Frederick Banting
Przeczytaj także...
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – jest nagrodą przyznawaną corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny. Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. w 1896 roku). Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Określana potocznie jako „Nagroda Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie, jako nagroda z „fizjologii lub medycyny”. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był w roku 1901 Niemiec Emil Adolf von Behring.Trzustka (łac. pancreas) – narząd gruczołowy położony w górnej części jamy brzusznej. Ma nieregularny, wydłużony i spłaszczony w wymiarze grzbietowo-brzusznym kształt. Wymiar podłużny w rzucie poprzecznym porównywany do kształtu młotka lub haczyka (wygięty częścią środkową do przodu). W rzucie czołowym kształt przypomina literę S. U osoby żywej jest szaroróżowa, a na zwłokach szarobiała. Budowa zrazikowa dobrze zaznacza się na powierzchni gruczołu i nadaje mu wygląd guzkowaty. Na powierzchni trzustki może gromadzić się tkanka tłuszczowa, która wygładza jej powierzchnię i nadaje zabarwienie bardziej żółtawe. Miąższ narządu jest spoisty i miękki. Pod względem funkcjonalnym trzustka składa się z części wewnątrzwydzielniczej (hormonalnej, odpowiedzialnej za wytwarzanie kilku hormonów m.in. insuliny i glukagonu) i zewnątrzwydzielniczej (trawiennej, produkującej zawierający enzymy trawienne sok trzustkowy (łac. succus pancreaticus), zwany śliną brzucha ze względu na podobieństwo konsystencji i barwy do śliny).
Jerzy V – Jerzy Fryderyk Ernest Albert (ang. George Frederic Ernest Albert, ur. 3 czerwca 1865 w Londynie, zm. 20 stycznia 1936 w Sandringham) – król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii (od 1927 Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej) i cesarz Indii od 6 maja 1910. W czasie I wojny światowej zmienił nazwisko na Windsor, gdyż dotychczasowe o niemieckim pochodzeniu (Coburg) źle się w Anglii kojarzyło. Za jego rządów w 1922 r. Imperium Brytyjskie osiągnęło rozmiar 36,6 milionów km², stając się największym imperium w historii ludzkości.
Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny (szw. Nobelpriset i fysiologi eller medicin) – jest nagrodą przyznawaną corocznie przez Instytut Karolinska za wyjątkowe osiągnięcia naukowe z różnych dziedzin fizjologii lub medycyny. Jest jedną z pięciu Nagród Nobla ustanowionych w testamencie przez Alfreda Nobla (zm. w 1896 roku). Jak zapisał on w swoim testamencie, nadzór nad nagrodą sprawuje Fundacja Noblowska, a przyznawana jest ona przez zgromadzenie wybierane przez Instytut Karolinska. Określana potocznie jako „Nagroda Nobla z medycyny”, w rzeczywistości była precyzyjnie opisana przez Nobla w jego testamencie, jako nagroda z „fizjologii lub medycyny”. Z tego powodu może być przyznana w każdej ze szczegółowych dziedzin obu tych nauk. Pierwszym laureatem nagrody był w roku 1901 Niemiec Emil Adolf von Behring.Trzustka (łac. pancreas) – narząd gruczołowy położony w górnej części jamy brzusznej. Ma nieregularny, wydłużony i spłaszczony w wymiarze grzbietowo-brzusznym kształt. Wymiar podłużny w rzucie poprzecznym porównywany do kształtu młotka lub haczyka (wygięty częścią środkową do przodu). W rzucie czołowym kształt przypomina literę S. U osoby żywej jest szaroróżowa, a na zwłokach szarobiała. Budowa zrazikowa dobrze zaznacza się na powierzchni gruczołu i nadaje mu wygląd guzkowaty. Na powierzchni trzustki może gromadzić się tkanka tłuszczowa, która wygładza jej powierzchnię i nadaje zabarwienie bardziej żółtawe. Miąższ narządu jest spoisty i miękki. Pod względem funkcjonalnym trzustka składa się z części wewnątrzwydzielniczej (hormonalnej, odpowiedzialnej za wytwarzanie kilku hormonów m.in. insuliny i glukagonu) i zewnątrzwydzielniczej (trawiennej, produkującej zawierający enzymy trawienne sok trzustkowy (łac. succus pancreaticus), zwany śliną brzucha ze względu na podobieństwo konsystencji i barwy do śliny).
