Chan - buddyzm
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6]
Przeczytaj także...
Guifeng Zongmi (圭峰宗密) (ur. 780, zm. 1 lutego 841) (kor. Kyebong Chongmil ( ); jap. Keihō Shumitsu ( ); wiet. Khuê Phong Tông Mật) – chiński mistrz chan ze szkoły heze i teoretyk chanu oraz piąty patriarcha szkoły huayan (華嚴). Jeden z najwybitniejszych buddystów okresu Tang.Absolut (łac. absolutus – bezwarunkowy, niezwiązany) – osobowy lub bezosobowy pierwotny byt, doskonały, najwyższy, pełny, całkowicie niezależny, nieuwarunkowany i niczym nieograniczony.
Guifeng Zongmi (圭峰宗密) (ur. 780, zm. 1 lutego 841) (kor. Kyebong Chongmil ( ); jap. Keihō Shumitsu ( ); wiet. Khuê Phong Tông Mật) – chiński mistrz chan ze szkoły heze i teoretyk chanu oraz piąty patriarcha szkoły huayan (華嚴). Jeden z najwybitniejszych buddystów okresu Tang.Absolut (łac. absolutus – bezwarunkowy, niezwiązany) – osobowy lub bezosobowy pierwotny byt, doskonały, najwyższy, pełny, całkowicie niezależny, nieuwarunkowany i niczym nieograniczony.
Chan (chin. 禪 pinyin: chán; sans. ध्यान dhyāna ; kor. sŏn (선), sŏn chong (선종); jap. zen (禅), zen shū (禅宗); wiet. thiền, thiền tông) – jedna z najważniejszych szkół chińskiego buddyzmu, założona w VI wieku przez Bodhidharmę. Szkoła ta należy do praktycznej i medytacyjnej tradycji buddyzmu, w odróżnieniu od teoretycznej i filozoficznej tradycji doktrynalnej.
Lankavatara Sutra (skt लंकावतारसूत्र Lankāvatāra sūtra) (chin.: 入楞伽經, rulengjie jing; kor.: , imnŭngga kyǒng; jap.: , nyūryōga-kyō; wiet. Nhập Lăng-già kinh) – jest jedną z najważniejszych sutr buddyzmu mahajany i wadżrajany. Zgodnie z tradycją, zawiera słowa Buddy po jego dotarciu na wyspę Lanka (demonów) (później nazywaną Cejlonem, a obecnie Sri Lanką). Sutra ta rozpowszechniła się w buddyjskich tradycjach Chin, Tybetu i Japonii. Jest filarem chińskiego chanu, koreańskiego sŏnu i japońskiego zenu. Często znana pod skróconą nazwą Lanka.Niutouzong (chiń.: 牛頭宗; dosł. „szkoła Wolej Głowy”) (kor. udu chong; jap. gozu shū; wiet. ngưu đầu tông) – szkoła chan założona przez mistrza chan Niutou Faronga.
Spis treści
Dahui Zonggao (大慧宗杲) (ur. 1089, zm. 1163) (kor. Taehye Chonggo (대혜종고) | jap. Daie Shūkō (ダイエシュウコウ) | wiet. Đại Huệ Tông Cảo) – chiński mistrz chan ze szkoły linji odłamu yangqi.Huanglong Huinan (黃龍慧南; ur. 1002, zm. 1069) (kor. Hwangnyon Hyenam ( ); jap. Ōryu Enan ( ); wiet. Hoàng Long Huệ Nam) – chiński mistrz chan, założyciel szkoły huanglong, odgałęzienia szkoły linji.
Termin[]
Chan, to chińska modyfikacja sanskryckiego terminu dhyāna (ध्यान), który oznacza medytację. Początkowo słowo to było wymawiane przez Chińczyków jako channa, a po skróceniu jako chan.
Samo pojęcie chan nie powstało od razu i właściwie weszło do powszechnego użycia na określenie medytacyjnej szkoły buddyzmu chińskiego dopiero w IX wieku. Początkowo częstym określeniem tej szkoły był termin xinzong, czyli doktryna umysłu. Nie odnosiło się to do zwykłego umysłu, czy do tego, co potocznie nazywamy umysłem, lecz do umysłu ostatecznego – do umysłu buddy. Równie często adepci nowej szkoły nazywani byli uczniami Lankavatary. Innym określeniem był termin foxin zong – szkoła serca Buddy.
