Cytochrom b
Ubichinon (koenzym Q) – organiczny związek chemiczny z grupy chinonów, występujący w mitochondriach komórek roślinnych i zwierzęcych. Jest odpowiedzialny za przenoszenie elektronów w łańcuchu oddechowym. Po przyłączeniu elektronów swobodnie porusza się w wewnętrznej błonie mitochondrialnej umożliwiając transport elektronów między kompleksami białek łańcucha oddechowego, które wbudowane są w wewnętrzną błonę mitochondrialną. Przenosi elektrony między dehydrogenazą NADH (kompleks I), względnie reduktazą bursztynian-koenzym-Q (kompleks II) na kompleks cytochromów bc1, jest więc zatem miejscem zejścia się dróg elektronów pochodzących z NADH oraz FADH2.Oksydoreduktaza Q – cytochrom c, inaczej cytochrom bc1, kompleks III, kompleks oksydoreduktazy ubichinon-cytochrom c – białko błonowe łańcucha oddechowego, zlokalizowane w wewnętrznej błonie mitochondrialnej, o masie 250 kDa i zbudowane z 10 podjednostek. Zawiera grupy prostetyczne takie, jak hem bH, hem bL, hem c1 oraz Fe-S.
Gradient elektrochemiczny, siła protonomotoryczna, gradient protonowy, ΔμH+ – różnica stężeń wolnych protonów (ΔpH) i ich ładunków (ΔΨ) w poprzek błony biologicznej. Gradient elektrochemiczny wykorzystywany jest przez syntazę ATP w chloroplastach, mitochondriach oraz błonach komórek prokariotycznych do produkcji ATP. Przenoszenie protonów przez błonę biologiczną może następować w łańcuchu transportu elektronów.

Cytochrom b/b6 – główna podjednostka transbłonowych kompleksów cytochromów bc1 i b6f.
Cytochrom b jest jedną z trzech podjednostek katalitycznych (obok cytochromu c1 i białka Rieskiego), występującej w mitochondriach eukariotów i bakteriach tlenowych, oksydoreduktazy ubichinol-cytochrom c, występującej również pod nazwami kompleks III lub cytochromu bc1 - w zależności od organizmu.
Podobną funkcję w chloroplastach roślin i sinic pełni analog cytochromu b - cytochrom b6, który jest częścią kompleksu cytochrom b6f.
Struktura[ | edytuj kod]
Cytochrom b jest zbudowany z 8 wewnątrz błonowych helis. Zawiera dwa kofaktory – hemy b (wysoko potencjałowy hem bH i nisko potencjałowy hem bL), które są niekowalencyjnie związane z białkiem. Ligandami dla obu hemów są cztery konserwatywne reszty histydyny (po dwie na każdy kofaktor). Cytochrom b zawiera miejsce redukcji chinonów (miejsce Qi), które znajduje się po negatywnej stronie błony oraz współtworzy, wraz z białkiem Rieskiego, miejsce utleniania hydrochinonów (miejsce Qo).
W cytochromie b6f w miejscu cytochromu b znajdują się dwie podjednostki, cytochrom b6 i podjednostka IV. Cytochrom b6 jest zbudowany z czterech wewnątrzbłonowych helis i pełni podobną funkcję jak cytochrom b. Zawiera dodatkowy kofaktor, hem c, przyłączony kowalencyjnie przez jedną, konserwatywną resztę cysteiny. Funkcja dodatkowego kofaktora nie jest znana, najprawdopodobniej bierze udział w procesie cyklicznej fazy jasnej fotosyntezy.
Funkcja[ | edytuj kod]
Główną funkcją cytochromu b/b6 jest transfer elektronu pomiędzy miejscami Qo i Qi. Tym samym cytochrom b/b6 jest odpowiedzialny za działanie pompy protonowej, która generuje gradient protonowy. Transfer elektronu z hydrochinonu na hem bL jest możliwy dzięki ruchowi domeny białka Rieskiego zawierającej centrum żelazowo-siarkowe. Następnie elektron przemieszcza się na hem bH skąd może zostać użyty do redukcji chinonu do semichinonu w miejscy Qi. W kolejnym cyklu semichinon redukowany jest do hydrochinonu i przechodzi do błony.
Proces redukcji chinonu i transferu elektronu zachodzący w cytochromie b/b6 jest odwracalny.