Jerzy V – Jerzy Fryderyk Ernest Albert (ang. George Frederic Ernest Albert, ur. 3 czerwca 1865 w Londynie, zm. 20 stycznia 1936 w Sandringham) – król Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii (od 1927 Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej) i cesarz Indii od 6 maja 1910. W czasie I wojny światowej zmienił nazwisko na Windsor, gdyż dotychczasowe o niemieckim pochodzeniu (Coburg) źle się w Anglii kojarzyło. Za jego rządów w 1922 r. Imperium Brytyjskie osiągnęło rozmiar 36,6 milionów km², stając się największym imperium w historii ludzkości.
Sir Frederick Grant Banting KBE, MC (ur. 14 listopada 1891 w Alliston, Ontario, zm. 21 lutego 1941) – kanadyjski fizjolog, odkrywca insuliny. Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny.
Studiował medycynę na Uniwersytecie w Toronto, w czasie I wojny światowej służył w kanadyjskim korpusie medycznym. Po wojnie dokończył studia i pracował jako lekarz, prowadził prywatną praktykę oraz współpracował ze szpitalem dziecięcym w Toronto. Był także wykładowcą Uniwersytetu w Toronto. Od 1921 prowadził badania w instytucie naukowym przy uniwersytecie; zajmował się działaniem hormonu wytwarzanego w trzustce zwierzęcej. W 1922 wspólnie z asystentem Charlesem Bestem odkrył insulinę, co wkrótce okazało się przełomem w leczeniu cukrzycy.
Fizjologia (gr. φυσιολογία, od φύσις - natura + λόγος - nauka) – nauka o mechanizmach rządzących przebiegiem czynności życiowych organizmów.Lockheed Hudson – lekki samolot bombowy i morski samolot patrolowy zaprojektowany w zakładach Lockheed Corporation, wykorzystywany podczas II wojny światowej.
W 1923 za odkrycie insuliny otrzymał Nagrodę Nobla. Razem z nim wyróżniono nagrodą zwierzchnika z instytutu, Johna Macleoda, natomiast pominięto Besta. W tej sytuacji Banting dobrowolnie podzielił się premią pieniężną z Nagrody Nobla ze swoim asystentem. W 1934 król Anglii Jerzy V nadał Bantingowi tytuł szlachecki Sir.
Military Cross (MC - Krzyż Wojskowy) – brytyjskie odznaczenie wojskowe ustanowione 28 grudnia 1914 roku przez Jerzego V, do 1993 przyznawane oficerom wojsk lądowych, od 1993 może być przyznawane bez względu na stopień wojskowy. Military Cross nie może być przyznawany pośmiertnie, a można go otrzymać za "dzielność w czasie aktywnych operacji prowadzonych przeciw wrogowi" (gallantry during active operations against the enemy).Ontario – prowincja Kanady. Ontario jest najludniejszą i najprężniejszą ekonomicznie częścią Kanady. W granicach Ontario znajduje się stolica Kanady Ottawa, największe miasto Kanady Toronto, a także największa aglomeracja tzw. Golden Horseshoe. W 1855 stacjonujący tam żołnierze angielskiej armii wymyślili hokej na lodzie.
Zginął w wypadku lotniczym w trakcie lotu do Anglii, kiedy samolot Lockheed Hudson, którym podróżował, rozbił się na Nowej Fundlandii.
W 2004 w rankingu plebiscytowym „Wielkich Kanadyjczyków” zajął 4. miejsce.
Przypisy
- Frederick Banting Biography. [dostęp 2009-10-12].
- Frederick G. Banting – Biography. [dostęp 2009-10-12].
- The Nobel Prize in Physiology or Medicine 1923 (ang.). Nobel Foundation. [dostęp 2009-10-07].
