Chordofony szarpane
Przeczytaj także...
Lira – instrument strunowy z grupy chordofonów wywodzący się ze starożytnej Grecji. Ma wąski, czworoboczny rezonator, z którego wychodzą dwa łukowate ramiona połączone poprzeczką. Zaopatrzony w 4 do 10 strun. Początkowo pudło rezonansowe złożone było ze skorupy żółwia.Struna – źródło dźwięku (wibrator) w chordofonach (instrumentach strunowych). Struny mogą być wykonane z metalu, włókien naturalnych (m.in. jedwab), tworzywa sztucznego (przeważnie nylon), lub odpowiednio spreparowanych jelit zwierzęcych (instrumenty smyczkowe).
Kora - instrument muzyczny zaliczany do grupy chordofonów szarpanych, rodzaj 21-strunowej harfy używanej w Afryce Zachodniej.
Lira – instrument strunowy z grupy chordofonów wywodzący się ze starożytnej Grecji. Ma wąski, czworoboczny rezonator, z którego wychodzą dwa łukowate ramiona połączone poprzeczką. Zaopatrzony w 4 do 10 strun. Początkowo pudło rezonansowe złożone było ze skorupy żółwia.Struna – źródło dźwięku (wibrator) w chordofonach (instrumentach strunowych). Struny mogą być wykonane z metalu, włókien naturalnych (m.in. jedwab), tworzywa sztucznego (przeważnie nylon), lub odpowiednio spreparowanych jelit zwierzęcych (instrumenty smyczkowe).
Kora - instrument muzyczny zaliczany do grupy chordofonów szarpanych, rodzaj 21-strunowej harfy używanej w Afryce Zachodniej.
Chordofony szarpane – Wikipedia, wolna encyklopedia
document.documentElement.className="client-js";RLCONF={"wgBreakFrames":!1,"wgSeparatorTransformTable":[",\t."," \t,"],"wgDigitTransformTable":["",""],"wgDefaultDateFormat":"dmy","wgMonthNames":["","styczeń","luty","marzec","kwiecień","maj","czerwiec","lipiec","sierpień","wrzesień","październik","listopad","grudzień"],"wgRequestId":"08d60351-67ae-4fe7-b843-5aa5b0c79750","wgCSPNonce":!1,"wgCanonicalNamespace":"","wgCanonicalSpecialPageName":!1,"wgNamespaceNumber":0,"wgPageName":"Chordofony_szarpane","wgTitle":"Chordofony szarpane","wgCurRevisionId":62126006,"wgRevisionId":62126006,"wgArticleId":17486,"wgIsArticle":!0,"wgIsRedirect":!1,"wgAction":"view","wgUserName":null,"wgUserGroups":["*"],"wgCategories":["Chordofony szarpane"],"wgPageContentLanguage":"pl","wgPageContentModel":"wikitext","wgRelevantPageName":"Chordofony_szarpane","wgRelevantArticleId":17486,"wgIsProbablyEditable":!0,"wgRelevantPageIsProbablyEditable":!0,"wgRestrictionEdit":,"wgRestrictionMove"
:,"wgFlaggedRevsParams":{"tags":{"accuracy":{"levels":1}}},"wgStableRevisionId":62126006,"wgMediaViewerOnClick":!0,"wgMediaViewerEnabledByDefault":!0,"wgPopupsFlags":10,"wgVisualEditor":{"pageLanguageCode":"pl","pageLanguageDir":"ltr","pageVariantFallbacks":"pl"},"wgMFDisplayWikibaseDescriptions":{"search":!0,"nearby":!0,"watchlist":!0,"tagline":!0},"wgWMESchemaEditAttemptStepOversample":!1,"wgULSCurrentAutonym":"polski","wgNoticeProject":"wikipedia","wgCentralAuthMobileDomain":!1,"wgEditSubmitButtonLabelPublish":!0,"wgULSPosition":"interlanguage","wgGENewcomerTasksGuidanceEnabled":!0,"wgGEAskQuestionEnabled":!0,"wgGELinkRecommendationsFrontendEnabled":!1,"wgWikibaseItemId":"Q230262"};RLSTATE={"ext.gadget.small-references":"ready","ext.gadget.citation-access-info":"ready","ext.gadget.main-page-css":"ready","ext.globalCssJs.user.styles":"ready","site.styles":"ready","noscript":"ready","user.styles":"ready","ext.globalCssJs.user":"ready","user":"ready",
