Austria

Austria (niem. Österreich, [ˈøːstɐraɪç] ( odsłuchaj)), Republika Austrii (niem. Republik Österreich, [ʀepuˈbliːk ˈøːstəʀaɪ̯ç] ( odsłuchaj)) – państwo położone w Europie Środkowej, federacja dziewięciu krajów związkowych ze stolicą w Wiedniu. Od 1995 Austria należy do Unii Europejskiej.

Johann Baptist Strauss (ur. 14 marca 1804 w Wiedniu, zm. 25 września 1849 tamże) – austriacki kompozytor okresu romantyzmu.Sankcja pragmatyczna – dekret monarchy, ustanawiający prawa o istotnym charakterze. Choć w historii wydano wiele takich aktów, najbardziej znana jest sankcja pragmatyczna z 1713 (często sformułowanie to jest używane w odniesieniu do tego aktu bez żadnego wyróżnika).

Spis treści

1 Pochodzenie nazwy

2 Geografia

2.1 Parki narodowe

3 Klimat

3.1 Skutki globalnego ocieplenia

4 Historia

5 Demografia

5.1 Miasta

6 Ustrój polityczny

6.1 Partie polityczne

7 Podział administracyjny

8 Gospodarka

8.1 Turystyka

9 Transport

10 Siły zbrojne

11 Oświata

12 Kultura

12.1 Muzyka

12.2 Architektura i malarstwo

12.3 Literatura

12.4 Inne dziedziny

13 Religia

14 Zobacz też

15 Uwagi

16 Przypisy

17 Linki zewnętrzne

Pochodzenie nazwy

W języku niemieckim Österreich ze starowysokoniemieckiego ôstarrîhhi, znaczącego „państwo na wschodzie”. W IX wieku terytorium było wschodnią częścią imperium Franków, a także wschodnimi rubieżami osadnictwa niemieckiego na terenach Słowian. Za czasów Karola Wielkiego i w czasie wczesnego średniowiecza tereny te nazywano marchia orientalis (Marchia Wschodnia), co w lokalnym języku przyjęto jako właśnie ôstarrîhhi. To słowo po raz pierwszy pojawia się na dokumencie z 996 roku. Nazwy Ostmark (Marchia Wschodnia) używały hitlerowskie Niemcy po aneksji Austrii.

Po arabsku Nimsa: przypuszczalnie od słowiańskiego określenia Niemiec, poprzez język turecki.

Po czesku Rakousko: pochodzi od granicznego zamku Raabs an der Thaya, leżącego w Dolnej Austrii, a w języku czeskim noszącego właśnie nazwę Hrad Rakous. Stąd określenie przeszło do języków słowackiego i dawnego polskiego.

Geografia

Zdjęcie satelitarne terenu Austrii

Powierzchnia Austrii wynosi 83 854 km². Ponad połowa kraju znajduje się w Alpach. Najwyższym szczytem jest Großglockner, sięgający 3797 m n.p.m. Na wschodzie Austrii znajduje się Kotlina Wiedeńska, a także Mała Nizina Węgierska z Jeziorem Nezyderskim. Przez Austrię przepływa Dunaj (na odcinku o długości 350 km). Regiony górskie gęsto porasta las. 24% powierzchni Austrii znajduje się pod ochroną. Zagrożonymi gatunkami są: kozice, świstaki i koziorożce.

Międzynarodowy alfabet fonetyczny, MAF (ang. International Phonetic Alphabet, IPA; fr. Alphabet phonétique international, API) – alfabet fonetyczny, system transkrypcji fonetycznej przyjęty przez Międzynarodowe Towarzystwo Fonetyczne jako ujednolicony sposób przedstawiania głosek wszystkich języków. Składają się na niego zarówno symbole alfabetyczne jak i symbole niealfabetyczne oraz ok. 30 znaków diakrytycznych.Szwa – w językoznawstwie, zwłaszcza w fonetyce i fonologii, określenie samogłoski średnio centralnej (zaokrąglonej lub niezaokrąglonej) znajdującej się w środku diagramu samogłoskowego, oznaczaną w międzynarodowym alfabecie fonetycznym symbolem ə lub inną samogłoską bliską tej pozycji. Dla przykładu w języku angielskim litera a w wyrazie about jest wymawiana przez szwę. W języku angielskim szwa występuje głównie w sylabach nieakcentowanych, ale w innych językach może pojawiać się częściej w sylabach akcentowanych. W polszczyźnie standardowej szwa nie występuje w ogóle. Można ją spotkać tylko w niektórych dialektach lokalnych.

