Amfibole (z stgr. ἀμφίβολος amphibolos – "nieokreślony", ze względu na różnorodność koloru i formy) – duża grupa minerałów skałotwórczych, krzemianów, czasami też glinokrzemianów.
Wzór chemiczny ogólny amfiboli:
A B2 C5 T8 O22 (OH, F, Cl)2
Wzór chemiczny amfiboli oblicza się przy założeniu 24 (O, OH, F, Cl), gdzie:
A = nadwyżka Na, i cała ilość K (suma powinna być zawarta w granicach 0,00-1,00);
B = nadwyżka Mn, Fe Mg, oraz Ca, Na (suma = 2,00);
C = nadwyżka Al, Cr, Fe , Ti oraz Mg, Fe Mn (suma = 5,00);
T = Si, Al, Cr, Fe , Ti (suma = 8,00);
K – występuje tylko na pozycji A
Na – występuje na pozycji A lub B
Ca – występuje tylko na pozycji B
jony typu: Mg, Fe , Mn Li, Zn, Ni, Co – występują na pozycji C lub B
Al – występuje na pozycji C lub T
Fe, Mn, Cr – występują tylko na pozycji C
Si – występuje tylko na pozycji T
Są to krzemiany lub glinokrzemiany wapnia, magnezu, glinu, żelaza i sodu, manganu, tytanu, potasu z niewielką zawartością wody.
Pokrój kryształu – wygląd zewnętrzny kryształu uwzględniający wzajemne proporcje, wielkości i wykształcenia określonych jego ścian powstających w czasie jego wzrostu.Barwa – wrażenie psychiczne wywoływane w mózgu ludzi i zwierząt, gdy oko odbiera promieniowanie elektromagnetyczne z zakresu światła. Główny wpływ na to wrażenie ma skład widmowy promieniowania świetlnego, w drugiej kolejności ilość energii świetlnej, jednak niebagatelny udział w odbiorze danej barwy ma również obecność innych barw w polu widzenia obserwatora, oraz jego cechy osobnicze, jak zdrowie, samopoczucie, nastrój, a nawet doświadczenie i wiedza w posługiwaniu się zmysłem wzroku.
Układ krystalograficzny: najczęściej rombowy oraz jednoskośny
Gęstość – 2,85-3,5 g/cm³,
Twardość – 5-6.
Barwa: przeważnie zielona, brunatna lub czarna
Rysa: biała, szara, jasnobrunatna
Przełam: najczęściej nierówny lub muszlowy
Połysk: najczęściej szklisty, tłusty bądź perłowy
Łupliwość: doskonała, dwukierunkowa, krzyżująca się pod kątem 124° (ta cecha pozwala je odróżnić od podobnych piroksenów)
Inne cechy:
Bardzo często tworzą pomiędzy sobą roztwory stałe (kryształy mieszane), co wpływa na bardzo duże ich zróżnicowanie.
Najczęściej wykazują pokrój słupkowy, igiełkowy lub włóknisty (azbest amfibolowy). Kryształy odznaczają się sześciobocznym przekrojem.
Występują w skupieniach ziarnistych i zbitych.
Niektóre amfibole po oszlifowaniu wykazują efekt kociego oka.
Przed uchwaleniem międzynarodowej krystalochemicznej klasyfikacji amfiboli IMA (International Mineralogical Association) (1978 r.) wyznacznikiem klasyfikacji były cechy optyczne. Uchwalenie nowej klasyfikacji zdyskredytowało prawie 170 dawniejszych nazw amfiboli i ich odmian.
W jubilerstwie przez szlif rozumie się wszystko, co jest związane z obróbką kamieni, a więc - nadanie określonej formy i pokrycia całej powierzchni symetrycznymi płaszczyznami, czyli fasetami. W produkcji szkła laboratoryjnego mianem szlifu określa się rodzaj połączeń rozmaitych elementów sprzętu laboratoryjnego. Tego rodzaju szlif nazywany jest szlifem laboratoryjnym.Twardość – cecha ciał stałych świadcząca o odporności na działanie sił punktowych (skupionych). Efektami oddziaływania sił skupionych mogą być odkształcenia powierzchni, zgniecenie jej lub zarysowanie. Definicja twardości jest dość ogólna, stąd mnogość metod i skal pomiarowych.
