Gabinet cieni
Przeczytaj także...
Prawo i Sprawiedliwość (PiS) – polska konserwatywna partia polityczna, założona na kongresie 29 maja 2001, zarejestrowana sądownie 13 czerwca 2001 (pierwszy komitet lokalny PiS powstał już 22 marca 2001). Powołana została przez braci Lecha i Jarosława Kaczyńskich, na fali popularności uzyskanej przez Lecha podczas sprawowania przez niego funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego w rządzie AWS. Deklarowana ideologia partii stanowi połączenie konserwatyzmu i chrześcijańskiej demokracji. W latach 2005–2007 Prawo i Sprawiedliwość sprawowało władzę, tworząc rząd Kazimierza Marcinkiewicza i rząd Jarosława Kaczyńskiego (od 2006 do 2007 w koalicji z Samoobroną RP i Ligą Polskich Rodzin, do 2006 i w schyłkowym okresie w 2007 rząd mniejszościowy). W latach 2005–2010 wysunięty przez PiS Lech Kaczyński (do 2006 członek partii) sprawował urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo i Sprawiedliwość należy do grupy Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy w Parlamencie Europejskim oraz do działającej obok niej międzynarodowej organizacji Sojusz Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.Zespół Rzeczników Platformy Obywatelskiej – zespół wewnętrzny Platformy Obywatelskiej, powołany uchwałą nr 03/64/2006 Zarządu Krajowego Platformy Obywatelskiej z dnia 10 stycznia 2006 w sprawie utworzenia Zespołu Rzeczników Platformy Obywatelskiej w celu monitorowania i analizowania pracy odpowiednich ministrów rządu, zajmowania stanowiska wobec bieżących jego decyzji oraz uczestniczenia w pracach programowych Platformy. Tym samym inicjatywa ta nawiązywała do brytyjskiej koncepcji gabinetu cieni.
Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.
Prawo i Sprawiedliwość (PiS) – polska konserwatywna partia polityczna, założona na kongresie 29 maja 2001, zarejestrowana sądownie 13 czerwca 2001 (pierwszy komitet lokalny PiS powstał już 22 marca 2001). Powołana została przez braci Lecha i Jarosława Kaczyńskich, na fali popularności uzyskanej przez Lecha podczas sprawowania przez niego funkcji ministra sprawiedliwości i prokuratora generalnego w rządzie AWS. Deklarowana ideologia partii stanowi połączenie konserwatyzmu i chrześcijańskiej demokracji. W latach 2005–2007 Prawo i Sprawiedliwość sprawowało władzę, tworząc rząd Kazimierza Marcinkiewicza i rząd Jarosława Kaczyńskiego (od 2006 do 2007 w koalicji z Samoobroną RP i Ligą Polskich Rodzin, do 2006 i w schyłkowym okresie w 2007 rząd mniejszościowy). W latach 2005–2010 wysunięty przez PiS Lech Kaczyński (do 2006 członek partii) sprawował urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Prawo i Sprawiedliwość należy do grupy Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy w Parlamencie Europejskim oraz do działającej obok niej międzynarodowej organizacji Sojusz Europejskich Konserwatystów i Reformatorów.Zespół Rzeczników Platformy Obywatelskiej – zespół wewnętrzny Platformy Obywatelskiej, powołany uchwałą nr 03/64/2006 Zarządu Krajowego Platformy Obywatelskiej z dnia 10 stycznia 2006 w sprawie utworzenia Zespołu Rzeczników Platformy Obywatelskiej w celu monitorowania i analizowania pracy odpowiednich ministrów rządu, zajmowania stanowiska wobec bieżących jego decyzji oraz uczestniczenia w pracach programowych Platformy. Tym samym inicjatywa ta nawiązywała do brytyjskiej koncepcji gabinetu cieni.
Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.
Gabinet cieni ("rząd oczekujący") – skład rządu formułowany przez partie opozycyjne, gotowy przejąć władzę w razie zwycięstwa wyborczego danej partii. Polega na tym, że każdy członek rządu ma odpowiadający mu "cień" w opozycji.
Idea gabinetu cieni jest charakterystyczna dla państw o tradycji anglosaskiej z dwupartyjnym, parlamentarnym systemem rządów, wzorowanym na Wielkiej Brytanii (tzw. system westminsterski), która ma kilkusetletnią tradycję istnienia tej instytucji. W Wielkiej Brytanii instytucja ta jest na tyle ugruntowana, że członkowie „gabinetu cieni” otrzymują nawet państwową pensję.
