Czechy
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6]
Układ Warszawski (oficjalna nazwa: Układ o Przyjaźni, Współpracy i Pomocy Wzajemnej ang. Warsaw Pact ros. Договор о дружбе, сотрудничестве и взаимной помощи) – sojusz polityczno-wojskowy państw tzw. bloku wschodniego z dominującą rolą ZSRR. Formalnie powstał na podstawie Deklaracji Bukaresztańskiej, jako odpowiedź na militaryzację tzw. Niemiec Zachodnich i włączenie ich w strukturę NATO, a sankcjonował istniejące od zakończenia II wojny światowej podporządkowanie poszczególnych państw i ich armii ZSRR.Klínovec (niem. Keilberg), 1244 m n.p.m. – góra w północno-zachodnich Czechach w pobliżu granicy z Niemcami, najwyższy szczyt Rudaw, na północ od Karlowych Warów. Popularny ośrodek turystyczny i narciarski. Na szczycie znajduje się hotel (obecnie nieczynny) z 24-metrową wieżą widokową oraz 80-metrowa wieża telekomunikacyjna. Z Jáchymowa wiedzie na szczyt krzesełkowa kolej linowa.
Czechy, Republika Czeska (cz. Česko, Česká republika [ˈt͡ʃɛskaː ˈrɛpublɪka] (
odsłuchaj)) – państwo śródlądowe w Europie Środkowej. Od północy graniczy z Polską, od zachodu i północnego zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, a od wschodu ze Słowacją. Stolicą i największym miastem Czech jest Praga. Kraj składa się z trzech historycznych krain – Czech właściwych, Moraw i czeskiej części Śląska. Na powierzchni 78 866 km² żyje ponad 10,6 mln osób, z czego 94% to Czesi. Państwo czeskie dzieli się na czternaście krajów. Czechy są republiką parlamentarną, demokratycznym państwem prawa o liberalnym systemie rządów, opartym na swobodnej rywalizacji partii i ruchów politycznych. Głową państwa jest prezydent. Naczelnym organem władzy ustawodawczej jest parlament z Izbą Poselską i Senatem, władzy wykonawczej rząd z czternastoma ministerstwami, a władzy sądowniczej Sąd Konstytucyjny i Sąd Najwyższy. Czechy są członkiem wielu organizacji międzynarodowych, m.in. ONZ, Unii Europejskiej, NATO, strefy Schengen, Rady Europy, OECD i Grupy Wyszehradzkiej.
Według Banku Światowego Czechy należą do 31 najbogatszych krajów świata pod względem dochodów per capita. Procent mieszkańców Czech żyjących poniżej progu ubóstwa jest znikomy. Czechy wykazują stosunkowo niewielki stopień nierówności w dochodach pomiędzy najbogatszymi i najbiedniejszymi obywatelami oraz stosunkowo zrównoważoną redystrybucję majątku. Bezrobocie jest od dłuższego czasu na niskim poziomie, znacznie poniżej średniej krajów rozwiniętych. Na podstawie danych Institute for Economics and Peace zawartych w Global Peace Index Czechy są 10. najbezpieczniejszym krajem świata pod względem zagrożenia wojną i występowania przestępczości fizycznej. W indeksie śladu ekologicznego Czechy są w porównaniu do pozostałych krajów rozwiniętych znacznie mniejszym dłużnikiem ekologicznym.
Według Indeksu poziomu korupcji prowadzonego przez Transparency International, w 2015 r. Czechy znajdowały się na 10. miejscu wśród krajów w UE.
Pochodzenie nazwy kraju[ | edytuj kod]
Nazwa Czechy (cz. Čechy) pojawia się po raz pierwszy w źródłach pisanych w IX wieku. W 1777 roku pojawia się młodsza nazwa Česko, będąca wynikiem procesów słowotwórczych zachodzących wówczas w języku czeskim. Po 1993 roku przyjęło się używać nazwę Čechy jako określenie Czech właściwych, podczas gdy Česko miało oznaczać cały kraj, łącznie z Morawami i tzw. Śląskiem Czeskim. Podział ten jest czysto umowny i nie jest ściśle przestrzegany. Szczególne kontrowersje nazwa kraju wywołuje na Morawach, ze względu na poczucie odrębności etnicznej części Morawian, i wcześniejsze próby ustanowienia nazwy kraju jako Republiki Czeskomorawskiej.
Współcześni językoznawcy łączą nazwę Czechy z rdzeniem čel-, w którym miało dojść do ekspresyjnej zamiany l w chь. Rdzeń ten występuje również w wielu innych słowach, np. čeleď (czeladź) i člověk (człowiek). Liczne przykłady w językach słowiańskich pozwalają przypuszczać, że nazwa utworzona z rdzenia čel- i hipokorystycznego morfemu -chь miała pierwotnie oznaczać „członka rodu, ziomka” lub nawet „człowieka”. Nazwą tą posługiwało się jedno lub więcej plemion słowiańskich zamieszkujących w okresie średniowiecza Kotlinę Czeską.
Łacińska nazwa Czech – Bohemia (Boiohaemum), pochodzi od nazwy celtyckiego plemienia Bojów, którzy zamieszkiwali Kotlinę Czeską w okresie starożytnym. Od nazwy łacińskiej pochodzi także niemiecka nazwa kraju Böhmen i francuska Bohême. Stąd też bohema, w znaczeniu cyganeria artystyczna.
Symbole państwowe Czech[ | edytuj kod]
Oficjalnymi symbolami państwa czeskiego są: wielki i mały herb Czech, flaga Czech, flaga prezydenta Czech, pieczęć państwowa Czech, czeskie barwy narodowe i hymn Czech Gdzie jest dom mój? Symbole państwowe wskazują na tradycje średniowiecznego państwa czeskiego (herb), ruchu husyckiego (hasło Prawda zwycięży! sztandaru prezydenckiego), odrodzenia narodowego (hymn) i Czechosłowacji (flaga). Wyjątkowym szacunkiem darzona jest korona świętego Wacława, będąca relikwią narodową, nieoficjalnym symbolem państwowości i suwerenności czeskiej. Symbolem państwa czeskiego jest również lipa, której wizerunki liści umieszczone są m.in. na pieczęci państwowej i banknotach czeskich.
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6]