Broad Peak
Przeczytaj także...
Andrzej Sikorski (ur. 16 stycznia 1948 we Wrocławiu, zm. 29 lipca 1975 w Pakistanie) – polski dziennikarz, taternik i himalaista. Absolwent Wydziału Finansów i Statystyki SGPiS w Warszawie oraz Instytutu Dziennikarstwa UW. Sekretarz redakcji w studenckim Merkuriuszu, równolegle w redakcji Życia Gospodarczego. Publicysta ekonomiczno-społeczny.Krzysztof Jerzy Wielicki (ur. 5 stycznia 1950 w Szklarce Przygodzickiej, gm. Ostrzeszów) – polski wspinacz, taternik, alpinista i himalaista. Jest piątym człowiekiem na Ziemi, który zdobył Koronę Himalajów i Karakorum.
Ośmiotysięcznik – popularne wśród himalaistów, jak również miłośników gór i geografów określenie szczytu, którego wierzchołek wznosi się na ponad 8000 metrów nad poziom morza i o wybitności powyżej 500 metrów. Przyjmuje się iż na Ziemi znajduje się czternaście głównych ośmiotysięczników – 10 w Himalajach i 4 w Karakorum. Wśród nich wyróżnia się pięć tak zwanych wysokich ośmiotysięczników, czyli Mount Everest, K2, Kanczendzonga, Lhotse i Makalu, mające ponad lub prawie 8500 metrów. Niezwykłe znaczenie 8000 metrów występuje tylko w układzie metrycznym miar. W anglosaskim układzie miar, wysokości szczytów podajemy w stopach i wtedy pojawiają się dwudziesto- i dwudziestopięciotysięczniki.
Broad Peak, Falchan Kangri (chiń.: 布洛阿特峰; pinyin: Bùluò’ātè Fēng) – dwunasta pod względem wysokości góra na świecie (8051 m n.p.m.), ośmiotysięcznik zlokalizowany na granicy Chin i Pakistanu. W pierwszej klasyfikacji Karakorum dostała nazwę K3. Zbudowana jest z prekambryjskich gnejsów i granitów.
Piotr Pustelnik (ur. 12 lipca 1951 w Łodzi) – polski inżynier chemik, alpinista i himalaista, zdobywca Korony Himalajów i Karakorum.Simone Moro (ur. 27 października 1967 w Bergamo) – włoski zawodowy wspinacz, alpinista, himalaista. Z wykształcenia bibliotekarz, trener pływania, przewodnik górski i oficer wojska włoskiego. W latach 1992-96 pracował jako trener dla Narodowej Włoskiej Kadry Wspinaczki Sportowej (F.A.S.I.). Do jego partnerów wspinaczkowych należeli m.in. nieżyjący już Polak Piotr Morawski i Kazach Anatolij Bukriejew, obecnie stałym partnerem Moro jest rodak Bukriejewa, Denis Urubko.
Opis[]
Ten potężny masyw wznosi się na południowy wschód od K2. Wierzchołki obu gór oddalone są od siebie zaledwie o 9 km i leżą po przeciwległych stronach lodowca Godwin-Austen. Ze względu na rozłożystość masywu, Martin Conway w 1892 nazwał go – Szeroki Szczyt (ang. Broad Peak). Ardito Desio jako pierwszy wprowadził nazwę Falchan Kangri – co w języku balti oznacza także – Szeroki Szczyt. Góra posiada kilka wierzchołków: Broad Peak główny o wysokości 8051 m, tzw. przedwierzchołek Rocky Summit 8028 m, Broad Peak Central 8011 m, Broad Peak North 7490 m, Kharut Kangri 6942 m.
Paweł Michalski (ur. 11 marca 1973 w Łodzi) – polski alpinista i himalaista, zdobywca czterech ośmiotysięczników. Członek kadry narodowej Polskiego Związku Alpinizmu (wspinaczka wysokogórska), a także Łódzkiego Klubu Wysokogórskiego. Zorganizował i brał udział w kilkunastu ekspedycjach w Himalaje i Karakorum. Wspinał się w górach na wszystkich kontynentach.Kilometr (symbol: km) – powszechnie stosowana wielokrotność metra, podstawowej jednostki długości w układzie SI. Dokładniej, kilometr to 1000 metrów. Stowarzyszona i dość często używana jednostka powierzchni to kilometr kwadratowy (symbol: km²), a objętości – kilometr sześcienny (symbol: km³).
Historia podboju[]
Zdobywcy[]
Pierwsze wejście:
9 czerwca 1957 – Hermann Buhl, Kurt Diemberger, Marcus Schmuck, Fritz Wintersteller (Austria).
Pierwsze zimowe wejście:
5 marca 2013 – polska ekipa pod kierownictwem Krzysztofa Wielickiego, szczyt zdobyli Maciej Berbeka, Adam Bielecki, Tomasz Kowalski i Artur Małek. Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski zginęli podczas zejścia.
Próby zimowego wejścia[]
Polsko-kanadyjska wyprawa pod kierownictwem Andrzeja Zawady (1987/88; na tej wyprawie Maciej Berbeka podczas ataku szczytowego ustanowił zimowy rekord wysokości w Karakorum, który utrzymał się do 2011 – dotarł do przedwierzchołka Rocky Summit)
wyprawa hiszpańska Juanito Oiarzabala (2003),
dwie wyprawy włoskie Simone Moro (2007 i 2008)
dwie wyprawy polskie kierowane przez Artura Hajzera (2008/09 i 2010/11).
