• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Car-puszka

    Przeczytaj także...
    Język rosyjski (ros. русский язык, russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język należący do grupy języków wschodniosłowiańskich, posługuje się nim jako pierwszym językiem około 145 mln ludzi, ogółem (według różnych źródeł) 250-300 mln. Jest językiem urzędowym w Rosji, Kirgistanie i na Białorusi, natomiast w Kazachstanie jest językiem oficjalnym oraz jest jednym z pięciu języków oficjalnych a jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się pismem zwanym grażdanką, graficzną odmianą cyrylicy powstałą na skutek jej upraszczania.Plac Czerwony w Moskwie (ros. Красная площадь) – najbardziej znany plac Moskwy, położony w centrum miasta opodal Kremla – oficjalnej siedziby prezydenta Rosji.
    Donieck (ukr. Донецьк, ros. Донецк, do 1924 Juzowka (lub Juzow), od 1924 do 1961 Stalino) – miasto we wschodniej części Ukrainy, nad rzeką Kalmius (ukr. Кальміус). Stolica obwodu donieckiego. Główny ośrodek przemysłowy w Donieckim Zagłębiu Węglowym.

    Car-puszka, Car-armata (ros. Царь-пушка) – pod względem kalibru największa na świecie armata spośród ładowanych od przodu, eksponowana obecnie na Kremlu w Moskwie. Ma kaliber 900 mm (według innych danych 890 mm), długość 5,34 m i masę 39,312 tony.

    Bombardę tę odlał z brązu w 1586 mistrz ludwisarski Andriej Czochow, na polecenie cara Fiodora Rurykowicza (jest ozdobiona płaskorzeźbą tego władcy w koronie i z berłem na koniu oraz trzema napisami fundacyjnymi). Na obu bokach ma ona po cztery uchwyty do lin. Początkowo umieszczono ją w ramach fortyfikacji na przedpolu Kremla, na placu Czerwonym. Miała zestaw kul kamiennych o masie 800 kg, które jednak się nie zachowały. W XVIII wieku działo wycofano ze służby i ustawiono na Kremlu koło arsenału, jako pomnik militarny. W czasie okupacji Moskwy przez Napoleona spłonęła drewniana laweta działa. W 1834 w Petersburgu odlano żeliwne kule o wadze 1,97 tony i umieszczono koło armaty (choć nie mogła ona strzelać takimi pociskami). W tym samym mieście w 1835, według projektu A. Briułłowa i de Wittego, wykonano ozdobną żeliwną lawetę. W 1960 przeniesiono Car-puszkę nieopodal Car-kołokoła, gdzie stoi do dziś.

    Kula armatnia (lub po prostu kula) to używany w przeszłości pełny pocisk bez ładunku wybuchowego, wystrzeliwywany z działa. Jak nazwa wskazuje przed wynalezieniem lufy gwintowanej, nadającej pociskowi ruch obrotowy, miała ona kształt sferyczny, a jej średnica była nieco mniejsza niż przekrój lufy działa, z którego miała być wystrzelona. Kule mniejszych kalibrów wykorzystywane były do strzelania z broni strzeleckiej (arkebuz, muszkiet, pistolet).Kreml moskiewski (ros. Московский Кремль) − gród warowny na wzgórzu, na lewym brzegu rzeki Moskwy. Jego ogólna powierzchnia wynosi 28 hektarów. Jest to warownia z zabudowaniami książęcymi, cerkwiami i budynkami administracyjnymi.

    Wbrew poglądom, że Car-puszka nie była w stanie strzelać, badania przeprowadzone w 1980 wykazały, że oddano z niej przynajmniej jeden strzał – natomiast nigdy nie była użyta w działaniach bojowych. Jej transport i obsługa byłyby zbyt skomplikowane i czasochłonne i wymagałyby zbyt wielu ludzi. Produkcja amunicji byłaby wykonalna, ale prawdopodobnie zbyt kosztowna. Car-puszka jest drugą armatą świata pod względem kalibru (pierwsze miejsce przysługuje amerykańskiemu moździerzowi doświadczalnemu Little David). Pod względem masy i długości lufy znacząco ustępuje niemieckiemu działu Dora z 1937.

