. Zamieszkuje Tybet, Indie i Chiny, gdzie żyje zarówno w stanie dzikim, jak i udomowionym. Udomowione jaki są zwierzętami jucznymi, poza tym dają mleko i wełnę. Jaki są przeżuwaczami, żyją samotnie lub w niewielkich stadach, w stanie dzikim na wysokościach do 6 tys. m n.p.m. Stada zazwyczaj składają się z samic z młodymi. Samce dołączają do nich w okresie rui. Stare samce żyją oddzielnie. Samice opiekują się potomstwem przez rok. Potomstwo pełną dorosłość osiąga po 6-8 latach. Zwierzęta mogą dożyć kilkudziesięciu lat. Znoszą niekorzystne warunki otoczenia (niedobór paszy na wysoczyznach górskich, niedostatek tlenu i niskie temperatury średnia wynosi tam ok. 0 °C, zimą temperatury spadają niekiedy nawet do -50 °C).

Tak zwany "korytarz Gansu" obejmuje cały pas przedgórzy Qilian Shan aż po granicę z Sinciangiem. Na południu granicę "korytarza" tworzą góry Qilian Shan, którymi biegnie granica z prowincją Qinghai, stanowiące zewnętrzne obrzeże Wyżyny Tybetańskiej. Przekraczają one w kulminacjach 6000 m n.p.m. Spływające z nich liczne lodowce stanowią źródła wielu rzek, nawadniających oazy "korytarza". Od północy "korytarz" ograniczają pustynne góry Bei Shan i Langshao Shan. Tym ostatnim pasmem biegnie najdalsze północno-zachodnie zakończenie Wielkiego Muru. "Korytarz Gansu" jest łańcuchem oaz, bazujących na wodach rzek Egin Gol, Shule He i innych, spływających z lodowców Qilian Shan i ginących w piaskach pustyni Ałaszan.

Hui, Huihui (chiń.: 回族; pinyin: Huízú) – jedna z 55 mniejszości etnicznych oficjalnie uznawanych przez rząd Chińskiej Republiki Ludowej. Liczebność ok. 9 milionów. Zróżnicowani pod względem kulturowym.Lodowiec górski – lodowiec, którego forma jest ściśle uwarunkowana lokalną morfologią podłoża. Lodowce górskie występują w górach wszystkich stref klimatycznych, jeśli góry te osiągają wysokość lokalnej granicy wieloletniego śniegu.

Sztuczne nawadnianie jest konieczne ze względu na suchy, pustynny klimat. Rolnictwo ma znaczenie tylko w dolinach rzek; poza tym istnieje hodowla owiec i jaków. Uprawia się pszenicę, proso, jęczmień, kukurydzę oraz małe ilości ryżu. Wartościowe pod względem krajobrazowym obszary na pogórzu pasma Qilian Shan objęte zostały ochroną w Narodowym Parkiem Geologicznym Zhangye Danxia. Na północ od "korytarza Gansu" aż do granicy państwowej z Mongolią rozciąga się pustynna i prawie bezludna Wyżyna Ałaszan. Rzadkie osadnictwo skupione jest tylko wzdłuż dolnego biegu rzeki Egin Gol, która rozgałęzia się na dwa ramiona i kończy swój bieg w pobliżu granicy z Mongolią, w słonym jeziorze Gashun Nuo’er.

Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.Proso (Panicum L.) – rodzaj roślin jednorocznych lub bylin należący do rodziny wiechlinowatych. Należy do niego ok. 500 gatunków występujących w strefie międzyzwrotnikowej, dalej na północ sięgając strefy klimatu umiarkowanego w Ameryce Północnej. Z tego rodzaju pochodzą jedne z najstarszych roślin zbożowych. Gatunkiem typowym jest Panicum miliaceum L.

