P – przedmiot,
P' – jego obraz,
Pł. prz. – płaszczyzna, w której znajduje się przedmiot,
Prz – przesłona wejściowa,
Źr – źrenica wejściowa,
Ob – obiektyw, u – kąt apertury
Apertura – otwór ograniczający przestrzeń, przez którą przechodzą fale elektromagnetyczne. W przypadku instrumentu optycznego jest to efektywna średnica otworu (np. teleskopu, lunety), przez który wpada światło, soczewki lub lustra zapoczątkowującego dany układ optyczny, mierzona jako rozwartość układu, czyli kąt pomiędzy promieniami świetlnymi wpadającymi do układu z najbardziej odmiennych kierunków (kąt
u
{\displaystyle u}
na rysunku obok). Apertura wzrasta ze średnicą układu, a maleje z jego długością. Im większa apertura układu, tym czulszy instrument.
Apertura numeryczna NA (ang. Numerical Aperture) definiowana dla światłowodów jako sinus kąta stożka akceptacji, tzn. maksymalnego kąta w stosunku do osi rdzenia włókna, pod którym światło wprowadzone do światłowodu nie będzie z tego włókna uciekać (z powodu niezachowania warunku dla całkowitego wewnętrznego odbicia). Dla innych przyrządów optycznych jest to sinus maksymalnego kąta, pod jakim fala może na nie padać lub z nich wychodzić.Otwór względny obiektywu informuje o ilości światła, jaką przepuszcza obiektyw do wnętrza aparatu fotograficznego przypadającej na jednostkę powierzchni materiału światłoczułego. Jest to liczbowy stosunek średnicy otworu obiektywu do jego ogniskowej.
W przypadku anten, zarówno odbiorczych, jak i nadawczych, jest to odpowiednio pole powierzchni odbierającej lub promieniującej energię.
W przypadku instrumentów optycznych apertura występuje w dwóch znaczeniach:
- apertura kątowa,
- apertura numeryczna.
Kąt
u
,
{\displaystyle u,}
pod którym widać źrenicę wejściową układu optycznego, patrząc z punktu przecięcia się głównej osi optycznej przyrządu z płaszczyzną, w której znajduje się przedmiot, to kąt apertury.
Imersja, immersja (z łac. immergo – zanurzam) – metoda stosowana w mikroskopii w celu zwiększenia zdolności rozdzielczej mikroskopu optycznego poprzez wypełnienie przestrzeni pomiędzy preparatem a obiektywem przezroczystą cieczą (cieczą imersyjną) o współczynniku załamania zbliżonym do współczynnika załamania szkła soczewki; często jest to olejek cedrowy. Zapobiega to załamaniu się światła po przejściu ze środowiska optycznie gęstszego (szkła) do środowiska optycznie rzadszego (powietrza) i zaciemnieniu pola widzenia (zwiększana jest apertura liczbowa obiektywu mikroskopu).Układ optyczny – zespół dwóch lub więcej elementów optycznych, biorących udział w tworzeniu obrazu w przyrządzie optycznym. W zależności od konstrukcji układu optycznego, światło może przez jego poszczególne elementy przechodzić lub odbijać się od nich. W skład układu optycznego mogą wchodzić takie elementy jak: soczewki, zwierciadła, siatki dyfrakcyjne czy pryzmaty. Elementy te mogą stykać się z sobą bezpośrednio lub być od siebie oddalone.
Apertura numeryczna
(
N
A
)
{\displaystyle (NA)}
jest wielkością opisywaną wzorem:
N
A
=
n
sin
u
2
,
{\displaystyle NA=n\sin {\frac {u}{2}},}
gdzie
n
{\displaystyle n}
jest współczynnikiem załamania ośrodka, w którym znajduje się przedmiot.
Źrenica wejściowa - obraz przysłony obiektywu widziany przez przednią soczewkę. Na środku źrenicy wejściowej znajduje się punkt bez paralaksy wykorzystywany przy fotografii panoramicznej.Soczewka – proste urządzenie optyczne składające się z jednego lub kilku sklejonych razem bloków przezroczystego materiału (zwykle szkła, ale też różnych tworzyw sztucznych, żeli, minerałów, a nawet parafiny).
Wielkość ta jest istotna dla układów optycznych: zdolność rozdzielcza jest proporcjonalna do apertury liniowej, natomiast jasność obrazu jest proporcjonalna do jej kwadratu. Zwiększenie apertury jest możliwe poprzez zastosowanie imersji.
otwór względny obiektywu
przysłona fotograficzna
Encyklopedia Techniki. Przemysł lekki, AnnaA. Schellenberg (red.), StefaniaS. Bryc (red.), Krzysztof JanK.J. Bieńkiewicz, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1986, ISBN 83-204-0574-2, OCLC 830202489 .
Słownik fizyczny, LechL. Jakubowski, Warszawa: Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1984, ISBN 83-214-0053-1, OCLC 749487296 .

Współczynnik załamania ośrodka jest miarą zmiany prędkości rozchodzenia się fali w danym ośrodku w stosunku do prędkości w innym ośrodku (pewnym ośrodku odniesienia). Dokładniej jest on równy stosunkowi prędkości fazowej fali w ośrodku odniesienia do prędkości fazowej fali w danym ośrodkuZdolność rozdzielcza – w optyce przydatność określonego przyrządu optycznego do obserwacji obiektów o określonej odległości kątowej. Im większa jest zdolność rozdzielcza, tym bliższe sobie punkty są obserwowane jako odrębne, a nie jako pojedyncza plama. Jednym z kryteriów określania zdolności rozdzielczej jest kryterium Rayleigha.
Warto wiedzieć że... beta
Przyrząd optyczny, urządzenie optyczne – urządzenie służące do zmiany drogi promieni światła, a czasem także promieniowania elektromagnetycznego o innej długości fali. W zależności od konstrukcji, służyć może do różnych celów, jak np. obserwacji obiektów trudno lub wręcz w ogóle nierozpoznawalnych za pomocą nieuzbrojonego ludzkiego oka (obiektów zbyt małych), obserwacji obiektów zasłoniętych dla bezpośredniej obserwacji, projekcji lub ekspozycji obrazów, nadania oświetleniu odpowiedniego kierunku i kształtu lub też korekty wad wzroku. Do przyrządów optycznych zalicza się:
Średnica okręgu lub sfery – dowolny odcinek o końcach należących do tej figury i przechodzący przez jej środek symetrii.