Astrocyt
Przeczytaj także...
Kora mózgu - struktura mózgu, w części kresomózgowia, zbudowana z istoty szarej, którą stanowią komórki neuronów. Jest największą częścią płaszcza, pokrywa obydwie półkule kresomózgowia. Tworzy ją około 10 mld komórek nerwowych ułożonych w sześciu warstwach o różnej grubości. Dominują w niej komórki piramidalne (najbardziej charakterystyczne dla kory), gwiaździste (głównie w czwartej warstwie) oraz wrzecionowate (w najgłębszej warstwie kory). Kora mózgu osiąga grubość do 4,5 mm. Jest bardzo silnie pofałdowana, dzięki czemu przy mniejszej objętości posiada większą powierzchnię czynną - 2 500 cm u człowieka , co odpowiada powierzchni kuli o średnicy 28 cm.Neuron, komórka nerwowa – rodzaj elektrycznie pobudliwej komórki zdolnej do przetwarzania i przewodzenia informacji w postaci sygnału elektrycznego. Neurony są podstawowym elementem układu nerwowego zwierząt. Najwięcej neuronów znajduje się w ośrodkowym układzie nerwowym w skład którego wchodzi mózgowie oraz rdzeń kręgowy.
Długotrwałe wzmocnienie synaptyczne (LTP z ang. Long-term potentiation) - zmiana formy synaptycznej powodująca wzrost wydajności przewodzenia synaptycznego.
Kora mózgu - struktura mózgu, w części kresomózgowia, zbudowana z istoty szarej, którą stanowią komórki neuronów. Jest największą częścią płaszcza, pokrywa obydwie półkule kresomózgowia. Tworzy ją około 10 mld komórek nerwowych ułożonych w sześciu warstwach o różnej grubości. Dominują w niej komórki piramidalne (najbardziej charakterystyczne dla kory), gwiaździste (głównie w czwartej warstwie) oraz wrzecionowate (w najgłębszej warstwie kory). Kora mózgu osiąga grubość do 4,5 mm. Jest bardzo silnie pofałdowana, dzięki czemu przy mniejszej objętości posiada większą powierzchnię czynną - 2 500 cm u człowieka , co odpowiada powierzchni kuli o średnicy 28 cm.Neuron, komórka nerwowa – rodzaj elektrycznie pobudliwej komórki zdolnej do przetwarzania i przewodzenia informacji w postaci sygnału elektrycznego. Neurony są podstawowym elementem układu nerwowego zwierząt. Najwięcej neuronów znajduje się w ośrodkowym układzie nerwowym w skład którego wchodzi mózgowie oraz rdzeń kręgowy.
Długotrwałe wzmocnienie synaptyczne (LTP z ang. Long-term potentiation) - zmiana formy synaptycznej powodująca wzrost wydajności przewodzenia synaptycznego.
Astrocyty – największe komórki glejowe, charakteryzujące się nieregularnym kształtem, posiadające wypustki rozgałęziające się we wszystkich kierunkach. Sieć wypustek astrocytów stanowi zrąb dla układu nerwowego. Pełnią różne istotne i nie do końca zbadane funkcje.
Typy astrocytów[ | edytuj kod]
Astrocyt z hodowli komórkowej po barwieniu GFAP na czerwono
Wyróżnia się dwa typy astrocytów:
Substancja szara (istota szara, łac. substantia grisea) – skupisko ciał komórek nerwowych, wspólnie z substancją białą buduje ośrodkowy układ nerwowy.Układ nerwowy (łac. systema nervosum; ang. nervous system) – jest to zbiór wyspecjalizowanych komórek, pozostających ze sobą w złożonych relacjach funkcjonalnych i strukturalnych, odpowiadający za sterowanie aktywnością organizmu. Układ nerwowy jest w stanie wykryć określone zmiany zachodzące w otoczeniu i wywołać w związku z tym odpowiednią reakcję organizmu.
Funkcje astrocytów[ | edytuj kod]
Podstawą uczenia się i pamięci jest tworzenie sieci neuronów o długotrwale wzmocnionym przewodnictwie synaptycznym, dlatego astrocyty wpływają na uczenie się i pamięć.
Wimentyna (ang. vimentin) – białko cytoszkieletu eukariontów tworzące filamenty pośrednie typu III. U człowieka kodowane jest przez gen VIM w locus 10p13.Synapsa – miejsce komunikacji błony kończącej akson z błoną komórkową drugiej komórki, nerwowej lub komórki efektorowej (wykonawczej), np. mięśniowej lub gruczołowej.
Zaawansowane astrocyty człowieka[ | edytuj kod]
Na poziomie komórkowym największa różnica między korą mózgu człowieka i myszy jest między astrocytami: ludzkie astrocyty mają około 20 razy większą objętość i posiadają znacznie bardziej skomplikowane kształty. Wyjątkową formą dla naczelnych są astrocyty z długimi wypustkami przechodzącymi przez kilka warstw kory mózgowej.
