Argun - rzeka
Przeczytaj także...
Kolej Wschodniochińska (ros. Китайско-Восточная железная дорога, КВЖД) – linia kolejowa przebiegająca przez północno-wschodnie Chiny (Mandżurię). Została zbudowana by połączyć rosyjskie miasta Czyta i Władywostok. Jej południowa gałąź, znana na Zachodzie jako Kolej Południowomandżurska, stanowiła casus belli wojny rosyjsko-japońskiej i drugiej wojny chińsko-japońskiej (1937–1945).Kukurydza (Zea) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Przedstawiciele występują naturalnie w Meksyku, Gwatemali i Nikaragui. Liczy 5 gatunków, wśród których najważniejsza pod względem ekonomicznym jest kukurydza zwyczajna (Zea mays), która jest zarazem gatunkiem typowym rodzaju.
Język rosyjski (ros. русский язык, russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język należący do grupy języków wschodniosłowiańskich, posługuje się nim jako pierwszym językiem około 145 mln ludzi, ogółem (według różnych źródeł) 250-300 mln. Jest językiem urzędowym w Rosji, Kirgistanie i na Białorusi, natomiast w Kazachstanie jest językiem oficjalnym oraz jest jednym z pięciu języków oficjalnych a jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się pismem zwanym grażdanką, graficzną odmianą cyrylicy powstałą na skutek jej upraszczania.
Kolej Wschodniochińska (ros. Китайско-Восточная железная дорога, КВЖД) – linia kolejowa przebiegająca przez północno-wschodnie Chiny (Mandżurię). Została zbudowana by połączyć rosyjskie miasta Czyta i Władywostok. Jej południowa gałąź, znana na Zachodzie jako Kolej Południowomandżurska, stanowiła casus belli wojny rosyjsko-japońskiej i drugiej wojny chińsko-japońskiej (1937–1945).Kukurydza (Zea) – rodzaj roślin należący do rodziny wiechlinowatych. Przedstawiciele występują naturalnie w Meksyku, Gwatemali i Nikaragui. Liczy 5 gatunków, wśród których najważniejsza pod względem ekonomicznym jest kukurydza zwyczajna (Zea mays), która jest zarazem gatunkiem typowym rodzaju.
Język rosyjski (ros. русский язык, russkij jazyk; dawniej też: język wielkoruski) – język należący do grupy języków wschodniosłowiańskich, posługuje się nim jako pierwszym językiem około 145 mln ludzi, ogółem (według różnych źródeł) 250-300 mln. Jest językiem urzędowym w Rosji, Kirgistanie i na Białorusi, natomiast w Kazachstanie jest językiem oficjalnym oraz jest jednym z pięciu języków oficjalnych a jednocześnie jednym z sześciu języków konferencyjnych Organizacji Narodów Zjednoczonych. Posługuje się pismem zwanym grażdanką, graficzną odmianą cyrylicy powstałą na skutek jej upraszczania.
Argun (ros. Аргунь, Arguń, chiń. upr. 额尔古纳河; pinyin É’ěrgǔnà Hé; w górnym biegu znana też pod nazwą Hailar, chiń. upr. 海拉尔河; pinyin Hǎilā’ěr Hé) – rzeka w Chinach i Rosji. Po połączeniu z rzeką Szyłką tworzy Amur.
Amur (ros. Амур; chiń. 黑龙江; pinyin: Hēilóng Jiāng; dosł. „Rzeka Czarnego Smoka”) – rzeka we wschodniej Azji.
Hailar (chin. upr.: 海拉尔区; pinyin: Hǎilā’ěr Qū) – dzielnica i siedziba prefektury miejskiej Hulun Buir w północno-wschodnich Chinach, w regionie autonomicznym Mongolia Wewnętrzna. Do 2001 roku oddzielne miasto. W 2010 roku liczba mieszkańców dzielnicy wynosiła 230 852. Ośrodek rzemiosła artystycznego oraz przemysłu mięsnego, mleczarskiego, włókienniczego, skórzanego, drzewnego i maszynowego. Miasto posiada własne lotnisko.
Wypływa z Wielkiego Chinganu w prowincji Heilongjiang i płynie na zachód, by następnie skręcić na północny wschód (ten odcinek stanowi granicę chińsko-rosyjską), by po połączeniu się z Szyłką stworzyć Amur. Górny bieg Argunu nosi nazwę Hailar, podobnie jak największe miasto nad rzeką.
Hanyu pinyin – oficjalna transkrypcja standardowego języka mandaryńskiego (putonghua) – urzędowego języka Chin – na alfabet łaciński.Srebro (Ag, łac. argentum) – pierwiastek chemiczny z grupy metali przejściowych w układzie okresowym. Jest srebrzystobiałym metalem, o największej przewodności elektrycznej i termicznej. W przyrodzie występuje w stanie wolnym, a także w minerałach, takich jak argentyt czy chlorargyryt. Większość wydobywanego srebra występuje jako domieszka rud miedzi, złota, ołowiu i cynku.
