Eryk z Lade
Przeczytaj także...
Kanut (Knud) Wielki (ur. ok. 996/997, zm. 12 listopada 1035) – król Anglii w latach 1016–1035 (jako Kanut I Wielki, Canute the Great), Danii w latach 1018–1035 (jako Kanut II Wielki, Knud 2. den Store) i Norwegii w latach 1028–1035 (jako Knud den Mektige), a także zarządca Szlezwiku i Pomorza.Nortumbria, ang. Northumbria, staroang. Norþanhymbra, Norþhymbre — średniowieczne królestwo anglosaskie, położone na terenie obecnej północnej Anglii i południowo-wschodniej Szkocji. Powstało po zjednoczeniu dwóch królestw: Bernicji i Deiry, do których następnie dołączono drobniejsze państwa celtyckie. W połowie VI wieku Nortumbria została schrystianizowana. W VII wieku stanowiła główne królestwo heptarchii anglosaskiej. Od VIII wieku nękana była stałymi najazdami wikingów, którzy w końcu zdołali ją podbić. W 867 roku została podzielona: dawna Deira weszła w skład obszaru pod jurysdykcją duńską, zwanego Danelagh, natomiast reszta kraju zachowała względną autonomię najpierw jako królestwo, a później jako hrabstwo Northumberland. W X wieku włączono ją w skład Anglii.
Swen Widłobrody (ur. ok. 950–960, zm. 2 lub 3 lutego 1014; duń. Svend Tveskæg, norw. Svein Tjugeskjegg, ang. Svein Forkbeard) – król duński (ok. 987–1014) i norweski (987–994), władca Anglii (1013–1014).
Kanut (Knud) Wielki (ur. ok. 996/997, zm. 12 listopada 1035) – król Anglii w latach 1016–1035 (jako Kanut I Wielki, Canute the Great), Danii w latach 1018–1035 (jako Kanut II Wielki, Knud 2. den Store) i Norwegii w latach 1028–1035 (jako Knud den Mektige), a także zarządca Szlezwiku i Pomorza.Nortumbria, ang. Northumbria, staroang. Norþanhymbra, Norþhymbre — średniowieczne królestwo anglosaskie, położone na terenie obecnej północnej Anglii i południowo-wschodniej Szkocji. Powstało po zjednoczeniu dwóch królestw: Bernicji i Deiry, do których następnie dołączono drobniejsze państwa celtyckie. W połowie VI wieku Nortumbria została schrystianizowana. W VII wieku stanowiła główne królestwo heptarchii anglosaskiej. Od VIII wieku nękana była stałymi najazdami wikingów, którzy w końcu zdołali ją podbić. W 867 roku została podzielona: dawna Deira weszła w skład obszaru pod jurysdykcją duńską, zwanego Danelagh, natomiast reszta kraju zachowała względną autonomię najpierw jako królestwo, a później jako hrabstwo Northumberland. W X wieku włączono ją w skład Anglii.
Swen Widłobrody (ur. ok. 950–960, zm. 2 lub 3 lutego 1014; duń. Svend Tveskæg, norw. Svein Tjugeskjegg, ang. Svein Forkbeard) – król duński (ok. 987–1014) i norweski (987–994), władca Anglii (1013–1014).
Eryk z Lade (zm. ok. 1023) – jarl Lade, earl Northumbrii, nieślubny syn władcy norweskiego Haakona Sigurdssona.
Życiorys[ | edytuj kod]
W 995 ojciec Eryka Haakon Sigurdsson został zamordowany, a władzę w Norwegii przejął Olaf I Tryggvason. Eryk wraz z bratem Swenem uciekli do Szwecji na dwór króla Eryka Zwycięskiego, a po jego śmierci szukali pomocy u władcy Danii Swena Widłobrodego. Najprawdopodobniej między 995 a 1000 Eryk poślubił córkę króla duńskiego Gydę, z którą miał syna Haakona.