"user.options":"loading","ext.flaggedRevs.icons":"ready","oojs-ui-core.styles":"ready","oojs-ui.styles.indicators":"ready","mediawiki.widgets.styles":"ready","oojs-ui-core.icons":"ready","skins.vector.styles.legacy":"ready","ext.flaggedRevs.basic":"ready","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.noscript":"ready","ext.uls.interlanguage":"ready","ext.wikimediaBadges":"ready","wikibase.client.init":"ready"};RLPAGEMODULES=["site","mediawiki.page.ready","skins.vector.legacy.js","ext.flaggedRevs.advanced","ext.gadget.ll-script-loader","ext.gadget.maps","ext.gadget.heading-icons","ext.gadget.refToolbar","ext.gadget.edit-buttons","ext.gadget.edit-summaries","ext.gadget.edit-first-section","ext.gadget.edit-summary-warning","ext.gadget.wikibugs","ext.gadget.nuxTBKeys","ext.gadget.enhanced-upload","ext.gadget.map-toggler","ext.gadget.ReferenceTooltips","ext.gadget.narrowFootnoteColumns","ext.gadget.WDsearch","ext.gadget.WMPL-share","ext.gadget.main-page-js","ext.centralauth.centralautologin",
"mmv.head","mmv.bootstrap.autostart","ext.popups","ext.visualEditor.desktopArticleTarget.init","ext.visualEditor.targetLoader","ext.eventLogging","ext.wikimediaEvents","ext.navigationTiming","ext.uls.compactlinks","ext.uls.interface","ext.cx.eventlogging.campaigns","ext.centralNotice.geoIP","ext.centralNotice.startUp","ext.growthExperiments.SuggestedEditSession"];
(RLQ=window.RLQ||).push(function(){mw.loader.implement("[email protected]",function($,jQuery,require,module){/*@nomin*/mw.user.tokens.set({"patrolToken":"+\\","watchToken":"+\\","csrfToken":"+\\"});mw.user.options.set({"variant":"pl"});
});});
bałałajka
bandżola
banjo
charango
cytra
gitara
gitara basowa
harfa
kitara
klawesyn
kobza
kora
koto
lira
lutnia
mandolina
shamisen
saung
tar
ukulele
gitara klasyczna.
chordofony
skale instrumentów muzycznych
Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 155. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 36. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
Chordofony szarpane
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji
Przejdź do wyszukiwania
Chordofony szarpane – muzyczne instrumenty strunowe.
Ukulele − odmiana gitary o niewielkich rozmiarach i czterech strunach. Gra się palcami lub z użyciem kostki (piórka), zwykle używana jako instrument akompaniujący.Chordofony, strunowe instrumenty muzyczne − grupa instrumentów muzycznych w systematyce instrumentologicznej opracowanej przez Curta Sachsa oraz Ericha M. von Hornbostela, w których wibratorem (źródłem dźwięku) jest drgająca struna.
Wzbudzenie drgań struny odbywa się poprzez jej szarpnięcie. Może być to bezpośrednie szarpnięcie gołymi palcami lub plektronem, a także poprzez uderzenie w klawiaturę, jak to ma miejsce w klawiszowych instrumentach szarpanych za pomocą drewnianego pióra (klawesyn).
Rodzaje[ | edytuj kod]
Do instrumentów strunowych szarpanych należą:
Lutnia – nazwa odnosząca się do rodziny instrumentów zalicznych do instrumentów strunowych szarpanych. Jej przyswojenie przez kulturę europejską nastąpiło na styku z kulturą arabską. Pochodzi z arabskiej Hiszpanii (arab al-ud) lub z Sycylii, gdzie mogła trafić też za pośrednictwem muzyków bizantyjskich. W Europie grali na niej średniowieczni minstrele. Odgrywała pierwszoplanową rolę w muzyce renesansu (lutnia renesansowa) i wczesnego baroku (lutnia barokowa), dopóki nie wyparł jej klawesyn. Istniały jednak pewne odmiany lutni używane jeszcze pod koniec XVIII i w XIX wieku (zobacz. teorban, gallichon i lutnia romantyczna)Kitara (stgr. κιθάρα kithára lub κίθαρις kítharis, łac. cithara) – instrument muzyczny używany przez starożytnych Greków, stanowiła odmianę liry.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Bibliografia[ | edytuj kod]
Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.
