Efemerydy - botanika
Przeczytaj także...
Pustynia – teren o znacznej powierzchni, pozbawiony zwartej szaty roślinnej wskutek małej ilości opadów i przynajmniej okresowo wysokich temperatur powietrza, co sprawia, że parowanie przewyższa ilość opadów. Na gorących pustyniach temperatury sięgają do 50 °C (najwyższa zanotowana temperatura to 57,7 °C), nocą zaś dochodzą do 0 °C, charakterystyczne są dla nich też znaczne amplitudy dobowe temperatury, stały deficyt wilgotności oraz silne nasłonecznienie.Roślina jednoroczna, terofit (gr. theros = lato, phyton = roślina) – jedna z form życiowych roślin. Oznacza roślinę przechodzącą cały cykl rozwojowy (od wykiełkowania z nasiona do wydania własnych nasion) w ciągu jednego okresu wegetacyjnego, później ginąca. Obumierają zarówno nadziemne pędy, jak i części podziemne. Niesprzyjającą wegetacji porę roku przetrwają tylko nasiona. Rośliny jednoroczne należą do roślin monokarpicznych. Są roślinami zielnymi – mają zielne, niezdrewniałe pędy.
Wątrobowce (Marchantiophyta syn. Hepaticophyta) – gromada roślin, dawniej sytuowana jako klasa w gromadzie mszaków. Należą tu drobne rośliny, u których pokoleniem dominującym jest gametofit posiadający pojedynczy (haploidalny) zestaw chromosomów. Do gromady tej zalicza się ok. 8 tysięcy gatunków.
Pustynia – teren o znacznej powierzchni, pozbawiony zwartej szaty roślinnej wskutek małej ilości opadów i przynajmniej okresowo wysokich temperatur powietrza, co sprawia, że parowanie przewyższa ilość opadów. Na gorących pustyniach temperatury sięgają do 50 °C (najwyższa zanotowana temperatura to 57,7 °C), nocą zaś dochodzą do 0 °C, charakterystyczne są dla nich też znaczne amplitudy dobowe temperatury, stały deficyt wilgotności oraz silne nasłonecznienie.Roślina jednoroczna, terofit (gr. theros = lato, phyton = roślina) – jedna z form życiowych roślin. Oznacza roślinę przechodzącą cały cykl rozwojowy (od wykiełkowania z nasiona do wydania własnych nasion) w ciągu jednego okresu wegetacyjnego, później ginąca. Obumierają zarówno nadziemne pędy, jak i części podziemne. Niesprzyjającą wegetacji porę roku przetrwają tylko nasiona. Rośliny jednoroczne należą do roślin monokarpicznych. Są roślinami zielnymi – mają zielne, niezdrewniałe pędy.
Wątrobowce (Marchantiophyta syn. Hepaticophyta) – gromada roślin, dawniej sytuowana jako klasa w gromadzie mszaków. Należą tu drobne rośliny, u których pokoleniem dominującym jest gametofit posiadający pojedynczy (haploidalny) zestaw chromosomów. Do gromady tej zalicza się ok. 8 tysięcy gatunków.
Wczesnowiosenna efemeryda – wiosnówka pospolita
Boerhavia repens na piaskach wyspy Midway
Efemerydy (ang. ephemerals z gr. ephēmeros) – rośliny jednoroczne o bardzo krótkim cyklu życiowym. Od skiełkowania do wydania nasion lub zarodników mija w ich przypadku do kilku tygodni.
Midway (ang. Midway Islands) – grupa wysp na Oceanie Spokojnym, leżąca około 450 mil morskich (850 km) od głównych wysp Hawajów o powierzchni 6,23 km². Terytorium zamorskie USA. Wyspy obecnie zamieszkuje około 40 pracowników US Fish and Wildlife Service i obsługi (brak stałych mieszkańców). Ich głównym zajęciem jest obsługa komunikacji na Pacyfiku.Mchy (Bryophyta) – gromada roślin telomowych obejmująca małe, osiągające od 1 do 10 cm wysokości organizmy, przeważnie żyjące skupiskowo w ocienionych i wilgotnych miejscach. Nie wykształcają one prawdziwych liści, łodyg czy korzeni, zamiast nich posiadają listki (mikrofile), łodyżki oraz chwytniki, spełniające podobne funkcje, lecz mające odmienną budowę. W rozwoju mchów wyróżnia się dwa następujące po sobie pokolenia: płciowe (gametofit) wytwarzające gametangia (plemnie i rodnie) oraz bezpłciowe (sporofit) wytwarzające zarodniki.
Poprzez wyjątkowo krótki cykl życiowy efemerydy zaadaptowały się do skrajnie niekorzystnych warunków środowiska. Długie okresy suszy lub niskich temperatur spędzają w postaci nasion, które wytwarzają wyjątkowo szybko w czasie sprzyjających warunków klimatycznych. Efemerydy mają największy udział we florach terenów pustynnych i półpustynnych, pokrytych zimą śniegiem stepach, ekosystemach trawiastych klimatu śródziemnomorskiego, na dużych wysokościach w górach oraz w strefie klimatu arktycznego.
Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.Rośliny efemeryczne (efemeroidy, efemerydy) – rośliny nagle pojawiające się, przechodzące cykl rozwojowy i ginące. Przeżywają niekorzystny okres w postaci nasion (efemerydy) lub podziemnych organów przetrwalnych (efemeroidy). Rośliny te charakterystyczne są dla obszarów pustynnych lub półpustynnych i rosną tylko wtedy, gdy jest odpowiednia wilgotność, po nagłych deszczach.
