Cenotaf

Przeczytaj także...
Republika Południowej Afryki (RPA, afr. Republiek van Suid-Afrika, ang. Republic of South Africa) – państwo na południowym krańcu Afryki.Wojciech Sławnikowic (czes. Vojtěch Slavníkovec, niem. Adalbert; ur. ok. 956 w Libicach, zm. 23 kwietnia 997 w Świętym Gaju w okolicach Pasłęka lub Tękit, Tenkitten, obecnie Letnoje; inne źródła podają pruski Chollin) – czeski duchowny katolicki, biskup praski, benedyktyn, misjonarz, męczennik, święty Kościoła katolickiego.
Senuseret III - gr. Sesostris, Sezostris - władca starożytnego Egiptu z XII dynastii, z czasów Średniego Państwa. Prawdopodobnie panował kilka miesięcy wraz ze swym ojcem w 1872 p.n.e., samodzielnie w latach 1872-1853 p.n.e., a także wraz ze swym synem - Amenamhatem III - kilka miesięcy w 1853 roku p.n.e.

Cenotaf króla Władysława III Warneńczyka na polu bitwy pod Warną

Cenotaf, kenotaf, kenotafium (gr. κενοτάφιον kenotaphion, od κενός, ’pusty’ i τάφος, ’grób’) – symboliczny grobowiec, wznoszony w starożytnym Egipcie, Grecji i Rzymie, a w epoce nowożytnej w Indiach.

Michał Kazimierz Ogiński, książę herbu Oginiec (ur. 1728 lub 1730 lub 1731 w Warszawie, zm. 31 maja 1800 Słonim lub Warszawa) – generał lejtnant, hetman wielki litewski 1768 – 1793, wojewoda wileński od 1764, pisarz polny litewski od 1748, cześnik wielki litewski od 1744, konsyliarz Rady Nieustającej, kompozytor, pisarz, poeta i dramaturg, kuzyn Andrzeja Ignacego, który był ojcem kompozytora Michała Kleofasa Ogińskiego.Michelangelo Buonarroti (Michał Anioł, Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni; ur. 6 marca 1475 w Caprese, prowincji Toskanii we Włoszech, zm. 18 lutego 1564 w Rzymie) – włoski malarz, rzeźbiarz, poeta i architekt epoki Odrodzenia.

W Egipcie wznoszono je w Abydos, miejscu kultu Ozyrysa (np. budowla z czasów faraona Senusereta III). W Grecji i w Rzymie wznoszono dwa rodzaje cenotafów:

tumulus inanis (łac. – pusty grób) – symboliczny grób dla upamiętnienia zmarłego lub poległego poza granicami kraju;

tumulus honorarius (łac. – grób zaszczytny) – wznoszony dla uczczenia bohaterów, np. w miejscu ich śmierci.

Cenotaf jest centralnym punktem Voortrekker Monument w Pretorii w Republice Południowej Afryki.

Kopiec – antropogeniczna forma ukształtowania powierzchni ziemi, budowla ziemna w kształcie stożka (zazwyczaj ściętego). Na terenie Europy kopce, różnej wielkości i konstrukcji, były wznoszone już w czasach prehistorycznych. Pełniły wówczas rolę miejsc pochówku, a także funkcje kultowe, obronne, obserwacyjne. W znacznej części przypadków ich rola jest nieznana.Lipsk (niem. Leipzig; górnołuż. Lipsk; czes. Lipsko; łac. Lipsia) – miasto na prawach powiatu, najliczniejszy ośrodek Saksonii i drugi, po Berlinie, Niemiec wschodnich. Miasto należy do aglomeracji Lipsk-Halle, która liczy ok. 996 100 mieszkańców (2009).

Cenotafy indyjskie upamietniały najczęściej przedstawicieli arystokracji. Tworzono również cenotafy dla par małżeńskich, gdy żona zdecydowała się na śmierć w ceremoni sati. Przyjmowały formę grupy kolumn usytowanych na planie kwadratu lub koła, zwieńczonych dachem lub kopułą. W centrum takiego symbolicznego grobowca ustawiano kolumnę, płytę kwadratową lub lingam .

Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.Grób Nieznanego Żołnierza – cenotaf upamiętniający poległych na polach bitewnych, usytuowany na placu Matejki przed pomnikiem Grunwaldzkim. Na marmurowym postumencie znajduje się znicz z brązu, zapalany podczas uroczystości.

