Boliwia, Wielonarodowe Państwo Boliwia (hiszp. Bolivia, Estado Plurinacional de Bolivia) – państwo na kontynencie południowoamerykańskim. Graniczy z Brazylią na północy i wschodzie, Paragwajem i Argentyną na południu oraz z Chile i Peru na zachodzie. Państwo nie posiada dostępu do morza.
Narodowy socjalizm (niem. Nationalsozialismus), nazizm (skrót od Nationalsozialismus), czasem określany również jako hitleryzm (od nazwiska Adolfa Hitlera) – rasistowska, antykomunistyczna i antysemicka ideologia Niemieckiej Narodowosocjalistycznej Partii Robotników (NSDAP). Niemiecka skrajna odmiana faszyzmu, opierająca się na biologicznym rasizmie, w szczególności na antysemityzmie, czerpiąca z haseł zarówno nacjonalistycznych, jak i socjalnych, trudna do jednoznacznego uplasowania na klasycznej osi prawica-lewica. Ideologia państwowa w czasie sprawowania władzy w totalitarnych Niemczech przez NSDAP w latach 1933-1945.Język ajmara (aymara) – język z rodziny ajmara, którym posługują się Indianie Ajmara. Ajmara niekiedy łączony jest z językiem keczua, tworząc wraz z nim tzw. subfylę keczumarańską. Inną klasyfikację proponuje Ethnologue, traktując ajmara jako tzw. makrojęzyk na który składają się dwa główne języki: ajmara centralny (w Boliwii i innych krajach) oraz ajmara południowy (w Peru).
Warunki naturalne[]
Osobny artykuł: Geografia Boliwii.Boliwia jest jednym z dwóch krajów Ameryki Południowej, które nie mają dostępu do morza (straciła go w 1884). Na zachodzie wznoszą się góry, natomiast na wschodzie teren się obniża. Pasmo Andów o szerokości ok. 600 km, składa się tu z trzech głównych łańcuchów – Kordyliery Zachodniej (najwyższy szczyt Boliwii: Sajama – 6520 m), Kordyliery Środkowej oraz Kordyliery Wschodniej. Pomiędzy Kordylierami Zachodnią i Środkową rozciąga się płaskowyż Altiplano (hiszp. altiplano – płaskowyż).
La Paz - miasto w Boliwii, siedziba rządu (stolica konstytucyjna to Sucre). Około 1,1 mln mieszkańców, razem z przedmieściem El Alto tworzy ponad dwumilionową aglomerację miejską. Położona w Andach Środkowych na wysokości od 3600–4100 m n.p.m., nad brzegami rzeki La Paz, u podnóża masywu wulkanicznego Illimani. Jest to najwyżej położona stolica na świecie. Działa tu jedynie polski konsulat honorowy, najbliższa ambasada mieści się w Limie w Peru. Największe miasto kraju.Armia Wyzwolenia Narodowego (Ejercito de Liberación Nacional) − boliwijska lewicowa organizacja zbrojna, założona w 1967 r. przez braci „Coco" i „Chato" Peredo, znana z walki w jego szeregach Ernesto „Che" Guevary (marzec-październik 1967). Wznowiła walkę w lipcu 1970, lecz faktycznie zamarła po 1972 (choć jeszcze w lutym 1974 miała wejść w skład międzynarodowej Junty Koordynacji Rewolucyjnej).
Na wschód teren opada przechodząc w przedgórze Yungas i w końcu w Nizinę Boliwijską. Na południowym wschodzie kraju leży część Gran Chaco, a na północy rozciąga się obszar Niziny Amazonki. Największe rzeki Boliwii to Mamoré, Beni i Guaporé. Na Altiplano znajdują się bezodpływowe jeziora (Titicaca, Poopó) oraz solniska (Salar de Uyuni).
René Barrientos Ortuño (ur. 30 maja 1919 w Taracie, zm. 27 kwietnia 1969 k. Arque w departamencie Cochabamba) – boliwijski wojskowy i polityk, prezydent kraju w latach 1966-1969.Andy (hiszp. Los Andes, Cordillera de los Andes) – góry fałdowe znajdujące się w Ameryce Południowej na terenie Wenezueli, Kolumbii, Ekwadoru, Peru, Boliwii, Chile oraz Argentyny. Góry ciągną się wzdłuż Oceanu Spokojnego od zatoki Paria na północy po Ziemię Ognistą na południu, na przestrzeni ponad 9000 km, co sprawia, że jest to najdłuższy łańcuch górski na Ziemi. Szerokość Andów wynosi 200–800 km. Najwyższe szczyty to Aconcagua (6962 m n.p.m.), Ojos del Salado (6893 m n.p.m.) oraz Nevado Pissis (6793 m n.p.m.).
