Dalajlama
Centralny Rząd Tybetański (tyb. དབུས་བོད་མིའི་སྒྲིག་འཛུགས།, ang. Central Tibetan Administration, pełna nazwa: Centralny Rząd Tybetański Jego Świątobliwości XIV Dalajlamy) – tybetański rząd na uchodźstwie z siedzibą w Dharamsali w Indiach. Nie jest oficjalnie uznawany przez władze Chin, w których granicach Tybet się obecnie znajduje, ani przez żaden inny rząd na świecie.Gelug (tyb. དགེ་ལུགས་པ།, Wylie: dge lugs pa, ZWPY: Gêlug-pa; nazwa po tybetańsku oznacza system szlachetności) – jedna z czterech głównych tradycji (szkół, obrządków) buddyzmu tybetańskiego nauczających hinajanę, mahajanę i wadżrajanę. Tradycja również nazywana jest "Nową Kadampą" ze względu na to, że rdzeniem jej nauk są przekazy tradycji kadam, jest również zwana jako tradycja "Gandenpa" ponieważ pierwszym jej klasztorem był klasztor o nazwie Ganden założony w 1409 przez Tsongkhapę, a zwierzchnicy gelugpy to Ganden Tripowie pochodzący właśnie z tego klasztoru (obecnie klasztor Ganden funkcjonuje również na uchodźstwie w Indiach). Wyznawcami tradycji zwie się również żółtymi czapkami ze względu na charakterystyczne ceremonialne nakrycia głowy oznaczające rangę w edukacji monastycznej.
Tybetańczycy (tyb.: བོད་པ།་ Wylie: Bod pa; chin. 藏族, pinyin: Zàng Zú) - naród zamieszkujący głównie Wyżynę Tybetańską, po inwazji chińskiej i aneksji Tybetu w 1951 r. stanowią obecnie mniejszość narodową w zachodnich Chinach (4,8 mln 1994 r.). Tybetańczycy zamieszkują również prowincje Qinghai, Syczuan, Gansu, Junnan oraz Indie (historyczny region Ladakh, zwany też niekiedy Tybetem Zachodnim, Sikkim oraz liczne skupiska emigracyjne w stanie Himachal Pradesh, w tym obecna siedziba XIV Dalajlamy Dharamsala), Nepal i Bhutan. Pod względem antropologicznym zaliczani są do rasy mongoloidalnej. Mówią językami tybetańskimi należącymi do tybeto-birmańskiej gałęzi rodziny chińsko-tybetańskiej. Posługują się pismem tybetańskim. Wyznają w większości buddyzm tybetański. Głównymi ośrodkami kultu religijnego są Lhasa i Xigazê.
Dalajlama (tyb.: ཏཱ་ལའི་བླ་མ་, Wylie: taa-la'i bla-ma, ZWPY: Dalai Lama) – przedstawiciel szkoły gelug – jednej z czterech największych szkół buddyzmu tybetańskiego. Buddyści tybetańscy uważają Dalajlamę za manifestację bodhisattwy współczucia Awalokiteśwary, który odradza się, aby udostępniać wyzwalające z cierpienia nauki innym czującym istotom.
Określenie dalajlama pochodzi z połączenia słów ta-le (ocean) i bla-ma – lama. Tytuł dalajlamy nadał lamie Sonam Gjaco (bSod-nams-rgya-mtsho, Sönam Gjaco; 1543–1588), ówczesnemu przywódcy tybetańskiej tradycji buddyjskiej gelug, wódz Mongołów, Altan-chan podczas ich spotkania w 1578 roku. Tytuł ten miał oznaczać lamę (o mądrości) jak ocean.
Retrospektywnie tytułu tego używa się w odniesieniu do Gedun Druba (dGe-'dun-grup), czyli Dalajlamy I oraz Gedun Gjatso (dGe-'dun-rgya-mtsho), Dalajlamy II – poprzedzających Sonam Gjaco zwierzchników klasztoru Drepung, Sera i Taszilunpo. Sami Tybetańczycy używają w odniesieniu do dalajlamy (a często i innych najważniejszych inkarnacji tybetańskich – np. karmapy) terminu Gjalła Rinpocze (rgyal-ba-rin-po-che) – Zwycięski Rinpocze.
Według buddyzmu tybetańskiego dalajlama jest jednym z tulku – istot, które po śmierci świadomie wybierają swoje kolejne wcielenie. Dalajlamowie wielokrotnie przepowiadali za życia, gdzie narodzi się ich następna inkarnacja. Tym samym, zgodnie z tybetańskim światopoglądem, jest tylko jeden dalajlama, a kolejne numery oznaczają jedynie kolejne wcielenia tej samej osoby. Dalajlamowie wraz z panczenlamami stanowią najbardziej znaczącą historyczną linię przekazu nauk tantrycznych w szkole gelug będąc sobie wzajemnie nauczycielami, mistrzami i wychowawcami w kolejnych odrodzeniach. Od 1751 do 1950 kolejni dalajlamowie byli świeckimi władcami Tybetu, od 1912 roku faktycznie niepodległego. Po tym czasie dalajlama nadal jest świeckim przywódcą Tybetańczyków poprzez Centralny Rząd Tybetański, tj. tybetański rząd na uchodźstwie z siedzibą w Dharamsali w Indiach.