Bengal Wschodni
Louis Francis Albert Victor Nicholas George Mountbatten, 1st Earl Mounbatten of Burma (hrabia Mountbatten-Birmy) KG, GCB, OM, GCSI, GCIE, GCVO, DSO, PC (ur. 25 czerwca 1900 w Windsorze, zm. 27 sierpnia 1979 w zatoce Donegal, Irlandia) – brytyjski polityk i wojskowy, admirał floty, ostatni wicekról Indii i przedostatni gubernator generalny Indii.Muhammad Ali Jinnah (urdu: محمد على جناح, ur. 25 grudnia 1876 w Karaczi w Indiach Brytyjskich, zm. 11 września 1948 również w Karaczi, ob. Pakistan) – polityk indyjski i pakistański, z zawodu adwokat. Znany jest także jako Wielki Prowadzący (urdu: قائد اعظم - Kuaid-e-Azam) lub Ojciec Narodu (Baba-e-Kaum).
Dhaka (beng. ধাক Ḍhākā, wym. [ˈɖʱaka], ang. Dhaka, hist. Dacca, Dakka) – stolica Bangladeszu, licząca ok. 7 mln mieszkańców (zespół miejski prawie 12,8 mln). Główny ośrodek przemysłu odzieżowego, włókienniczego, spożywczego i metalurgicznego kraju, rynek handlu jutą, ryżem, nasionami roślin oleistych, cukrem i herbatą. Położona w delcie rzek Ganges i Brahmaputra. W kanale rzeki Dhaleswari, w sercu największego na świecie regionu uprawy juty. Dhaka słynie z rękodzielnictwa (tekstylia i wyroby z juty).
Bengal Wschodni – kraina położona w delcie Brahmaputry i Gangesu nad Zatoką Bengalską.
Historia[ | edytuj kod]
Obszar od XVIII wieku był pod jurysdykcją Indii Brytyjskich. W 1905 roku ówczesny wicekról Indii George Curzon z przyczyn administracyjnych podzielił Bengal na dwie części. Przed podziałem i oficjalnym ogłoszeniem przez rząd pomysłu rozdzielenia prowincji w 1904 roku, lord Curzon złożył wizytę we wschodnich dzielnicach Bengalu, by osobiście przedstawić decyzję opinii publicznej i wyjaśnić jej przyczynę. Wicekról odwiedził Dhakę, Chittagong i Mymensingh. Nowa prowincja obejmowała obszar 196 540 mil². Zamieszkiwało ją 18 milionów muzułmanów i 12 milionów Hindusów.
Z powodów wzrastających niepokojów i niezadowolenia ugrupowań politycznych z biedniejszej części wschodniej, w 1911 roku ponownie połączono oba regiony.
W 1947 Indie Brytyjskie uzyskały niepodległość jako dwa odrębne państwa – Indie i Pakistan. Początkowo rozważano także utworzenie trzeciego państwa, obejmującego historyczny Bengal. Za utworzeniem niepodległego Bengalu opowiedzieli się Muhammad Ali Jinnah oraz wicekról Indii Louis Mountbatten, jednak na skutek sprzeciwu Gandhiego i Indyjskiego Kongresu Narodowego doszło do podziału terytorium Bengalu. Część zachodnia jako stan Bengal Zachodni została włączona do Indii, zaś wschodnia pod nazwą Bengal Wschodni została włączona do oddalonego o 1600 kilometrów Pakistanu.
Od samego początku jedność obu części Pakistanu była sztuczna, ze względu na znaczne oddalenie i brak łączności lądowej. W dodatku ludność Bengalu Wschodniego szybko odczuła niezadowolenie z rządów pakistańskich, czego powodem były m.in. decyzja Muhammada Ali Jinnaha o narzuceniu języka urdu jako jedynego urzędowego i gospodarcza eksploatacja prowincji.
W 1949 zawiązała się zrzeszająca zarówno prawicowe jak i lewicowe środowiska Liga Awami, która postawiła postulat uzyskania przez Bengal Wschodni autonomii i uznania języka bengalskiego za drugi język urzędowy. W 1954 Liga Awami wygrała wybory w Bengalu Wschodnim. Zwycięstwo separatystycznego ugrupowania spowodowało gwałtowną reakcję władz pakistańskich. Aresztowano większość działaczy Ligi Awami i zawieszono lokalne władze. W obawie przed wzrostem dążeń separatystycznych w innych częściach państwa w 1955 przeprowadzono reformę administracyjną, na mocy której zlikwidowano tradycyjne monarchie w zachodniej części Pakistanu, zaś sama prowincja Bengal Wschodni została zlikwidowana i przekształcona w prowincję Pakistan Wschodni.
Rząd[ | edytuj kod]
Prowincja Wschodni Bengal była zarządzana przez gubernatora i premiera. W okresie pomiędzy majem 1954 roku a sierpniem 1955 roku władze sprawował gubernator.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Bangladesh (ang.). [dostęp 1 grudnia 2008].