Głód, łaknienie – fizj. odczucie stanu organizmów wyższych związane z niedoborem pożywienia, składników pokarmowych (takich jak np. białka, tłuszcze, cukry, witaminy czy sole mineralne). Jest także popędem przyczyniającym się do zachowań skierowanych na pobieranie pokarmu i jego zdobywanie. Przeciwieństwem uczucia głodu jest uczucie sytości.
Pica (łaknienie spaczone) – zaburzenie polegające na występowaniu apetytu na przedmioty niebędące żywnością (np. ziemia, kreda, węgiel) lub ogromny apetyt na rzeczy, które są w pewnym sensie żywnością, takie jak nieprzetworzone składniki żywności (np. mąka, surowe ziemniaki, skrobia). Aby uznać tego typu zachowania za zaburzenie, muszą trwać przynajmniej miesiąc w wieku, w którym próbowanie jedzenia ziemi, błota itp. jest uznawane za niedostosowane do poziomu rozwoju człowieka. Obserwuje się je u wszystkich grup wiekowych, ale najczęściej u kobiet w ciąży i u małych dzieci, zwłaszcza opóźnionych w rozwoju, wśród których jest to najbardziej rozpowszechnione zaburzenie odżywiania. Wówczas rozpoznawane jest jako pica u niemowląt lub dzieci (ICD-10 F98.3). Łaknienie spaczone może się także wiązać z chorobami organicznymi mózgu lub histerią.Fizjologia (gr. φυσιολογία, od φύσις - natura + λόγος - nauka) – nauka o mechanizmach rządzących przebiegiem czynności życiowych organizmów.
Opis[]
Podłożem uczucia głodu jest obniżenie stężenia takiego składnika pokarmowego, jak np. glukoza, który jest rejestrowany przez ośrodki głodu i sytości w części mózgu zwanej podwzgórzem.
Głód wywołuje zachowanie popędowe ukierunkowane na pobieranie pokarmu.
Strajk głodowy, głodówka protestacyjna - forma strajku w którym protestujący, chcąc wymusić ustępstwa, decydują się nie przyjmować pokarmów, ale godzą się na opiekę lekarską. Ta forma strajku spotykana jest zarówno w przypadku protestów pracowniczych wobec kierownictwa firmy, jak również (rzadziej) w przypadkach, kiedy pewna grupa osób usiłuje wymóc na władzach państwowych korzystne dla siebie decyzje. Strajki głodowe zdarzają się również niekiedy w instytucjach takich jak więzienia, kiedy osadzeni domagają się poprawienia warunków odbywania kary, a także - bardzo rzadko - w koszarach, gdy odbywający zasadniczą służbę wojskową żołnierze decydują się na zbiorowy sprzeciw wobec swoich dowódców.Glukoza (dokładniej: D-glukoza) – organiczny związek chemiczny, monosacharyd (cukier prosty) z grupy aldoheksoz. Jest białym, drobnokrystalicznym ciałem stałym, z roztworów wodnych łatwo krystalizuje jako monohydrat. Jest bardzo dobrze rozpuszczalna w wodzie (nie zmienia pH roztworu). Ma słodki smak, nieco mniej intensywny od sacharozy.
Długotrwały głód (głodzenie) prowadzi do spowolnienia wzrostu i rozwoju dzieci, może powodować pojawienie się opuchlizny głodowej. Jego efektem jest też apatia, a ostateczną konsekwencją bywa śmierć głodowa. Według różnych szacunków człowiek może przeżyć bez pożywienia 2-3 tygodnie, bez wody około 7 dni. Zdarzają się jednak przypadki takiego spowolnienia metabolizmu i przemiany materii, szczególnie u niemowląt, że ten czas ulega zdecydowanemu wydłużeniu.
Pragnienie – jedna z najbardziej podstawowych potrzeb biologicznych organizmu, przejawiająca się w popędzie ku pobraniu odpowiedniej ilości wody. Pragnienie wzrasta wraz ze zmniejszaniem się ogólnej objętości płynu w ustroju lub ze zwiększeniem się ilości niektórych substancji, takich jak np. sole. Jeżeli poziom wody spada poniżej pewnego progu albo koncentracja jonów soli dochodzi do pewnego poziomu to wówczas osmoreceptory znajdujące się w przedniej części podwzgórza umożliwiają tej części mózgu wzmożenie procesu pragnienia.Niemowlę, okres niemowlęcy – dziecko od urodzenia do końca pierwszego roku życia. Wyodrębnienie to w psychologii rozwojowej dokonywane ze względu na szczególną wagę rozwoju małego dziecka w tym okresie. Wyodrębnienie okresu niemowlęctwa jest ważne także z uwagi na mnogość i intensywność przemian zachodzących w organizmie dziecka w tym czasie. Pierwszy miesiąc życia dziecka jest okresem noworodkowym.
Ponieważ głód jest uczuciem bardzo dojmującym, na przestrzeni dziejów często był stosowany jako jedno z narzędzi do wymuszania zeznań i posłuszeństwa, a także zadawania dodatkowych cierpień więźniom i skazańcom. Był także stosowany na szeroką skalę jako broń w czasie działań wojennych.
Instynkt (łac. instinctus – podnieta, popęd) – dyspozycja biopsychiczna która powoduje, że osobnik w nią wyposażony zachowuje się (lub pragnie się zachowywać) w określony sposób, a także "wrodzona zdolność wykonywania pewnych czynności stereotypowych, niewyuczonych, mniej lub bardziej skomplikowanych swoistych dla danego gatunku istotnych dla jego przetrwania". Pojęcie to w nauce o zachowaniu jest różnie definiowane, a w języku potocznym kojarzone jest z intuicją i zachowaniami, które nie są wynikiem racjonalnego i świadomego namysłu.Tłuszcze – zwyczajowa nazwa grupy lipidów, estrów glicerolu i kwasów tłuszczowych, głównie triacylogliceroli. Reszty kwasowe występujące w cząsteczkach tłuszczów zawierają zwykle od 12 do 18 atomów węgla.
Badania nad głodem[]
Badania nad głodem prowadziła w 1942 grupa lekarzy żydowskich w getcie warszawskim. Część opracowanych wyników przekazano w 1943 na stronę „aryjską”. Zostały one opublikowane w 1946 w książce Choroba głodowa. Badania kliniczne nad głodem wykonane w getcie warszawskim z roku 1942
Getto warszawskie – getto dla ludności żydowskiej w Warszawie utworzone przez okupacyjne władze hitlerowskie w czasach II wojny światowej.Sztuka kulinarna – umiejętność przygotowywania różnych potraw w sposób smaczny, pożywny i estetyczny, zaś kulinaria to ogół zagadnień związanych z potrawami (głównie potrzebne produkty i sposoby przygotowania).
Zobacz też[]
łaknienie spaczone
pragnienie
obżarstwo
strajk głodowy
Przypisy
- Internetowa encyklopedia PWN, głód
- Emil Apfelbaum (red.): Choroba głodowa. Badania kliniczne nad głodem wykonane w getcie warszawskim z roku 1942. Warszawa: American Joint Distribution Committee, 1946.
