Habilitacja (z łac. habilitas – zdatność, zręczność) – posiadające różny zakres, w zależności od sytuacji prawnej w danym kraju, uprawnienie do:
samodzielnego nauczania w określonej uczelni (wydziale) w zakresie określonej dziedziny, często na stanowisku profesora,
promowania kandydatów do stopnia naukowego doktora,
recenzowania rozpraw lub dorobków w ramach postępowań o nadanie stopni naukowych.
Habilitacja w Polsce[ | edytuj kod]
W Polsce habilitacja jest najwyższym stopniem naukowym, po którym można jeszcze ubiegać się o tytuł naukowy profesora (zwany „profesurą belwederską” od Belwederu – pałacu, w którym prezydent niekiedy wręcza nominacje, lub „profesurą tytularną”). W części placówek naukowych łączy się z automatyczną zmianą etatu, czyli przeniesieniem na stanowisko profesora nadzwyczajnego.
Uniwersytet Wrocławski (UWr) – jeden z osiemnastu państwowych uniwersytetów klasycznych w Polsce z siedzibą we Wrocławiu, kształcący na kierunkach humanistycznych i ścisłych. Powstał pierwotnie w 1702 roku jako Leopoldina, a 24 sierpnia 1945 roku został przekształcony na polską uczelnię akademicką. Uczelnia swoimi tradycjami odwołuje się do niemieckich uczelni wrocławskich oraz Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie. Jest jedną z najważniejszych i najstarszych uczelni we Wrocławiu, na której studiuje blisko 31,6 tysięcy studentów.Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.
W stanie prawnym określonym przez ustawę z dnia 14 marca 2003 r. o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, stopień doktora habilitowanego może być nadany w ramach jednej z dwóch odmiennych procedur:
przewodu habilitacyjnego, który można było wszcząć do 30 września 2013 r. (tzw. stara procedura)
postępowania habilitacyjnego, które ustanowiła ustawa z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym, ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki oraz o zmianie niektórych innych ustaw.
Nowa procedura od starej różni się zasadniczo tym, że w tej pierwszej:
Stopnie naukowe są uregulowane w ustawie z 14 marca 2003 o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (Dz. U. z 2003 r. Nr 65, poz. 595). Ustawa przewiduje następujące stopnie naukowe:Uniwersytet (łac. universitas magistrorum et scholarium „ogół nauczycieli i uczniów”) – najstarszy rodzaj uczelni o charakterze nietechnicznym, której celem jest przygotowanie kadr pracowników naukowych oraz kształcenie wykwalifikowanych pracowników.
nie występuje pojęcie „rozprawy habilitacyjnej”,
wszczęcie procedury wymaga wyłącznie spełnienia kryteriów formalnych,
znaczną część czynności w postępowaniu wykonuje komisja habilitacyjna,
nie przeprowadza się kolokwium habilitacyjnego,
habilitant nie wygłasza wykładu habilitacyjnego.
W obu procedurach uchwały o nadaniu stopnia doktora habilitowanego podjęte przez jednostki organizacyjne je przeprowadzające stają się prawomocne z chwilą ich podjęcia.
Barbara Kudrycka z domu Stelmaszyńska (ur. 22 stycznia 1956 w Kolnie) – profesor nauk prawnych, w latach 2004–2007 deputowana do Parlamentu Europejskiego, od 2007 minister nauki i szkolnictwa wyższego w pierwszym i drugim rządzie Donalda Tuska, posłanka na Sejm VII kadencji.Kandydat nauk (ros. кандидат наук, cz. kandidát věd) – w Rosji i wielu krajach byłego ZSRR stopień naukowy niższy od stosowanego tam stopnia doktora nauk (odpowiednika polskiej habilitacji), odpowiadający polskiemu stopniowi naukowemu doktora, nadawany po tzw. aspiranturze (studia doktoranckie) i przeprowadzeniu przewodu oraz obronie pracy.
Procedurę nadawania stopnia doktora habilitowanego kontroluje Centralna Komisja do Spraw Stopni i Tytułów.