Kontrola autorytatywna (osoba):
ISNI: 0000 0001 1036 5554
VIAF: 5721883
LCCN: n84036532
GND: 118506420
BnF: 15563370p
SUDOC: 075026406
NTA: 069799768
OBIN: 101030576
WorldCat
Nowa Fundlandia (ang. Newfoundland, franc. Terre-Neuve, irl. Talamh an Éisc. łac. Terra Nova) – duża wyspa u wschodnich wybrzeży Ameryki Północnej i jednocześnie najgęściej zaludniona część kanadyjskiej prowincji Nowa Fundlandia i Labrador. O wyspie tej potocznie mówi się, że "leży pośrodku Atlantyku", jednakże w rzeczywistości jest od niego oddalona o ok. 1000 km (współrzędne geograficzne: 49°00′N 56°00′W/49,000000 -56,000000). Wyspa Nowa Fundlandia pierwotnie nazwana została Terra Nova przez Wenecjanina w służbie brytyjskiej, Giovanniego Caboto (Johna Cabota), w 1497. Prowincja, w skład której wchodzi wyspa, również nosiła nazwę "Nowa Fundlandia" aż do 2001, kiedy to zmieniono ją na "Nowa Fundlandia i Labrador" (nieco później zmieniono w ślad za tym kod pocztowy z NF na NL).Biblioteka Kongresu Stanów Zjednoczonych (ang.: Library of Congress) – największa biblioteka świata. Gromadzi ponad 142 mln różnego rodzaju dokumentów, ponad 29 mln książek, 58 mln rękopisów, 4,8 mln map i atlasów, 12 mln fotografii, 6 mln mikrofilmów, 3,5 mln dokumentów muzycznych, 500.000 filmów; wszystko w ponad 460 językach. 7% zbiorów to dokumenty w językach słowiańskich, w tym największy w USA zbiór polskich książek. Całość zajmuje 856 km półek. Biblioteka dysponuje (w 3 budynkach) 22 czytelniami ogólnymi, 3 wydzielonymi czytelniami dla kongresmenów oraz biblioteką sztuki (John F. Kennedy Center). Zatrudnia 5 tysięcy pracowników. Wyposażona jest w system komputerowy o pojemności 13 mln rekordów oraz w 3000 terminali. Pełni funkcję biblioteki narodowej.
Warto wiedzieć że... beta
Insulina – anaboliczny hormon peptydowy o działaniu ogólnoustrojowym, odgrywający zasadniczą rolę przede wszystkim w metabolizmie węglowodanów, lecz także białek i tłuszczów.
Nazwa insulina z łac. insula - wyspa, pochodzi od wysepek Langerhansa trzustki, gdzie insulina jest produkowana.
John James Richard Macleod (ur. 6 września 1876 w Clunie k. Dunkeld, Perth and Kinross, Szkocja, Wielka Brytania, zm. 16 marca 1935 w Aberdeen) – fizjolog szkocki, laureat Nagrody Nobla w 1923 roku. Ukończył medycynę na uniwersytecie w Aberdeen (1898) i wkrótce wyjechał do pracy naukowej na uczelniach zagranicznych. Pracował w Lipsku, Cleveland (Ohio), od 1918 na Uniwersytecie Toronto. W 1928 roku powrócił do Szkocji i został profesorem uniwersytetu w Aberdeen.
Charles Herbert Best (ur. 27 lutego 1899 w West Pembroke, Maine, USA – zm. 31 marca 1978) – fizjolog kanadyjski, współodkrywca insuliny.
I wojna światowa – konflikt zbrojny trwający od 28 lipca 1914 do 11 listopada 1918 (w latach 20. i 30. XX wieku nazywany "wielką wojną") pomiędzy ententą, tj. Wielką Brytanią, Francją, Rosją, Serbią, Japonią, Włochami (od 1915) i Stanami Zjednoczonymi (od 1917), a państwami centralnymi, tj. Austro-Węgrami i Niemcami wspieranymi przez Turcję i Bułgarię.
Lekarz – osoba posiadająca właściwe kwalifikacje, potwierdzone wymaganymi dokumentami, do udzielania świadczeń zdrowotnych, w szczególności do: badania stanu zdrowia, rozpoznawania chorób i zapobiegania im, leczenia i rehabilitacji chorych, udzielania porad lekarskich, a także wydawania opinii i orzeczeń lekarskich, w zakresie swojej specjalizacji (art. 2 ustawy opublikowanej w Dz. U. z 2005 r. Nr 226, poz. 1943).
Toronto – największe miasto Kanady położone w południowej części prowincji Ontario, której jest stolicą. Miasto pełni funkcję ekonomicznej i kulturalnej stolicy Kanady. W mieście Toronto mieszka 5 915 386 ludzi (2011).
Cukrzyca – grupa chorób metabolicznych charakteryzująca się hiperglikemią (podwyższonym poziomem cukru we krwi) wynikającą z defektu produkcji lub działania insuliny wydzielanej przez komórki beta trzustki. Przewlekła hiperglikemia wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, szczególnie oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych. Ze względu na przyczynę i przebieg choroby, można wyróżnić cukrzycę typu 1, typu 2, cukrzycę ciężarnych i inne.