Aleksy I Wielki Komnen
Przeczytaj także...
Synopa (tur. Sinop, gr. Σινώπη, łac. Sinope) – miasto w północnej Turcji, nad Morzem Czarnym, ośrodek administracyjny ilu Synopa. Port handlowy i rybacki a także kąpielisko morskie. Około 47 tys. mieszkańców. Miasto leży na pograniczu historycznych krain Paflagonii i Pontu, w prowincji Hellespont.Dawid I Komnen (gr. Δαβίδ Κομνηνός – Davidos Komnenos, łac. David Comnenus) (ur. 1184 – zm. 1214) – cesarz Trapezuntu w latach 1204 - 1214. Syn Manuela Komnena, wnuk Andronika I Komnena - cesarza bizantyjskiego. Wraz z bratem Aleksym Komnenem założył Cesarstwo Trapezuntu.
Andronik I Gidos (grec. Ανδρόνικος Α΄ Γίδος, Andronikos I Gidos) – cesarz Trapezuntu od 1 lutego 1222 do 1235.
Synopa (tur. Sinop, gr. Σινώπη, łac. Sinope) – miasto w północnej Turcji, nad Morzem Czarnym, ośrodek administracyjny ilu Synopa. Port handlowy i rybacki a także kąpielisko morskie. Około 47 tys. mieszkańców. Miasto leży na pograniczu historycznych krain Paflagonii i Pontu, w prowincji Hellespont.Dawid I Komnen (gr. Δαβίδ Κομνηνός – Davidos Komnenos, łac. David Comnenus) (ur. 1184 – zm. 1214) – cesarz Trapezuntu w latach 1204 - 1214. Syn Manuela Komnena, wnuk Andronika I Komnena - cesarza bizantyjskiego. Wraz z bratem Aleksym Komnenem założył Cesarstwo Trapezuntu.
Andronik I Gidos (grec. Ανδρόνικος Α΄ Γίδος, Andronikos I Gidos) – cesarz Trapezuntu od 1 lutego 1222 do 1235.
Aleksy I Wielki Komnen (1182-1222) – cesarz Trapezuntu w latach 1204-1222.
Był wnukiem cesarza Bizancjum Andronika I Komnena, synem jego syna Manuela i gruzińskiej księżniczki Rusudan, siostry królowej Tamary. Wychował się w Gruzji. Mięsiąc przed upadkiem Konstantynopola w 1204, Aleksy razem z gruzińskimi wojskami swojej ciotki okupował Trapezunt. Miał wtedy 22 lata.
Język grecki, greka (starogr. dialekt attycki Ἑλληνικὴ γλῶττα, Hellenikè glõtta; nowogr. Ελληνική γλώσσα, Ellinikí glóssa lub Ελληνικά, Elliniká) – język indoeuropejski z grupy helleńskiej, w starożytności ważny język basenu Morza Śródziemnego. W cywilizacji Zachodu zaadaptowany obok łaciny jako język terminologii naukowej, wywarł wpływ na wszystkie współczesne języki europejskie, a także część pozaeuropejskich i starożytnych. Od X wieku p.n.e. zapisywany jest alfabetem greckim. Obecnie, jako język nowogrecki, pełni funkcję języka urzędowego w Grecji i Cyprze. Jest też jednym z języków oficjalnych Unii Europejskiej. Po grecku mówi współcześnie około 15 milionów ludzi. Język grecki jest jedynym językiem z helleńskich naturalnych, który nie wymarł.Encyklopedia kultury bizantyńskiej – specjalistyczny słownik, będący oryginalnym pomysłem polskich bizantynologów. Wydany w 2002 roku.
Dynastia Komnenów była bardzo popularna u wybrzeży Morza Czarnego, z których pochodziła. W 1182 dziadek Andronika miał warownię w Oinaion - pomiędzy Trapezuntem a Synopą. Te trzy miejsca poparły Aleksego, a kiedy on przebywał wciąż w sąsiedztwie Trapezuntu, jego brat - Dawid z pomocą gruzińskich oddziałów i z poparciem lokalnych wielmożów, mianował się panem Pontu i Paflagonii. Zajął też zamek Kastamonou, który miał należeć do przodków Komnenów. Dawid zdobył zachód i wschód (Herakleia Pontike na drodze do Konstantynopola).
Komnenowie – jedna z ostatnich dynastii bizantyjskich panujących w Cesarstwie Bizancjum, a następnie Cesarstwie Trapezuntu.Trabzon (tur. , gr. Τραπεζούντας, dawny Trapezunt, Trebizond, Trebizonda) – miasto w Turcji położone nad Morzem Czarnym, ośrodek prowincji Trabzon, historyczna stolica i główne miasto Pontu. 400 tys. mieszkańców (2006).
