Aragonia (hiszp. i arag. Aragón, kat. Aragó) – wspólnota autonomiczna i region historyczny w północno-wschodniej Hiszpanii. Region historyczny Aragonii obejmuje środkową część biegu Ebro. Pełna nazwa hiszpańska brzmi "Comunidad Autónoma de Aragón".
Aragonia graniczy na północy z Francją, na wschodzie z Katalonią, na południu z Walencją, a na zachodzie z Kastylią-La Manchą, Kastylią i Leónem, La Rioja i Nawarrą. Składa się z trzech prowincji – Saragossa, Huesca i Teruel oraz 33 comarcas (powiaty). Region jest górzysty, przecięty rzeką Ebro.
Królestwo Majorki – utworzone zostało na mocy testamentu króla Aragonii Jakuba I Zdobywcy w 1262 r., jako przyszłe królestwo dla młodszego syna Jakuba II.Język aragoński – język zachodnioromański, używany obecnie przez około 11 tysięcy osób mieszkających w prowincji Huesca na obszarze autonomicznego regionu Aragonii w północnej Hiszpanii oraz przez 20 tysięcy osób jako drugi język. Z powodu długotrwałego braku formy standardowej nazywany jest dialektem aragońskim, niektóre źródła natomiast kwalifikują go jako odmianę języka hiszpańskiego.
Królestwo Aragonii wraz z Hrabstwem Barcelony (Katalonia), Królestwem Walencji i Królestwem Majorki tworzyło historyczną Koronę Aragonii. Od 1978 jest wspólnotą autonomiczną Hiszpanii. Stolicą Aragonii jest Saragossa. 23 kwietnia obchodzone jest dzień Świętego Jerzego (San Jorge), będący dniem Aragonii.
Ludność stolic prowincji:
Teruel – prowincja w Hiszpanii, w Aragonii, mająca stolicę w mieście o tej samej nazwie. Graniczy z prowincjami: Tarragona, Castellón i Walencja, Cuenca, Guadalajara i Saragossa. Obok Sorii jest narzadziej zaludnioną prowincją w Hiszpanii.Hispania Tarraconensis – prowincja rzymska, której stolicą było Tarraco (dzisiejsza Tarragona w Katalonii). Jako prowincja powstała w 27 p.n.e.. Była prowincją cesarską, a namiestnik posiadał tytuł legatus Augusti pro praetore. W prowincji, w dzisiejszym León, stacjonował legion Legion VII Gemina, przy pomocy którego gubernator prowincji Galba zdobył cesarską władzę. W 293 r. cesarz Dioklecjan podzielił prowincję na trzy jednostki terytorialne: Terraconensis, Gallaecia i Carthaginiensis.
Saragossa – 647 373 mieszkańców
Huesca – 52 059 mieszkańców
Teruel – 33 238 mieszkańców
Inne miejscowości:
Calatayud – 20 263 mieszkańców
Ejea de los Caballeros – 16 941 mieszkańców
Monzón – 15 806 mieszkańców
Barbastro – 15 778 mieszkańców
Alcañiz – 15 130 mieszkańców
Utebo – 14 037 mieszkańców
Fraga – 13 284 mieszkańców
Jaca – 12 553 mieszkańców
Tarazona – 10 875 mieszkańców
Sabiñánigo – 9023 mieszkańców
Binéfar – 8890 mieszkańców
Caspe – 8206 mieszkańców
Ateca – 2000 mieszkańców
Źródło INE (
Instituto Nacional de Estadística), z 1 stycznia 2005.
Zgodnie ze spisem z 1991 Aragonię zamieszkiwało 1 178 000 osób, co stanowiło 2,95% całkowitej ludności Hiszpanii. Gęstość zaludnienia wynosiła 25,2 os./km².
Ebro (łac. Hiberus, hiszp. Ebro, wym. [ˈeβɾo]; arag., bask. Ebro; katal. Ebre, wym. [ˈeβɾə] lub [ˈeβɾe]) – najdłuższa rzeka w Hiszpanii, przepływa przez północną część tego kraju.
Wizygoci, Goci zachodni lub Terwingowie (dosł. "leśni ludzie") – lud germański, odłam Gotów. W IV wieku przyjęli arianizm (dzięki Biblii przetłumaczonej przez Wulfilę na język gocki).
W 2005 liczba ludności wzrosła do 1 269 027 osób.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Warto wiedzieć że... beta
Kastylia-La Mancha (hiszp. Castilla-La Mancha) – wspólnota autonomiczna w środkowej Hiszpanii, w znacznej części pokrywająca się terytorialnie z krainą historyczną Nowa Kastylia. Graniczy z Kastylią i Leónem, Madrytem, Walencją, Murcją, Aragonią, Andaluzją i Estremadurą. Jest jednym z najsłabiej zaludnionych regionów Hiszpanii.
Lista władców Aragonii. W latach 926-1134 również władców Nawarry, od 1164 także hrabiów Barcelony, a od 1238 królów Walencji
Hiszpania jest podzielona na 17 wspólnot autonomicznych (hiszp. Comunidades Autónomas), które cieszą się dużą autonomią (głównie w kwestiach szkolnictwa, podatków itd.) Są to:
Santiago Lanzuela Marina (ur. 27 września 1948 w Teruel, zm. 16 kwietnia 2020 w Madrycie) – hiszpański polityk, ekonomista, urzędnik państwowy i samorządowiec, działacz Partii Ludowej, parlamentarzysta, w latach 1995–1999 prezydent Aragonii.
Walencja, Wspólnota Walencka (katal. Comunitat Valenciana, hiszp. Comunidad Valenciana) – wspólnota autonomiczna położona w południowo-wschodniej Hiszpanii ze stolicą w Walencji. W większości obejmuje historyczny region zwany Krajem Walencji (hiszp. País Valenciano), który jako Królestwo Walencji (katal. Regne de València) wraz z Katalonią, Aragonią i Balearami tworzył historyczne Królestwo Aragonii. Od północy graniczy z Katalonią i Aragonią, od zachodu z Kastylią-La Manchą, od południa z Murcją.
Utebo – gmina w Hiszpanii, w prowincji Saragossa, w Aragonii, o powierzchni 17,72 km². W 2011 roku gmina liczyła 18 281 mieszkańców.
Instituto Nacional de Estadística ( INE ) to oficjalny urząd statystyczny w Hiszpanii, Boliwii, Chile, Gwatemali, Hondurasie, Meksyku, Portugalii, Urugwaju i Wenezueli.