Klimat[]
Na nizinach Boliwii panuje klimat podrównikowy z roczną sumą opadów wahającą się w granicach od 2000 do 3000 mm; na przedgórzu klimat kontynentalny wilgotny (opady 1500–2000 mm), a w Andach kontynentalny suchy z sumą opadów do 600 mm.
Flora[]
Na Nizinie Boliwijskiej znajdują się przede wszystkim lasy równikowe (lasy stanowią 51% powierzchni kraju) i chaco, a także sawanny. W górach dominują formacje półpustynne: puna i jalca.
Państwo Inków, Królestwo Inków, Imperium Inków (kecz. Tahuantinsuyu, Imperium Czterech Części, Zjednoczone Cztery Części – patrz mapa podziału administracyjnego) – historyczne państwo w zachodniej części Ameryki Południowej, w okresie swego największego rozkwitu obejmujące tereny dzisiejszego Peru, Ekwadoru oraz częściowo Boliwii, Chile, Kolumbii i Argentyny.Świadkowie Jehowy w Boliwii – wspólnota 22 703 aktywnych Świadków Jehowy (głosicieli) w Boliwii, należących do 266 zborów. W 2012 roku na dorocznej uroczystości Wieczerzy Pańskiej (Pamiątce) zebrało się 73 688 osób. Działalność miejscowych wyznawców koordynuje Biuro Oddziału w Santa Cruz.
W Boliwii istnieje 7 parków narodowych. Najbardziej znany to Sajama.
Fauna[]
W lasach równikowych Boliwii można spotkać m.in. jaguary, pumy, kapibary, kajmany, tapiry i małpy (zwierzęta, które preferują klimat wilgotny).
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6]
Warto wiedzieć że... beta
Oruro – departament w południowo-zachodniej Boliwii. Zajmuje powierzchnię 53 588 km². W 2012 roku liczył 494 587 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wynosiła 9,2 mieszk./km². Stolicą departamentu jest Oruro. Dzieli się na 16 prowincji.
Jaguar amerykański, jaguar (Panthera onca) – gatunek ssaka z rodziny kotowatych, zaliczany do wielkich kotów i jedyny przedstawiciel rodzaju Panthera spotykany w Amerykach. Trzeci co do wielkości przedstawiciel swej rodziny po tygrysie i lwie, największy zaś na półkuli zachodniej. Jego zasięg występowania rozciąga się od południowego zachodu USA i Meksyku przez Amerykę Środkową na południe do Paragwaju i północnej Argentyny.
Ameryka Południowa – kontynent leżący na półkuli zachodniej oraz w większej części na półkuli południowej, a w mniejszej – na półkuli północnej. Niekiedy uważana jest również za subkontynent Ameryki.
Kościół katolicki w Boliwii – według danych Narodowego Instytutu Statystyki z 2001 roku katolicy stanowią 77,99% ludności Boliwii.
Cochabamba (czyt. koczabamba) – departament w środkowej Boliwii. Zajmuje powierzchnię 55 631 km². W 2012 roku liczył 1 762 761 mieszkańców, a gęstość zaludnienia wynosiła 31,7 mieszk./km². Stolicą departamentu jest Cochabamba. Dzieli się na 16 prowincji.
Gualberto Villarroel (ur. 1908, zm. 1946) – boliwijski polityk i major armii, przywódca wojskowej organizacji intryganckiej Razon y Patria, który w grudniu 1943 dokonał zamachu stanu, przejmując w dniu 20 grudnia 1943 urząd prezydenta. Rządził do swej tragicznej śmierci w dniu 21 lipca 1946, kiedy to zginął zlinczowany w trakcie rozruchów w La Paz. Dopuścił do współpracy Narodowy Ruch Rewolucyjny (MNR) i zalegalizował związki zawodowe górników.
Operacja Kondor (hiszp. Operación Cóndor) - kampania przeprowadzona w latach 70. XX wieku w krajach Ameryki Południowej, której celem było gromadzenie informacji dotyczących opozycji politycznej oraz zabijanie niektórych jej członków. Według określenia rządów państw biorących udział w operacji była ona operacją antyterrorystyczną. Operacja została przeprowadzona wspólnie przez wywiad oraz służby specjalne Argentyny, Boliwii, Brazylii, Chile, Paragwaju i Urugwaju. Kraje te były głównymi uczestnikami operacji przeprowadzonej w połowie lat 70. XX wieku. Inne kraje - Kolumbia, Peru i Wenezuela - współpracowały na mniejszą skalę dostarczając informacji. Stany Zjednoczone udostępniły "instalacje komunikacyjne" w Kanale Panamskim. Według historyka Kennetha R. Maxwella dyplomata Henry Kissinger oraz prezydent USA Richard Nixon, mieli wpływ na przebieg tej kampanii.
