• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Cal

    Przeczytaj także...
    Unicode – komputerowy zestaw znaków mający w zamierzeniu obejmować wszystkie pisma używane na świecie. Definiują go dwa standardy – Unicode oraz ISO 10646. Znaki obu standardów są identyczne. Standardy te różnią się w drobnych kwestiach, m.in. Unicode określa sposób składu.Stany Zjednoczone, Stany Zjednoczone Ameryki (ang. United States, US, United States of America, USA) – federacyjne państwo w Ameryce Północnej graniczące z Kanadą od północy, Meksykiem od południa, Oceanem Spokojnym od zachodu, Oceanem Arktycznym od północnego zachodu i Oceanem Atlantyckim od wschodu.
    Wykaz ten zawiera pozaukładowe jednostki miary, czyli jednostki nienależące do układu SI. Pojęcie bywa także używane do określenia jednostek nienależących do żadnego układu jednostek miar, albo nienależących do rozpatrywanego układu jednostek miar.

    Cal (ang. inch; skrót lub symbol: in albo ″) – pozaukładowa jednostka miary długości, odpowiadająca początkowo potrojonej długości średniego ziarna jęczmienia. Jedna z tzw. jednostek imperialnych. Stanowi 1/12 stopy. W USA ta jednostka miary jest podstawową jednostką miary, używaną m.in. w budownictwie, medycynie, policji (np. do pomiaru wzrostu człowieka), mechanice i wielu innych dziedzinach. W Polsce stosowany w hydraulice (średnica rur, złącz itp.), jako miara przekątnej ekranów monitorów, telewizorów i innych urządzeń wyświetlających obraz oraz w niektórych dyscyplinach sportowych, jak np. łucznictwo (ze względu na niewielką liczbę producentów profesjonalnego sprzętu, produkowanego w większości w USA).

    Długość fizyczna — miara fizyczna odległości pomiędzy dwoma punktami, liczona zgodnie z metryką euklidesową (zwykłym sposobem mierzenia odległości), albo w linii prostej (np. długość fali — odległość między jej dwoma węzłami) albo po krzywej (np. długość drogi przebytej przez ciało).Jęczmień zwyczajny (Hordeum vulgare) – gatunek rośliny z rodziny wiechlinowatych. Rozpowszechniona w uprawie roślina zbożowa. Uprawiana jest w Europie, Azji, Afryce, USA, Argentynie. W Polsce gatunek pospolity.
    1″ = 1 in = 1 cal = 25,4 mm, zwany też „calem międzynarodowym”.

    W zapisie do oznaczenia cala stosuje się symbol bis (o numerze unikodowym U+2033).

    Wartości cala dawniej[ | edytuj kod]

    Dawniej cal miał różne wartości, np.:

  • 1 cal angielski = 25,3995 mm
  • 1 cal polski = 24,8 mm (tzw. cal staropolski) lub = 24,0 mm (cal nowopolski, 1819-1848)
  • 1 cal pruski (Zoll) = 26,17 mm
  • 1 cal francuski (pouce) = 27,06994875 mm (szerokość kciuka króla Francji – prawo 19 Frimaire’a roku VIII (10 grudnia 1799)) dokładnie 750/27706 metra we Francji i Québecu
  • 1 cal reński = 26,1541 mm
  • 1 cal rosyjski = 25,3995 mm
  • 1 cal wiedeński (Wiener Zoll) = 26,3402 mm
  • 1 cal hiszpański (pulgada) = 23,2166 mm

    • Ponadto w USA jest jeszcze w użyciu amerykański cal geodezyjny ≈ 25,4000508 mm, a dokładniej:

    Mil – Jednostka miary, równa 1/1000 cala, używana jako podstawa rastra przy projektowaniu obwodów drukowanych w elektronice.Brytyjski system miar, jednostki imperialne – system miar stosowany w Wielkiej Brytanii oraz dawnych koloniach brytyjskich. Ponadto był stosowany tradycyjnie w komunikacji morskiej i lotniczej.
  • 1 m = 39,37 cali geodezyjnych

    • Długość cala angielskiego również nie była stała, był on bowiem kilkakrotnie kalibrowany.

  • 1819 – około 25,400438 mm
  • 1895 – 25,37649999978 mm
  • 1922 – 25,399956 mm
  • 1932 – 25,399950 mm
  • 1947 – 25,399931 mm

    • Rury calowe[ | edytuj kod]

    Średnice zewnętrzne wybranych calowych rur stalowych z uwzględnieniem średniej grubości ścianki:

  • 2″ = 60,3 mm; DN 50
  • 1½″ = 48,3 mm; DN 40
  • 1¼″ = 42,4 mm; DN 32
  • 1″ = 33,7 mm; DN 25
  • ¾″ = 26,9 mm; DN 20
  • ½″ = 21,3 mm; DN 15

    • Wyjaśnienie: inne wartości są wynikiem grubości ścianki rury o danej średnicy, ponieważ:

    Jednostka miary wielkości fizycznej lub umownej – określona miara danej wielkości służąca za miarę podstawową, czyli wzorzec do ilościowego wyrażania innych miar danej wielkości metodą porównania tych miar, za pomocą liczb. Wartość liczbową takiej miary wzorcowej przyjmuje się umownie (w danym układzie jednostek miar), jako równą jedności, stąd jej nazwa – jednostka miary. Konkretne wartości wielkości można przedstawiać zarówno wielokrotnościami, jak i ułamkami jednostek, a same wartości, o ile to możliwe, mogą być zarówno dodatnie, jak i ujemne.Bis (pol. dwa razy) – znak  ″  (U+2033). Stosowany jest w matematyce, fizyce i chemii oraz jako symbol metryczny.
  • 1 cal = 25,4 mm i w hydraulice rura tzw. 1-calowa ma średnicę 1 cala, lecz jest to rozmiar średnicy wewnętrznej (tj. otworu przepływu),
  • rura o wewnętrznej średnicy 1 cal ma ściankę grubości 4,15 mm, uwzględniając grubość ścianki, zewnętrzna średnica rury ma wymiar 33,7 mm (grubości ścianki są różne dla rur o różnych średnicach).

    • Zobacz też[ | edytuj kod]

  • mil – jednostka miary równa 1/1000 cala
  • pozaukładowe jednostki miary
  • układ SI

    • Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Opis na stronie www.numericana.com (ang.).
    2. Wymiary i ciężary rur calowych o średniej grubości ścianek. W: Pomoce projektowe. Mefa, s. 1. [dostęp 2012-12-12].



    w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.01 sek.