• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Alembik

    Przeczytaj także...
    Destylacja – rozdzielanie ciekłej mieszaniny wieloskładnikowej poprzez odparowanie, a następnie skroplenie jej składników. Stosuje się ją w celu wyizolowania lub oczyszczenia jednego lub więcej związków składowych. Proces wykorzystuje różną lotność względną składników mieszaniny.Koniak (z franc. Cognac - nazwa miejscowości oraz okręgu we Francji) rodzaj alkoholu, najsłynniejszy winiak, którego technologia wytwarzania pozostała niezmienna od praktycznie 300 lat. Zawiera ok. 40-45% alkoholu. Na terenie Unii Europejskiej nazwa "Koniak", a ściślej "Cognac" zastrzeżona jest wyłącznie dla trunku produkowanego w okolicach miasteczka Cognac, w regionie Charente, we Francji. Jako pierwsi koniak wynaleźli Ormianie, a na tereny Francji dotarł parę wieków później.
    Olejek eteryczny (łac. oleum aetherium, oleum aethereum) – ciekła, lotna substancja zapachowa, znajdująca się najczęściej w specjalnych komórkach tkanki wydzielniczej roślin. Takie komórki są charakterystyczne dla roślin olejkodajnych, np. gatunków z rodziny sosnowatych, jasnotowatych, mirtowatych, rutowatych i baldaszkowatych. Pod względem składu olejek jest mieszaniną rozmaitych związków chemicznych, takich jak ketony, aldehydy, alkohole, estry, laktony, terpeny, i innych związków organicznych, w tym zawierających azot i siarkę związków o nieprzyjemnym zapachu (np. aminy, tiole).
    Destylacja przez alembik
    Alambique.jpg
    Metaloplastyka klatki schodowej na Wydziale Chemicznym Politechniki Gdańskiej. Alembik podgrzewany palnikiem, 1904.

    Alembik (łac. alembicus) – dawny sprzęt laboratoryjny w postaci szklanego lub metalowego naczynia - zbiornika, zakończonego szyjką, w której osadzano korek lub specjalną głowicę z wychodzącą z niej zagiętą rurką. Służył do destylacji prostej.

    Rozdzielacz - to naczynie laboratoryjne, w którym prowadzi się procesy rozdzielania ciekłych mieszanin, ekstrakcję i płukanie.Spirytus rektyfikowany – destylat lub wodny roztwór alkoholu etylowego o zawartości alkoholu (objętościowo) około 96%. Ponieważ alkohol etylowy tworzy z wodą mieszaninę azeotropową, jest to maksymalne stężenie, które można otrzymać przez rektyfikację spirytusu surowego.

    Wbrew popularnej opinii, która wynalezienie alembiku przypisuje Dżabir Ibn Hajjanowi około roku 800, urządzenie to znane było greckim alchemikom co najmniej kilkaset lat wcześniej. W średniowieczu używano go powszechnie.

    Podstawowym procesem rozdzielczym prowadzonym w alembiku była destylacja z parą wodną. Do alembiku wlewano wodę i wrzucano suche lub świeże surowce roślinne (np. kwiaty róży) albo inne składniki. W temperaturze wrzenia podczas długotrwałego gotowania wody odparowywały z tej mieszaniny składniki lotne: para wodna i olejki lotne, wraz z wodą destylujące w temperaturze nie wyższej niż 100 °C. W odbieralniku po schłodzeniu tworzyły one mieszaninę mającą dwie frakcje: woda i pływająca po jej powierzchni frakcja olejków. W ten sposób otrzymywano m.in. olejki lecznicze i perfumeryjne (zawartość odbieralnika należało tylko rozdzielić w rozdzielaczu).

    Cukier spożywczy – na ogół pod tą nazwą występuje sacharoza produkowana z trzciny cukrowej (cukier trzcinowy), bądź z buraków cukrowych (cukier buraczany).Brandy (pol. wypalanka, winiak) – napój alkoholowy (wytrawna wódka) destylowany z wina, głównie gronowego. Brandy może być destylowana również z wina owocowego, wówczas jednak powinna być odpowiednio oznaczona, np. Cherry Brandy – brandy wiśniowa itp.

    Alembik służył też do destylowania bez wody różnych cieczy.

    Skraplanie mieszaniny w odbieralniku jest sprawniejsze, gdy odbieralnik polewa się zimną wodą. Z czasem to pierwotne rozwiązanie zastąpiono chłodnicą na przewodzie łączącym alembik z odbieralnikiem.

    Alembikiem również nazywana była dawniej, przygotowywana w domu, wódka której składnikami są spirytus, woda i mocno przepalony (prawie przypalony) cukier. Teraz tę wódkę nazywa się "przepalanką" lub "przypalanką".

