• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • G-CSF

    Przeczytaj także...
    Przeszczepienie szpiku kostnego – zabieg polegający na podaniu pacjentowi preparatu zawierającego komórki macierzyste hematopoezy (krwiotworzenia), które są w stanie odtworzyć układ krwiotwórczy pacjenta, który uległ poważnemu uszkodzeniu w czasie wcześniejszej chemioterapii lub radioterapii (przeszczep autologiczny) albo zastąpić patologiczną hematopoezę chorego (np. w przebiegu białaczki) szpikiem osoby zdrowej (przeszczep allogeniczny).Neutropenia – stan hematologiczny polegający na obniżeniu liczby granulocytów obojętnochłonnych poniżej 1500/μl (poniżej 500/μl – agranulocytoza). Przyczynami neutropenii może być zwiększone niszczenie neutrofili lub ich zmniejszone wytwarzanie oraz zła dystrybucja. Istnieją także wrodzone neutropenie, takie jak: zespół Kostmanna lub zespół Schwachmana-Diamonda. Ciężka neutropenia oraz agranulocytoza stanowią poważne zagrożenie życia z powodu szybko postępujących zakażeń bakteryjnych, wirusowych lub grzybiczych, które są najczęstszą przyczyną śmierci chorych na białaczki lub inne nowotwory w okresie chemioterapii.
    Otwarty dostęp (OD, ang. Open Access, „OA”) – oznacza wolny, powszechny, trwały i natychmiastowy dostęp dla każdego do cyfrowych form zapisu danych i treści naukowych oraz edukacyjnych.
    Rekombinowany G-CSF
    Rola G-CSF w hematopoezie

    Czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów, G-CSF, CSF-3 (od ang. granulocyte colony-stimulating factor) – organiczny związek chemiczny z grupy glikoprotein. Należy do cytokin hemopoetycznych (czyli krwiotwórczych). Należy do rodziny czynników stymulujących kolonii (CSF) obejmującej również czynnik stymulujący tworzenie kolonii makrofagów (GM-CSF albo CSF-1) i czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów (GM-CSF albo CSF-2). G-CSF jest powszechnym czynnikiem wzrostowym znajdowanym w wielu tkankach, ale przede wszystkim wytwarzana w mikrośrodowisku szpiki przez komórki śródbłonka i fibroblasty. G-CSF po związaniu z receptorem (G-CSFR) aktywuje szlaki kinaz janusowych, STAT oraz MAPK/ERK.

    Czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów (ang. GM-CSF) jest jedną z cytokin wpływającą na krwiotworzenie. Zgodnie z nazwą, cytokina ta wpływa dodatnio na rozwój komórek należących do linii granulocytarnej i makrofagowej, ponadto zwiększa właściwości fagocytarne, wytwarzanie innych cytokin i ekspresję niektórych cząsteczek powierzchniowych na dojrzałych komórkach granulocytów i makrofagów. Działając na komórki NK, GM-CSF wzmaga ich cytotoksyczność. Podczas infekcji wydzielanie GM-CSF jest istotne, gdyż powoduje zwiększenie liczby granulocytów, zwłaszcza neutrofilów.Chemotaksja – reakcja ruchowa całego organizmu lub zdolnych do samodzielnego ruchu komórek na kierunkowe chemiczne bodźce. Często nie jest łatwo określić, co jest właściwą taksją, a co kinezą. Podobnie, chemotaksja zbliżona jest do chemonastii, która jednak dotyczy tylko fragmentów ciała, a nie całego organizmu (np. ruch czułków rosiczek zamykających ofiarę jest kombinacją haptonastii i chemonastii, a nie chemotaksją). Służy m.in. do odnalezienia pokarmu lub partnera seksualnego (poprzez feromony), a także znajdywaniu się gamet. W zależności od kierunku ruchu w stosunku do kierunku działania bodźca wyróżniane są:

    Głównym efektem działania G-CSF jest stymulacja komórek progenitorowych, wytwarzanie i uwalnianie neutrofili ze szpiku kostnego oraz stymulacja przeżycia dojrzałych neutrofilii. Czynnik wpływa także na chemotaksję neutrofilii oraz funkcje efektorowe tych komórek poprzez nasilenie wytwarzanie fosfataza alkaiczna granulocytów (FAG), mieloperoksydazy i anionu nadtlenkowego. Poza linią granulocytów obojętnochłonnych G-CSF ma podobne działanie jak GM-CSF.