    Ludwisarz (brązownik) – rzemieślnik odlewający z brązu, miedzi, mosiądzu lub spiżu dzwony, lufy do dział, posągi, świeczniki i przedmioty codziennego użytku.80 cm K (E) "Schwerer Gustav" (Ciężki Gustaw; przez żołnierzy nazwane "Dora") – niemieckie działo kolejowe kalibru 802 mm.

    W 2001 na zamówienie władz Moskwy wykonano żeliwną kopię Car-puszki (42 tony, kaliber 890 mm) i podarowano miastu Donieck, gdzie stoi przed ratuszem.

    Zobacz też[ | edytuj kod]

  • Car-bomba
  • Car-tank
  • Car-kołokoł

    • Uwagi[ | edytuj kod]

    1. Według opisu działo było projektowane jako kartaczownica, miało więc strzelać kartaczami (w uproszczeniu: workami mniejszych kul) lub siekańcami (wręcz złomem) i, co za tym idzie, argument o nieopłacalności produkcji amunicji wydaje się chybiony. Eksponowane przy dziale kule są dużo późniejsze i wykonane w celach dekoracyjnych.

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Artykuł o Car-puszce na internetowej stronie kremlowskiego muzeum (ros.)
    Armata była dawniej bronią miotająca pociski za pomocą prochu. Współcześnie terminem tym określa się działo o bliskim płaskiemu torze lotu pocisku, służące do ostrzeliwania celów będących na linii pola widzenia.Bombarda – machina oblężnicza miotająca kamienie, a od XIV wieku odprzodowe działo dużego kalibru i krótkiej lufie.




    Warto wiedzieć że... beta

    Brązy – stopy miedzi z cyną lub innymi metalami i ewentualnie innymi pierwiastkami, w których zawartość miedzi zawiera się w granicach 80-90% wagowych (stopy miedzi, które nie noszą nazwy "brąz", to mosiądze – stopy miedzi i cynku oraz miedzionikiel – stop miedzi z niklem). Składy brązów specyfikuje Polska Norma PN-xx/H-87050.
    Kartacz – historyczny pocisk artyleryjski składający się z lekkiej obudowy wypełnionej kulistymi lotkami (ołowianymi pociskami muszkietowymi lub karabinowymi o niewielkiej średnicy) oraz drewnianego sabotu, pełniącego rolę przybitki, który chronił kule ołowiane przed nadtopieniem przez ładunek miotający.
    Fiodor I (31 maja 1557 – 17 stycznia 1598) – car Rosji w latach 1584-1598, ostatni władca Rosji z dynastii Rurykowiczów, syn Iwana IV (1533-1584) i Anastazji Romanowny Zacharyny.
    Arsenał kremlowski (ros: Арсенал Московского Кремля) – były arsenał zbudowany na terenie moskiewskiego kremla w Rosji. Początkowo zbudowany w 1736 roku, był przebudowywany kilka razy. Pozostaje w służbie wojskowej do tej pory, w odróżnieniu od Zbrojowni kremlowskiej, innego arsenału w murach Kremla, który jest obecnie muzeum. Budynek jest niedostępny dla turystów, którzy mogą zobaczyć jedynie część krótkiej elewacji południowej przy wjeździe na teren Kremla. Arsenał kremlowski jest obecnie siedzibą dla pułku Kremla, który stanowi główną jednostkę bezpieczeństwa dla prezydenta Rosji i już wschodnia elewacja jest wysoce zabezpieczona i ograniczona obszarem zamkniętym dla publiczności.
    Moździerz ciężki kal. 914 mm (36-calowy) „Little David” – amerykański ciężki moździerz skonstruowany w 1945 roku, największy pod względem kalibru moździerz na świecie.
    Kaliber broni - najmniejsza średnica przewodu lufy broni palnej. Pod uwagę nie bierze się zakończenia lufy, które, np. w garłaczu, może rozszerzać się lejkowato. W przypadku luf gwintowanych kaliber broni oznacza średnicę lufy mierzoną na polach gwintu.
    Siekańce - drobne kawałki ołowiu lub żelaza którymi nabijano garłacze lub działa np. szrotownice; służyły do rażenia z małej odległości siły żywej nieprzyjaciela. Używany przez wojsko jako pocisk w czasach poprzedzających produkcję śrutu.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.013 sek.