Alliina
Allicyna – organiczny związek chemiczny, fitoncyd o działaniu bakteriobójczym i charakterystycznym zapachu. Powstaje (jako mieszanina racemiczna) po uszkodzeniu tkanki cebuli, czosnku i niektórych innych roślin jako produkt przekształcenia alliiny (1) pod wpływem enzymu allinazy poprzez pośredni kwas allilosulfenowy (2):Hydroliza – reakcja podwójnej wymiany (często odwracalna), która przebiega między wodą i rozpuszczoną w niej substancją. W jej wyniku powstają nowe związki chemiczne. Jest szczególnym przypadkiem liolizy (solwolizy). Często przebiega w obecności katalizatorów (kwasów lub zasad). Hydrolizę wykorzystuje się w przemyśle chemicznym (np. hydroliza wielocukrów na cukry proste lub hydroliza chlorobenzenu do fenolu).
Bazylea (niem. Basel, fr. Bâle, wł. /retorom. Basilea, łac. Basilia) – miasto szwajcarskie u styku granic trzech państw: Szwajcarii, Niemiec i Francji, nad rzeką Ren, u ujścia rzek Birs i Wiese. Miasto Bazylea tworzy razem z gminami Riehen i Bettingen kanton Bazylea-Miasto. Miasto dzieli się na Małą Bazyleę (Kleinbasel) na prawym i Wielką Bazyleę (Grossbasel) ze Wzgórzem Katedralnym na lewym brzegu Renu. Do miasta wcielono dawną osadę rybacką Kleinhüningen.
Alliina – siarkoorganiczny związek chemiczny z grupy tioaminokwasów – sulfotlenek S-alkilocysteiny (allilowa pochodna cysteiny). Jest aminokwasem zawierającym siarkę.
Związek ten w temperaturze pokojowej tworzy bezbarwne kryształy, bez zapachu. Nie posiada właściwości abiotycznych.
Uznawany jest za prekursora zapachu i smaku czosnku. Podczas rozdrabniania czosnku następuje uaktywnienie obecnego w świeżym czosnku enzymu allinazy, pod którego wpływem alliina ulega hydrolizie, wskutek czego powstaje allicyna, kwas pirogronowy i amoniak.


Dalszymi produktami rozkładu są toksyczne: akroleina i alkohol allilowy.
Historia[ | edytuj kod]
Alliinę wyodrębnili w 1948 roku szwajcarscy chemicy Arthur (Arnold) Stoll (1887-1971) i Ewald Seebeck pracujący w firmie Sandoz w Bazylei.
Właściwości[ | edytuj kod]
Alliina jest łatwo rozpuszczalna w wodzie, bezwonna i nie wykazuje antybiotycznego działania. Enzym występujący w różnych odmianach czosnku zwany allinazą uaktywnia się w rozdrobnionym (posiekanym) czosnku i wywołuje bardzo szybko rozkład alliiny do allicyny – związku wykazującego ostry, dławiący zapach i silne antybiotyczne działanie.
Przekształceniu alliiny do allicyny towarzyszy powstawanie kwasu pirogronowego i amoniaku. W czasie dłuższego przechowywania rozdrobnionego czosnku lub jego destylacji z parą wodną następuje odszczepienie tlenu z allicyny i tworzy się disiarczek diallilu i polisiarczki allilu obok analogicznych związków tworzących się z homologów alliiny.
Związki te są składnikami olejku otrzymywanego z wydajnością od 0,1 do 0,36% przez destylację z parą wodną świeżych główek czosnku. W olejku tym wykryto m.in.: di-, tri- oraz tetrasiarczek diallilu, disiarczek dipropylu, disiarczek propyloallilowy, disiarczek dimetylu i inne disiarczki (związki z mostkiem dwusiarczkowym).
Przypisy[ | edytuj kod]
- ↑ Department of Chemistry, The University of Akron: Alliin (ang.). [dostęp 2012-02-09].
- KM. Lemar, O. Passa, MA. Aon, S. Cortassa i inni. Allyl alcohol and garlic (Allium sativum) extract produce oxidative stress in Candida albicans.. „Microbiology”. 151 (10), s. 3257-3265, 2005. DOI: 10.1099/mic.0.28095-0. PMID: 16207909.
- I. Chung, SH. Kwon, ST. Shim, KH. Kyung. Synergistic antiyeast activity of garlic oil and allyl alcohol derived from alliin in garlic. „J Food Sci”. 72 (9), s. M437-M440, 2007. DOI: 10.1111/j.1750-3841.2007.00545.x. PMID: 18034739.
- Stoll, A., Seebeck, E.. Über den enzymatischen Abbau des Alliins und die Eigenschaften der Alliinase. 2. Mitteilung über Allium-Substanzen. „Helvetica Chimica Acta”. 32 (1), s. 197-205, 1949. DOI: 10.1002/hlca.19490320129.
- Stoll, Arthur, Seebeck, Ewald. Chemical Investigations on Alliin, the Specific Principle of Garlic. „Advances in Enzymology and Related Areas of Molecular Biology”, s. 377-400, 1951. DOI: 10.1002/9780470122563.ch8.
Bibliografia[ | edytuj kod]
- Eric Block: Garlic and Other Alliums: The Lore and the Science. Cambridge: Royal Society of Chemistry, 2009. ISBN 978-0-85404-190-9.