Albert Finney
Podstrony: 1 [2] [3]
Puchar Volpiego dla najlepszego aktora (wł. Coppa Volpi per la migliore interpretazione maschile) – nagroda przyznawana corocznie na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Wenecji za najlepszą rolę męską spośród filmów konkursu głównego. Wyróżnienie, nazwane na cześć założyciela festiwalu Giuseppe Volpiego, przyznaje międzynarodowe jury. Nazwa i forma nagrody funkcjonuje od trzeciej edycji imprezy, czyli od 1935 - wcześniej przyznawano aktorom Złote Medale. Wielka Brytania, Zjednoczone Królestwo (ang. United Kingdom), Zjednoczone Królestwo Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (ang. United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland) – unitarne państwo wyspiarskie położone w Europie Zachodniej. W skład Wielkiej Brytanii wchodzą: Anglia, Walia i Szkocja położone na wyspie Wielka Brytania oraz Irlandia Północna leżąca w północnej części wyspy Irlandia. Na wyspie tej znajduje się jedyna granica lądowa Zjednoczonego Królestwa z innym państwem – Irlandią. Poza nią, Wielka Brytania otoczona jest przez Ocean Atlantycki na zachodzie i północy, Morze Północne na wschodzie, kanał La Manche na południu i Morze Irlandzkie na zachodzie.
Albert Finney (ur. 9 maja 1936 w Salford, zm. 7 lutego 2019 w Londynie) – brytyjski aktor, reżyser, scenarzysta i producent teatralny, filmowy i telewizyjny. Był laureatem wielu nagród, w tym Złotych Globów i BAFTA. Kiedy w 2000 królowa brytyjska Elżbieta II zaoferowała mu tytuł szlachecki Order Imperium Brytyjskiego, przyznawany obywatelom brytyjskim, którzy przyczynili się do rozsławienia Wielkiej Brytanii na całym świecie, wówczas odrzucił go, uważając, że byłby to przejaw snobizmu.
Życiorys[ | edytuj kod]
Wczesne lata[ | edytuj kod]
Urodził się w Salford, w Lancashire jako syn Alice (z domu Hobson) i Alberta Finneya Sr., bukmachera. Po ukończeniu Tootal Drive Primary School, uczęszczał do Salford Grammar School. Mając 17 lat rozpoczął naukę w Royal Academy of Dramatic Art (dyplom otrzymał w 1955), a trzy lata później po raz pierwszy wystąpił na scenie z Birmingham Repertory Company.
Kariera[ | edytuj kod]
Karierę sceniczną zaczynał w latach 50. XX wieku od występów w teatrze, specjalizując się w szekspirowskich adaptacjach. W 1958, w wieku 22 lat, zadebiutował w londyńskiej sztuce The Party autorstwa Jane Arden, w reżyserii Charlesa Laughtona. Rok potem, w 1958 dostał upragnioną tytułową rolę w tragedii szekspirowskiej Koriolan, zastępując chorego Laurence’a Oliviera.
Jego kinowym debiutem była rola Micka Rice’a w dramacie Tony’ego Richardsona Music-hall (The Entertainer). Potem zagrał przełomową rolę cynicznego robotnika w ekranowym manifeście „młodych gniewnych” Karela Reisza Z soboty na niedzielę (Saturday Night and Sunday Morning, 1960). W ekranizacji klasycznej powieści Henry’ego Fieldinga – komedii przygodowej Przygody Toma Jonesa(Tom Jones, 1963), w reżyserii Tony’ego Richardsona, wystąpił w roli tytułowego bon-vivanta i awanturnika. Kreacja ta przyniosła mu pierwszą nominację do Oscara oraz Puchar Volpiego dla najlepszego aktora na 24. MFF w Wenecji. Był faworytem Davina Leana do tytułowej roli w superprodukcji Lawrence z Arabii (1962), lecz jednak odrzucił propozycję, a rolę zagrał Peter O’Toole.
Po występie w komediodramacie romantycznym Stanleya Donnena Dwoje na drodze (Two for the Road, 1967) u boku Audrey Hepburn, zadebiutował po drugiej stronie kamery komediodramatem Charlie Bubbles (1967), gdzie debiutowała Liza Minelli. Kreacja detektywa Herculesa Poirota w filmie Sidneya Lumeta Morderstwo w Orient Ekspresie (Murder on the Orient Express, 1974) przyniosła kolejną nominację do Oscara. Za rolę w dramacie Garderobiany (The Dresser, 1983) Petera Yatesa otrzymał Srebrnego Niedźwiedzia dla najlepszego aktora na 34. MFF w Berlinie i był po raz trzeci nominowany do Oscara.
W ekranizacji powieści Malcolma Lowry’ego Pod wulkanem (Under the Volcano, 1985) wcielił się w postać Geoffreya Firmina, byłego brytyjskiego konsula w Meksyku, który zmaga się z alkoholizmem i po raz kolejny był nominowany do Oscara. Za drugoplanową kreację prawnika tytułowej bohaterki (Julia Roberts) – Edwarda Masrya w filmie Stevena Soderbergha Erin Brockovich (2000) otrzymał jeszcze jedną nominację do Oscara w kategorii „najlepszy aktor drugoplanowy”.
W dwóch filmach o przygodach Jamesa Bourne’a - Ultimatum Bourne’a i Dziedzictwo Bourne’a - wystąpił jako dr Albert Hirsch, a w filmie o przygodach Jamesa Bonda Skyfall (2012) Sama Mendesa zagrał postać Kincade’a.
Podstrony: 1 [2] [3]