Gabinet cieni

Konferencja prasowa członków drugiego gabinetu cieni Platformy Obywatelskiej w Sejmie (2016)

Gabinet cieni („rząd oczekujący”) – skład rządu formułowany przez jedną lub więcej partii opozycyjnych, gotowych przejąć władzę w razie ich zwycięstwa wyborczego. Polega na tym, że każdy członek rządu ma odpowiadający mu „cień” w opozycji.

Prawo i Sprawiedliwość (PiS) – polska konserwatywna partia polityczna, założona na kongresie 29 maja 2001, zarejestrowana sądownie 13 czerwca 2001 (pierwszy komitet lokalny PiS powstał już 22 marca 2001). Powołana została przez braci Lecha i Jarosława Kaczyńskich, na fali popularności uzyskanej przez Lecha podczas sprawowania przez niego funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego w rządzie AWS. Deklarowana ideologia partii stanowi połączenie konserwatyzmu i chrześcijańskiej demokracji. W latach 2005–2007 Prawo i Sprawiedliwość sprawowało władzę, tworząc rząd Kazimierza Marcinkiewicza i rząd Jarosława Kaczyńskiego (od 2006 do 2007 w koalicji z Samoobroną RP i Ligą Polskich Rodzin, do 2006 i w schyłkowym okresie w 2007 rząd mniejszościowy). W latach 2005–2010 wysunięty przez PiS Lech Kaczyński (do 2006 członek partii) sprawował urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo i Sprawiedliwość należy do grupy Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy w Parlamencie Europejskim oraz do działającej obok niej międzynarodowej organizacji Sojusz Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.Grzegorz Juliusz Schetyna (ur. 18 lutego 1963 w Opolu) – polski polityk i przedsiębiorca, z wykształcenia historyk. Poseł na Sejm III, IV, V, VI i VII kadencji. W latach 2007–2009 wiceprezes Rady Ministrów i minister spraw wewnętrznych i administracji w pierwszym rządzie Donalda Tuska, w latach 2009–2010 przewodniczący klubu parlamentarnego Platformy Obywatelskiej, w latach 2010–2011 marszałek Sejmu VI kadencji, w 2010 tymczasowo wykonujący obowiązki Prezydenta RP.

Spis treści

1 Opis

2 Gabinety cieni w Polsce

2.1 Skład pierwszego gabinetu cieni (2006–2007)

2.2 Skład drugiego gabinetu cieni (od 2016)

3 Przypisy

Opis

Idea gabinetu cieni jest charakterystyczna dla państw o tradycji anglosaskiej z dwupartyjnym, parlamentarnym systemem rządów, wzorowanym na Wielkiej Brytanii (tzw. system westminsterski), która ma kilkusetletnią tradycję istnienia tej instytucji. W Wielkiej Brytanii jest ona na tyle ugruntowana, że członkowie „gabinetu cieni” otrzymują państwową pensję.

Zespół Rzeczników Platformy Obywatelskiej – zespół wewnętrzny Platformy Obywatelskiej, powołany uchwałą nr 03/64/2006 Zarządu Krajowego Platformy Obywatelskiej z dnia 10 stycznia 2006 w sprawie utworzenia Zespołu Rzeczników Platformy Obywatelskiej w celu monitorowania i analizowania pracy odpowiednich ministrów rządu, zajmowania stanowiska wobec bieżących jego decyzji oraz uczestniczenia w pracach programowych Platformy. Tym samym inicjatywa ta nawiązywała do brytyjskiej koncepcji gabinetu cieni.Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.

Gabinety cieni występują czasami w systemach wielopartyjnych, w krajach gdzie istnieje tradycja jednoczenia się opozycji przeciw koalicji rządzącej (np. w Japonii).

Gabinety cieni w Polsce

Także w Polsce podjęto próby wprowadzenia tej instytucji politycznej. 13 stycznia 2006 roku Platforma Obywatelska powołała swój gabinet cieni jako lustro rządu Kazimierza Marcinkiewicza. Na czele gabinetu cieni PO stanął Jan Rokita.

Również prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński w marcu 2009 zapowiedział utworzenie gabinetu cieni, który miał być odzwierciedleniem rządu Donalda Tuska.

Waldemar Jan Sługocki (ur. 9 września 1971 w Sulechowie) – polski politolog, urzędnik państwowy i samorządowy, w latach 2010–2011 wiceminister rozwoju regionalnego, poseł na Sejm VII kadencji.Maria Małgorzata Janyska (ur. 16 stycznia 1962 w Wyrzysku) – polska urzędniczka samorządowa, ekonomistka, posłanka na Sejm VII kadencji.

17 listopada 2016 roku Platforma Obywatelska powołała drugi w swojej historii gabinet cieni, na czele którego stanął Grzegorz Schetyna.

Sens „gabinetu cieni” w polskim systemie parlamentarnym ma sprowadzać się do recenzowania poczynań partii rządzącej.

Skład pierwszego gabinetu cieni (2006–2007)

W skład zespołu weszło 21 osób. Koordynatorem gabinetu został Jan Rokita. Oprócz niego członkami Zespołu Rzeczników byli:

Bronisław Maria Komorowski (ur. 4 czerwca 1952 w Obornikach Śląskich) – polski polityk, z wykształcenia historyk. Od 6 sierpnia 2010 prezydent Rzeczypospolitej Polskiej.Ryszard Jan Wilczyński (ur. 23 października 1960 w Ostrowie Wielkopolskim) – polski polityk, samorządowiec, od 2007 wojewoda opolski.

