Frederick Banting
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – jest nagrodą przyznawaną corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny. Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. w 1896 roku). Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Określana potocznie jako „Nagroda Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie, jako nagroda z „fizjologii lub medycyny”. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był w roku 1901 Niemiec Emil Adolf von Behring.Trzustka (łac. pancreas) – narząd gruczołowy położony w górnej części jamy brzusznej. Ma nieregularny, wydłużony i spłaszczony w wymiarze grzbietowo-brzusznym kształt. Wymiar podłużny w rzucie poprzecznym porównywany do kształtu młotka lub haczyka (wygięty częścią środkową do przodu). W rzucie czołowym kształt przypomina literę S. U osoby żywej jest szaroróżowa, a na zwłokach szarobiała. Budowa zrazikowa dobrze zaznacza się na powierzchni gruczołu i nadaje mu wygląd guzkowaty. Na powierzchni trzustki może gromadzić się tkanka tłuszczowa, która wygładza jej powierzchnię i nadaje zabarwienie bardziej żółtawe. Miąższ narządu jest spoisty i miękki. Pod względem funkcjonalnym trzustka składa się z części wewnątrzwydzielniczej (hormonalnej, odpowiedzialnej za wytwarzanie kilku hormonów m.in. insuliny i glukagonu) i zewnątrzwydzielniczej (trawiennej, produkującej zawierający enzymy trawienne sok trzustkowy (łac. succus pancreaticus), zwany śliną brzucha ze względu na podobieństwo konsystencji i barwy do śliny).
Jerzy V – Jerzy Fryderyk Ernest Albert (ang. George Frederic Ernest Albert, ur. 3 czerwca 1865 w Londynie, zm. 20 stycznia 1936 w Sandringham) – król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii (od 1927 Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej) i cesarz Indii od 6 maja 1910. W czasie I wojny światowej zmienił nazwisko na Windsor, gdyż dotychczasowe o niemieckim pochodzeniu (Coburg) źle się w Anglii kojarzyło. Za jego rządów w 1922 r. Imperium Brytyjskie osiągnęło rozmiar 36,6 milionów km², stając się największym imperium w historii ludzkości.
Sir Frederick Grant Banting KBE, MC (ur. 14 listopada 1891 w Alliston, Ontario, zm. 21 lutego 1941 w pobliżu miasta Musgrave Harbour, Dominium Nowej Fundlandii) – kanadyjski fizjolog, odkrywca insuliny, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny.
Życiorys[ | edytuj kod]
Studiował medycynę na University of Toronto. W czasie I wojny światowej służył w kanadyjskim korpusie medycznym. Po wojnie dokończył studia i pracował jako lekarz, prowadził prywatną praktykę oraz współpracował ze szpitalem dziecięcym w Toronto. Był także wykładowcą na University of Toronto. Od 1921 roku prowadził tam badania w instytucie naukowym. Zajmował się działaniem hormonu wytwarzanego w trzustce zwierzęcej. W 1922 roku wspólnie z asystentem Charlesem Bestem odkrył insulinę, co wkrótce okazało się przełomem w leczeniu cukrzycy.
W 1923 roku za odkrycie insuliny otrzymał Nagrodę Nobla. Razem z nim wyróżniono nagrodą jego zwierzchnika z instytutu, Johna Macleoda, natomiast pominięto Besta. W tej sytuacji Banting dobrowolnie podzielił się premią pieniężną z Nagrody Nobla ze swoim asystentem. W 1934 roku król Anglii Jerzy V nadał Bantingowi tytuł szlachecki Sir.
Odniósł ciężkie rany w wypadku lotniczym w trakcie lotu do Anglii, kiedy samolot Lockheed Hudson, którym podróżował, rozbił się na Nowej Fundlandii, i zmarł następnego dnia. W 2004 roku w rankingu plebiscytowym „Wielkich Kanadyjczyków” zajął 4. miejsce.
Przypisy[ | edytuj kod]
- Frederick Banting Biography. [dostęp 2009-10-12].
- Frederick G. Banting – Biography. [dostęp 2009-10-12].
- The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1923 (ang.). Nobel Foundation. [dostęp 2009-10-07].