Borsuk
UWAGA: TA PODSTRONA MOŻE ZAWIERAĆ TREŚCI PRZEZNACZONE TYLKO DLA OSÓB PEŁNOLETNICH
Przeczytaj także...
Eurazja (błędnie Euroazja) – największy kontynent na kuli ziemskiej o powierzchni 54,9 mln km², zamieszkany przez 4,918 mld ludzi,co stanowi 70,65% ludności świata (2012) (z czego 60,25% zamieszkuje Azję). Dzielony umownie na Europę i Azję. Termin Eurazja wprowadzono w XIX wieku dla podkreślenia ścisłego połączenia Azji z Europą.Turcyzm – zapożyczenie językowe z języka tureckiego lub któregokolwiek z języków tureckich. Większość zapożyczeń takich w języku polskim pojawiła się w okresie ożywionych kontaktów Rzeczypospolitej z Turcją, czyli w XVI i XVII w. Wiele z tureckich wyrazów przyswojonych przez polszczyznę dotyczy ówczesnych realiów, zwłaszcza militarnych. Przykłady turcyzmów w języku polskim:
Gatunek typowy – gatunek wyznaczony przez systematyków jako typ nomenklatoryczny rodzaju. Typ nie musi być typowym przedstawicielem reprezentowanego taksonu, nie musi też świadczyć o jego zmienności. Typ umożliwia identyfikację taksonów. Okazy będące typami przechowywane są w specjalnych kolekcjach, a miejsce przechowywania wzorca jest dokładnie znane. W razie wątpliwości można odwołać się do gatunku typowego i wyróżnionych dla niego cech diagnostycznych.
Eurazja (błędnie Euroazja) – największy kontynent na kuli ziemskiej o powierzchni 54,9 mln km², zamieszkany przez 4,918 mld ludzi,co stanowi 70,65% ludności świata (2012) (z czego 60,25% zamieszkuje Azję). Dzielony umownie na Europę i Azję. Termin Eurazja wprowadzono w XIX wieku dla podkreślenia ścisłego połączenia Azji z Europą.Turcyzm – zapożyczenie językowe z języka tureckiego lub któregokolwiek z języków tureckich. Większość zapożyczeń takich w języku polskim pojawiła się w okresie ożywionych kontaktów Rzeczypospolitej z Turcją, czyli w XVI i XVII w. Wiele z tureckich wyrazów przyswojonych przez polszczyznę dotyczy ówczesnych realiów, zwłaszcza militarnych. Przykłady turcyzmów w języku polskim:
Gatunek typowy – gatunek wyznaczony przez systematyków jako typ nomenklatoryczny rodzaju. Typ nie musi być typowym przedstawicielem reprezentowanego taksonu, nie musi też świadczyć o jego zmienności. Typ umożliwia identyfikację taksonów. Okazy będące typami przechowywane są w specjalnych kolekcjach, a miejsce przechowywania wzorca jest dokładnie znane. W razie wątpliwości można odwołać się do gatunku typowego i wyróżnionych dla niego cech diagnostycznych.
Borsuk, jaźwiec (Meles) – rodzaj drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae).
Występowanie[ | edytuj kod]
Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Eurazji.
Systematyka[ | edytuj kod]
Nazewnictwo[ | edytuj kod]
Nazwa rodzajowa pochodzi od łacińskiego słowa meles – „borsuk”. Współczesnie używana nazwa borsuk, która wyparła jaźwiec, pochodzi oryginalnie z języków tureckich (turcyzm), a do języka polskiego trafiła za pośrednictwem rusińskim (rutenizm).
Rodzaj (łac. genus, l.mn. genera) – podstawowa, obowiązkowa kategoria systematyczna obejmująca gatunek lub monofiletyczną grupę gatunków wyróżnionych na podstawie jednej lub więcej cech taksonomicznych. Nazwą rodzaj określany jest też każdy takson w randze rodzaju.Borsuk azjatycki (Meles leucurus) – gatunek drapieżnego ssaka z rodziny łasicowatych (Mustelidae). Według klasyfikacji IUCN jest uznawany za gatunek najmniejszej troski. Borsuk azjatycki występuje na kontynencie azjatyckim.
| edytuj kod]
[Ursus] meles Linnaeus, 1758
Podział systematyczny[ | edytuj kod]
Do rodzaju należą następujące gatunki:
Przypisy[ | edytuj kod]
- Meles, [w:] Integrated Taxonomic Information System [online] (ang.).
- M. J. Brisson: Regnum animale in classes IX. distributum, sive, Synopsis methodica: sistens generalem animalium distributionem in classes IX, & duarum primarum classium, quadrupedum scilicet & cetaceorum, particularem divisionem in ordines, sectiones, genera & species: cum brevi cujusque speciei descriptione, citationibus auctorum de iis tractantium, nominibus eis ab ipsis & nationibus impositis, nominibusque vulgaribu. Lejda: Apud Theodorum Haak, 1762, s. 12. (łac.)
- ↑ Systematyka i nazwy polskie za: Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 158. ISBN 978-83-88147-15-9.
- PWN: jaźwiec – Słownik języka polskiego PWN. [dostęp 2018-05-30].
- ↑ Aleksander Brückner: Słownik etymologiczny języka polskiego. 1927. Cytat: turecka nazwa zamiast rodzimej, p.jaźwiec, już w 16. w. w Wielkopolsce obiegająca; Ruś pisze je barsuk; tur. borsuk.
- ↑ Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Meles. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 2015-07-19]
- T. S. Palmer: Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. Waszyngton: Government Printing Office, 1904, s. 408, seria: North American Fauna. (ang.)
Rutenizmy (zapożyczenia ruskie) – to zapożyczenia, przede wszystkim ukrainizmy lub pożyczki z wszystkich języków wschodniosłowiańskich. Rutenizmy oddziela się od rusycyzmów.Łacina, język łaciński (łac. lingua Latina, Latinus sermo) – język indoeuropejski z podgrupy latynofaliskiej języków italskich, wywodzący się z Lacjum (łac. Latium), krainy w starożytnej Italii, na północnym skraju której znajduje się Rzym.