Długość całkowita granic lądowych: 2832 km

Niemcy: 784 km

Czechy: 632 km

Włochy: 430 km

Węgry: 366 km

Słowenia: 330 km

Szwajcaria: 164 km

Słowacja: 91 km

Liechtenstein: 35 km

Parki narodowe

Położenie Austrii w Europie

Park Narodowy Wysokich Taurów

Park Narodowy Jezioro Nezyderskie-Seewinkel (Burgenland) – jedyny w Europie Środkowej park założony na terenach stepowych. Na jego terenie znajduje się Jezioro Nezyderskie – typowe jezioro stepowe, wokół tereny porośnięte trzciną i sitowiem, liczne małe solanki i pasy podmokłych łąk. Przede wszystkim w okresie ptasich wędrówek, tj. wiosną i jesienią teren parku stanowi azyl dla przelatujących ptaków.

Park Narodowy Wysokich Taurów (Karyntia, Salzburg) – najcenniejszy skarb Wysokich Taurów stanowią typowe alpejskie krajobrazy z turniami, lodowcami, wodospadami, dolinami, a także bogaty świat roślin i zwierząt. Tajemnice parku można zgłębiać na wiele różnych sposobów – podczas pieszych wędrówek, w ramach prelekcji ze slajdami i imprez specjalnych, np. dni dla dzieci lub dni wędrówek wysokogórskich.

Park Narodowy Łęgów Naddunajskich (Dolna Austria, Wiedeń) – naddunajskie łęgi to największe tego typu tereny w Europie Środkowej. Dają schronienie blisko 300 gatunków ptactwa, w tym wielu gatunkom ginącym. Są to także tereny rekreacyjne dla mieszkańców Wiednia. Po okolicach można wędrować pieszo lub przedzierać się łodzią przez rozlewiska. Sceneria tych wypraw jest niepowtarzalna.

Park Narodowy Doliny Dyi (Dolna Austria) – dolina Dyi na północy Dolnej Austrii uważana jest za jedną z najpiękniejszych austriackich dolin, zbudowanych ze skał magmowych. Spotkać tu można wiele gatunków roślinności panońskiej. Dolina Thaya to najdalej na zachód wysunięty naturalny teren występowania wielu z nich. Wcinające się w masywy skalne kręte koryta rzek, łąki pokryte kobiercami kwiatów i strome ściany skalne to charakterystyczny krajobraz doliny. Oprócz niepowtarzalnego piękna przyrody park ten, leżący częściowo na terenie Czech, fascynuje ponadto bogactwem zamków i ruin oraz legend, krążących wokół nich.

Park Narodowy Alp Wapiennych (Górna Austria) – leży w regionie Eisenwurzen i obejmuje swym zasięgiem także wyższe partie Północnych Alp Wapiennych. Na terenie parku żyją jelenie szlachetne, sarny europejskie i kozice północne, można także spotkać rzadkie już dziś gatunki płazów.

Park Narodowy Gesäuse (Styria) – kraina między Admont a Hieflau przecina wijąca się rzeka Aniza, otoczona przez potężną ścianę lasu i porośnięte drzewami zbocza gór. Szlaki pieszych wędrówek przecinają imponujący krajobraz, który zachęca do wspinaczki, wycieczek raftingowych i pieszych wędrówek.

Historia Austrii – tereny obecnej Austrii były zamieszkane w okresie starożytności przez plemiona celtyckie. W I wieku p.n.e. większość jej obszaru zostało podbite przez Cesarstwo Rzymskie, następnie Austria była częścią Cesarstwa zachodniorzymskiego. W średniowieczu była częścią I Rzeszy niemieckiej. Najdłużej, bo od drugiej połowy XIII wieku do 1918 roku rządzona była przez dynastię Habsburgów. W latach 1867-1918 wchodziła w skład Austro Węgier. Od rozpadu monarchii Austro-Węgier jest republiką, od 1995 roku członek Unii Europejskiej. Austriacy – naród pochodzenia germańskiego, zamieszkujący głównie Austrię oraz włoski region Trydent-Tyrol Południowy. Ich językiem ojczystym jest język niemiecki – na terenie Austrii występuje kilka dialektów języka niemieckiego, a w powszechnym użyciu jest odrębny wariant tego języka (język niemiecki w Austrii). Dominującym wśród nich wyznaniem jest katolicyzm.

Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6] [7]