Platforma Obywatelska (PO) – polska partia polityczna, założona (początkowo jako stowarzyszenie) 24 stycznia 2001 (jako partia pod nazwą "Platforma Obywatelska Rzeczypospolitej Polskiej" zarejestrowana 5 marca 2002). Jej głównymi założycielami byli Andrzej Olechowski, Maciej Płażyński z AWS i Donald Tusk z Unii Wolności. Skupia osoby o różnych poglądach, głównie chrześcijańsko-demokratycznych i konserwatywno-liberalnych, centroprawicowych i centrowych. Należy do Europejskiej Partii Ludowej. Od 2007 Platforma Obywatelska jest największą siłą polityczną w Sejmie oraz Senacie i wspólnie z Polskim Stronnictwem Ludowym tworzy koalicję rządową, która jest zapleczem parlamentarnym rządu Donalda Tuska.Japonia (jap. 日本, trb. Nihon lub Nippon) – państwo wyspiarskie usytuowane na wąskim łańcuchu wysp na zachodnim Pacyfiku, u wschodnich wybrzeży Azji, o długości 3,3 tys. km. Archipelag rozciąga się niemal południkowo (Japończycy utrzymują, że ich kraj ma kształt „trzydniowego Księżyca”) pomiędzy 45°33′ a 20°25′ stopniem szerokości północnej, od Morza Ochockiego na północy do Morza Wschodniochińskiego i Tajwanu na południu. Stolica Tokio jest usytuowana prawie dokładnie na tej samej szerokości geograficznej co Ateny, Pekin, Teheran i Waszyngton.
Gabinety cieni występują czasami w systemach wielopartyjnych, w krajach gdzie istnieje tradycja jednoczenia się opozycji przeciw koalicji rządzącej - np. w Japonii.
Także w Polsce podjęto próby wprowadzenia tej instytucji politycznej. 13 stycznia 2006 roku Platforma Obywatelska powołała swój gabinet cieni jako lustro rządu Kazimierza Marcinkiewicza. Na czele gabinetu cieni PO stanął Jan Rokita. Również prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński w marcu 2009 zapowiedział utworzenie gabinetu cieni, który miał być odzwierciedleniem Rządu Donalda Tuska. Sens "gabinetu cieni" w polskim systemie parlamentarnym ma sprowadzać się do recenzowania poczynań partii rządzącej.
Jarosław Aleksander Kaczyński (ur. 18 czerwca 1949 w Warszawie) – polski polityk, doktor nauk prawnych. Działacz opozycji demokratycznej w okresie PRL. Twórca i prezes partii politycznych Porozumienie Centrum oraz Prawo i Sprawiedliwość, senator I kadencji, poseł na Sejm I, III, IV, V, VI i VII kadencji. Od 14 lipca 2006 do 16 listopada 2007 prezes Rady Ministrów. Kandydat na urząd Prezydenta RP w przedterminowych wyborach prezydenckich w 2010.Model westminsterski – według kryterium instytucjonalnego jeden z dwóch rodzajów modeli demokracji, charakteryzujący się następującymi cechami:
Warto wiedzieć że... beta
Jan Władysław Rokita (ur. 18 czerwca 1959 w Krakowie) – polski polityk, poseł na Sejm w latach 1989–2007 (X, I, II, III, IV i V kadencji).
Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w dorzeczu Wisły i Odry. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 679 km², co daje jej 70. miejsce na świecie i dziewiąte w Europie. Zamieszkana przez ponad 38,5 miliona ludzi, zajmuje pod względem liczby ludności 34. miejsce na świecie, a szóste w Unii Europejskiej.
Rada Ministrów Kazimierza Marcinkiewicza – gabinet pod kierownictwem prezesa Rady Ministrów Kazimierza Marcinkiewicza, powołany i zaprzysiężony przez prezydenta RP Aleksandra Kwaśniewskiego 31 października 2005. Po złożeniu dymisji i jej przyjęciu przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego 10 lipca 2006 Rada Ministrów konstytucyjne obowiązki pełniła do 14 lipca 2006.
Partia polityczna ("partia" od łac. pars, część) – dobrowolna organizacja społeczna o określonym programie politycznym, mająca na celu jego realizację poprzez zdobycie i sprawowanie władzy lub wywieranie na nią wpływu.
Rząd – kolegialny organ władzy wykonawczej, powoływany i odwoływany przez organ przedstawicielski. Do jego zadań należy koordynowanie działalności administracyjnej i realizacja zadań państwa, właściwy dla parlamentarno-gabinetowych systemów politycznych.
System dwóch partii dominujących – system partyjny występujący w państwach demokratycznych, charakteryzujący się polaryzacją sympatii wyborców, przez co na scenie politycznej danego państwa są widocznie jedynie dwie partie. Nie oznacza to, iż inne partie nie istnieją: są one po prostu zmarginalizowane przez dwóch potentatów, przez co ich poglądy ulegają zradykalizowaniu (np. Libertarian Party lub Constitution Party w USA).
Pierwszy rząd Donalda Tuska – Rada Ministrów pod kierownictwem Donalda Tuska, powołana przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i zaprzysiężona 16 listopada 2007 (postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada 2007 r. o powołaniu Prezesa Rady Ministrów i postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 listopada 2007 r. o powołaniu w skład Rady Ministrów). 8 listopada 2011 premier Donald Tusk złożył dymisję na ręce Marszałka Seniora Józefa Zycha.