    Retorta – okrągłe naczynie szklane z długą szyjką pełniącą funkcję chłodnicy, używane niegdyś w laboratoriach do destylacji. Wykonanie ze szkła i brak połączeń zapewnia dużą odporność chemiczną i umożliwia destylację cieczy żrących. Obecnie zamiast retort używa się szlifowe zestawy do destylacji.Destylacja z parą wodną – destylacja z użyciem strumienia nasyconej lub przegrzanej pary wodnej, prowadząca do otrzymywania kondensatów dwufazowych (faza wodna i organiczna), odbieranych w temperaturze niższej od temperatury wrzenia najniżej wrzącego składnika mieszaniny (zobacz heteroazeotrop).

    Alembik wykorzystywany jest również w destylacji wina. W wyniku tego procesu otrzymać można np. koniak, winiak czy brandy oraz inne destylaty owocowe, np. calvados czy rakiję.

    Uproszczony alembik w formie jednoczęściowego naczynia to retorta.

    Przypisy[ | edytuj kod]

    1. Jastrow J., History of human error, 1936, s. 175.
    2. Discovery of Alcohol and Distillation, Berthelot P., Popular Science Monthly, May 1893


    Kolba – podstawowe naczynie laboratoryjne, które służy do prowadzenia reakcji chemicznych, przechowywania odczynników, destylacji i wielu innych procesów prowadzonych z ciekłymi materiałami.Dżabir Ibn Hajjan (arab. جابر بن حیان, w średniowiecznej Europie znany jako Geber; ur. ok. 720 w Tusie, Persja; zm. ok. 813 w Kufie w dzisiejszym Iraku) – arabski alchemik i lekarz. Swą działalność prowadził na dworze Haruna ar-Raszida, kalifa Bagdadu.




    Warto wiedzieć że... beta

    Destylacja prosta (destylacja różniczkowa, destylacja kotłowa) – destylacja polegająca na jednorazowym odparowaniu i skropleniu cieczy. Jest to proces okresowy, w którym para powstająca w czasie wrzenia cieczy, zawierająca więcej związków niskowrzących, jest natychmiast odprowadzana z przestrzeni parowania. Powoduje to stopniowe zmiany składu układu gaz-ciecz, czyli obu współistniejących faz. Wskutek zmian składu pary odbierane są frakcje destylatu o różnej temperaturze wrzenia. Metoda nie umożliwia odzyskania składników w postaci czystej. Jest stosowana w przypadkach, gdy ich składniki znacząco różnią się lotnością.
    Wódka – wysokoprocentowy napój alkoholowy (najczęściej od około 40%) składający się z destylatu alkoholowego rozcieńczonego wodą w stosunku ok. 2:3.
    Wydział Chemiczny to jeden z dziewięciu wydziałów Politechniki Gdańskiej kształcący w zakresie nauk technicznych i przyrodniczych.
    Rakija (bułgarska: ракия / rakija, bośniacka rakija, chorwacka rakija, grecka ρακί, macedońska ракија / rakija, serbska pакија / rakija, węgierska pálinka, albańska raki, rumuńska rachiu (pot. răchie), słoweńska žganje, słowacka pálenka, turecka rakı) - ciężki napój alkoholowy zbliżony do brandy lub bimbru, otrzymywany przez destylację przefermentowanych owoców. Popularna w rejonie Bałkanów. Zawartość alkoholu wynosi 40% do 50%, ale domowej produkcji zwykle jest mocniejsza, przeciętnie 50 do 60%. Prepečenica to podwójnie destylowana rakija, z zawartością alkoholu czasami przekraczającą 60%.
    Alchemia – przednaukowa praktyka łącząca elementy zawarte obecnie w chemii, fizyce, sztuce, semiotyce, psychologii, parapsychologii, metalurgii, medycynie, astrologii, mistycyzmie i religii. Wspólnym celem alchemików było odkrycie metody transmutacji ołowiu w złoto (kamień filozoficzny), lekarstwa na wszelkie choroby (panaceum) oraz eliksiru nieśmiertelności. Alchemię można uważać za bezpośredniego przodka współczesnej chemii.
    Chłodnica laboratoryjna to element sprzętu laboratoryjnego, który pełni funkcję skraplacza, czyli urządzenia zamieniającego gaz w ciecz lub rzadziej gaz w ciało stałe.
    Średniowiecze – epoka w historii europejskiej, obejmująca okres między starożytnością a renesansem. Granice czasowe średniowiecza nie są ściśle ustalone. Za początek epoki przyjmuje się okres, w którym cesarstwo zachodniorzymskie chyliło się ku upadkowi. Zwolennicy ścisłej datacji – w zależności od szkoły – za dokładne daty początku średniowiecza podają lata 378, 395 bądź 476. Za koniec epoki uważa się upowszechnienie idei humanistycznych i rozpoczęcie epoki renesansu. Najczęściej w tym przypadku wymieniane są daty ok. 1450 roku oraz lata 1453, 1492, a nawet 1517.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.687 sek.