Dyskietka

Dyskietka, inaczej dysk miękki (ang. floppy disk) – dysk wymienny, przenośny nośnik magnetyczny o niewielkiej pojemności, umożliwiający zarówno odczyt, jak i zapis danych. Nośnikiem danych jest wirujący krążek z wytrzymałego tworzywa sztucznego (najczęściej mylaru – politereftalanu etylenu w postaci cienkiej folii) pokryty warstwą magnetyczną. Średnica krążka oraz ilość możliwych do zapisania danych stanowią podstawowe parametry dyskietki.

Elwro 800 Junior – 8-bitowy mikrokomputer domowy z procesorem Zilog Z-80, zaprezentowany na Międzynarodowych Targach Poznańskich w roku 1986 i od tego też roku produkowany przez zakłady Elwro z przeznaczeniem dla szkół.Demo - program komputerowy o walorach multimedialnych, stanowiący połączenie grafiki (zazwyczaj zarówno 2D, jak i 3D), muzyki i efektów wizualnych osiągniętych drogą programowania (zwykle tworzonych w czasie rzeczywistym i tym samym uzależnionych od mocy procesora oraz układów graficznych komputera). Dema są przejawem działalności twórczej w ramach subkultury demosceny i stanowią pokaz możliwości ich twórców; z zasady nie posiadają one wartości użytkowej.

Polska nazwa dyskietka została prawdopodobnie zaproponowana przez Jana Bieleckiego. Niektórzy (m.in. autorzy książki o komputerze Elwro 800 Junior) uważali, że bardziej poprawną formą jest dysketka z racji tego, że jest to słowo z języka francuskiego.

W drugiej dekadzie XXI wieku dyskietki zostały niemal wyparte przez pamięci USB i pamięci flash, które cechują jeszcze mniejsze rozmiary i znacznie większa pojemność. Nadal są wykorzystywane przez niektóre siły zbrojne oraz powszechnie w starszych maszynach przemysłowych jak obrabiarki CNC, maszyny hafciarskie itp.

Spis treści

1 Historia

1.1 Zakończenie produkcji

2 Budowa dyskietki

2.1 Dyskietka 5¼ cala

2.2 Dyskietka 3½ cala

2.3 Inne dyskietki

3 Organizacja danych

4 Ciekawostki

4.1 Dyskietka z wbudowaną kartą pamięci

5 Zobacz też

6 Przypisy

Historia

Dyskietki 8, 5¼, 3½ cala

Jako pierwsze pojawiły się dyskietki 8-calowe. Następnie zaczęto stosować dyskietki 5¼-cala o pojemności 360 kB (DD – podwójna gęstość; bardzo często ówczesne napędy potrafiły formatować na 180 kB lub nawet mniej), a następnie 1,2 MB (HD – wysoka gęstość; istniały programy, które potrafiły formatować je na 1,4 lub nawet 1,6 MB). Miały miękką obudowę, nie było zamknięcia otworu odczytu – należało je przechowywać w papierowych kopertach. Miały jednak tę zaletę, że po wycięciu otworu zezwalającego na zapis można było używać obu ich stron w napędach jednostronnych. Zabezpieczenie przed zapisem polegało na zaklejeniu nieprzezroczystym kawałkiem taśmy samoprzylepnej wycięcia z boku dyskietki. Mniej popularne były inne dyskietki – 3-calowe stosowane w komputerach firmy Amstrad i 2,5-calowe w pierwszych komputerach przenośnych.

Laptop (po polsku – przenośny komputer ang. lap – kolana, top – na wierzchu), nazywany również notebook – przenośny komputer osobisty. Inne zminiaturyzowane komputery (mniejsze od laptopów) to netbooki, palmtopy (np. Palm lub Pocket PC) lub smartfony.DVD (Digital Video Disc lub Digital Versatile Disc) – rozpowszechniony w roku 1995 standard zapisu danych na optycznym nośniku danych, podobnym do CD-ROM (te same wymiary: 12 lub 8 cm) lecz o większej pojemności uzyskanej dzięki zwiększeniu gęstości zapisu.

