Chordofony szarpane

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania
Gitara i lutnia
Cytra
Harfa

Chordofony szarpane – muzyczne instrumenty strunowe.

Ukulele − odmiana gitary o niewielkich rozmiarach i czterech strunach. Gra się palcami lub z użyciem kostki (piórka), zwykle używana jako instrument akompaniujący.Chordofony, strunowe instrumenty muzyczne − grupa instrumentów muzycznych w systematyce instrumentologicznej opracowanej przez Curta Sachsa oraz Ericha M. von Hornbostela, w których wibratorem (źródłem dźwięku) jest drgająca struna.

Wzbudzenie drgań struny odbywa się poprzez jej szarpnięcie. Może być to bezpośrednie szarpnięcie gołymi palcami lub plektronem, a także poprzez uderzenie w klawiaturę, jak to ma miejsce w klawiszowych instrumentach szarpanych za pomocą drewnianego pióra (klawesyn).

Rodzaje[ | edytuj kod]

Do instrumentów strunowych szarpanych należą:

Lutnia – nazwa odnosząca się do rodziny instrumentów zalicznych do instrumentów strunowych szarpanych. Jej przyswojenie przez kulturę europejską nastąpiło na styku z kulturą arabską. Pochodzi z arabskiej Hiszpanii (arab al-ud) lub z Sycylii, gdzie mogła trafić też za pośrednictwem muzyków bizantyjskich. W Europie grali na niej średniowieczni minstrele. Odgrywała pierwszoplanową rolę w muzyce renesansu (lutnia renesansowa) i wczesnego baroku (lutnia barokowa), dopóki nie wyparł jej klawesyn. Istniały jednak pewne odmiany lutni używane jeszcze pod koniec XVIII i w XIX wieku (zobacz. teorban, gallichon i lutnia romantyczna)Kitara (stgr. κιθάρα kithára lub κίθαρις kítharis, łac. cithara) – instrument muzyczny używany przez starożytnych Greków, stanowiła odmianę liry.
  • bałałajka
  • bandżola
  • banjo
  • charango
  • cytra
  • gitara
  • gitara basowa
  • harfa
  • kitara
  • klawesyn
  • kobza
  • kora
  • koto
  • lira
  • lutnia
  • mandolina
  • shamisen
  • saung
  • tar
  • ukulele
  • gitara klasyczna.

    • Zobacz też[ | edytuj kod]

  • chordofony
  • skale instrumentów muzycznych

    • Bibliografia[ | edytuj kod]

  • Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995, s. 155. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
  • Jerzy Habela: Słowniczek muzyczny. Warszawa: PWM, 1968, s. 36. ISBN 83-01-11390-1. (pol.)
    • {{Instrument muzyczny infobox}} Nieznane pola: "muzycy" oraz "rozmiar". Banjo (bandżo) – muzyczny instrument strunowy z grupy szarpanych. Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.




    Warto wiedzieć że... beta

    Harfa − instrument strunowy szarpany (chordofon) w kształcie stylizowanego trójkąta, jeden z najstarszych instrumentów muzycznych, wywodzący sie z łuku muzycznego. W starożytności spotykana była również w kształcie łuku. Harfa była znana już w Azji Mniejszej około 5000 lat temu. Znana była również w kulturze w starożytnej Mezopotamii (tzw. harfa z Ur). Mówi się, że biblijny król Dawid śpiewał psalmy akompaniując sobie na harfie kinnor, która w rzeczywistości jednak nazywana jest harfą błędnie, będąc odmianą liry. Instrumenty przypominające harfę znaleźć można w wielu kulturach. Harfę przypomina np. chiński instrument strunowy o nazwie konghou.
    Gitara basowa − instrument strunowy szarpany, najczęściej elektryczny, z progami na podstrunnicy (gryfie); stosuje się także gitary basowe bezprogowe (fretles, z ang. fretless). Gitara basowa — podobnie jak kontrabas — transponuje o oktawę w dół. Tradycyjne gitary basowe mają cztery struny E1, A1, D, G, czyli wydają dźwięki odpowiednio: 41,2 Hz, 55 Hz, 73,4 Hz i 98 Hz. Łączna skala gitary basowej obejmuje dźwięki (w brzmieniu) od E1 do g, jest więc identyczna ze skalą kontrabasu 4-strunowego. Oprócz tradycyjnego stroju EADG, głównie w muzyce cięższej stosuje się strój obniżony, gdzie o ton niżej stroi się całą gitarę (DGCF) lub tylko najniższą strunę (DADG). Oprócz czterostrunowych, istnieją także modele pięciostrunowe (z dodatkową dolną struną H2 lub C1) (jak kontrabas 5-strunowy, orkiestrowy), sześciostrunowe (jak pięciostrunowy plus górna struna C), ośmiostrunowe (gdzie dla każdej struny, takiej jak w gitarze czterostrunowej jest dodana druga strojona o oktawę wyżej) oraz dwunastostrunowe, spokrewnione z Chapman stickami. Firma Modulus wyprodukowała w latach 80 XX w. osiemnastostrunową gitarę basową (jej szyjka ma 6 cali szerokości). Osoba grająca na gitarze basowej to basista. Gitara basowa zazwyczaj należy do sekcji rytmicznej zespołu muzycznego w muzyce rozrywkowej, jednak obecnie jest często wykorzystywana jako instrument solowy.
    Saung (birm. စောင်းကောက် /sáʊnɡaʊʔ/; mon. စံၚ် /cɔŋ/; także: saung-gauk, harfa birmańska) — łukowata harfa używana w tradycyjnej muzyce birmańskiej.
    Cytra (z gr. kitara) – instrument muzyczny z grupy chordofonów szarpanych. Współczesna odmiana cytry pochodzi z terenów Niemiec i Austrii. Jej nazwa wskazuje na pokrewieństwo ze starogrecką kitharą, podobnie jak nazwa gitara.
    Plektron (stgr. πλῆκτρον, pot. kostka, piórko) – przyrząd służący do szarpania strun niektórych instrumentów strunowych. Używany już w starożytności do gry na kitarze i lirze. W późniejszych czasach i obecnie służy również do gry na takich instrumentach jak: domra, mandolina, gitara (zob. kostka gitarowa). "Piórka" szarpiące struny w klawesynie również pełnią funkcję plektronów, często także są określane tym terminem.
    Biblioteka Narodowa Francji (fr. Bibliothèque nationale de France, BnF) – francuska biblioteka narodowa, znajdująca się w Paryżu. Przewidziana jest jako repozytorium dla wszystkich materiałów bibliotecznych, wydawanych we Francji. Obecnym dyrektorem Biblioteki jest Bruno Racine.
    Tar (pers. تار, tār znaczy „struna”) – tradycyjny perski instrument strunowy szarpany z pudłem rezonansowym, gryfem i 25 progami na podstrunnicy.

    Reklama