Podział administracyjny[]

Zobacz też[]

Yuezhi

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

Warto wiedzieć że... beta

Lanzhou (chin. upr.: 兰州; chin. trad.: 蘭州; pinyin: Lánzhōu) – miasto o statusie prefektury miejskiej w Chinach, ośrodek administracyjny prowincji Gansu, port nad rzeką Huang He, położone ok. 1500 m n.p.m. W 2010 roku liczba mieszkańców miasta wynosiła 1 449 972. Prefektura miejska w 1999 roku liczyła 2 934 074 mieszkańców. Ośrodek atomistyki, przemysłu petrochemicznego, maszynowego i metalurgicznego. Siedziba rzymskokatolickiej archidiecezji Lanzhou.

Narodowy Park Geologiczny Zhangye Danxia (chin.: 张掖丹霞国家地质公园) – położony w północno-zachodnich Chinach obszar chronionego krajobrazu formacji skalnych o dużych walorach estetycznych, słynący z różnokolorowych warstw piaskowca odsłoniętych przez erozję skał. Chroniony wcześniej jako prowincjonalny park krajobrazowy, został w 2011 roku przekształcony w park narodowy. W 2009 roku obszar ten został uznany za jeden z najpiękniejszych krajobrazów w Chinach pod względem ukształtowania terenu.

Strefa klimatów podzwrotnikowych (subtropikalnych) - w klasyfikacji klimatów Wincentego Okołowicza jest to jedna z pięciu głównych stref klimatycznych. Obejmuje obszary kuli ziemskiej, na którym średnia temperatura najchłodniejszego miesiąca wynosi +10 °C i więcej w klimatach morskich do 0 °C w klimatach kontynentalnych, zaś opady występują przeważnie w chłodnym półroczu (w klimatach monsunowych latem). Pory roku wyznacza roczny przebieg temperatury, opadów. Wyróżnia się pięć typów tego klimatu:

Korytarz Gansu (chiń.: 河西走廊; pinyin: Héxī Zǒuláng) – przedgórskie obniżenie w północnych Chinach w prowincji Gansu. Ma długość prawie 1000 km, od wieków stanowi ważny szlak komunikacyjny – dawniej biegł tamtędy jedwabny szlak łączący Chiny z Europą; obecnie biegnie tamtędy droga i linia kolejowa pomiędzy miastami Lanzhou a Urumczi.

Uproszczone pismo chińskie (chin. upr. 简体字; chin. trad. 簡體字; pinyin jiǎntǐzì) to odmiana pisma chińskiego. Uproszczenia dokonano w Chińskiej Republice Ludowej w latach 50. XX wieku. Celem reformy było ułatwienie nauki pisma i walka z analfabetyzmem. Modyfikując ok. 50 proc. najbardziej skomplikowanych z używanych dotąd znaków cel ten osiągnięto. Pismo uproszczone używane jest także w Singapurze.

Owca domowa (Ovis aries) – gatunek hodowlanego zwierzęcia domowego z rodziny krętorogich. Przodkiem były najprawdopodobniej różne podgatunki owcy dzikiej (Ovis ammon). Jak pokazują najnowsze badania przeprowadzone przez genetyków, owce były pierwszymi zwierzętami udomowionymi przez człowieka. Ich domestykacja nastąpiła dwuetapowo. Najpierw udało się to osiągnąć człowiekowi około 11 tys. lat temu - potomkami tych zwierząt są dzisiejsze półdzikie, mocno włochate rasy wciąż hodowane na szkockich wyspach. Drugi raz dokonano tego między VIII a VI tysiącleciem p.n.e. w południowo-zachodniej Azji, na terenie dzisiejszego Iraku i Iranu, prawdopodobnie jeszcze przed rozpoczęciem osiadłego życia w epoce brązu.

Alashan Gaoyuan (Wyżyna Ałaszan; chin.: 阿拉善高原; pinyin: Ālāshàn Gāoyuán; Alxa) – pustynna wyżyna w północnych Chinach, w zachodniej części regionu autonomicznego Mongolia Wewnętrzna oraz północnej części prowincji Gansu. Należy do Równiny Wschodniomongolskiej. Ograniczona ze wschodu i południowego wschodu przez rzekę Huang He i góry Helan Shan, od południa i południowego zachodu przez góry Qilian Shan, od zachodu rzeką Ruo Shui oraz od północy pustynią Gobi.

Gansu

Geografia[]

Podział administracyjny[]

Zobacz też[]

Reklama