Długość rzeki wynosi, według różnych źródeł 1530 km - 1570 km, powierzchnia dorzecza - ok. 260 tys. km². Większość dopływów jest prawostronna. Ze względu na bliskość gór, zwężających dolinę i powodujących silne bystrza, częste skały i progi wodne, żegluga jest utrudniona, mimo lokalnie znacznej szerokości (ok. 210-300 m na odcinku granicznym) i głębokości (do 8 m). Regularna żegluga funkcjonuje tylko na ostatnich 50 km biegu, natomiast spław drewna - na całej rzece.
Wielki Chingan (upr. chin. 大兴安岭; chin. trad. 大興安嶺; pinyin: Dà Xīng’ān Lǐng; mandż. Amba Hinggan) – góry w północno-wschodnich Chinach, na zachód od Niziny Mandżurskiej, ciągnące się z północy na południe na długości ok. 1200 km. Ich najwyższy szczyt o nazwie Huanggangliang Shan wznosi się na wysokość 2029 m n.p.m. Wielki Chingan jest połączony z Małym Chinganem poprzez pasmo Yilehuli Shan. Góry zostały sfałdowane w orogenezie hercyńskiej, a następnie zrównane i wydźwignięte ponownie w orogenezie alpejskiej. Zbudowane są z paleozoicznych granitoidów, piaskowców, łupków ilastych i wapieni oraz mezozoicznych skał magmowych, głównie bazaltów. Wschodnie stoki Wielkiego Chinganu opadają dość stromo ku Nizinie Mandżurskiej, zachodnie przechodzą zaś łagodnie w równinę Hulun Buir. Szczyty górskie są zaokrąglone, a doliny szerokie. Góry leżą w strefie klimatów umiarkowanych, chłodnych na północy i ciepłych na południu (w zasięgu monsunów przynoszących latem opady). Występuje górska tajga z dominacją modrzewia; w rejonach szczytowych występują rumowiska skalne i roślinność karłowata. Mniej więcej na południe od równoleżnika 50° lasy zanikają, a ich miejsce zajmuje roślinność stepowa. Północną część gór pokrywa wieczna marzłoć osiągająca miejscami 50 m grubości.Bystrze, także: bystrzyca, bystrzyna, szypot – miejsce na rzece, gdzie występuje lokalne przyspieszenie przepływu wody, mniejsze jednak niż w rafie.
Dolina żyzna, uprawia się w niej buraki, kukurydzę i inne zboża; obfituje w złoża minerałów (węgiel kamienny, srebro, ołów). Górnym biegiem doliny prowadzi linia Kolei Wschodniochińskiej.
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Argun. W: The Columbia Encyclopedia. The Columbia University Press, 2016.
- ↑ Erich Thiel: The Soviet Far East:A Survey of Its Physical and Economic Geography. London: Methuen and Co Ltd., 1957, s. 228-229.
Uproszczone pismo chińskie (chin. upr. 简体字; chin. trad. 簡體字; pinyin jiǎntǐzì) to odmiana pisma chińskiego. Uproszczenia dokonano w Chińskiej Republice Ludowej w latach 50. XX wieku. Celem reformy było ułatwienie nauki pisma i walka z analfabetyzmem. Modyfikując ok. 50 proc. najbardziej skomplikowanych z używanych dotąd znaków cel ten osiągnięto. Pismo uproszczone używane jest także w Singapurze.Węgiel kamienny – skała osadowa pochodzenia roślinnego, zawierająca 75-97% pierwiastka węgla, powstała głównie w karbonie (era paleozoiczna) ze szczątków roślinnych, które bez dostępu tlenu uległy uwęgleniu. Ma czarną barwę, matowy połysk, czarną rysę.
Warto wiedzieć że... beta
Rzeka – naturalny, powierzchniowy ciek płynący w wyżłobionym przez erozję rzeczną korycie, okresowo zalewający dolinę rzeczną. W Polsce przyjmuje się, że rzekę stanowi ciek o powierzchni dorzecza powyżej 100 km².
Granica rosyjsko-chińska - granica międzypaństwowa o długości 4250 km. Część zachodnia granicy od trójstyku z Kazachstanem do trójstyku z Mongolią mierzy 55 km, część wschodnia od trójstyku z Mongolią do trójstyku z Koreą Północną mierzy 4195 km. Jest szóstą co do długości granicą państwową na świecie.
Szyłka (ros. Шилка) – rzeka w południowej Syberii, płynąca przez Kraj Zabajkalski w Rosji. Szyłka powstaje z połączenia rzek Onon i Ingoda. W miejscu w którym rzeka łączy się z Arguniem, na granicy chińsko-rosyjskiej, swój bieg rozpoczyna Amur. Rzeka jest spławna na całej długości.
Burak cukrowy – grupa kultywarów podgatunku buraka zwyczajnego (Beta vulgaris L. subsp. vulgaris) należącego w systemie APG III do rodziny szarłatowatych (w niektórych innych systematykach zaliczany do rodziny komosowatych). Roślina przemysłowa stanowiąca drugie na świecie (po trzcinie cukrowej) źródło cukru – 24% produkcji światowej.