Dojrzałość zbiorcza owoców
Przeczytaj także...
Chromatografia (gr. χρῶμα (chrōma) = barwa + γράφω (graphō) = piszę) to technika analityczna lub preparatywna służąca do rozdzielania lub badania składu mieszanin związków chemicznych.Fizjologia roślin, fitofizjologia – nauka zajmująca się badaniem procesów życiowych roślin, funkcjami ich organów oraz warunków w jakich realizowane są funkcje życiowe roślin. Fizjolodzy roślin zajmują się badaniem procesów biofizycznych, takich jak transpiracja, procesów biochemicznych takich jak fotosynteza, oddychanie komórkowe oraz procesów wzrostu i rozwoju. Jest jedną z gałęzi botaniki i fizjologii. Jest też mocno powiązana z biochemią i biofizyką. Fizjologia roślin zajmuje się badaniem zjawisk i procesów zachodzących na różnych poziomach organizacji biologicznej:
Epiderma, skórka – w szerokim znaczeniu jest to tkanka roślinna okrywająca, obejmująca zarówno powierzchniową warstwę komórek pędu, jak i korzenia. W ściślejszym znaczeniu epiderma definiowana jest jako skórka pędu roślin naczyniowych – powierzchniowa powłoka łodygi, liści i organów generatywnych, podczas gdy skórkę korzenia nazywa się ryzodermą (epiblemą). Skórka wyróżniana jest także w budowie różnych części różnych pokoleń mszaków. Tworzy ją warstwa ściśle do siebie przylegających żywych komórek pozbawionych chloroplastów. Najczęściej jest to pojedyncza warstwa komórek. U roślin magazynujących wodę epiderma jest wielowarstwowa. W tym przypadku wierzchnia warstwa komórek zapewnia ochronę organu, a kolejne warstwy magazynują wodę tworząc tkankę wodną.
Chromatografia (gr. χρῶμα (chrōma) = barwa + γράφω (graphō) = piszę) to technika analityczna lub preparatywna służąca do rozdzielania lub badania składu mieszanin związków chemicznych.Fizjologia roślin, fitofizjologia – nauka zajmująca się badaniem procesów życiowych roślin, funkcjami ich organów oraz warunków w jakich realizowane są funkcje życiowe roślin. Fizjolodzy roślin zajmują się badaniem procesów biofizycznych, takich jak transpiracja, procesów biochemicznych takich jak fotosynteza, oddychanie komórkowe oraz procesów wzrostu i rozwoju. Jest jedną z gałęzi botaniki i fizjologii. Jest też mocno powiązana z biochemią i biofizyką. Fizjologia roślin zajmuje się badaniem zjawisk i procesów zachodzących na różnych poziomach organizacji biologicznej:
Epiderma, skórka – w szerokim znaczeniu jest to tkanka roślinna okrywająca, obejmująca zarówno powierzchniową warstwę komórek pędu, jak i korzenia. W ściślejszym znaczeniu epiderma definiowana jest jako skórka pędu roślin naczyniowych – powierzchniowa powłoka łodygi, liści i organów generatywnych, podczas gdy skórkę korzenia nazywa się ryzodermą (epiblemą). Skórka wyróżniana jest także w budowie różnych części różnych pokoleń mszaków. Tworzy ją warstwa ściśle do siebie przylegających żywych komórek pozbawionych chloroplastów. Najczęściej jest to pojedyncza warstwa komórek. U roślin magazynujących wodę epiderma jest wielowarstwowa. W tym przypadku wierzchnia warstwa komórek zapewnia ochronę organu, a kolejne warstwy magazynują wodę tworząc tkankę wodną.
Dojrzałość zbiorcza owoców – stan fizjologicznego rozwoju owoców charakteryzujący się najmniejszą intensywnością oddychania, w którym są one już całkowicie wykształcone i wyrośnięte a szypułki łatwo odrywają się od pędu owoconośnego. Na ogół dojrzałość zbiorcza ma miejsce wcześniej (sporadycznie w tym samym czasie) niż dojrzałość konsumpcyjna lub przetwórcza. Jest wiele metod określania dojrzałości zbiorczej owoców a najczęściej bazują one na zmianie barwy zasadniczej skórki.
