Czterdziestolatek lub 40-latek – polski serial komediowy. Premierowy odcinek wyemitowano 16 maja 1975. Tytułową rolę zagrał Andrzej Kopiczyński.

Lista odcinków[ | edytuj kod]

 Osobny artykuł: Lista odcinków serialu Czterdziestolatek.

W nawiasach podano rok produkcji danego odcinka.

1. Toast, czyli bliżej niż dalej (1974)
2. Walka z nałogiem, czyli labirynt (1974)
3. Wpadnij kiedy zechcesz, czyli bodźce stępione (1974)
4. Portret, czyli jak być kochanym (1974)
5. Kondycja fizyczna, czyli walka z metryką (1974)
6. Włosy Flory, czyli labirynt (1974)
7. Judym, czyli czyn społeczny (1974)
8. Otwarcie trasy, czyli czas wolny (1975)
9. Rodzina, czyli obcy w domu (1975)
10. Pocztówka ze Spitsbergenu, czyli oczarowanie (1975)
11. Cudze nieszczęście, czyli świadek obrony (1975)
12. Nowy zastępca, czyli meteor (1975)
13. Kozioł ofiarny, czyli rotacja (1976)
14. Sprawa Małkiewicza, czyli kamikadze (1976)
15. Kosztowny drobiazg, czyli rewizyta (1976)
16. Gdzie byłaś, czyli Szekspir (1976)
17. Cwana bestia, czyli kryształ (1977)
18. Gra wojenna, czyli na kwaterze (1977)
19. Z dala od ludzi, czyli coś swojego (1977)
20. W obronie własnej, czyli polowanie (1977)
21. Smuga cienia, czyli pierwsze poważne ostrzeżenie (1977)

Charakterystyka[ | edytuj kod]

Serial został wyprodukowany przez Telewizję Polską w latach 1974–1977. Pierwsza 7-odcinkowa seria cieszyła się tak wielką popularnością, że z powodzeniem ją kontynuowano i zrealizowano też film pełnometrażowy Motylem jestem, czyli romans 40-latka oraz wielogodzinny telewizyjny program sylwestrowy „Sylwester Rodzinny – program z rodziną Czterdziestolatka” (31 grudnia 1975 od 22:20).

Obrazuje losy warszawskiej rodziny inżyniera Stefana Karwowskiego, które idealnie wkomponowały się w rzeczywistość lat 70. i propagandy sukcesu (m.in. budowa Trasy Łazienkowskiej, dworca Warszawa Centralna czy Trasy Toruńskiej).

Równocześnie – zgodnie z założeniami autorów, którzy sami w okresie pracy nad serialem przekroczyli 40 rok życia – serial eksponował wątki związane z kryzysem wieku średniego: romans na boku, próby rzucenia palenia, obsesja na punkcie utraty włosów, próba zadbania o kondycję fizyczną, duma z dorobku życiowego i zawodowego, chęć samorealizacji przez działalność społeczną itd.

W latach 1993–1994 TVP wyemitowała kontynuację serialu, zatytułowaną Czterdziestolatek. 20 lat później. Do obsady dołączyli m.in.: Joanna Kurowska, Wojciech Mann i Wojciech Malajkat.

10 maja 2014 z inicjatywy Amadeusza Szklarza-Habrowskiego z Instytutu Kultury Polskiej UW odbyły się obchody jubileuszu 40-lecia serialu: odsłonięcie tablicy Miejskiego Systemu Informacji na rondzie Czterdziestolatka w centrum Warszawy, któremu serial patronuje od 18 kwietnia 2014, spotkanie z twórcami i aktorami serialu (Jerzym Gruzą, Anną Seniuk, Mirellą Olczyk-Kurkowską i Piotrem Kąkolewskim) oraz premiera niepublikowanego, pilotażowego odcinka kontynuacji przygód rodziny Karwowskich pt. Studenci Trzeciego Wieku. Czterdzieści lat minęło, jak jeden dzień w Domu Spotkań z Historią w Warszawie.