Przewód habilitacyjny (tzw. stara procedura)[ | edytuj kod]
W ramach tej procedury toczą się sprawy wszczęte nie później niż 30 września 2013 r. Po tej dacie nie istnieje możliwość inicjowania nowych przewodów w tym trybie.
Do przewodu habilitacyjnego mogła być dopuszczona osoba, która:
Samodzielny pracownik nauki – pracownik naukowy lub naukowo-dydaktyczny posiadający stopień naukowy doktora habilitowanego (często w związku z tym także stanowisko profesora nadzwyczajnego) albo tytuł naukowy profesora, który prowadzi samodzielne badania naukowe lub kieruje samodzielnym zespołem naukowym. Osiągnięcie pozycji samodzielnego pracownika nauki uprawnia do uczestnictwa w głosowaniach w sprawie nadania stopni naukowych doktora i doktora habilitowanego.Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
posiadała stopień doktora,
uzyskała znaczny dorobek naukowy lub artystyczny,
przedstawiła rozprawę habilitacyjną.
Przewód habilitacyjny przeprowadza w szkole wyższej rada wydziału lub rada innej jej jednostki organizacyjnej, natomiast w innej niż szkoła wyższa placówce naukowej jej rada naukowa.
Przewód posiada następujące newralgiczne fazy:
Docent (niem. Dozent od łac. doceo – uczę) – stanowisko w szkołach wyższych i instytutach naukowych dla pracowników dydaktycznych.Jerzy Marcinkowski (ur. 1965) – matematyk zajmujący się logiką w informatyce i teorią informatyki; prof. dr hab., profesor nadzwyczajny w Instytucie Informatyki Uniwersytetu Wrocławskiego, w latach 2008-2011 roku członek Państwowej Komisji Akredytacyjnej.
wszczęcie przewodu habilitacyjnego,
wyznaczenie recenzentów (dwóch przez radę właściwej jednostki organizacyjnej i dwóch przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów),
dopuszczenie do kolokwium habilitacyjnego na podstawie opinii wyznaczonych recenzentów (którzy oceniają dotychczasowy dorobek naukowy oraz samą rozprawę habilitacyjną),
kolokwium habilitacyjne,
przyjęcie kolokwium habilitacyjnego,
wykład habilitacyjny (w przypadku przyjęcia przez radę kolokwium habilitacyjnego)
nadanie lub odmowa nadania stopnia doktora habilitowanego.
Ustawa określiła wymóg, by rozprawa habilitacyjna „stanowiła znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej lub artystycznej”. Rozprawą habilitacyjną mogło być np. „powstałe po uzyskaniu stopnia doktora dzieło, opublikowane w całości lub zasadniczej części, albo jednotematyczny cykl publikacji”. Przepisy ustawowe dopuszczały też inne formy rozprawy habilitacyjnej.
Belweder w Warszawie, pałac Belwederski – pałac w Warszawie, w Śródmieściu, na Ujazdowie, w Łazienkach Królewskich, przy Trakcie Królewskim, klasycystyczny, wzniesiony w latach 1819–1822 według projektu Jakuba Kubickiego w miejscu pałacu barokowego wzniesionego według projektu Jakuba Fontany; w latach 1918–1922 siedziba Naczelnika Państwa, w latach 1922–1926 i 1989–1993 siedziba Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie – uczelnia publiczna powołana do życia w 1944 roku, jako piąty uniwersytet w Polsce.
Postępowanie habilitacyjne (tzw. nowa procedura)[ | edytuj kod]
Od 1 października 2011 możliwe jest uzyskiwanie stopnia doktora habilitowanego w nowej procedurze, która do 30 września 2013 była alternatywą względem starej procedury, tj. przewodu habilitacyjnego. Od 1 października 2013 jest to wyłączny tryb uzyskiwania tego stopnia naukowego.
