Casus belli
Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.Incydent na Dogger Bank (ang. Dogger Bank Incident), znany również jako incydent hullski (ros. Гулльский инцидент) − międzynarodowy incydent zbrojny, mający miejsce w nocy z 21 na 22 października 1904 roku na Morzu Północnym, pomiędzy okrętami rosyjskiej Drugiej Eskadry Pacyfiku dowodzonej przez admirała Zinowija Rożestwienskiego, a brytyjskimi kutrami rybackimi, łowiącymi w rejonie Dogger Bank. W wyniku ostrzału artyleryjskiego, wywołanego omyłkowym rozpoznaniem cywilnych jednostek jako atakujących Rosjan torpedowców japońskich, zatonął jeden z brytyjskich kutrów, na którym zginęło dwóch rybaków, trzeci zmarł kilka miesięcy później w wyniku doznanych obrażeń, życie straciło również od pocisków własnej artylerii dwóch Rosjan.
Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
Casus belli (łac. casus 'sprawa, przypadek, traf' od cadere '(wy)padać, zdarzać się'; belli dopełniacz od bellum 'wojna') – powód lub pretekst do wypowiedzenia wojny.
Casus belli to łacińskie wyrażenie pochodzące z teorii prawa międzynarodowego. Formalnie wyrażenie to (które przetłumaczyć można jako „ryzyko wojny” lub „okazja do wojny”) jest częścią formalnej deklaracji wojny przez państwo, które wymienia: żale i pretensje, jakie państwo ma lub może mieć w stosunku do innego państwa, intencje, jakie nim kierują, by rozpocząć wojnę, a także działania, jakie mogą zostać podjęte, by zapobiec konfliktowi lub przywrócić pokój. Deklaracja taka stara się spełnić kryteria ius ad bellum, „sprawiedliwej przyczyny”, „deklaracji publicznej” i ultima ratio („ostatecznego argumentu”). Formalne deklaracje wojny są obecnie niezwykle rzadkie, a casus belli oznacza zwykle powody danego państwa do wypowiedzenia wojny, bez odnoszenia się do jakichkolwiek dokumentów czy propozycji jego zapobieżenia, czasem nawet bez wskazywania, czy owe powody są sprawiedliwe.
Przykłady z roku 1914:
Przykłady incydentów grożących wojną które zażegnano:
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Władysław Kopaliński: casus; casus pascudeus; casus foederis; casus belli. W: Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych [on-line]. slownik-online.pl. [dostęp 2018-11-04]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-07-02)].
- III Konwencja Haska z 1907 dotycząca rozpoczęcia kroków nieprzyjacielskich głosi, że strony jej uznają, iż kroki wojenne między nimi nie powinny się rozpoczynać bez uprzedniego i niedwuznacznego zawiadomienia, które będzie mieć formę bądź umotywowanego wypowiedzenia wojny, bądź formę ultimatum z warunkowym wypowiedzeniem wojny (art. 1) a stan wojny powinien być mocarstwom neutralnym bez zwłoki zakomunikowany (art. 2).
- The Austro-Hungarian Declaration of War on Serbia, 28 July 1914
- Germany's Declaration of War with Russia, 1 August 1914
- Germany's Declaration of War with France, 3 August 1914. Sojusz francusko-rosyjski z 1892 zobowiązywał każdą ze stron do zaatakowania Niemiec w razie ich ataku na którąś ze stron.
- Great Britain and the European Crisis (ang.). 1914. s. 76. [dostęp 2019-03-05].
- The British Declaration of War, 4 August 1914