Galeria Tretiakowska

Państwowa Galeria Tretiakowska, ros. Государственная Третьяковская галерея, potocznie: Tretiakowka (Третьяковка) – muzeum sztuk plastycznych w Moskwie, założone w 1856 roku przez kupca Pawła Trietjakowa, gromadząca obecnie jedną z największych i najbardziej znaczących w świecie kolekcji dzieł rosyjskich sztuk pięknych (głównie malarstwo).

Pawieł Michajłowicz Trietjakow (ros. Па́вел Миха́йлович Третьяко́в) (ur. 27 grudnia [15 grudnia st.st.] 1832 w Moskwie, zm. 16 grudnia [4 grudnia st.st.] 1898 tamże) – rosyjski przedsiębiorca, kolekcjoner i mecenas sztuki rosyjskiej, brat Siergieja Trietiakowa, twórca Galerii Tretiakowskiej.Isaak Iljicz Lewitan (Исаак Ильич Левитан, ur. 18 sierpnia/30 sierpnia 1860, zm. 22 lipca/4 sierpnia 1900) – malarz-pejzażysta rosyjski pochodzenia żydowskiego.

Ilja Riepin, Portret Pawła Trietjakowa

Nowy budynek na Krymskim Wale, mieszczący stałą ekspozycję sztuki dwudziestowiecznej

Historia[ | edytuj kod]

Paweł Trietjakow zaczynał tworzyć swoją kolekcję sztuki w połowie lat 50. XIX wieku. Jego pasja z upływem lat doprowadziła do tego, że w 1893 otwarto dla szerokiej publiczności Moskiewską Miejską Galerię Pawła i Siergieja Trietiakowów. Kolekcja gromadziła 1276 obrazów, 471 rysunków i 10 rzeźb artystów rosyjskich oraz 84 obrazy zagranicznych mistrzów. W latach 1899-1906 budynek galerii otrzymał nowe fasady według projektu Wiktora Wasniecowa.

II wojna światowa – największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945), obejmujący zasięgiem działań wojennych prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.International Standard Name Identifier (ISNI) – unikalny identyfikator służący wystandaryzowanej identyfikacji obiektów, podmiotów, autorów dzieł, utworów i publikacji.

3 czerwca 1918 Galeria Tretiakowska została ogłoszona dobrem narodowym Rosji Radzieckiej i otrzymała nazwę Państwowa Galeria Tretiakowska. Dyrektorem muzeum został Igor Grabar. Przy jego aktywnym udziale w tym samym roku została założona fundacja, działająca do 1927 roku. Jej wkład był jednym z ważniejszych czynników powiększenia kolekcji.

Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców. Nowosybirsk (ros. Новосибирск, Nowosibirsk; w latach 1904–1925 Nowonikołajewsk) – miasto w Rosji, na Syberii, nad rzeką Ob. Trzecie co do liczby mieszkańców (1 498 921) rosyjskie miasto po Moskwie i Petersburgu. Nowosybirsk jest uważany za nieoficjalną stolicę Syberii.

W 1928 przeprowadzono gruntowny remont ogrzewania i wentylacji, zaś w 1929 doprowadzono do budynku galerii elektryczność. W 1932 roku dobudowano trzy nowe sale. W czasie II wojny światowej część kolekcji ewakuowano do Nowosybirska.

Od 1986 do 1995 galeria była zamknięta dla zwiedzających z powodu remontu. W roku 2006 Galeria Tretiakowska obchodziła swoje 150-lecie.

Lokalizacja[ | edytuj kod]

Galeria mieści się w kilku miejscach i posiada kilka filii:

Andriej Rublow, ros. Андрей Рублёв (ur. ok. 1360, zm. prawdopodobnie 29 stycznia 1430) – ruski mnich, święty Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego, pisarz, twórca ikon. Jest uważany za najwybitniejszego przedstawiciela moskiewskiej szkoły pisania ikon. Andriej Rublow był identyfikowany przez niektórych badaczy z malarzem ruskim Andrzejem, znanym jako jeden z trzech twórców polichromii zamkowego kościoła św. Trójcy w Lublinie WorldCat – katalog rozproszony łączący zbiory 71 000 bibliotek ze 112 krajów, które są uczestnikami serwisu Online Computer Library Center. Katalog jest tworzony i prowadzony przez biblioteki, których zbiory są w nim ujęte.

Galeria Tretiakowska w budynku z pocz. XX wieku przy pierieułoku Ławruszyńskim nr 10

Nowa Tretiakowka ze sztuką XX wieku w Parku Iskusstw

Cerkiew św. Mikołaja w Moskwie (Małyj tołmaczowskij pierieułok)

Dom Muzeum Pawła Korina

Słynni malarze[ | edytuj kod]

W Galerii Tretiakowskiej znajdują się obrazy mistrzów rosyjskiego malarstwa: Andriej Rublow, Ilja Riepin, Isaak Lewitan, Iwan Kramskoj, Wasilij Pierow, Nikołaj Gay, Iwan Szyszkin, Wiktor Wasniecow, Iwan Argunow.

Virtual International Authority File (VIAF) – międzynarodowa kartoteka haseł wzorcowych. Jej celem jest ujednolicenie zapisu nazw osobowych (haseł), dlatego zbiera z bibliotek z całego świata – ich różne wersje i prezentuje je razem, pod jednym, unikatowym identyfikatorem numerycznym. Pozwala to obniżyć koszty i zwiększyć użyteczność danych gromadzonych przez biblioteki. Informacje po dopasowaniu i połączaniu są udostępniane online bibliotekom na całym świecie. Iwan Nikołajewicz Kramskoj (Kramski) (ur. 1837 w Ostrogożsku, zm. 1887 w Petersburgu) – rosyjski malarz, krytyk i działacz artystyczny. Jako malarz specjalizował się w tematyce historycznej. Malował portrety (m.in. Lwa Tołstoja w 1873, Nieznajoma w 1883), a także obrazy religijne i sceny rodzajowe.

Zobacz też[ | edytuj kod]

Obrazy w Galerii Tretiakowskiej

Muzeum – instytucja powołana do gromadzenia, badania oraz opieki nad obiektami posiadającymi pewną wartość historyczną bądź artystyczną. W większych muzeach niewielka część z tych obiektów jest udostępniana publiczności w postaci wystaw stałych lub czasowych, natomiast reszta jest przechowywana w specjalnie do tego przystosowanych magazynach.Malarstwo – obok rzeźby i grafiki jedna z gałęzi sztuk plastycznych. Posługuje się środkami plastycznego wyrazu, np. barwną plamą i linią, umieszczonymi na płótnie lub innym podłożu (papier, deska, mur), a dzieła zwykle są dwuwymiarowe lub dwuwymiarowe z elementami przestrzennymi. Twórczość malarska podlega zasadom właściwym dla danego okresu. Poszukiwanie odmiennych form wyrazu przyczynia się jednak do kształtowania nowych oryginalnych kierunków i niezwykłej różnorodności dzieł malarskich.

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)