Filologia klasyczna
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Gustaw Edward Przychocki (ur. 14 lutego 1884 w Gromniku, zm. 4 lutego 1947 w Krakowie) – polski filolog klasyczny, profesor i rektor Uniwersytetu Warszawskiego, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, członek Polskiej Akademii Umiejętności.Oktawiusz Jurewicz (ur. 30 kwietnia 1926 w Białymstoku) – polski filolog klasyczny, historyk, bizantynista. Profesor nadzwyczajny w 1971, zwyczajny w 1986 Uniwersytetu Warszawskiego. Dyrektor Instytutu Filologii Klasycznej UW w latach 1971-1996, kierownik Zakładu Filologii Greckiej, Bizantyńskiej i Nowogreckiej w Instytucie Filologii Klasycznej w latach 1963-1966, prodziekan i następnie dziekan Wydziału Filologicznego UW 1966-1973. W latach 1973-1979 pracował na stanowisku profesora (professeur associe) Uniwersytetu Paris IV-Sorbonne i jednocześnie dyrektora Centre de Civilisation Polonaise tegoż Uniwersytetu. Założył i redagował czasopismo naukowe "Les Cahiers Franco Polonais" (roczniki 1977-1983). Odbył wiele stażów naukowych min. na uniwersytetach w Belgradzie, Berlinie, Budapeszcie, Kolonii, Monachium, Moskwie i Paryżu. Autor publikacji około 100 prac, artykułów, książek wydanych w językach polskim, niemieckim i włoskim oraz szeregu przekładów źródeł historycznych greckich na język ojczysty. Wykształcił kilkunastu magistrów, byłem promotorem trzech doktorów nauk humanistycznych, recenzował 14 prac doktorskich różnych uniwersytetów i 6 prac habilitacyjnych. Członek zwyczajny Towarzystwa Naukowego Warszawskiego, członek korespondent Polskiej Akademii Umiejętności, członek Polskiego Towarzystwa Filologicznego, członek i członek honorowy Komitetu Nauk o Kulturze Antycznej PAN, członek Komisji Bizantynologicznej KNoKA PAN i jej przewodniczący do 2000 (obecnie członek honorowy), członek Polskiej Akademii Umiejętności, członek Towarzystwa Historycznego Mommsengesellschaft.

Filologia klasyczna (gr.-łac. philologia classica, zamiłowanie do języków klasycznych) – gałąź nauk humanistycznych zajmująca się badaniem języków klasycznych dla kultury europejskiej (zwanych w skrócie klasycznymi), tj. greki i łaciny.
Filologia klasyczna zajmuje się przede wszystkim badaniem w oryginale arcydzieł literatury starożytnej (eposów Homera, dialogów Platona, tragików greckich i rzymskich, mów Cycerona, dzieł Wergiliusza).
Pochodzenie nazwy[ | edytuj kod]
Termin φιλόλογος (philologos) pojawia się po raz pierwszy u Platona (Theatetus 146 A) i oznacza "miłośnika naukowej dyskusji". Terminem φιλόλογος nazywał się Eratostenes, aleksandryjski uczony, zajmujący się m.in. historią literatury.
Na gruncie łacińskim Cyceron określał mianem philologia studiowanie literatury (Ad Atticum II 17,1).
W przeciwieństwie do greckiej φιλολογία, drugi człon nazwy omawianej nauki jest pochodzenia łacińskiego - classicus (scil. scriptor) oznacza dosłownie autora pochodzącego z pierwszej (najbogatszej) klasy majątkowej obywateli rzymskich (łac. classis), a więc najlepiej wykształconego, i co za tym idzie najbardziej wartościowego, klasycznego.
Historia filologii klasycznej[ | edytuj kod]
Starożytna Grecja[ | edytuj kod]
Homer, jako "nauczyciel Grecji" (Platon, Respublica 606 E) stał się, co najmniej od początków VI w. p.n.e., obiektem różnorodnych zainteresowań Hellenów. Różne źródła przypisują Solonowi, Pizystratowi bądź Likurgowi działania mające na celu upowszechnienie znajomości eposów homeryckich, wykonywanych przez rapsodów. Krytyki moralności Homeryckich bogów podjął się Ksenofanes z Kolofonu, który twierdził, że Homer przypisał nieśmiertelnym to, co uchodzi za hańbiące u ludzi. Także przedstawiciele ruchu sofistycznego niejednokrotnie wypowiadali swoje opinie na temat eposów Homera. I tak np. Protagoras uważał, że inwokacja Iliady, mająca być modlitwą, wyraża r o z k a z, skierowany do Muzy ("o p i e w a j gniew Achillesa, bogini"), Gorgiasz natomiast ułożył "Pochwałę Heleny", zakorzenioną w treści "Iliady".
Filologia klasyczna od Renesansu po pierwszą połowę XX wieku[ | edytuj kod]
Renesansowi humaniści zapoczątkowali naukową krytykę tekstu. F. A. Wolf (1759-1824), który zapoczątkował dyskusję o autorstwie Iliady i Odysei postulował pojmowanie filologii klasycznej jako wiedzy o wszystkich aspektach starożytności, nie tylko jej obrazu utrwalonego w tekstach. G. Hermann (1772-1848) dawał pierwszeństwo badaniom nad tekstami, natomiast po ideał filologii klasycznej sensu lato sięgnął U. von Wilamowitz-Moellendorff. Jego uczeń, W. Jaeger, twórca kierunku Neuhumanismus (niem. Nowy humanizm) znów wysunął studia nad autorami na pierwsze miejsce, nie usuwając jednak z pola widzenia aspektów kultury starożytnej jako takiej. Na gruncie nauki polskiej T. Zieliński był zwolennikiem filologii klasycznej rozumianej jako wiedza o całym świecie starożytnym.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]