W Polsce do efemerydów należą drobne rośliny wczesnowiosenne korzystające z dostępu do światła w okresie poprzedzającym rozwinięcie się innych gatunków lub zajmujące skrajne siedliska (np. piaski). Przykładem efemerydów w polskiej florze jest wiosnówka pospolita. Innym przykładem tej grupy roślin jest Boerhavia repens. Do efemeryd należą też mchy i wątrobowce rozwijające się na polach uprawnych w krótkim okresie między sprzętem plonów i zaoraniem pól.
Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w dorzeczu Wisły i Odry. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 679 km², co daje jej 70. miejsce na świecie i dziewiąte w Europie. Zamieszkana przez ponad 38,5 miliona ludzi, zajmuje pod względem liczby ludności 34. miejsce na świecie, a szóste w Unii Europejskiej.Nasiono, nasienie (łac. semen) – organ roślin nasiennych powstający z zapłodnionego zalążka i składający się z zarodka otoczonego tkanką zapasową i osłoniętego łupiną nasienną. Zarodek jest nowym organizmem roślinnym. Tkanka spichrzowa umożliwia wzrost zarodka w pierwszym okresie rozwoju, a łupina nasienna pełni funkcję ochronną.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Słownik Wyrazów Obcych
- ↑ Alicja Szweykowska, Jerzy Szweykowski (red.): Słownik botaniczny. Wyd. wydanie II, zmienione i uzupełnione. Warszawa: Wiedza Powszechna, 2003. ISBN 83-214-1305-6.
- ↑ Gurcharan Singh: Plant Systematics. An Integrated Approach. Enfield, Plymouth: Science Publishers, Inc., 2004, s. 59. ISBN 1-57808-351-6.
- Kacperska Alina: Reakcje roślin na abiotyczne czynniki stresowe. W: Fizjologia roślin (red. Kopcewicz Jan, Lewak Stanisław). Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 613-678. ISBN 83-01-13753-3.
- Xueqing Wang, Jin Jiang, Yuanchao Wang, Weilin Luo i inni. Responses of ephemeral plant germination and growth to water and heat conditions in the southern part of Gurbantunggut Desert. „Chinese Science Bulletin”. 51 (S1), s. 110–116, 2006. DOI: 10.1007/s11434-006-8214-z. ISSN 1001-6538 (ang.).
- Louise E. Jackson, L. C. Bliss. Distribution of Ephemeral Herbaceous Plants near Treeline in the Sierra Nevada, California, U.S.A.. „ARCTIC, ANTARCTIC, AND ALPINE RESEARCH”. 14 (1), s. 33-43, 1982.
Zarodnik, spora – termin stosowany w botanice, mykologii i mikrobiologii w odniesieniu do komórki służącej do rozmnażania protistów, roślin (mszaki, paprotniki) i grzybów. Zarówno termin „zarodnik” jak i „spora” są stare – pochodzą z czasów, gdy nie znano jeszcze dokładnie procesów rozmnażania tych grup organizmów, stąd też też używane są zarówno do określania komórek służących do rozmnażania bezpłciowego, jak i płciowego.Półpustynia – teren o bardzo skąpej roślinności, pokrywającej od 10 do 50% powierzchni, jednak bujniej rozwiniętej niż na pustyniach. Występują na niej gatunki przystosowane do warunków dotkliwej suszy, podobnie jak w obszarach pustynnych. Są to suchorosty i sukulenty.
Warto wiedzieć że... beta
Wiosnówka pospolita (Erophila verna (L.) Chevall.) – gatunek rośliny z rodziny kapustowatych. Według nowszych ujęć taksonomicznych jest to synonim gatunku Draba verna L.Sp. pl. 2:642. 1753.
DOI (ang. digital object identifier – cyfrowy identyfikator dokumentu elektronicznego) – identyfikator dokumentu elektronicznego, który w odróżnieniu od identyfikatorów URL nie zależy od fizycznej lokalizacji dokumentu, lecz jest do niego na stałe przypisany.
International Standard Serial Number, ISSN czyli Międzynarodowy Znormalizowany Numer Wydawnictwa Ciągłego – ośmiocyfrowy niepowtarzalny identyfikator wydawnictw ciągłych tradycyjnych oraz elektronicznych. Jest on oparty na podobnej koncepcji jak identyfikator ISBN dla książek, ISAN dla materiałów audio-wideo. Niektóre publikacje wydawane w seriach mają przyporządkowany zarówno numer ISSN, jak i ISBN.
Efemerofit (łac. ephemerophyta, ang. ephemerophyte) – gatunek roślin obcego pochodzenia, który przypadkowo został zawleczony i – zwykle przejściowo – występuje we florze danego kraju lub obszaru. Stosunkowo często efemerofity pojawiają się wokół miejsc przeładunku towarów, np. wokół portów, dworców kolejowych lub innych stacji przeładunkowych, a także wokół szkółek ogrodniczych i ogrodów botanicznych, w których uprawia się gatunki obce. Efemerofity zwykle nie mają szans na przejście całego cyklu rozwojowego w klimacie, w jakim się znalazły, i w krótkim czasie zanikają.