Bom
Przeczytaj także...
Refowanie – zmniejszanie powierzchni ożaglowania stosowane podczas żeglugi w trudnych warunkach wiatrowych w celu zmniejszenia siły aerodynamicznej wytwarzanej na żaglach, obniżenia środka ożaglowania, zmniejszenia przechyłu, a także wywołania nawietrzności lub zawietrzności.Obciągacz bomu – talia lub równoważne mechanicznie urządzenie hydrauliczne zamocowane między bomem a stopą masztu albo w pobliżu. Zapobiega podnoszeniu bomu przez żagiel i w ten sposób umożliwia redukcję skrętu żagla oraz nieznacznie zmniejsza obciążenie talii bomu. Hydrauliczny obciągacz bomu (albo stały, wykonany przy użyciu teleskopu z najczęściej metalowych rurek) może także poza zasadniczą funkcją podtrzymywać bom (czyli zastępować topenantę).
Olinowanie ruchome – rodzaj olinowania na jachcie lub innej jednostce pływającej. Liny olinowania ruchomego mają przynajmniej jeden koniec wolny. Służą do obsługi takielunku, czy innych elementów osprzętu np. miecza, płetwy sterowej. Są to między innymi: fały i kontrafały, szoty, brasy, topenanty, dirki, gai, obciągaczy bomów, halsów, szkentli itp.
Refowanie – zmniejszanie powierzchni ożaglowania stosowane podczas żeglugi w trudnych warunkach wiatrowych w celu zmniejszenia siły aerodynamicznej wytwarzanej na żaglach, obniżenia środka ożaglowania, zmniejszenia przechyłu, a także wywołania nawietrzności lub zawietrzności.Obciągacz bomu – talia lub równoważne mechanicznie urządzenie hydrauliczne zamocowane między bomem a stopą masztu albo w pobliżu. Zapobiega podnoszeniu bomu przez żagiel i w ten sposób umożliwia redukcję skrętu żagla oraz nieznacznie zmniejsza obciążenie talii bomu. Hydrauliczny obciągacz bomu (albo stały, wykonany przy użyciu teleskopu z najczęściej metalowych rurek) może także poza zasadniczą funkcją podtrzymywać bom (czyli zastępować topenantę).
Olinowanie ruchome – rodzaj olinowania na jachcie lub innej jednostce pływającej. Liny olinowania ruchomego mają przynajmniej jeden koniec wolny. Służą do obsługi takielunku, czy innych elementów osprzętu np. miecza, płetwy sterowej. Są to między innymi: fały i kontrafały, szoty, brasy, topenanty, dirki, gai, obciągaczy bomów, halsów, szkentli itp.
.svg)
Bom – drzewce ruchome w omasztowaniu żaglowej jednostki pływającej. Jest to pozioma belka zamocowana przegubowo jednym końcem (piętą) w maszcie lub sztagu. Jej drugi koniec zwany nokiem, jest wolny. Do bomu mocowany jest dolny lik żagla przymasztowego w ożaglowaniu skośnym lub rzadziej sztaksla. Zadaniem bomu jest nadanie odpowiedniego kształtu żaglowi oraz umożliwienie nim manewrowania poprzez olinowanie ruchome. Współcześnie bomy wykonywane są ze stopów aluminium, bądź w przypadku jachtów regatowych z włókna węglowego. Dawniej i rzadko w dzisiejszych czasach spotyka się bomy drewniane.
Reflinka, refsejzing – krótka lina w olinowaniu ruchomym na jachtach i żaglowcach, głównie z ożaglowaniem skośnym. Reflinki mocowana są w refbancie, wzmocnionym pasie żagla. Służą do zmniejszania powierzchni żagla poprzez skrócenie jego długości czyli refowanie.Żagiel – rodzaj pędnika wiatrowego stosowanego do napędów żaglowców, jachtów, bojerów, żaglowozów itd. Jest to odpowiednio ukształtowany płat tkaniny (ew. innego tworzywa) rozpięty na omasztowaniu jednostek żaglowych, stawiany fałami, a kierowany szotami lub brasami (wszystko najczęściej przy użyciu wielu lin pomocniczych). Zespół żagli tworzy ożaglowanie jednostki i służy do napędzania jej. Pierwotnie żagle były szyte z brytów tkaniny (bawełna, dacron, nylon, kevlar), obecnie stosuje się też inne metody wytwarzania żagli (laminowanie, klejenie). Żagle podzielić można według kształtu, abstrahując od rodzaju ożaglowania, na trójkątne i czworokątne.