W komputerach klasy PC do niedawna najpowszechniej używane były dyskietki 3,5-calowe HD (High Density) o pojemności 1,44 MB (megabajt był tutaj jednostką mieszaną – 1000×1024, a dyskietki te miały pojemność 1440 kB), na których można było zapisać do 1,37 MB danych. Dyskietka taka składa się z twardej plastikowej obudowy z otworem dostępowym do nośnika zasuwanym sprężynowo metalową (później plastikową) zasuwką. Konstrukcja ta powstała z wcześniej używanych dyskietek identycznej budowy mechanicznej DD (Double Density) o pojemności 720 kB, powszechnie używanych w komputerach klasy Amiga (komputer ten stosuje system plików pozwalający na zapis 880 kB, modele wyposażone w stacje HD zapisują na dyskietkach 1,76 MB) oraz Atari ST (dyskietki DD mogą mieć 946 176 bajtów oraz format zgodny z PC, natomiast HD może mieć maksymalną pojemność 1 892 352 bajtów). Rozwinięciem tej konstrukcji jest standard dyskietek ED (Extra Density) 2,88 MB (dla Atari ST dostępne były napędy ED zapewniające odpowiednio większe pojemności), ale nie przyjął się, m.in. z powodu konkurencji ze znacznie bardziej pojemnymi dyskietkami napędów typu ZIP czy JAZ. Powodów nie przyjęcia ED mogło być więcej – m.in. w momencie wdrożenia do produkcji stacje dyskietek 1,44 były już bardzo popularne, natomiast ówczesne kontrolery dyskietek obsługiwały przepustowość ok. 500 kb/s. Stacja dyskietek 2,88 wymaga 1 Mb/s, co oznaczałoby konieczność zakupu/instalacji nowych kontrolerów. Z racji małej popularności cena dyskietki też była kilkukrotnie (a nie np. dwukrotnie) wyższa. Z powodu ceny dyskietek i kosztów kontrolerów, stacji powstawało „błędne koło” – mała popularność. Zachowana jest za to kompatybilność wsteczna.

Windows XP (nazwa kodowa Whistler) – wersja systemu operacyjnego Microsoft Windows z rodziny Windows NT (oparty na jądrze NT) firmy Microsoft, wydana oficjalnie 25 października 2001 roku. Koniec wsparcia technicznego dla tego systemu operacyjnego planowany jest na 8 kwietnia 2014.Nośnik magnetyczny (pamięć magnetyczna) jest to nośnik danych wykorzystujący do przechowywania danych zjawisko ferromagnetyzmu. Zapis i odczyt dokonywany jest z wykorzystaniem głowic elektromagnetycznych.

Współcześnie dyskietki wyszły z powszechnego użycia, jednakże są jeszcze dalej produkowane w niewielkich ilościach. Używane są przeważnie w starszych komputerach typu PC, Apple Macintosh, Amiga i Atari. Z uwagi na niewielką pojemność, zostały wyparte przez nowocześniejsze nośniki pamięci, takie jak płyty CD, DVD oraz ich odpowiedniki wielokrotnego zapisu, przenośne dyski twarde, pamięć półprzewodnikową typu flash, wbudowaną w karty pamięci, a także pamięci USB (pendrive) oraz odtwarzacze MP3. Obecnie stacje dyskietek nie są już montowane w laptopach ani w stacjonarnych komputerach osobistych. W komputerach Macintosh zaprzestano montowania stacji dysków już w 1998, od modelu iMac.

Komputer osobisty (ang. personal computer) – mikrokomputer przeznaczony przede wszystkim do użytku osobistego w domu i biurze. Służy głównie do uruchamiania oprogramowania biurowego, dostępu do zasobów Internetu, prezentacji treści multimedialnych (tekst, obrazy, dźwięki, filmy i inne), jak i gier.Jan Bielecki (zm. 25 grudnia 2001) – polski informatyk, wykładowca, jedyny z Europy Środkowo-Wschodniej członek komitetu standaryzacyjnego ANSI C.

Istnieją też zewnętrzne urządzenia do odczytu dyskietek podłączane kablem do komputera, zazwyczaj przez port USB.

Dyskietka 5,25 cala

Patent z 6 czerwca 1972

Porównanie stacji dyskietek i dyskietki 8 cali z dyskietką 3,5 cala

Zakończenie produkcji

Firma Sony produkowała 3,5-calowe dyskietki od 1981, a ich rekordową sprzedaż zanotowała w 2002, gdy nabywców znalazło ponad 47 mln sztuk. Od tamtego czasu sprzedaż malała, aż do wielkości 12 mln dyskietek w 2009. W tym samym roku Sony zaprzestała produkcji napędów do tego typu nośników. Oceniano wówczas, że z magnetycznych nośników danych korzystają jeszcze użytkownicy przestarzałego sprzętu w środowisku akademickim oraz w oświacie.

MP3 ((ang.) MPEG-1/MPEG-2 Audio Layer 3) – algorytm kompresji stratnej dźwięku, przetworzonego uprzednio na sygnał cyfrowy. Popularnie zwany formatem MP3 lub standardem MP3. Jest zdefiniowany przez IETF w dokumencie RFC 5219.Sony – japońskie przedsiębiorstwo założone 7 maja 1946 roku przez Masaru Ibukę i Akio Moritę w Tokio jako Tokyo Telecommunications Engineering Company, obecnie jeden z największych światowych producentów elektroniki użytkowej. Spółka publiczna notowana na giełdach tokijskiej (TSE) i nowojorskiej (NYSE) (NYSE: SNE).

Firma Verbatim w 2009 roku nadal produkowała 3,5-calowe dyskietki, oceniając popyt w tym czasie na 50 milionów sztuk rocznie. Badania firmy wskazywały, że ten rodzaj pamięci przenośnej wciąż był wymagany przez użytkowników sprzętu starego typu, jak instrumenty klawiszowe czy maszyny przemysłowe. Dyskietki były też wykorzystywane w samolotach starszego typu, np. Boeing 737. Firma prognozowała utrzymanie się popytu na dyskietki 3,5-calowe na stałym poziomie jeszcze przez pewien czas.