Enzymy – wielkocząsteczkowe, w większości białkowe, katalizatory przyspieszające specyficzne reakcje chemiczne poprzez obniżenie ich energii aktywacji.Oddychanie komórkowe – jest wielostopniowym biochemicznym procesem utleniania związków organicznych związanym z wytwarzaniem energii użytecznej metabolicznie. Oddychanie przebiega w każdej żywej komórce w sposób stały. Zachodzi ono nawet wtedy, gdy inne procesy metaboliczne zostaną zahamowane. Chociaż istnieją różnice w przebiegu procesu oddychania u poszczególnych grup organizmów, to zestaw enzymów katalizujących poszczególne reakcje składające się na oddychanie jest zbliżony u wszystkich organizmów żywych. Zachodzenie oddychania jest jednym z najczęściej stosowanych wskaźników zachodzenia procesów życiowych. Jedynie wirusy będące strukturami na pograniczu życia i cząstek chemicznych nie przeprowadzają procesu oddychania.
Najdokładniejsze metody jednak opierają się na pomiarze produkcji lub pomiarze stężenia etylenu w owocu, który to gaz uznawany jest za katalizatora enzymatycznie indukowanego procesu oddychania. Metody oparte na tym ostatnim procesie ze względu na konieczność użycia kosztownej aparatury (chromatograf gazowy) nie mają zastosowania w praktyce a tylko w badaniach naukowych.
Pęd – część rośliny składająca się z łodygi, liści, pączków, kwiatów i owoców. Często termin pęd jest nieprawidłowo utożsamiany z pojęciem łodyga.Dojrzałość konsumpcyjna owoców – stan fizjologicznego rozwoju owoców, w którym są one najsmaczniejsze, przyjmują najbardziej atrakcyjny wygląd i zapach. Ta ostatnia cecha jest związana z ponownym wzrostem i osiągnięciem maksimum oddychania, czy też maksimum klimakterycznego. Pozostałe cechy związane są na ogół z zanikiem zielonego barwnika chlorofilu oraz wytworzeniem się lub uwidocznieniem innych barwników, jak karoteny, ksantofile, antocyjany. U większości owoców w okresie dojrzałości konsumpcyjnej zawartość cukrów prostych osiąga maksimum, zawartość kwasów zaczyna spadać, a miąższ uległ rozluźnieniu na skutek częściowego rozkładu blaszki środkowej spajającej komórki (np. u jabłek).
Bibliografia[]
- Edward Lange, Waldemar Ostrowski: Przechowalnictwo owoców. Warszawa: PWRiL, 1992, s. 301. ISBN 83-09-01494-5.
Przypisy
- Grzegorz Łysiak. The base colour of fruit as an indicator of optimum harvest date for two apple cultivars (Malus domestica Borkh.). „Folia Horticulturae”. 24 (1). s. 81–89 (ang.). [dostęp 18-12-2013].
Szypułka (ang. pedicel, pedicle, łac. pedicellus, pedunculus) – u roślin nieulistniona część pędu, na której wyrasta kwiat, a następnie owoc. Przez szypułkę są one zaopatrywane w wodę wraz z solami mineralnymi i substancje organiczne. U części gatunków roślin owoc oddziela się od szypułki po dojrzeniu, u niektórych pozostaje trwale złączony z szypułką.Katalizator – substancja chemiczna, która dodana do układu powoduje zmianę ścieżki kinetycznej reakcji chemicznej, na taką, która ma niższą energię aktywacji, czego efektem jest wzrost szybkości reakcji chemicznej. W trakcie procesów z udziałem katalizatora reakcja chemiczna przebiega drogą o energii mniejszej w stosunku do reakcji bez udziału katalizatora. Dzieje się tak, ponieważ w trakcie reakcji powstaje dodatkowy kompleks przejściowy katalizator-substrat, który ulega reakcji w wyniku dostarczenia mniejszej ilości energii niż dla reakcji bez udziału katalizatora.