Olinowanie bomu[ | edytuj kod]
Główne:
Pomocnicze:
Okucia bomu[ | edytuj kod]
Do refowania za pomocą reflinek, inaczej nazywanych reflinkami, bom ma przymocowane w pobliżu noku wąskie okucia z otworami, zwane bisami, wraz z krążkami – biblokami.
Kontrafał (niderholer) – element olinowania ruchomego. Lina służąca do opuszczania bądź zrzucania ruchomych elementów ożaglowania, omasztowania lub innych np. płetwy sterowej. Jest liną o działaniu przeciwnym do fału. Stosowana tam, gdzie siła ciężkości nie wystarcza, aby opuścić element uprzednio podniesiony przy użyciu fału. W przypadku ożaglowania biegnie od rogu fałowego w dół i służy do ściągnięcia żagla na pokład.Olinowanie – system lin na jachcie lub innym statku żaglowym. Stanowi obok omasztowania i ożaglowania część takielunku.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Bibliografia[ | edytuj kod]
Warto wiedzieć że... beta
Diametralna – umowna linia łącząca dziób i rufę jednostki pływającej, położona w płaszczyźnie symetrii jednostki. Diametralna nie posiada określonej wysokości w tej płaszczyźnie, za to jest równoległa do horyzontu. Służy do wyznaczania kierunków względem kadłuba jednostki, np. kierunku wiatru lub położenia kątowego obiektów poza jednostką.
Omasztowanie – część osprzętu żaglowego służąca do podnoszenia, rozpinania i ustawiania żagli. Przez całe wieki drzewca były wykonywane z drewna. Obecnie produkowane są ze stopów metali lekkich (głównie glinu), oraz (rzadziej) materiałów kompozytowych, takich jak laminaty i włókna węglowe, oferujące dużą wytrzymałość przy jednoczesnej redukcji masy. Początkowo przekrój masztu był okrągły, obecnie stosuje się przekroje obłe, przypominające symetryczne profile lotnicze, które zapewniają większą sprawność układu maszt-żagiel. Z tego powodu w żeglarstwie regatowym używa się także masztów obrotowych.
Takielunek – termin żeglarski oznaczający tę część osprzętu żaglowego na statku wodnym o napędzie żaglowym, która jest aktualnie rozmieszczona na jednostce w celu użytkowania.
Szot – lina olinowania ruchomego służąca do ustawiania rogu szotowego żagla najkorzystniej względem kierunku wiatru. Szot jest liną do obsługi pracującego żagla, biegnącą od żagla w dół do pokładu, w kierunku rufy. Najczęściej jako szoty wykorzystuje się miękkie bawełniane liny.
Sztaksle – są to żagle rozpinane na sztagach żaglowca. W przeważającej większości przypadków są to żagle trójkątne. Na jednym sztagu wisi zazwyczaj tylko jeden sztaksel. Zazwyczaj sztaksle nie posiadają własnych drzewc.
Talia – w żegludze element osprzętu składający się z liny miękkiej oraz bloków, wykorzystywany do obsługi elementów wymagających użycia dużej siły, jak na przykład do zwiększania naciągu olinowania. Talie najczęściej spotyka się przy takielunku i przy drzewcach. Stosowane są też do wybierania oraz luzowania żagli.
Dirka – lina olinowania ruchomego przy ożaglowaniu gaflowym, biegnąca od noku bomu na ukos do górnej części masztu, służąca do podtrzymywania bomu. Czasami stosowana jest w tym samym celu w ożaglowaniu bermudzkim, ale mocowana do masztu trochę niżej. Na każdy bom przypadają dwie dirki, przy czym wybierana jest dirka nawietrzna, zaś zawietrzną luzuje się, aby nie odkształcała i nie przecierała żagla.