Uniwersytet Jagielloński (historyczne nazwy: Akademia Krakowska, Szkoła Główna Koronna, Szkoła Główna Krakowska, Uniwersytet Krakowski; łac. Universitas Jagellonica Cracoviensis) – najstarsza polska szkoła wyższa, jeden z najstarszych uniwersytetów na świecie, mieszczący się w Krakowie.II wojna światowa – największy konflikt zbrojny w historii świata, trwający od 1 września 1939 do 2 września 1945 roku (w Europie do 8 maja 1945), obejmujący zasięgiem działań wojennych prawie całą Europę, wschodnią i południowo-wschodnią Azję, północną Afrykę, część Bliskiego Wschodu i wszystkie oceany. Niektóre epizody wojny rozgrywały się nawet w Arktyce i Ameryce Północnej. Poza większością państw europejskich i ich koloniami, brały w niej udział państwa Ameryki Północnej i Ameryki Południowej oraz Azji. Głównymi stronami konfliktu były państwa Osi i państwa koalicji antyhitlerowskiej (alianci). W wojnie uczestniczyło 1,7 mld ludzi, w tym 110 mln z bronią. Według różnych szacunków zginęło w niej od 50 do 78 milionów ludzi.
Do postępowania habilitacyjnego może zostać dopuszczona osoba, która:
posiada stopień doktora,
posiada osiągnięcia naukowe lub artystyczne, uzyskane po otrzymaniu stopnia doktora, stanowiące znaczny wkład autora w rozwój określonej dyscypliny naukowej lub artystycznej,
wykazuje się istotną aktywnością naukową lub artystyczną.
Dyskusyjna jest sprawa znaczenia wymogu posiadania przez kandydata do stopnia naukowego doktora habilitowanego „osiągnięć naukowych lub artystycznych”. Zgodnie z art. 16 ust. 2 ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki, powinno wśród nich wystąpić „dzieło opublikowane w całości lub w zasadniczej części, albo jednotematyczny cykl publikacji” względnie „zrealizowane oryginalne osiągnięcie projektowe, konstrukcyjne, technologiczne lub artystyczne” lub „część pracy zbiorowej, jeżeli opracowanie wydzielonego zagadnienia jest indywidualnym wkładem osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego”.
Australia (Związek Australijski, Commonwealth of Australia) – państwo położone na półkuli południowej, obejmujące najmniejszy kontynent świata, wyspę Tasmanię i inne znacznie mniejsze wyspy na Oceanie Indyjskim i Spokojnym. Jedyny kraj, który obejmuje cały kontynent. Siłą rzeczy nie posiada granic lądowych z żadnym państwem.Polska, Rzeczpospolita Polska – państwo unitarne w Europie Środkowej, położone między Morzem Bałtyckim na północy a Sudetami i Karpatami na południu, w dorzeczu Wisły i Odry. Powierzchnia administracyjna Polski wynosi 312 679 km², co daje jej 70. miejsce na świecie i dziewiąte w Europie. Zamieszkana przez ponad 38,5 miliona ludzi, zajmuje pod względem liczby ludności 34. miejsce na świecie, a szóste w Unii Europejskiej.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 1 września 2011 roku w sprawie kryteriów osiągnięć osób ubiegających się o stopień doktora habilitowanego, dorobek habilitanta powinien wnosić znaczący wkład do rozwoju nauki, a w jego zakres wliczane są publikacje naukowe w czasopismach z bazy danych JCR, ERIH i WoS oraz patenty i wynalazki, a w przypadku osiągnięć artystycznych, udział w międzynarodowych wystawach lub pierwszoplanowych rolach. Znaczenie dla rozwoju nauki powinno być oceniane za pomocą wskaźników bibliograficznych, takich jak indeks cytowań, indeks Hirscha i liczba cytowań. W dalszym rzędzie bierze się pod uwagę też kierowanie projektami badawczymi, nagrody oraz referaty na konferencjach międzynarodowych. Zgodność wymogów określonych w tym rozporządzeniu z normami ustawy, na podstawie której została wydana, budzi poważne wątpliwości przedstawicieli nauki prawa, w tym m.in. prof. Huberta Izdebskiego. Postępowanie habilitacyjne posiada następujące newralgiczne fazy:
Analizy BAS – czasopismo otwartego dostępu o tematyce społeczno-ekonomicznej wydawane przez Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu. Każdy numer zawiera jeden artykuł, którego temat dotyczy aktualnych zagadnień społeczno-gospodarczych w Polsce i na świecie. Autorami wszystkich artykułów (za wyjątkiem numerów specjalnych) są eksperci Kancelarii Sejmu.Tytuł zawodowy – system certyfikatów i tytułów, które otrzymują osoby, które dowiodły, że posiadają określony zasób wiedzy i umiejętności potrzebnych do wykonywania danego zawodu.
