• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Bureja

    Przeczytaj także...
    Język rosyjski (ros. русский язык, russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język należący do grupy języków wschodniosłowiańskich, posługuje się nim jako pierwszym językiem około 145 mln ludzi, ogółem (według różnych źródeł) 250-300 mln. Jest językiem urzędowym w Rosji, Kirgistanie i na Białorusi, natomiast w Kazachstanie jest językiem oficjalnym oraz jest jednym z pięciu języków oficjalnych a jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się pismem zwanym grażdanką, graficzną odmianą cyrylicy powstałą na skutek jej upraszczania.Słonecznik (Helianthus L.) – rodzaj roślin z rodziny astrowatych. Obejmuje ok. 70 gatunków pochodzących z kontynentu amerykańskiego. Gatunkiem typowym jest Helianthus annuus L..
    Wołga (ros. Волга, mar. Jul, tat. Idel, łac. Rha) – wielka rzeka w Rosji przeduralskiej. Długość – 3531 km, powierzchnia zlewni – 1380 tys. km², średni roczny przepływ u ujścia 8060 m³/s (254,35 km³ rocznie). Największa i najdłuższa rzeka Europy i Rosji przeduralskiej, największa i najdłuższa na świecie rzeka uchodząca do jeziora. Płynie wyłącznie przez Rosję, tylko skrajne wschodnie ramię delty – Kigacz wyznacza granicę z Kazachstanem. W wyniku prowadzonej w czasach radzieckich budowy licznych zbiorników retencyjnych i regulacji koryta, bieg Wołgi został skrócony o ponad 160 km.

    Bureja (ros. Бурея) – rzeka w azjatyckiej części Rosji, dopływ Amuru. Jest szóstym pod względem długości dopływem Amuru.

    Charakterystyka[ | edytuj kod]

    Ma 623 km długości (739 od źródeł Prawajej Burei), powierzchnia dorzecza wynosi około 70 tys. km². Początek bierze w północnej części Gór Burejskich, a dokładnie w łańcuchu Dusse-Aliń. Płynie następnie na zachód, zbierając dopływy z Gór Burejskich oraz z łańcucha Turana. Średni przepływ przy ujściu wynosi 910 m³/s, a więc więcej niż w Dniestrze i Donie.

    Amur (ros. Амур; chiń. 黑龙江; pinyin: Hēilóng Jiāng; dosł. „Rzeka Czarnego Smoka”) – rzeka we wschodniej Azji. Owies (Avena L.) – rodzaj roślin należących do rodziny wiechlinowatych obejmujący około 35 gatunków (wiele z nich to rośliny uprawne), które w stanie dzikim występują w basenie morza Śródziemnego i Azji Środkowej, a w Polsce dziko występuje głównie owies głuchy (chwast). Gatunkiem typowym jest Avena sativa L..

    Osadnictwo[ | edytuj kod]

    Nazwa pochodzi od ewenkijskiego słowa birija, znaczącego „rzeka”. Pierwsi rosyjscy myśliwi pojawili się tutaj w XVIII wieku, zastawszy już Ewenków. Masowe osiedlanie się Rosjan i Ukraińców rozpoczęło się w końcu XIX wieku. Osadników zachęcały dobre gleby zalegające w dolinie rzeki, która należy jednak do bardzo kapryśnych pod względem ilości niesionej wody i rolnictwo nie miało tu właściwych warunków rozwojowych. Uprawiano głównie pszenicę, owies, ziemniaki, len i słonecznik. W początkach XX wieku sprowadzono soję z Mandżurii, a potem wprowadzano pomidory i cebulę. Rozwój upraw wstrzymywały jednak nieprzewidywalne wahania poziomu wód.

    Ziemniak, kartofel, psianka ziemniak (Solanum tuberosum L.) – gatunek byliny należący do rodziny psiankowatych. Nazwa ”ziemniak” odnosi się zarówno do całej rośliny, jak i do jej jadalnych, bogatych w skrobię bulw pędowych, z powodu których gatunek jest uprawiany na masową skalę. Roślina wywodzi się z Andów, gdzie udomowiono ją ok. 8 tysięcy lat temu. Ziemniak został przywieziony do Europy w końcu XVI wieku, w ciągu następnych stuleci stał się integralną częścią wielu kuchni z całego świata. Obecnie jest czwartą pod względem produkcji rośliną uprawną (po pszenicy, ryżu i kukurydzy).Język ewenkijski − język tunguski ludu Ewenków. Rozprzestrzeniony we wschodniej Syberii - od Jeniseju do Sachalinu. Mówi nim ok. 7,5 tys. osób w Rosji, około tysiąca w Mongolii i 19 tys. w północnych Chinach. Razem z językiem eweńskim i językiem mandżurskim zalicza się do grupy języków tungusko-mandżurskich. Posiada wiele gwar i dialektów (m.in. „chakające", „siekające" i „szekające"). Podstawą języka literackiego jest południowy dialekt. W języku ewenkijskim występuje harmonia samogłosek. Zalicza się do języków aglutynacyjnych. Posiada skomplikowany system przypadków, osobowych form czasownika i imiesłowów. Liczne zapożyczenia z języka jakuckiego i buriackiego.

