Bitwa pod Radzyminem - 1809
Radzymin – miasto w woj. mazowieckim, w powiecie wołomińskim, miasto położone ok. 10 km od Wołomina i ok. 17 km od granic Warszawy 25 km od jej centrum. Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Radzymin. Miasto wchodzi w skład Aglomeracji warszawskiej. W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj. warszawskiego.Królestwo Galicji i Lodomerii wraz z Wielkim Księstwem Krakowskim i Księstwami Oświęcimia i Zatoru (niem. Königreich Galizien und Lodomerien mit dem Großherzogtum Krakau und den Herzogtümern Auschwitz und Zator; ukr. Королівство Галичини та Володимирії з великим князівством Краківським і князівствами Освенціма і Затору) – państwo (w praktyce prowincja i kraj koronny) na terytorium Galicji, w latach 1772-1918 wchodzące w skład Monarchii Habsburgów, Cesarstwa Austriackiego i Austro-Węgier. Kraina historyczna na wschodzie Europy Środkowej, obecnie w granicach Polski i Ukrainy.
Jan Henryk Dąbrowski, herbu Virgo Violatta Dąbrowski (ur. 2 sierpnia 1755 w Pierzchowie nad Rabą w Małopolsce, zm. 6 czerwca 1818 w Winnej Górze w Wielkopolsce) – polski generał, uczestnik insurekcji kościuszkowskiej, twórca Legionów Polskich we Włoszech, dowódca naczelny wojsk polskich w 1813, senator-wojewoda Królestwa Polskiego w 1815, generał jazdy armii Królestwa Polskiego w 1815.
Bitwa pod Radzyminem (1809) – starcie zbrojne, które miało miejsce 25 kwietnia 1809 roku. Działania militarne w okolicach Radzymina prowadzone były równolegle z działaniami gen. Michała Sokolnickiego w rejonie Twierdzy Praga od strony Grochowa, gdzie tego samego dnia została przeprowadzona skuteczna obrona Pragi.
Przebieg bitwy[ | edytuj kod]
Nocą 24 kwietnia, Szwadron kawalerii z 3 pułku ułanów pod dowództwem Piotra Strzyżewskiego, batalion piechoty z 6-go pułku pod dowództwem Jana Kantego Juliana Sierawskiego oraz bateria artylerii konnej w sile dwóch armat, na rozkaz gen. Jana Henryka Dąbrowskiego przekroczyły Narew w Serocku i podjęły nocny marsz na Radzymin, zrywając austriackie pikiety, które zawiadomiły Austriaków stojących w Radzyminie. O świcie 25 kwietnia 1809 roku, polskie oddziały dotarły do Radzymina z dwóch stron i podjęły zsynchronizowany atak. Austriacy bronili się w mieście, lecz, po wycofaniu się kawalerii (huzarów), poddali się – wzięto do niewoli 2 bataliony z pułku Baillet z 37 oficerami.
Znaczenie bitwy[ | edytuj kod]
Dla słabo uzbrojonych jednostek polskich była to okazja do dodatkowego dozbrojenia się. Bardziej znaczącym skutkiem zwycięstwa było odparcie jednostek austriackich i praktyczne fiasko pierwszej fazy manewru przekraczania Wisły na wschód. Efekt psychologiczny dla ludności Warszawy oraz spadek morale zakleszczonych w Warszawie, w związku ze służbą garnizonową, Austriaków jest dominującym punktem zwrotnym wojny 1809 roku. Kolejne zwycięstwo pod Ostrówkiem i uniemożliwienie przeprawy po moście łyżwowym zamknęło manewr austriacki niepowodzeniem, a tym samym otworzyło drogę do Galicji dla Wojska Polskiego.