Anschluss
Podstrony: 1 [2] [3] [4]
Deklaracja moskiewska – dokument podpisany 30 października 1943 podczas konferencji moskiewskiej, zwany też „deklaracją czterech mocarstw”, gdyż został uzgodniony przez cztery sprzymierzone mocarstwa: Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i Republikę Chińską. Dotyczyła utworzenia Organizacji Narodów Zjednoczonych (głosiła konieczność powołania organizacji dostępnej dla wszystkich krajów miłujących pokój i opartej na ich suwerennej równości, oraz stawiającej sobie za cel utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa).Królestwo Węgier (węg. Magyar Királyság) – oficjalnie w 1920 roku restaurowane na Węgrzech Królestwo Świętego Stefana faktycznie zerwało ciągłość ze swoim poprzednikiem. Prawowity władca – Karol IV Habsburg nie został dopuszczony do władzy, a w jego miejsce panował regent, były austro-węgierski admirał Miklós Horthy.
Anschluss (niem. Anschluss ‚przyłączenie’), także anszlus – aneksja terytorium państwowego Federalnego Państwa Austriackiego przez Rzeszę Niemiecką, dokonana 12 marca 1938 z pogwałceniem traktatu wersalskiego (1919).
Historia[ | edytuj kod]
Dążenia do przyłączenia po I wojnie światowej[ | edytuj kod]
Do połączenia obu krajów dążyły różne siły polityczne po obu stronach granicy już po I wojnie światowej, jednak zwycięskie mocarstwa, obawiając się wzmocnienia Republiki Weimarskiej, zakazały tego w narzuconych obu państwom traktatach pokojowych (traktat wersalski, traktat pokojowy z Austrią).
W marcu 1931 próbowano połączyć oba państwa unią celną, co nie udało się wskutek sprzeciwu mocarstw zachodnich i Czechosłowacji.
Do idei przyłączenia Austrii wrócił Adolf Hitler po objęciu władzy w Niemczech. Do pierwszej, nieudanej próby, doszło w roku 1934.
Przewrót hitlerowski w Austrii[ | edytuj kod]
W początku 1938 rząd i prezydent Austrii stawili opór przejęciu władzy przez miejscowych nazistów. Kanclerz Kurt Schuschnigg 9 marca 1938 ogłosił przeprowadzenie 13 marca referendum, w którym Austriacy mieliby się wypowiedzieć na temat przyszłości swego kraju. W tej sytuacji na polecenie Hitlera 12 marca 1938 Wehrmacht wkroczył do Austrii (plan „Otto”). Tego też dnia do Wiednia przybył sam Adolf Hitler. Urząd kanclerza objął Arthur Seyss-Inquart, któremu następnego dnia prezydent Wilhelm Miklas przekazał także swoje obowiązki. 13 marca niczym nieskrępowani naziści austriaccy ogłosili zatwierdzoną następnie przez Hitlera ustawę, która włączała Austrię do Wielkiej Rzeszy jako Marchię Wschodnią (Ostmark).
Niemcy zaangażowali do akcji zajęcia Austrii około 105 tysięcy żołnierzy Wehrmachtu, 35–40 tysięcy SS-manów oraz policjantów i jednostki lotnicze (łącznie 180–200 tysięcy ludzi).
Referendum w Niemczech i Austrii[ | edytuj kod]
Aby ostatecznie przypieczętować „zjednoczenie” Austrii z Rzeszą, Hitler wyznaczył na 10 kwietnia 1938 plebiscyt. Ludność Niemiec i Austrii odpowiadała w nim na pytania: „Czy zgadzasz się z połączeniem Rzeszy Niemieckiej z Austrią?” i „Czy zgadzasz się z listą przedstawioną przez naszego führera Adolfa Hitlera?”. Według oficjalnego komunikatu ogłoszonego 11 kwietnia 1938 na „tak” oddano w Niemczech 99% głosów, zaś w Austrii – 99,7%. Wielkie Niemcy zostały uznane między innymi przez Wielką Brytanię i Francję.
18 marca 1938 kardynał Theodor Innitzer wraz z pięcioma innymi biskupami podpisał uroczystą deklarację biskupów austriackich, w której episkopat dobrowolnie i z zadowoleniem zaakceptował anschluss oraz poparł politykę narodowo-socjalistyczną niemieckiego rządu.
Podstrony: 1 [2] [3] [4]