Arystydes z Aten - apologeta
<|||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| |||||||||| - |||||||||| |||||||||| ||||||||||>Synaj (arab. شبه جزيرة سيناء Shibh Jazīrat Sīnā, hebr. סיני Sinai) – półwysep w kształcie trójkąta, otoczony Morzem Śródziemnym od północy, Zatoką Sueską i kanałem Sueskim od zachodu, Morzem Czerwonym od południa i Zatoką Akaba od wschodu. Półwysep Synaj leży w Azji Zachodniej i jest częścią Egiptu, którego większa część leży w Afryce Północnej. Administracyjnie podzielony jest na dwie prowincje gubernatorskie (muhafazy): Synaj Północny i Synaj Południowy.
Oksyrynchos (gr. Ὀξύρρυγχος, obecnie Al-Bahnasa) – starożytne miasto, obecnie miejscowość, w środkowym Egipcie, położona około 160 km na południowy zachód od Kairu, stolica XIX nomu górnoegipskiego. Jest także stanowiskiem archeologicznym - jednym z najbardziej znaczących w historii. Przez dwa ostatnie stulecia obszar wokoło miasta był rozkopywany, ukazując olbrzymią kolekcję papirusów datowanych na okres ptolemejski i rzymski w egipskiej historii. Wśród odkrytych tekstów odnaleziono prace Menandra i Ewangelię Tomasza - pismo zaliczane do apokryfów Nowego Testamentu.
Święty Arystydes z Aten (zmarł ok. 134) – filozof, apologeta chrześcijański z II wieku n.e. Autor Apologii zredagowanej w języku greckim ok. 124/125.
Do XIX wieku Arystydes znany był wyłącznie z imienia.
W roku 1878 ormiańscy mnisi odnaleźli dwa pierwsze rozdziały Apologii w ormiańskiej wersji językowej i opublikowali je wraz z łacińskim tłumaczeniem. Autentyczność tekstu była podawana przez wielu badaczy w wątpliwość, dopóki w 1889 brytyjski profesor J. Rendell Harris nie odnalazł syryjskiej wersji Apologii w klasztorze św. Katarzyny na Synaju. Jakkolwiek odbiega ona w kilku punktach od wersji ormiańskiej, jest z nią zasadniczo zbieżna i potwierdza jej autentyczność. Obecnie nauka dysponuje również grecką parafrazą fragmentu Apologii umieszczoną w dziesiątowiecznej Powieści o Barlaamie, dwoma krótkimi fragmentami tekstu greckiego odnalezionymi na papirusach z Oksyrynchos oraz gruzińską, późną parafrazą. Najbliższa zaginionego oryginału greckiego jest prawdopodobnie wersja syryjska.
W trakcie prac nad odtworzeniem i ustalaniem autentyczności synajskiego fragmentu tekstu stwierdzono, że apologia przed 147 rokiem wręczona została Antoninowi Piusowi, a nie jak wcześniej przypuszczano na podstawie relacji Euzebiusza z Cezarei i świętego Hieronima cesarzowi Hadrianowi w roku 125.
Jest to najstarsza z zachowanych apologii chrześcijańskich.
Wspomnienie Arystydesa obchodzone jest 31 sierpnia.
Wydania "Apologii"[ | edytuj kod]
- Aristide, Apologie, tłum. i oprac. Bernard Pouderon, Marie-Joseph Pierre, Bernard Outtier, Marina Guiorgadzé, Sources chrétiennes 470, Paryż 2003
- Apologia, w: Pierwsi apologeci greccy. Kwadratus, Arystydes z Aten, Aryston z Pelli, Justyn Męczennik, Tacjan Syryjczyk, Micjades, Apolinary z Hierapolis, Teofil z Antiochii, Hermiasz. ks. Leszek Misiarczyk (przekład, wstęp i przypisy), ks. Józef Naumowicz (oprac). Kraków: Wydawnictwo „M”, 2004, s. 501, seria: Biblioteka Ojców Kościoła 24.
Zobacz też[ | edytuj kod]
Przypisy[ | edytuj kod]
- Henryk Fros SJ, Franciszek Sowa: Księga imion i świętych. T. 1: A-C. Kraków: WAM, Księża Jezuici, 1997, s. 281. ISBN 83-7097-271-3.