Spis treści

Europa[]

W krajach anglosaskich cenotafami są symboliczne groby nieznanego żołnierza, np. w Londynie, Belfaście czy w Auckland. Za cenotaf uważany jest także Pomnik Bitwy Narodów w Lipsku.

Cenotaf Andrzeja i Baltazara Batorych z kościoła św. Andrzeja Apostoła w Barczewie

Polska[]

W Polsce za oryginalną formę cenotafu uznaje się krakowskie kopce: Kopiec Kraka, Kopiec Wandy, Kopiec Kościuszki i Kopiec Piłsudskiego. Typowym przykładem cenotafu jest natomiast Grób Nieznanego Żołnierza w Krakowie oraz Grób Żołnierza Polskiego w kościele św. Elżbiety we Wrocławiu.

Abydos (eg. Abdżu, arab. Arabat El-Madfurnah – Pogrzebany Arabat) – starożytne miasto w Górnym Egipcie, obecnie maleńka wioska na zachodnim brzegu Nilu. W starożytności w pobliżu znajdowało się miasto Tinis, z którego, zgodnie z przekazem, miał pochodzić Narmer.Egipt (arab. مصر Miṣr; dialekt egipski: Máṣr (/masˤɾ/); łac. Aegyptus, gr. Αίγυπτος Aígyptos), nazwa oficjalna Arabska Republika Egiptu (arab. جمهوريّة مصر العربيّة Dżumhurijjat Misr Al-Arabijja) – państwo położone w północno-wschodniej Afryce z półwyspem Synaj w zachodniej Azji. Egipt graniczy z Izraelem i Strefą Gazy na północnym wschodzie, Sudanem na południu i Libią na zachodzie. Od północy rozpościera się Morze Śródziemne, a na wschodzie Morze Czerwone.

W czasach nowożytnych spotyka się cenotafy świętych, postaci historycznych, np. św. Wojciecha w kształcie tumby w katedrze w Gnieźnie, ustawiony obok relikwiarza.

Ponadto niekiedy na nagrobkach rodzinnych wymienia się jako pochowane symbolicznie osoby, których pochowanie w grobie rodzinnym było niemożliwe (np. osoby zmarłe i zamordowane w obozach koncentracyjnych).

Swoje cenotafy mają m.in.: Michał Anioł Buonarroti w Rzymie (właściwy grobowiec we Florencji), Dante Alighieri we Florencji (właściwy grobowiec w Rawennie), Jan Tarło, Michał Kazimierz Ogiński, Jan Paweł II w Panteonie Wielkich Polaków w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, Lech Kaczyński na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie oraz Andrzej i Baltazar Batory w Barczewie.

Wydawnictwo Akademickie DIALOG – polskie wydawnictwo założone w 1992 roku. Publikuje książki o tematyce orientalnej (innymi słowy "prowadzi dialog" z Orientem). Są to publikacje związane z Afryką i Azją, w tym również dzieła tamtejszych autorów (wydawana była np. klasyczna poezja sanskrycka, współczesna poezja chińska czy powieści z północnej Afryki). Ostatnio wydawana jest również literatura europejska (rosyjska, fińska, francuska, szwedzka - takich autorów jak Władimir Kantor, Daniel Katz). Znaczna część pozycji dotyczy religioznawstwa i filologii orientalnych.Kraków (łac. Cracovia, niem. Krakau) – miasto na prawach powiatu w południowej Polsce, siedziba władz województwa małopolskiego, drugie w kraju pod względem liczby mieszkańców i pod względem powierzchni.

Zobacz też[]

Ćhatri

Przypisy

II.1. Materialne świadectwa pamięci sati. W: Przemysław Szczurek: Sati. Samopalenie wdów indyjskich w najdawniejszych relacjach Wschodu i Zachodu. Wyd. 1. Warszawa: Wydawnictwo Akademickie DIALOG, 2013, s. 244, seria: Świat Orientu. ISBN 978-83-63778-15-6.