Obecnie wyróżnia się cztery grupy amfiboli
Amfibole Mg-Fe-Mn-Li – amfibole magnezowo-żelazowo-manganowo-litowe /MFML/
Amfibole-Ca – amfibole wapniowe /C/ - caltic
Amfibole-Na-Ca – sodowo-wapniowe /SC/ - sodic-caltic
Amfibole sodowe /S/ - sodic
Do amfiboli należą między innymi: aktynolit, antofyllit, niektóre azbesty naturalne, cummingtonit, gedryt, glaukofan, hornblenda, krokidolit, richteryt, riebeckit, tremolit.
Żelazo (Fe, łac. ferrum) – metal z VIII grupy pobocznej o dużym znaczeniu gospodarczym, znane od czasów starożytnych.Język grecki klasyczny, greka klasyczna – stadium rozwojowe języka greckiego, używanego w okresie klasycznym (500 r. p.n.e. - 350 r. p.n.e.) starożytnej Grecji. Był to jeden z ważniejszych języków starożytności, rozpowszechniony na znacznych obszarach Półwyspu Bałkańskiego i Azji Mniejszej oraz na Cyprze. Dzisiaj ten język można studiować na filologii klasycznej. Był to język bogatej literatury, w okresie klasycznym działali Tukidydes, Arystofanes, Platon, mówcy ateńscy.
Ważne minerały skałotwórcze wielu skał magmowych i metamorficznych (są głównym składnikiem amfibolitu). Spotykane są też w skałach okruchowych: piaskach i żwirach.
mają znaczenie naukowe i kolekcjonerskie
wiele z nich znajduje zastosowanie jako kamienie ozdobne i jubilerskie (np. aktynolit, nefryt)
pirokseny, miki
geologia, mineralogia
minerał, minerały skałotwórcze

Miki (łyszczyki) – grupa minerałów zaliczana do gromady krzemianów. Nazwa "mika" pochodzi od łac. mica = ziarno lub micare = błyszczeć.Przełam − w mineralogii, zdolność minerału do dzielenia się wzdłuż powierzchni nierównych, przypadkowych nie związanych z wewnętrzną strukturą kryształu.
Warto wiedzieć że... beta
Wapń (Ca, łac. calcium; nazwa ta pochodzi od łacińskiego rzeczownika calx – wapno, co oznacza więc "metal z wapna") – pierwiastek chemiczny z grupy berylowców (metali ziem alkalicznych) w układzie okresowym.
Roztwór stały – ciało stałe, które jest jednorodną pod względem fizycznym fazą krystaliczną, zawierającą dwa lub więcej składników, np. dwa lub więcej rodzajów jonów metali w sieci krystalicznej. Taką fazę nazywa się roztworem stałym, jeżeli po dodaniu substancji rozpuszczonych do dominującego składnika (rozpuszczalnika) typ struktury krystalicznej nie zmienia się, a parametry sieci zmieniają się stopniowo, wraz ze wzrostem stężenia substancji rozpuszczonych.
Magnez (Mg, łac. magnesium) – pierwiastek chemiczny, metal ziem alkalicznych (druga grupa główna układu okresowego). Izotopy stabilne magnezu to Mg, Mg oraz Mg.
Hornblenda - z niem. die Hornblende (A.G.Werner 1789 r.) - minerał z grupy amfiboli, ważny składnik skał magmowych (zasadowych i melanokratycznych - ultrazasadowych) oraz skał metamorficznych. Ma wiele odmian polimorficznych, w których występują wszystkie kationy zawarte we wzorze:
Minerał (fr. minéral, od celt. mina – kopalnia) – pierwiastek lub związek chemiczny będący normalnie ciałem krystalicznym, którego struktura ukształtowała się w toku procesów geologicznych.
Piasek – skała osadowa, luźna, złożona z niezwiązanych spoiwem ziaren mineralnych, przede wszystkim kwarcu. Wielkość ziaren waha się od 0,0625 do 2 mm, gęstość ziaren piasku kwarcowego wynosi około 2,62 g/cm.
Skupienia minerałów - zrośnięte grupy minerałów wielkości od kilku centymetrów do wielu metrów. Nie jest przy tym istotne, czy kryształy należą do tego samego czy innego rodzaju.