Amiga (hiszp. la amiga – przyjaciółka) – popularna marka komputerów produkowanych między innymi przez firmę Commodore. Po bankructwie Commodore marka została przejęta przez firmę Escom, a następnie przez Gateway. W końcu wyłoniła się samodzielna firma Amiga INC, która po bankructwie sprzedała wszelkie prawa firmie KMOS. Z kolei KMOS zmieniło nazwę na Amiga Inc.Smartfon (ang. smartphone) – przenośne urządzenie telefoniczne łączące w sobie funkcje telefonu komórkowego i komputera kieszonkowego (PDA – Personal Digital Assistant). Pierwsze smartfony powstały pod koniec lat 90., a obecnie łączą funkcje telefonu komórkowego, poczty elektronicznej, przeglądarki sieciowej, pagera, GPS, jak również cyfrowego aparatu fotograficznego i kamery wideo. W nowszych modelach dostępne są też funkcje typowe dla PDA, jak zarządzanie informacjami osobistymi (ang. Personal Information Management). Większość nowych modeli potrafi odczytywać dokumenty biurowe w formatach OpenOffice, LibreOffice, Microsoft Office i PDF.

W 2009 zaprzestały produkcji dyskietek firmy Hitachi Maxell i Mitsubishi Kagaku Media. W kwietniu 2010 firma Sony, jedna z największych spośród producentów dyskietek magnetycznych, zaczęła wycofywać je z rynku i ogłosiła zakończenie sprzedaży dyskietek na rynku japońskim w przyszłym roku. Przed 2010 sprzedaży dyskietek zaprzestano już w wielu krajach, a na początku 2011 dyskietki Sony zniknęły ostatecznie z rynku japońskiego. Przedstawiciele koncernu uzasadniali decyzję spadkiem zapotrzebowania.

Amstrad – angielska firma elektroniczna. Siedziba przedsiębiorstwa, założonego w 1968 roku przez Alana Sugara, mieści się w Brentwood w hrabstwie Essex. Nazwa Amstrad jest skróconą formą od Alan Michael Sugar TRADing.Pamięć USB (znana także pod nazwami: pendrive, USB Flash Drive, Flash Disk, Flashdrive, Finger Disk, Massive Storage Device, Flash Memory Stick Pen Drive, USB-Stick) – urządzenie przenośne zawierające pamięć nieulotną typu Flash EEPROM, zaprojektowane do współpracy z komputerem poprzez port USB i używane do przenoszenia danych między komputerami oraz urządzeniami obsługującymi pamięci USB.

Co najmniej w 2011 roku produkowano jeszcze dyskietki 3,5 DD, z racji wykorzystywania ich w maszynach przemysłowych (często nie obsługują one formatu HD lub nie potrzebują z racji wielkości plików). Dodatkowo w teorii takie dyskietki mogą być bardziej trwałe i lepsze do namagnesowania przez stację dyskietek DD od dyskietek HD..

TDK Corporation – spółka akcyjna powstała w 1935 r. jako pierwsza firma elektroniczna zajmująca się komercyjnym obrotem ferrytem, który dzięki swym właściwościom magnetycznym używany jest w nośnikach pamięci magnetycznej takich jak taśma magnetyczna czy dyskietka. TDK rozpoczęło swoją działalność w Europie w 1970 r., otwierając biuro we Frankfurcie.Cal (ang. inch) – pozaukładowa jednostka miary długości odpowiadająca początkowo potrojonej długości średniego ziarna jęczmienia. Jedna z tzw. jednostek imperialnych. W USA ta jednostka miary jest podstawową jednostką miary używaną m.in. w budownictwie, medycynie, policji (np. do pomiaru wzrostu człowieka), mechanice i wielu innych dziedzinach.

Nadal jednak istnieją firmy (jak Athana), które są w stanie wyprodukować dyskietki na zamówienie lub wydać gry czy inne programy na dyskietkach (popularnych – od 8 cali przez 5,25 do 3,5). Poza tym zajmują się sprzedażą detaliczną dyskietek i taśm do komputerów (jak np. Odra czy Riad).

Poli(tereftalan etylenu), (C10H8O4)n (PET) – polimer z grupy poliestrów, otrzymywany na drodze polikondensacji z tereftalanu dimetylowego (DMT) i glikolu etylenowego (GE). Numer CAS: 25038-59-9, gęstość 1,370 g/cm.Napęd Jaz - produkowany przez firmę Iomega przenośny napęd dysków o pojemności 1 GB i 2 GB, czasie dostępu 10-12 ms i szybkości transferu 7,4 MB/s, łączony z komputerem za pomocą interfejsu SCSI. Napęd ten z założenia miał zastąpić wcześniej zaprojektowane napędy Zip, których pojemność ograniczona była wówczas do 100 i 250 MB.

Podstrony: 1 [2] [3] [4]