    PMID (ang. PubMed Identifier, PubMed Unique Identifier) – unikatowy identyfikator przypisany do każdego artykułu naukowego bazy PubMed.Gorączka neutropeniczna (ang. febrile neutropenia) – jest to obniżenie liczby neutrofilów poniżej 500/µl lub poniżej 1000/µl przy przewidywanym spadku ich liczby poniżej 500/µl w ciągu 48 godzin i jednoczesna obecność gorączki zdefiniowanej jako ciepłota ciała powyżej 38,3 °C zmierzona w jamie ustnej lub utrzymywanie się temperatury powyżej 38,0 °C w odstępie godziny. Gorączka neutropeniczna również jest stwierdzana w przypadku rozpoznania sepsy u chorego z neutropenią.

    Rekombinowane ludzkie czynniki wzrostu są stosowane podczas chemioterapii cytostatykami w profilaktyce gorączki neutropenicznej u chorych z grupy wysokiego ryzyka takiego powikłania, u chorych z grupy pośredniego ryzyka w przypadku dodatkowych czynników ryzyka oraz u niektórych chorych z bezobjawową neutropenią podczas leczenia o założeniu radykalnym, jeśli ograniczanie intensywności dawki może prowadzić do pogorszenia rokowania. W praktyce klinicznej zastosowanie znajdują rekombinowane ludzkie G-CSF: filgrastym, pegfilgrastym i lenograstym.

    Leki cytostatyczne, cytostatyki, leki cytotoksyczne, leki przeciwnowotworowe to grupa substancji naturalnych i syntetycznych używanych w chemioterapii nowotworów, działająca toksycznie na komórki nowotworowe charakteryzujące się szybkimi podziałami. Leki te uszkadzają jednak także inne szybko dzielące się, zdrowe komórki (szpik kostny, błony śluzowe, komórki włosów), stąd częste są działania niepożądane takie jak: anemia, nudności i wymioty, łysienie). Cytostatyki mają wąski indeks terapeutyczny, są to leki niebezpieczne.PMCID (ang. PubMed Central Identifier) – unikatowy identyfikator przypisany do każdego cytowanego artykułu naukowego bazy PubMed Central.

    Ponadto mobilizuje komórki macierzyste szpiku do krwi obwodowej, pozwalając na pozyskanie komórek progenitorowych krwi obwodowej do przeszczepienia komórek macierzystych izolowanych z krwi obwodowej (PBSC).

    Zobacz też[ | edytuj kod]

  • czynnik stymulujący tworzenie kolonii granulocytów i makrofagów

    • Przypisy[ | edytuj kod]

    1. ↑ publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać S. Cetean, C. Căinap, AM. Constantin, S. Căinap i inni. The importance of the granulocyte-colony stimulating factor in oncology. „Clujul Med”. 88 (4), s. 468-472, 2015. DOI: 10.15386/cjmed-531. PMID: 26732055. PMCID: PMC4689238. 
    2. Maciej Krzakowski, Piotr Potemski, Krzysztof Warzocha, Pior Wysocki: Onkologia kliniczna. T. I. Via Medica, 2015, s. 162-163. ISBN 978-83-7599-796-5.
    3. Leczenie wspomagające. W: Piotr Rutkowski, Krzysztof Warzocha: Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych 2013 rok. VM Media Sp z o.o., 2013, s. 546-547. ISBN 978-83-7599-594-7.
    4. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać J. Crawford, C. Caserta, F. Roila. Hematopoietic growth factors: ESMO Clinical Practice Guidelines for the applications. „Ann Oncol”. 21 (suplement 5), s. v248-v251, 2010. DOI: 10.1093/annonc/mdq195. PMID: 20555091. 

