Dom Esterki w Radomiu
Kolejny, po renesansie, styl w architekturze nowożytnej nazywany jest barokiem. Wyodrębniony został w latach późniejszych, bowiem twórcy żyjący w tym okresie uważali się raczej za kontynuatorów renesansu. Kierunek ukształtował się w Rzymie z odmiany późnego renesansu nazywanej stylem dekoracyjnym (tzw. barok rzymski). Umowny czas trwania baroku to okres od połowy XVI do połowy XVIII wieku. Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu – muzeum, którego historia sięga początków XX wieku. Oddziałami muzeum są Muzeum Jana Kochanowskiego w Czarnolesie oraz Muzeum Sztuki Współczesnej. Muzeum co roku uczestniczy w Nocy Muzeów.
II wojna światowa – największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945), obejmujący zasięgiem działań wojennych prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.
Dom Esterki – zabytkowy budynek znajdujący się w Radomiu, w północnej pierzei Rynku, pod numerem 5.
Historia[ | edytuj kod]
Pierwszy murowany dom zajmujący parcelę nr 5 przy radomskim Rynku wybudował pod koniec XV w. mieszczanin Ignacy Gaczkowski. Około XVII w. budynek przebudowano w stylu barokowym. Kamienica jako jeden z nielicznych budynków mieszkalnych na obszarze Miasta Kazimierzowskiego przetrwała okres potopu szwedzkiego (z tego samego okresu pochodzi również sąsiadujący z domem Esterki dom Stanisława Gąski). Nazwa zwyczajowa budynku wiąże się legendarną postacią Estery – Żydówki mieszkającej w Radomiu w okresie Potopu. Według podania miała ona odrzucić zaloty niekulturalnego szwedzkiego rajtara z gwardii przybocznej rezydującego w Radomiu Karola Gustawa, czym zasłużyła sobie na pamięć. Innym wytłumaczeniem popularnej obecnie nazwy może być też dziewiętnastowieczna moda na nazywanie starych kamienic w miastach lokowanym przez Kazimierza Wielkiego imieniem Estery. Za tą teorią przemawia fakt, że wcześniej określano budynek jako Kamienicę Senatorską, co może wskazywać, że należała ona do jednego z członków obradującego w Radomiu Trybunału Skarbowego Koronnego. Niemniej jednak, w okresie II wojny światowej Niemcy zburzyli dom, nazywany imieniem legendarnej Żydówki. Zrekonstruowany budynek oddano do użytku w 1957 roku. Od tamtego czasu pozostaje siedzibą różnych instytucji kultury, m.in. Muzeum Sztuki Współczesnej, oddziału Muzeum im. Jacka Malczewskiego w Radomiu. W budynku urządzono również wystawę prezentującą początki miasta lokacyjnego w średniowieczu.
Architektura[ | edytuj kod]
Dom Esterki to dwupiętrowy, czteroosiowy budynek nakryty szczytem. Fasada podzielona gzymsami członkującymi.
Przypisy[ | edytuj kod]
- red. J. Sekulski, Encyklopedia Radomia, Radom 2009, s. 56
- Radom: Kamienice Gąski i Esterki.