    Hydrologia[ | edytuj kod]

    W ciągu kilku dni poziom rzeki może podnieść się o 6–8 metrów – niesie ona wtedy liczne połamane drzewa, zagrażając żegludze. Na przystaniach instaluje się z tego względu ruchome pomosty, uzależniające swoje położenie od poziomu wody. Rejon dorzecza ma najwyższą w całym dorzeczu Amuru roczną sumę opadów – do 900 mm. Od września do maja stany wód są niskie (przede wszystkim zimą) – przepływ spada wówczas do kilku m³ na sekundę (w 1930 było to nawet 0,9 m³). Latem, zwłaszcza po gwałtownych ulewach (w lipcu przypada 80% rocznej sumy opadów), przepływ osiągać może kilka tysięcy m³/s (rekord padł w 1917 – 15 tys. m³/s, czyli dwukrotna wartość dla Wołgi).

    Poznaj Świat – najstarszy polski miesięcznik podróżniczo-reportażowy, ukazujący się od 1948. Początkowo przez pół wieku był to popularno-naukowy miesięcznik geograficzny, wydawany przez Polskie Towarzystwo Geograficzne. Od 2002 do 2010 wydawcą było Wydawnictwo Bernardinum z Pelplina. Obecnym wydawcą jest firma Probier z Gdańska. Redakcja od lat mieści się w Gdańsku (z dwuletnią przerwą na incydent warszawski), natomiast biuro reklamy i marketingu w Warszawie. Redaktorem naczelnym jest Dariusz Małkowski. Pismo posiada liczne grono współpracujących z nim sympatyków. Wraz z ostatnią zmianą wydawcy zmienił się format i szata graficzna miesięcznika, a do współpracy zostali zaproszeni znani polscy podróżnicy, dziennikarze i publicyści.Pomidor (Solanum sekcja Lycopersicon Mill.) – sekcja w obrębie rodzaju psianka (Solanum) obejmująca grupę gatunków wyodrębnianych dawniej w rodzaj pomidor (Lycopersicon). Rośliny te pochodzą z zachodniej części Ameryki Południowej. Jeden z gatunków – pomidor zwyczajny (Solanum lycopersicum) – jest rozpowszechnioną rośliną uprawną. Według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług jego owoc jest warzywem.

    Gospodarka[ | edytuj kod]

    Największą miejscowością nad rzeką jest Nowy Urgal, leżący na trasie kolei bajkalsko-amurskiej. Na rzece budowana jest zapora, planuje się oddanie jej do użytku w roku 2011.

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. ↑ Paweł M. Madeyski, Rzeka letnich szaleństw, w: Poznaj Świat, nr 11/1984, s. 6–7, ISSN 0032-6143.




    Warto wiedzieć że... beta

    Kolej Bajkalsko-Amurska (ros.: Байкало-Амурская магистраль, inaczej bajkalsko-amurska magistrala kolejowa lub BAM) – linia kolejowa w Rosji, przechodząca przez wschodnią Syberię i rosyjski Daleki Wschód.
    Góry Burejskie (ros.: Буреинский хребет, Burieinskij chriebiet) – pasmo górskie w Rosji, w Kraju Chabarowskim, ciągnące się na długości ok. 400 km od doliny Amuru najpierw ku północy, a potem ku północnemu-wschodowi, aż po źródła rzeki Burei. Najwyższy szczyt osiąga 2167 m n.p.m. Góry zbudowane z granitów, gnejsów, łupków oraz skał osadowych i efuzywnych. Zbocza pokryte lasami iglastymi i szerokoliściastymi, na południu u podnóży – dębowymi. U zachodnich podnóży w dolinie rzeki Burei znajduje się Burejskie Zagłębie Węglowe.
    Dniestr (ukr. Дністер, rum. Nistru, w starożytności gr. Tyras lub Nester), rzeka płynąca przez Ukrainę i Mołdawię (a w praktyce będąc granicą mołdawsko-naddniestrzańską). Rzeka należy do zlewiska Morza Czarnego. Długość - 1352 km, powierzchnia zlewni - ok. 68 tys. km².
    Zapora wodna – rodzaj budowli hydrotechnicznej, bariera przegradzająca dolinę rzeki w celu spiętrzenia wody, zwykle betonowa, żelbetowa lub ziemna.
    Pszenica (Triticum L.) – rodzaj zbóż z rodziny wiechlinowatych. Pochodzi z południowo-zachodniej i środkowej Azji. Wyróżnia się około 20 gatunków pszenicy. Oprócz jęczmienia jest najstarszym zbożem chlebowym uprawianym od co najmniej 6 tysięcy lat. Zajmuje trzecie (po kukurydzy i ryżu) miejsce w światowej produkcji zbóż. Gatunkiem typowym jest pszenica zwyczajna Triticum aestivum L..
    Don (ros. Дон, starożytny Tanais) – rzeka w południowej Rosji. Długość – 1950 km, powierzchnia zlewni – 422 000 km², średni przepływ – 935 m³/s.
    Cebula zwyczajna, cebula jadalna, czosnek cebula (Allium cepa L.) – gatunek rośliny należący do rodziny czosnkowatych. Pochodzi z Azji Środkowej, obecnie nie rośnie dziko, występuje tylko w uprawie. Botaniczna nazwa tej rośliny to czosnek cebula, w użyciu jest jednak głównie nazwa cebula.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.697 sek.