Marek Biernacki – sprawy wewnętrzne i służby specjalne

Zbigniew Chlebowski – finanse

Mirosław Drzewiecki – sport

Waldy Dzikowski – administracja

Stanisław Gawłowski – środowisko

Aleksander Grad – rolnictwo i rozwój wsi

Tadeusz Jarmuziewicz – infrastruktura

Bronisław Komorowski – sprawy zagraniczne

Ewa Kopacz – zdrowie

Sławomir Piechota – polityka społeczna

Julia Pitera – sprawiedliwość

Elżbieta Radziszewska – sprawy kobiet i rodziny

Arkadiusz Rybicki – kultura

Jacek Saryusz-Wolski – szef frakcji PO w Parlamencie Europejskim

Tomasz Szczypiński – rozwój regionalny

Adam Szejnfeld – gospodarka

Krystyna Szumilas – edukacja i nauka

Jan Wyrowiński – skarb państwa

Bogdan Zdrojewski – obrona narodowa

Anna Zielińska-Głębocka – sprawy europejskie.

Sekretarzami Zespołu Rzeczników PO byli Sławomir Nitras oraz Tomasz Lenz

Gabriela Teresa Lenartowicz z domu Kosel (ur. 12 grudnia 1960 w Katowicach) – polska polityk i samorządowiec, w latach 2008–2014 prezes Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, następnie członek zarządu województwa śląskiego, w 2015 wicewojewoda śląski, posłanka na Sejm VIII kadencji.Elżbieta Teresa Gapińska z domu Karowska (ur. 3 października 1960 w Płocku) – polska nauczycielka, pedagog, samorządowiec i polityk, posłanka na Sejm VII kadencji.

Skład drugiego gabinetu cieni (od 2016)

Grzegorz Schetyna − szef Gabinetu Cieni

Stanisław Gawłowski − przewodniczący Stałego Komitetu Rady Ministrów w Gabinecie Cieni

Mariusz Witczak − szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Gabinecie Cieni

Rafał Grupiński − szef Gabinetu Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Sławomir Neumann − szef Gabinetu Rozwoju i Infrastruktury

Borys Budka − szef Gabinetu Spraw Wewnętrznych i Administracji

Krzysztof Brejza − szef Gabinetu Sprawiedliwości

Andrzej Halicki − szef Gabinetu Spraw Zagranicznych

Kazimierz Michał Ujazdowski – szef gabinetu reform ustrojowych, decentralizacji i rozwoju samorządności

Czesław Mroczek − szef Gabinetu Obrony Narodowej

Włodzimierz Nykiel − szef Gabinetu Finansów

Urszula Augustyn − szef Gabinetu Edukacji Narodowej

Piotr Wach − szef Gabinetu Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Tomasz Grodzki − szef Gabinetu Zdrowia

Michał Szczerba − szef Gabinetu ds. Polityki Senioralnej

Jarosław Duda − szef Gabinetu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Arkadiusz Marchewka − szef Gabinetu Cyfryzacji, Innowacji i Młodzieży

Jacek Protas − szef Gabinetu ds. Samorządu

Dorota Niedziela − szef Gabinetu Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Ireneusz Raś − szef Gabinetu Turystyki i Sportu

Gabriela Lenartowicz − szef Gabinetu Środowiska

Tadeusz Aziewicz − szef Gabinetu Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

Zdzisław Gawlik − szef Gabinetu Energii

Maria Małgorzata Janyska − szef Gabinetu Gospodarki

Monika Wielichowska − pełnomocnik do Spraw Równego Statusu w Gabinecie Cieni

Ewa Kopacz − wiceszefowa Gabinetu Cieni

Tomasz Siemoniak − wiceszef Gabinetu Cieni

Izabela Mrzygłocka − wiceprzewodnicząca Stałego Komitetu Rady Ministrów w Gabinecie Cieni

Wojciech Król − wiceszef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów w Gabinecie Cieni

Jerzy Fedorowicz − wiceszef Gabinetu Kultury i Dziedzictwa Narodowego

Cezary Grabarczyk − wiceszef Gabinetu Rozwoju i Infrastruktury

Wojciech Wilk − wiceszef Gabinetu Spraw Wewnętrznych i Administracji

Marek Wójcik − wiceszef Gabinetu Spraw Wewnętrznych i Administracji

Piotr Zientarski − wiceszef Gabinetu Sprawiedliwości

Paweł Zalewski − wiceszef Gabinetu Spraw Zagranicznych

Cezary Tomczyk − wiceszef Gabinetu Obrony Narodowej

Izabela Leszczyna − wiceszef Gabinetu Finansów

Elżbieta Gapińska − wiceszef Gabinetu Edukacji Narodowej

Waldemar Sługocki − wiceszef Gabinetu Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Lidia Gądek − wiceszef Gabinetu Zdrowia

Marzena Okła-Drewnowicz − wiceszef Gabinetu ds. Polityki Senioralnej

Magdalena Kochan − wiceszef Gabinetu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

Jan Grabiec − wiceszef Gabinetu Cyfryzacji, Innowacji i Młodzieży

Ryszard Wilczyński − wiceszef Gabinetu ds. Samorządu

Kazimierz Plocke − wiceszef Gabinetu Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Adam Korol − wiceszef Gabinetu Turystyki i Sportu

Tomasz Cimoszewicz − wiceszef Gabinetu Środowiska

Norbert Obrycki − wiceszef Gabinetu Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

Krzysztof Gadowski − wiceszef Gabinetu Energii

Janusz Cichoń − wiceszef Gabinetu Gospodarki