    Star of life.svg Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

    Kinazy janusowe, JAK (od ang. Janus-activated kinases) – rodzina niereceptorowych kinaz tyrozynowych mających udział w wewnątrzkomórkowej transdukcji sygnału w szlaku JAK-STAT. Początkowo nazwa JAK (1 i 2) była akronimem od just another kinase (ponieważ geny tych białek zostały zidentyfikowane podczas dużego przeglądu biblioteki ludzkiego DNA), ale ostatecznie przyjęło się rozwinięcie skrótowca jako Janus kinase. Nazwa nawiązuje do Janusa, rzymskiego boga o dwóch twarzach, gdyż kinazy JAK mają dwie domeny białkowe o odmiennym działaniu: jedna ma aktywność kinazową, a druga hamuje działanie pierwszej. Mieloperoksydaza (EC 1.11.1.7, ang. myeloperoxidase, MPO) – enzym należący do peroksydaz, który katalizuje reakcje powstawania kwasu podchlorawego, związku chemicznego o silnych właściwościach bakteriobójczych i przeciwwirusowych.




    Warto wiedzieć że... beta

    Chemioterapia nowotworów – metoda systemowego leczenia nowotworów złośliwych za pomocą leków cytostatycznych. W leczeniu nowotworów stosuje się także leki hormonalne, leki celowane molekularnie (np. erlotynib, imatinib) i przeciwciała monoklonalne.
    Filgrastym (łac. Filgrastimum) – glikoproteina. Reguluje produkcję i uwalnianie obojętnochłonnych granulocytów ze szpiku kostnego.
    Fibroblasty – komórki występujące u zwierząt, wywodzące się z mezodermy, będące najliczniejszymi komórkami tkanki łącznej właściwej. Posiadają jedno okrągłe lub owalne jądro komórkowe, przeważnie z wyraźnym jąderkiem. Aktywne fibroblasty mogą być rozpoznane dzięki szorstkiemu retikulum komórkowemu. Nieaktywne fibroblasty, zwane także fibrocytami, są mniejsze i wrzecionowate, ze zredukowanym retikulum. Fibroblasty i fibrocyty są osiadłe, ale posiadają zdolność do ruchu. Częstość podziałów mitotycznych fibroblastów zwiększa się podczas gojenia się tkanki łącznej, pod wpływem czynnika wzrostu fibroblastów - FGF. Fibroblasty, które mają zdolność do podziałów mitotycznych zwane są często komórkami siateczkowymi.
    Związki organiczne – wszystkie związki chemiczne, w skład których wchodzi węgiel, prócz tlenków węgla, kwasu węglowego, węglanów, wodorowęglanów, węglików, cyjanowodoru, cyjanków, kwasu cyjanowego, piorunowego i izocyjanowego, a także ich soli.
    DOI (ang. digital object identifier – cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego) – identyfikator dokumentu elektronicznego, który w odróżnieniu od identyfikatorów URL nie zależy od fizycznej lokalizacji dokumentu, lecz jest do niego na stałe przypisany.
    Komórki macierzyste (dosłowny przekład z innych języków: komórki pnia) – komórki mające jednocześnie dwie zdolności:
    Hemopoeza, hematopoeza, hemocytopoeza (ze starogreckiego αἷμα (haima) - krew, cytus - komórka, ποιεῖν (poesis) - wytwarzać) – proces wytwarzania i różnicowania się elementów morfotycznych krwi zachodzący w układzie krwiotwórczym poprzez proliferację oraz dojrzewanie komórek macierzystych hemopoezy.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.778 sek.