Polskie wejścia[]
28 lipca 1975 Broad Peak Central – pierwsze wejście na dziewiczy środkowy wierzchołek Kazimierz Głazek, Janusz Kuliś, Marek Kęsicki, Bohdan Nowaczyk, Andrzej Sikorski (trzej ostatni zginęli podczas zejścia).
30 lipca 1982 – Jerzy Kukuczka, Wojciech Kurtyka (nielegalne wejście drogą normalną)
30 czerwca 1983 – Krystyna Palmowska (jako pierwsza kobieta na tym szczycie), Anna Czerwińska (tylko do przedwierzchołka Rocky Summit)
14 lipca 1984 – Walenty Fiut, Janusz Majer, Ryszard Pawłowski, Krzysztof Wielicki
17 lipca 1984 – Jerzy Kukuczka, Wojciech Kurtyka
6 marca 1988 – Maciej Berbeka (tylko do przedwierzchołka Rocky Summit – pierwsze wejście zimowe na Rocky Summit)
13 sierpnia 1995 – Waldemar Soroka, Krzysztof Tarasewicz
8 lipca 2006 – Piotr Pustelnik
9 lipca 2006 – Piotr Morawski
22 lipca 2006 – Kinga Baranowska
20 lipca 2007 – Olaf Jarzemski, Jerzy Natkański, Jacek Teler
25 lipca 2011 – Romuald Palma
31 lipca 2012 – Paweł Michalski
5 marca 2013 – Adam Bielecki, Artur Małek, Maciej Berbeka, Tomasz Kowalski – pierwsze wejście zimowe.
24 lipca 2014 – Agnieszka Bielecka, Marek Chmielarski, Piotr Tomala
25 lipca 2015 – Andrzej Bargiel – pierwszy zjazd na nartach z Broad Peak
Zobacz też[]
Broad Peak Middle
Przypisy

Hermann Buhl (ur. 21 września 1924 w Innsbrucku, zm. 27 czerwca 1957 na Chogolisie w Karakorum – austriacki wspinacz, alpinista i himalaista. Jest uważany za jednego z najlepszych wspinaczy w historii. Jest szczególnie znany jako prekursor zdobywania Himalajów stylem alpejskim.Tomasz Kowalski (ur. 7 kwietnia 1985 w Dąbrowie Górniczej, zm. 6 marca 2013 na stokach Broad Peak w Karakorum) – polski alpinista, himalaista, zdobywca 6 z 9 szczytów Korony Ziemi: Mont Blanc (2004 r.), Kilimanjaro (2006 r.), Elbrus (2008 r.), Aconcagua (2009 r., trawers solo), Góra Kościuszki (2010 r. ), Denali (2010 r., trawers). Organizator i uczestnik kilkunastu wypraw górskich m.in. w Alpach, Andach, Alasce oraz Pamirze i Tienszanie.
Warto wiedzieć że... beta
Andrzej Michał Bargiel, ur. 18 kwietnia 1988, Łętownia, polski narciarz wysokogórski (skialpinista), biegacz górski i himalaista. Członek klubu narciarskiego TKN Tatra Team i kadry narodowej w skialpinizmie, uczestnik programu Polski Himalaizm Zimowy.
Jerzy Kukuczka (ur. 24 marca 1948 w Katowicach, zm. 24 października 1989 na Lhotse w Nepalu) – polski alpinista i himalaista, jako drugi człowiek na Ziemi zdobył Koronę Himalajów i Karakorum – wszystkie 14 szczytów o wysokości ponad 8 tysięcy metrów (pierwszy był Reinhold Messner, któremu zajęło to szesnaście lat i cztery miesiące, Kukuczce niespełna osiem lat). Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych himalaistów XX wieku.
Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.
Piotr Morawski (ur. 27 grudnia 1976 w Warszawie, zm. 8 kwietnia 2009 w Nepalu) – polski himalaista, zdobywca 6 ośmiotysięczników, doktor nauk chemicznych i adiunkt na Wydziale Chemicznym Politechniki Warszawskiej, wiceprezes Polskiego Związku Alpinizmu. Jako pierwszy człowiek zdobył w 2005 r. zimą Sziszapangmę, 14. szczyt świata.
Adam Bielecki (ur. 12 maja 1983 w Tychach) – polski taternik, alpinista, himalaista, pierwszy zimowy zdobywca ośmiotysięczników Gaszerbrum I (9 marca 2012) i Broad Peak (5 marca 2013) oraz zdobywca K2 (31 lipca 2012) i Makalu (30 września 2011). Jest absolwentem Psychologii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Juanito Oiarzabal (ur. 30 marca 1956 w Vitorii) – hiszpański himalaista, zdobywca wszystkich 14 ośmiotysięcznych szczytów.
Maciej Berbeka (ur. 17 października 1954 w Zakopanem, zaginął 6 marca 2013 na stokach Broad Peak w Karakorum) – polski himalaista, zdobywca 5 ośmiotysięczników, absolwent Państwowego Liceum Technik Plastycznych im. A. Kenara w Zakopanem oraz Wydziału Wzornictwa Przemysłowego Akademii Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie, ratownik TOPR (od 1979), przewodnik UIAGM, nauczyciel PLTP im. A. Kenara w Zakopanem. Członek (w l. 1982-1986 prezes) Klubu Wysokogórskiego Zakopane. Syn Krzysztofa Berbeki (1930-1964), brat Jacka Berbeki (ur. 1959); żona – Ewa Dyakowska-Berbeka (ur. 1957). Artysta malarz, grafik i scenograf Teatru im. S. I. Witkacego w Zakopanem.