Harfa − instrument strunowy szarpany (chordofon) w kształcie stylizowanego trójkąta, jeden z najstarszych instrumentów muzycznych, wywodzący sie z łuku muzycznego. W starożytności spotykana była również w kształcie łuku. Harfa była znana już w Azji Mniejszej około 5000 lat temu. Znana była również w kulturze w starożytnej Mezopotamii (tzw. harfa z Ur). Mówi się, że biblijny król Dawid śpiewał psalmy akompaniując sobie na harfie kinnor, która w rzeczywistości jednak nazywana jest harfą błędnie, będąc odmianą liry. Instrumenty przypominające harfę znaleźć można w wielu kulturach. Harfę przypomina np. chiński instrument strunowy o nazwie konghou.
Warto wiedzieć że... beta
Gitara basowa − instrument strunowy szarpany, najczęściej elektryczny, z progami na podstrunnicy (gryfie); stosuje się także gitary basowe bezprogowe (fretles, z ang. fretless). Gitara basowa — podobnie jak kontrabas — transponuje o oktawę w dół. Tradycyjne gitary basowe mają cztery struny E1, A1, D, G, czyli wydają dźwięki odpowiednio: 41,2 Hz, 55 Hz, 73,4 Hz i 98 Hz. Łączna skala gitary basowej obejmuje dźwięki (w brzmieniu) od E1 do g, jest więc identyczna ze skalą kontrabasu 4-strunowego. Oprócz tradycyjnego stroju EADG, głównie w muzyce cięższej stosuje się strój obniżony, gdzie o ton niżej stroi się całą gitarę (DGCF) lub tylko najniższą strunę (DADG). Oprócz czterostrunowych, istnieją także modele pięciostrunowe (z dodatkową dolną struną H2 lub C1) (jak kontrabas 5-strunowy, orkiestrowy), sześciostrunowe (jak pięciostrunowy plus górna struna C), ośmiostrunowe (gdzie dla każdej struny, takiej jak w gitarze czterostrunowej jest dodana druga strojona o oktawę wyżej) oraz dwunastostrunowe, spokrewnione z Chapman stickami. Firma Modulus wyprodukowała w latach 80 XX w. osiemnastostrunową gitarę basową (jej szyjka ma 6 cali szerokości). Osoba grająca na gitarze basowej to basista. Gitara basowa zazwyczaj należy do sekcji rytmicznej zespołu muzycznego w muzyce rozrywkowej, jednak obecnie jest często wykorzystywana jako instrument solowy.
Saung (birm. စောင်းကောက် /sáʊnɡaʊʔ/; mon. စံၚ် /cɔŋ/; także: saung-gauk, harfa birmańska) — łukowata harfa używana w tradycyjnej muzyce birmańskiej.
Cytra (z gr. kitara) – instrument muzyczny z grupy chordofonów szarpanych. Współczesna odmiana cytry pochodzi z terenów Niemiec i Austrii. Jej nazwa wskazuje na pokrewieństwo ze starogrecką kitharą, podobnie jak nazwa gitara.
Plektron (stgr. πλῆκτρον, pot. kostka, piórko) – przyrząd służący do szarpania strun niektórych instrumentów strunowych. Używany już w starożytności do gry na kitarze i lirze. W późniejszych czasach i obecnie służy również do gry na takich instrumentach jak: domra, mandolina, gitara (zob. kostka gitarowa). "Piórka" szarpiące struny w klawesynie również pełnią funkcję plektronów, często także są określane tym terminem.
Tar (pers. تار, tār znaczy „struna”) – tradycyjny perski instrument strunowy szarpany z pudłem rezonansowym, gryfem i 25 progami na podstrunnicy.
Charango - niewielki andyjski instrument strunowy, podobny do mandoliny. Zazwyczaj posiada 10 strun. Tradycyjnie pudło rezonansowe wyrabiano ze skorupy pancernika. Instrument powstał w obecnej postaci w XVIII w., jego pierwowzorem była prawdopodobnie hiszpańska vihuela, bandurria (mandolina) lub lutnia. Charango uważane jest w Boliwii za narodowy instrument, wykorzystywane jest jednak również w Chile i Peru.
Chordofony, strunowe instrumenty muzyczne − grupa instrumentów muzycznych w systematyce instrumentologicznej opracowanej przez Curta Sachsa oraz Ericha M. von Hornbostela, w których wibratorem (źródłem dźwięku) jest drgająca struna.