Domenico Scarlatti
Wirtuoz (wł. virtuoso z łac. virtus - umiejętność, doskonałość) - wybitny instrumentalista, mistrz danego instrumentu. Muzyk zdolny pokonać najbardziej skomplikowane problemy techniczne. Wirtuozeria może się łączyć z pogłębioną interpretacją, często jednak stanowi cel sam w sobie. We współczesnej kulturze muzycznej począwszy od XIX wieku, umacnia się przeświadczenie o prymacie interpretacji artystów nad wirtuozerią. Charakteryzuje się doskonałym słuchem i wyczuciem rytmu.Biblioteka Narodowa (BN) – polska biblioteka narodowa w Warszawie, na Ochocie, na Polu Mokotowskim, narodowa instytucja kultury założona w 1928.
Maria Kazimiera de La Grange d’Arquien, Marysieńka (ur. 28 czerwca 1641 lub wcześniej w Nevers, zm. 30 stycznia 1716 w Blois) – królowa Polski, żona króla Jana III Sobieskiego.
Domenico Giuseppe Scarlatti (ur. 26 października 1685 w Neapolu, zm. 23 lipca 1757 w Madrycie) – kompozytor włoski okresu baroku.
Muzyka[ | edytuj kod]
Syn i uczeń Alessandro Pietro Scarlattiego, urodził się w Neapolu. Już w 1703 wystawiono tam pierwsze utwory sceniczne kompozytora (opery L'Ottavia restituita al trono oraz Il Giustino). Przeniósł się do Wenecji, gdzie pobierał nauki u Francesco Gaspariniego, a następnie do Rzymu. Był konkurentem Georga Friedricha Händla, z którym stanął w szranki w konkursie ogłoszonym przez kardynała Pietro Ottoboniego i zwyciężył jako klawesynista (Händlowi przyznano palmę pierwszeństwa w grze organowej). Nadworny klawesynista polskiej królowej Marii Kazimiery, a później króla Portugalii oraz dworu królewskiego w Madrycie.
W latach 1710–1713 Aleksander Benedykt Sobieski zrealizował w swoim rzymskim teatrze kilka spektakli operowych we współpracy ze Scarlattim i scenografem Filippo Juvarą.
Twórczość[ | edytuj kod]
Komponował głównie sonaty klawesynowe (Esercizi per gravicembalo), niejednokrotnie wirtuozerskie, oraz opery i utwory orkiestrowe.
Życie prywatne[ | edytuj kod]
Scarlatti był dwukrotnie żonaty. Z Marią Cataliną Gentili wziął ślub w Rzymie w 1728. Po śmierci pierwszej żony w 1742 poślubił Anastasię Maxarti Ximenes. Był ojcem dziesięciorga dzieci.
Utwory[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Andrzej Chodkowski (red.): Encyklopedia muzyki. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1995, s. 790-791. ISBN 83-01-11390-1.
- ↑ Scarlatti Domenico, [w:] Elżbieta Dziębowska (red.) , Encyklopedia muzyczna PWM, PWM, 1979–2012, s. 384–387 .
- Aleksander Benedykt Stanisław Sobieski. W: Jarosław Poraziński: Polski Słownik Biograficzny. T. XXXIX, z. 4. 2000, s. 482.