Glejoza (ang. gliosis) – nienowotworowy przerost i rozrost gleju gwiaździstego (astrogleju, astrocytów), będący nieswoistą reakcją astrocytów, spotykaną w wielu różnych chorobach ośrodkowego układu nerwowego.Wapń (Ca, łac. calcium; nazwa ta pochodzi od łacińskiego rzeczownika calx – wapno, co oznacza więc "metal z wapna") – pierwiastek chemiczny z grupy berylowców (metali ziem alkalicznych) w układzie okresowym.
Zrobiono eksperyment, w którym ludzkie astrocyty wprowadzono do mysiego mózgu, co spowodowało szybsze uczenie się myszy - był to skutek powstania dłużej utrzymującego się i wzmocnionego przewodnictwa w sieci neuronowej myszy.
Bibliografia[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.
Substancja biała, istota biała (łac. Substantia alba) – jeden z dwóch (obok substancji szarej) podstawowych składników ośrodkowego układu nerwowego. Są to dobrze unaczynione skupiska wypustek neuronów (dendrytów i aksonów), których ciała znajdują się w substancji szarej. Wypustki te otacza zazwyczaj osłonka mielinowa, która jest błoną komórkową oligodendrocytu. Podstawowym składnikiem błony są fosfolipidy (pochodne tłuszczu), z tego względu substancja biała ma kolor biały.Naczelne (Primates) – rząd ssaków łożyskowych charakteryzujących się najlepiej wśród wszystkich zwierząt rozwiniętym mózgiem. Tradycyjnie wśród naczelnych wyróżnia się małpiatki, wąskonose małpy ciepłych krajów Starego Świata, szerokonose małpy Nowego Świata żyjące w tropikach Ameryki i małpy człekokształtne. Dział zoologii zajmujący się badaniem ssaków naczelnych to prymatologia.
Warto wiedzieć że... beta
Perikarion (perycaryon), inaczej ciało komórki nerwowej, soma lub neurocyt - część neuronu otaczająca jądro komórkowe (lub czasami dwa jądra).
Bariera krew-mózg (BBB – ang. blood–brain barrier) – fizyczna (uwarunkowana strukturą morfologiczną) i biochemiczna (obejmująca procesy biochemiczne zachodzące w obrębie cytoplazmy komórek tworzących barierę) bariera pomiędzy naczyniami krwionośnymi a tkanką nerwową, mającą zabezpieczać układ nerwowy przed szkodliwymi czynnikami, a także umożliwić selektywny transport substancji z krwi do płynu mózgowo-rdzeniowego.
Pamięć jest to jedna z funkcji ludzkiego umysłu, zdolność poznawcza do przechowywania, magazynowania i odtwarzania informacji o doświadczeniach. Pamięć jest przedmiotem badań psychologii kognitywnej.
Kresomózgowie (łac. telencephalon) – część mózgowia obejmująca półkule mózgu, spoidła mózgu (w tym ciało modzelowate), blaszkę krańcową, jądra podstawne, hipokamp, komory boczne, sklepienie oraz węchomózgowie. Kresomózgowie nadzoruje większość czynności fizycznych i umysłowych. Różne obszary kresomózgowia są odpowiedzialne za rozmaite reakcje świadome. Ze względu na swą wielkość i widoczność (u człowieka przykrywa, oprócz móżdżku, wszystkie pozostałe elementy mózgowia) zwłaszcza u ssaków wyższych,kresomózgowie potocznie utożsamiane jest z mózgiem.
Neuroprzekaźnik, neurotransmiter, neuromediator – związek chemiczny, którego cząsteczki przenoszą sygnały pomiędzy neuronami (komórkami nerwowymi) poprzez synapsy, a także z komórek nerwowych do mięśniowych lub gruczołowych. Najbardziej rozpowszechnionymi neuroprzekaźnikami są: glutaminian, GABA, acetylocholina, noradrenalina, dopamina i serotonina.
Komórki glejowe lub glej (gr. glia = klej; ang. glial cells), stanowią obok komórek nerwowych drugi składnik tkanki nerwowej. Czasami wszystkie rodzaje komórek glejowych określane są wspólnie jako neuroglej.
Kultury komórkowe - procesy prowadzone in vitro mające na celu utrzymanie przy życiu, ekspansję i wykorzystywanie komórek organizmów żywych. Mogą to być kultury zarówno prokariotyczne jak i eukariotyczne. Do pierwszych należą między innymi kultury bakterii i mykoplazm, do drugich - hodowle drożdży, pierwotniaków, komórek roślinnych i zwierzęcych, w tym ludzkich.