Antoni Tyzenhauz
Podstrony: 1 [2] [3]
Wołczyn (białor. Воўчын) – wieś w obwodzie brzeskim, w rejonie kamienieckim Białorusi; do 1945 w Polsce, w województwie poleskim, w powiecie brzeskim, siedziba gminy Wołczyn.Nowy Zamek w Grodnie − nowy pałac królewski, wzniesiony w Grodnie w latach 1734-1751 za czasów panowania Augusta III, jako letnia rezydencja królów Polski i wielkich książąt litewskich, według projektu Carla Friedricha Pöppelmanna. Prace na zamku prowadził też Johann Friedrich Knöbel, Joachim Daniel Jauch i po roku 1789 roku Giuseppe de Sacco. Odbywały się tutaj sejmy generalne I Rzeczypospolitej.
Antoni Tyzenhauz lub Antoni Tyzenhaus herbu Bawół (ur. 1733 w Nowojelni, zm. 31 marca 1785 w Warszawie) – podskarbi nadworny litewski w 1765 roku, starosta grodzieński w latach 1765-1785, pisarz wielki litewski 1762–1764, koniuszy litewski 1764–1765, podstoli grodzieński w latach 1758-1762, podstarosta grodzieński do 1763 roku, w latach 1765–1780 zarządca litewskich ekonomii królewskich, członek Komisji Skarbu Jego Królewskiej Mości w 1768 roku, w 1771 odznaczony Orderem Orła Białego.
W pierwszych dwóch dekadach panowania Stanisława Augusta był jednym z najbardziej wpływowych polityków w Wielkim Księstwie Litewskim; według Jerzego Michalskiego „niemal monopolizował politykę królewską” na tym obszarze do 1780 roku.
Życiorys[ | edytuj kod]
Poseł powiatu grodzieńskiego na sejm 1760 roku. Poseł na sejm nadzwyczajny 1761 roku z powiatu grodzieńskiego. Marszałek powiatu grodzieńskiego w konfederacji generalnej Wielkiego Księstwa Litewskiego w 1764 roku. Był posłem na sejm konwokacyjny (1764). Na sejmie konwokacyjnym 1764 roku wyznaczony do Komisji Skarbowej Wielkiego Księstwa Litewskiego. Poseł z powiatu grodzieńskiego na sejm elekcyjny 1764 roku, jako deputat podpisał jego pacta conventa. W 1764 roku podpisał elekcję Stanisława Augusta Poniatowskiego. Był posłem na sejm koronacyjny 1764 roku z powiatu grodzieńskiego. W 1766 roku był posłem na Sejm Czaplica z powiatu grodzieńskiego.
Jako przyjaciel Stanisława Augusta Poniatowskiego zarządzał jego królewskimi majątkami na Litwie. Przeprowadził spektakularne uprzemysłowienie okolic Grodna (m.in. Łosośny, Horodnicy, Sokółki, którą rozbudował, dokonując przestrzennej przebudowy miasta, z zachowanym - wokół dawnego rynku - do czasów współczesnych układem urbanistycznym) budując 50 dużych manufaktur królewskich płócien, konfekcji, powozów. Nie liczył się jednakże z ekonomią i wiele z tych manufaktur zbankrutowało. Był członkiem konfederacji radomskiej 1767 roku. Był posłem na Sejm Repninowski. 23 października 1767 wszedł w skład delegacji Sejmu, wyłonionej pod naciskiem posła rosyjskiego Nikołaja Repnina, powołanej w celu określenia ustroju Rzeczypospolitej. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 roku W 1780 na skutek intryg ambasadora rosyjskiego Otto Magnusa von Stackelberga został zdymisjonowany a plon jego 15-letniej działalności popadł w ruinę.
Melchior Wańkowicz tak opisał pracę jakiej dokonał Antoni Tyzenhauz: .mw-parser-output div.cytat{display:table;border:1px solid #aaa;padding:0}.mw-parser-output div.cytat.box{margin-top:0.5em;margin-bottom:0.8em;background:#f9f9f9}.mw-parser-output div.cytat>blockquote{margin:0;padding:0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo{text-align:right;padding:0 1em 0.5em 1.5em}.mw-parser-output div.cytat-zrodlo::before{content:"— "}.mw-parser-output div.cytat.środek{margin:0 auto}.mw-parser-output div.cytat.prawy{float:right;clear:right;margin-left:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.lewy{float:left;clear:left;margin-right:1.4em}.mw-parser-output div.cytat.prawy:not([style]),.mw-parser-output div.cytat.lewy:not([style]){max-width:25em}
... Stanisław Kościałkowski ... trzydzieści lat pracował nad epoką Tyzenhausa, podskarbiego litewskiego z czasów Stanisława Augusta, który pod Grodnem, Horodnicą, Łosośnią powoływał do życia całe ośrodki przemysłu, młyny, olejarnie, browary, huty, warsztaty tkackie, fabryki sukna. Razem dwadzieścia trzy fabryki. Zaszczuty przez targowiczan, Kossakowskiego, Rzewuskiego, zdezawuowany przez małodusznego króla, ulegającego wpływom ambasadora rosyjskiego Stackelberga, omal nie pozbawiony wolności – patrzy z rozpaczą w sercu, jak rozgrabiają, jak z licytacji marnują nagromadzone przezeń bogactwa, jak złość i głupota ludzka ponownie zamienia szybko w pustynię ziemię, które on z pustyni na wyższy poziom dźwignął. Umiera w nędzy i zapomnieniu...
Melchior Wańkowicz (ur. 10 stycznia 1892 w Kalużycach na Mińszczyźnie, zm. 10 września 1974 w Warszawie) – polski pisarz, dziennikarz, reportażysta i publicysta.Sejm delegacyjny – forma sejmu walnego, polegająca na wyłonieniu ze składu plenarnego delegacji sejmowej, obdarzonej określonymi przez sejm pełnomocnictwami. Przyjęte przez delegację uchwały sejm akceptował na posiedzeniu plenarnym bez prawa dyskusji merytorycznych i zastosowania prawa weta.
.jpg)
Podstrony: 1 [2] [3]