Historia nowożytna, dzieje nowożytne, nowożytność – epoka w historii następująca według tradycyjnej periodyzacji po średniowieczu i poprzedzająca XIX wiek (jako epokę). Za jej datę początkową uznaje się najczęściej upadek Konstantynopola, a tym samym cywilizacji bizantyńskiej (1453) lub odkrycie Ameryki przez Krzysztofa Kolumba (1492). Obie te daty mają wyłącznie charakter umowny – upadek Bizancjum miał bardzo ograniczony wpływ na rozwój kultury europejskiej, natomiast ekspansja europejska w kierunku zachodnim i południowym miała przynieść skutki dopiero w XVI wieku. Realnymi wyznacznikami przejścia od epoki średniowiecznej do nowożytnej są natomiast przemiany kulturowe, polityczne, państwowe, ideologiczne i w ograniczonym stopniu techniczne. W historii świata za umowne zakończenie epoki najczęściej uznaje się wybuch rewolucji francuskiej, a rzadziej kongres wiedeński.Baltazar Batory (węg. Boldizsár Báthory) (ur. ok. 1560, zm. pod koniec 1594) – syn Andrzeja Batorego (zm. 1563), brat kardynała Andrzeja Batorego, bratanek króla Stefana Batorego.

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

Warto wiedzieć że... beta

Obóz koncentracyjny – miejsce przetrzymywania, zwykle bez wyroku sądu, dużej liczby osób uznawanych z różnych powodów za niewygodne dla władz. Służyć może różnym celom: od miejsca czasowego odosobnienia osób, wobec których zostaną podjęte później inne decyzje, poprzez obóz pracy przymusowej, czyli de facto niewolniczej, aż po miejsce fizycznej eksterminacji.

Jan Paweł II (łac. Ioannes Paulus PP. II), właśc. Karol Józef Wojtyła (ur. 18 maja 1920 w Wadowicach, zm. 2 kwietnia 2005 w Watykanie) – polski biskup rzymskokatolicki, biskup pomocniczy krakowski, a następnie arcybiskup metropolita krakowski, kardynał, zastępca przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski (1969-1978), 264. papież i 6. Suweren Państwa Miasto Watykan (16 października 1978 – 2 kwietnia 2005), kawaler Orderu Orła Białego, błogosławiony Kościoła katolickiego.

Kopiec Józefa Piłsudskiego (Kopiec Niepodległości, Kopiec Wolności, Sowiniec, Mogiła Mogił) – największy z czterech istniejących do dziś krakowskich kopców, usypany na szczycie Sowińca (najwyższego wzniesienia Pasma Sowińca) znajdującego się w Lesie Wolskim, w zachodniej części Krakowa na terenie dzielnicy Zwierzyniec.

Rawenna (wł. Ravenna) – miasto i gmina w północnych Włoszech w regionie Emilia-Romania, stolica prowincji Rawenna. Według danych na rok 2007 gminę zamieszkuje 151 055 osób, 228 os./km².

Władysław III Warneńczyk (ur. 31 października 1424 w Krakowie, zm. 10 listopada 1444 pod Warną) – król Polski i najwyższy książę litewski od roku 1434, król Węgier jako I. Ulászló od 1440, starszy syn Władysława Jagiełły i Zofii Holszańskiej. Na tronie Litwy Władysław nie zasiadł, księciem litewskim obwołano jego młodszego brata, Kazimierza Jagiellończyka.

Termin ten pojawił się w XVI wieku p.n.e., gdy Egipt wkroczył w okres silnej ekspansji terytorialnej pod rządami XVIII dynastii. Po zjednoczeniu kraju przez Narmera egipski władca nosił tytuł nesut-biti – Ten-który-należy-do-pszczoły-i-trzciny, bowiem w tym okresie godłem Górnego Egiptu była pszczoła, a Dolnego – trzcina. Z biegiem czasu zaczęto używać tytułu Król Górnego i Dolnego Egiptu oraz Król Południa i Król Północy.

Kopiec Krakusa, kopiec Kraka – kopiec znajdujący się w Krakowie, na prawym brzegu Wisły w dzielnicy Podgórze, usypany na najwyższym wzniesieniu wapiennego zrębu Krzemionek – wzgórzu Lasoty (271 m n.p.m.). Wysokość od podstawy – 16 m, średnica u podstawy 57 m, górna 8 m (wierzchołek płaski), objętość 19 100 m³. Z kopcem Krakusa związane są obchody "Rękawki".