Chengguan (澄觀 Chéngguān; ur. 738, zm. 23 kwietnia 839) – chiński buddysta, mistrz szkoły huayan i jej czwarty patriarcha. Jego wysiłki spowodowały znaczny rozwój tej szkoły. Znany był także jako Qingliang (清涼) i jako Qingliang Chengguan.Medytacja (łac. meditatio - zagłębianie się w myślach, rozważanie, namysł) – praktyki mające na celu samodoskonalenie, stosowane zwłaszcza w jodze oraz w religiach i duchowości Wschodu (buddyzm, taoizm, konfucjanizm, hinduizm, dżinizm), a ostatnio także przez niektóre szkoły psychoterapeutyczne. Elementy medytacji dają się również zauważyć w chrześcijaństwie (hezychazm) i islamie (sufizm).
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6]
Warto wiedzieć że... beta
Wu wei (chin. trad. 無為, upr. 无为, pinyin: wú wéi; kor. muwi, jap. mui, wiet. vô vi, tyb. bja.bral) – podstawowa zasada taoizmu, mówiąca o tym, że należy pozwolić rzeczom istnieć zgodnie z naturą, a zdarzenia mają biec tak, jak biec mają, bez wszelkiej ingerencji i narzucania czegokolwiek. Po chińsku wu wei znaczy "niedziałanie". Odnosząc się do życia jednostki, wuwei przeciwstawia się wszelkiemu formalizmowi dotyczącego moralności, wszelkim przykazaniom, czy zaleceniom, które są sztuczne i maskują prawdziwe uczucia. Człowiek nie powinien być dobry dlatego, że takie ma rozkazy, czy zalecenia, tylko powinno to być dla człowieka w pełni naturalne, nie powinno wymagać od niego jakiegokolwiek wysiłku. Duchowy stan całkowitej naturalności, pozwalający, w myśl zasady wuwei, czynić dobro bez wysiłku/starania się, nazywa się w taoizmie Mocą lub Cnotą (chin. de). W taoizmie politycznym zasada wu wei głosi, że najlepszy władca to taki, który powstrzymuje się od ingerencji. Polityczna zasada wu wei jest najbliższa anarchizmowi.
Vô Ngôn Thông (chiń.: 無言通; pinyin: Wúyán Tōng; ur. 759?, zm. 826) – chiński, a następnie wietnamski mistrz chan (thiền), założyciel linii przekazu (szkoły) "vô ngôn thông."
Dōgen Kigen (jap. 道元希玄, Dōgen Kigen ur. 19 stycznia 1200, zm. 22 września 1253) – mistrz zen, który sprowadził nauczanie szkoły buddyzmu zen sōtō do Japonii. Także Eihei Dōgen (jap. 永平道元, Eihei Dōgen). Pośmiertnie obdarzony tytułem Jōyō daishi (jap. 承陽大師, wielki mistrz Jōyō)
Wutai Shan (chiń. 五台山, pinyin: Wǔtái Shān = Góra Pięciu Tarasów) – góra w Chinach, w prowincji Shanxi, na obrzeżach miasteczka Taihuai (太坏, Tàihuài), o wysokości 3 058 m n.p.m. W tradycji chińskiej zaliczana jest do czterech świętych gór buddyzmu. Zachowały się tu kompleksy świątyń buddyjskich, w 2009 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.
Qingyuan Xingsi (青原行思; ur. 660, zm. 740) kor. Chǒngwǒn Haengsa, jap. Seigen Gyōshi, wiet. Thanh Nguyên Hành Tư) – chiński mistrz chan Południowej szkoły chanu. Znany także jako Jizhou Xingsi i Qingzhu Xingsi.
Yangshan Huiji (chiń. upr.: 仰山慧寂; pinyin: Yǎngshān Huìjì,kor. Angsan Haejŏk; jap. Kyōzan Ejaku; wiet. Ngưỡng Sơn Huệ Tịch; ur. 807, zm. 883) – chiński mistrz chan, współzałożyciel szkoły guiyang.
Dynastia Song (chiń.: 宋朝; pinyin: Sòng Cháo; Wade-Giles: Sung Ch’ao) – dynastia panująca w Chinach od 960 do 1279 roku, po okresie Pięciu Dynastii i Dziesięciu Królestw, a przed panowaniem dynastii Yuan. Był to pierwszy rząd na świecie, który emitował pieniądz papierowy i pierwszy rząd chiński, który ustanowił stałą marynarkę wojenną. Za czasów tej dynastii po raz pierwszy użyto prochu strzelniczego, jak również odróżniono północ prawdziwą od magnetycznej.