Jarl – w średniowiecznej Skandynawii wojownik, przywódca drużyny wikingów lub dowódca floty. Pierwotnie słowo jarl oznaczało człowieka możnego, potężnego. Później tytuł oznaczający namiestnika królewskiego, zarządcę prowincji. W Wielkiej Brytanii od słowa jarl wywodzi się tytuł earl.Szwecja, Królestwo Szwecji (Sverige, Konungariket Sverige) – państwo w Europie Północnej, zaliczane do państw skandynawskich. Szwecja jest członkiem Unii Europejskiej od 1995 roku. Graniczy z Norwegią, Finlandią i Danią.
W 1000 Eryk uczestniczył u boku króla Swena w bitwie w Øresundzie przeciw oddziałom Olafa Tryggvasona. W latach 1015–1016 brał udział w wyprawie króla duńskiego Kanuta do Anglii, która zakończyła się zdobyciem przez niego angielskiej korony. Eryk otrzymał wówczas tytuł earla Northumbrii. Po raz ostatni Eryk pojawia się w źródłach pod rokiem 1023 i najprawdopodobniej zmarł wkrótce po tej dacie.
Haakon Sigurdsson Jarl, staronord. Hákon Sigurðsson, norw. Håkon Sigurdsson (zm. 995) – syn Sigurda Haakonssona, jarl norweskiego regionu Lade i faktyczny władca norweski w latach 976-995.Olaf I Tryggvason, Olav Tryggvason (ur. 963–968, zm. 9 września 1000 w bitwie pod Svold) – król Norwegii w latach 995–1000.
Przypisy[ | edytuj kod]
- Jakub Morawiec: Knut Wielki. Kraków: 2013, s. 52–53.
- Jakub Morawiec: Knut Wielki. Kraków: 2013, s. 89.
- Jakub Morawiec: Knut Wielki. Kraków: 2013, s. 106–108.
- Jakub Morawiec: Knut Wielki. Kraków: 2013, s. 117.
- Jakub Morawiec: Knut Wielki. Kraków: 2013, s. 138.
Bibliografia[ | edytuj kod]
Jakub Morawiec – polski historyk, mediewista, adiunkt w Instytucie Historii Wydziału Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego w Zakładzie Historii Średniowiecza, doktor habilitowany.
Bitwa pod Svold – bitwa morska stoczona we wrześniu 999 lub 1000 roku na Morzu Bałtyckim pomiędzy siłami króla Norwegów Olafa Tryggvasona a jego przeciwnikami.
Warto wiedzieć że... beta
Haakon Eiriksson (ur. ok. 998, zm. 1029 lub 1030) – jarl Lade i earl Worcester, syn earla Northumbrii Eryka z Lade i najprawdopodobniej Gydy, córki władcy Danii Swena Widłobrodego.
Earl, hrabia – najstarszy i pierwotnie najwyższy brytyjski tytuł feudalny, następnie arystokratyczny. Samo słowo wywodzi się ze skandynawskiego jarl (pierwotnie znaczyło to po prostu człowiek możny, potężny, bogaty, później było tytułem wodzów drużyny zbrojnej, namiestników królewskich, zarządców prowincji. W XIII wieku w Szwecji był to tytuł najwyższego urzędnika państwa). Encyclopædia Britannica wywodzi ten tytuł również od starofrancuskiego eorl, oznaczającego szlachcica, wojownika. Wprowadzony w Anglii w XI w. po najeździe duńskim w miejsce wcześniej używanego tytułu Ealdormana.
Anglia (ang. England, język staroangielski Englaland) – w przeszłości samodzielne królestwo, obecnie największa i najludniejsza część składowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Anglię zamieszkuje 83% całkowitej populacji państwa. Region zajmuje dwie trzecie wyspy Wielkiej Brytanii i posiada granice lądowe z Walią na zachodzie i Szkocją na północy. Wyspa oblewana jest przez Morze Północne, Morze Irlandzkie, Ocean Atlantycki i kanał La Manche. Stolicą Anglii jest Londyn.
Eryk Zwycięski (szw. Erik Segersäll), (ur. ok. 945, zm. 995) – władca Szwedów podczas trzech ostatnich dekad X wieku (lata 970-995).
Gyda, Gytha (nor. Gyda Sveinsdatter) – królewna duńska, córka króla Danii, Anglii i Norwegii – Swena Widłobrodego.