wszczęcie postępowania habilitacyjnego w Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów na wniosek osoby ubiegającej się o nadanie stopnia doktora habilitowanego,
powołanie komisji habilitacyjnej przez Centralną Komisję do Spraw Stopni i Tytułów, w tym wybór jej czterech członków, łącznie z dwoma recenzentami oceniającymi, czy osiągnięcia naukowe wnioskodawcy spełniają kryteria ustawowe,
wyznaczenie przez radę jednostki organizacyjnej wyznaczonej do przeprowadzenia postępowania habilitacyjnego trzech członków komisji habilitacyjnej, w tym jednego recenzenta oceniającego, czy osiągnięcia naukowe wnioskodawcy spełniają kryteria ustawowe,
podjęcie przez komisję habilitacyjną uchwały zawierającej opinię w sprawie nadania lub odmowy nadania stopnia doktora habilitowanego,
podjęcie przez radę jednostki organizacyjnej wyznaczonej do przeprowadzenia postępowania habilitacyjnego uchwały o nadaniu lub odmowie nadania stopnia doktora habilitowanego wraz z uzasadnieniem.
Dariusz Jemielniak (ur. 17 marca 1975) – polski teoretyk zarządzania, specjalizujący się w zarządzaniu wysokimi technologiami, profesor nadzwyczajny w Akademii Leona Koźmińskiego, kierownik Katedry Zarządzania Międzynarodowego oraz centrum badawczego CROW (Center for Research on Organizations and Workplaces).Bułgaria, Republika Bułgarii (България, Република България) – państwo położone w południowo-wschodniej Europie, na Bałkanach. Graniczy z Serbią oraz Macedonią od zachodu, Grecją i Turcją od południa, Morzem Czarnym od wschodu i Rumunią od północy.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Maciej Żylicz (ur. 21 września 1953 w Gdańsku) – polski biochemik i biolog molekularny, prezes Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, doradca społeczny Prezydenta RP.
Magister (z łac. mistrz, nauczyciel), mgr – tytuł zawodowy nadawany przez wyższe uczelnie po ukończeniu studiów drugiego stopnia (dawniej: studiów jednolitych magisterskich lub magisterskich studiów uzupełniających), a w przypadku niektórych kierunków (farmacja, prawo, psychologia, często także teologia) – studiów jednolitych.
Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (SGH, w latach 1949–1991 Szkoła Główna Planowania i Statystyki, SGPiS) – najstarsza uczelnia ekonomiczna w Polsce, a zarazem jeden z wiodących uniwersytetów ekonomicznych w Europie. Jej siedziba mieści się na warszawskim Mokotowie, przy al. Niepodległości, w bezpośrednim sąsiedztwie stacji metra Pole Mokotowskie.
Hubert Ireneusz Izdebski (ur. 19 września 1947 w Warszawie) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, historyk idei i prawa, teoretyk administracji, specjalizujący się w opracowywaniu projektów ustaw i zagadnieniach samorządowych, radca prawny i adwokat.
Słowenia, Republika Słowenii (słoweń. Slovenija, Republika Slovenija) – państwo położone w Europie Środkowej, posiadające dostęp do Morza Adriatyckiego. Słowenia należy do NATO od 29 marca 2004, jest też członkiem UE od 1 maja 2004 roku.
Monografia – praca naukowa omawiająca jakieś zagadnienie w sposób wyczerpujący. Zebranie i omówienie wszystkich dostępnych informacji dotyczących bezpośrednio danego zagadnienia.
Jerzy Marek Woźnicki (ur. 22 maja 1947 w Kotuniu) – polski nauczyciel akademicki, inżynier elektronik, specjalista w zakresie elektroniki próżniowej i optoelektroniki, były rektor Politechniki Warszawskiej.