Aleksy nadał sobie tytuł cesarza Romanów oraz tytuł Wielkiego Komnena (gr. Megas Komnenos). Ten nowy tytuł Trapezunckiej dynastii miał przetrwać 257 lat - jak napisał Bessarion - najdłużej w historii Bizancjum.
Aleksy poślubił Teodorę Aksouchinę, pochodzącą z trapezunckiej szlachty. Miał z nią dwóch synów i córkę:
Zmarł 1 lutego 1222, po 18 latach rządów. Jego starszy syn Jan zrzekł się korony na rzecz swojego szwagra - Andronika I.
Paflagonia (gr.: Παφλαγονία, Paphlagonίa) – starożytna kraina w północnej części Azji Mniejszej (ob. Turcja) nad południowym brzegiem Morza Czarnego między Bitynią na zachodzie a Pontem na wschodzie. Na południu graniczyła z Frygią (późniejsza Galacja). Według Strabona, geografa greckiego, zachodnią granicą regionu była rzeka Parthenius (ob. Bartın), a wschodnią Halys (ob. Kızılırmak).Pont – kraina historyczna w północno-wschodniej Azji Mniejszej, nadmorska część Kapadocji, w starożytności niezależne królestwo, a następnie prowincja rzymska.
Bibliografia[]
Warto wiedzieć że... beta
Andronik I Komnen (gr. Ανδρόνικος Α’ Κομνηνός, Andronikos I Komnēnos) (ok. 1123 - 12 września 1185 w Konstantynopolu) – cesarz bizantyjski od 1183.
Gruzja (gruz. საქართველო, Sakartwelo) – państwo w Azji na Kaukazie Południowym (Zakaukaziu). Obszar 69,7 tys. km². Graniczy na północy z Rosją, na wschodzie z Azerbejdżanem, a na południu z Armenią i Turcją; zachodnią granicę kraju wyznacza wybrzeże Morza Czarnego. Stolicą Gruzji jest Tbilisi, przy czym od 2012 r. siedzibą parlamentu jest Kutaisi, a sądu konstytucyjnego Batumi.
Manuel I Wielki Komnen, ur. ok. 1218, zm. marzec 1263 – cesarz Trapezuntu od 1238 do marca 1263 roku. Był synem Aleksego I. Manuel był trzykrotnie żonaty. Jego panowanie to okres walki o wpływy w Trapezuncie pomiędzy Seldżukami a Mongołami.
Morze Czarne (w starożytności: gr. Εύξεινος Πόντος, łac. Pontus Euxinus, co znaczy „Morze Gościnne”) – morze śródlądowe rozciągające się pomiędzy Azją Mniejszą na południu, Kaukazem na wschodzie, Niziną Wschodnioeuropejską na północy i Półwyspem Bałkańskim na zachodzie. Wchodzi w skład systemu oceanicznego Oceanu Atlantyckiego.
Cesarstwo Bizantyńskie (w literaturze można też spotkać formę Cesarstwo Bizantyjskie) – termin historiograficzny używany od XIX wieku na określenie greckojęzycznego, średniowiecznego cesarstwa rzymskiego ze stolicą w Konstantynopolu. Używane zamiennie określenie Cesarstwo Wschodniorzymskie jest bardziej popularne w odniesieniu do okresu poprzedzającego upadek Cesarstwa Zachodniorzymskiego. Ze względu na dominację greckiej kultury, języka oraz ludności, Bizancjum było w wielu ówczesnych krajach Europy Zachodniej nazywane "Cesarstwem Greków", podczas gdy dla jego mieszkańców, podobnie jak dla obecnych Greków, było to Cesarstwo Rzymskie (łac. Imperium Romanum, gr. Βασίλειον Ῥωμαίων), a jego cesarze kontynuowali nieprzerwaną sukcesję cesarzy rzymskich. Świat islamu znał Bizancjum pod nazwą Rûm (ar. روم, "ziemia Rzymian"). Greckie słowo ρωμιοσύνη – rzymskość, dla Greków do dziś oznacza greckość. Dlatego nazywanie mieszkańców Cesarstwa przez krzyżowców "Grekami" mogło być dla nich obraźliwe. Zaś pod koniec istnienia Bizancjum określenie "Hellen" przestało oznaczać poganina, a Bizantyńczycy używali go podkreślając dumę ze swej starożytnej greckiej przeszłości.
Jan I Komnen, Jan Wielki Komnen Aksouchin, gr. Ιωάννης Α΄ Μέγας Κομνηνός Αξούχος (zm. 1238) – cesarz Trapezuntu od 1235 r. Najstarszy syn współtwórcy państwa, Aleksego I i Teodory Aksouchiny.
Bessarion OSBM (ur. 2 stycznia 1408, zm. 18 listopada 1472) – grecki duchowny, kardynał, bazylianin. Na chrzcie nadano mu prawdopodobnie imię Basilios, natomiast przypisywanie mu imienia chrzestnego Jan jest według części źródeł błędem.