Akwitania

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przejdź do nawigacji Przejdź do wyszukiwania

Akwitania (fr. Aquitaine) – kraina historyczna i dawny region administracyjny we Francji, położony na wybrzeżu atlantyckim w południowo-zachodniej części kraju. Region graniczył z Hiszpanią oraz regionami: Poitou-Charentes, Limousin i Midi-Pireneje.

Périgueux – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Dordogne, położona w krainie historycznej Périgord.Midi-Pireneje (fr. Midi-Pyrénées) – region administracyjny Francji, położony w południowej części kraju, obejmujący środkową część łańcucha Pirenejów oraz położoną bardziej na północ dolinę Garonny. Od południa graniczy z Andorą i Hiszpanią, od zachodu z regionem Akwitania, od północy z Limousin i Owernią a od wschodu z Langwedocją-Roussillon. Stolicą i największym miastem regionu jest Tuluza. Inne większe miasta to: Montauban, Albi, Tarbes, Castres.

W latach 1982–2015 Akwitania stanowiła region administracyjny, z początkiem 2016 roku weszła w skład regionu Nowa Akwitania.

Region dzielił się na pięć departamentów: Dordogne, Żyrondę, Landy, Lot i Garonnę i Pireneje Atlantyckie.

Najważniejszymi miastami obok siedziby Rady Regionalnej – Bordeaux (217,0 tys. mieszk.) – były Pau (79,4), Mérignac (62,5), Pessac (56,6), Bajonna (40,4), Talence (37,5), Anglet (35,5), Mont-de-Marsan (30,7), Agen (30,6), Biarritz (30,3) oraz Périgueux (30,0).

Południową część regionu zamieszkuje mniejszość baskijska.

Biarritz (gask. Biàrritz, bask. Miarritze) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Pireneje Atlantyckie.Wizygoci, Goci zachodni lub Terwingowie (dosł. "leśni ludzie") – lud germański, odłam Gotów. W IV wieku przyjęli arianizm (dzięki Biblii przetłumaczonej przez Wulfilę na język gocki).

Historia[ | edytuj kod]

Nazwa Akwitania wywodzi się z języków celtyckich. Została przyjęta do łaciny jako Aquitania. Autorem jednej z pierwszych wzmianek o tej krainie jest Cezar, który wymienia ją w Commentarii de bello Gallico jako jedną z trzech głównych części Galii. Za czasów Imperium rzymskiego Akwitania była częścią prowincji Gallia. W IV wieku była podzielona na trzy prowincje: Aquitanica prima, Aquitanica secunda i Novempopulanam. Ta ostatnia początkowo obejmowała dziewięć miast. Rozwiązły tryb życia ówczesnych mieszkańców Akwitanii był przedmiotem ostrej krytyki Salwiana. Od 413 we władaniu Wizygotów.

Bitwa nad rzeką Garonna miała miejsce w 732 roku. Bitwa rozegrała się między wojskami arabskimi, dowodzonymi przez gubernatora Al-Andalus, Abd ar-Rahmana Ghafikiego a siłami księstwa Akwitanii, prowadzonymi przez księcia Odona Wielkiego. Walki zakończyły się zwycięstwem Arabów.Al-Andalus (الأندلس) – arabska nazwa Półwyspu Iberyjskiego, nadana przez jego muzułmańskich zdobywców. Odnosi się ona zarówno do emiratu (ok. 750-929) jak i do kalifatu Kordoby (929-1031), a w szczególności do królestw Taify; może być używana również do ogólnego określenia terytoriów pod rządami muzułmanów (711-1492). Podczas powolnego procesu Rekonkwisty, ziemie iberyjskie były stopniowo ponownie zdobywane przez chrześcijan zajmujących północne enklawy, a nazwa "al-Andalus" zaczęła odnosić się tylko do zdominowanych przez islam ziem na południu.

W średniowieczu była księstwem, które wraz ze zmianami władców poszerzała swój obszar o ziemie Poitiers, Owernii, Tuluzy oraz Gaskonii. W roku 507, po bitwie pod Vouillé przeszła pod panowanie Franków. W 732 roku wskutek Bitwy nad Garonną przejściowo pod panowaniem arabskim. Od 781 roku w unii personalnej z Państwem frankijskim pod zwierzchnictwem Karolingów. W XII-XIV wieku pod zwierzchnictwem angielskim, następnie, do czasów współczesnych, część Francji.

Mont-de-Marsan (gask. Lo Mont) to miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Landy.Ocean Atlantycki (Atlantyk) – drugi pod względem wielkości ocean na Ziemi pokrywający około jednej piątej jej powierzchni. Nazwa wywodzi się z mitologii greckiej i oznacza „Morze Atlasa”. Jak napisał Hezjod w swym eposie Prace i dni: „Ojciec Zeus utworzył, na krańcach zamieszkałego świata, gdzie nie docierają ludzie i nie mieszkają bogowie nieśmiertelni, otoczone pełnym głębokich wirów oceanem Wyspy Błogosławione, gdzie życie toczy się bez mozołu i smutku”. Oficjalna polska nazwa tego oceanu, zatwierdzona przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych brzmi Ocean Atlantycki.


Podstrony: 1 [2] [3]




Warto wiedzieć że... beta

Bitwa pod Vouillé (Campus Vocladeus) w pobliżu Poitiers – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 507 w trakcie wojny Franków z Wizygotami. Miejsce bitwy jest dzisiaj kwestią sporną (według najnowszych badań jest nim rejon dzisiejszego Voulon - Campus Vocladeus). Zwolennicy umiejscawiania bitwy pod Vouillé stosują też średniowieczną nazwę Vouglé.
Państwo frankijskie (łac. Regnum Francorum) – początkowo plemienne państwo Franków, następnie jedno z najsilniejszych państw we wczesnośredniowiecznej Europie. W 800 roku na jego bazie utworzone zostało odnowione Cesarstwo Karola I Wielkiego.
Landy – brydżowa konwencja licytacyjna, jedna z wielu form obrony po otwarciu przeciwnika 1BA, opracowana przez Alvina Landy. Według tej konwencji, wejście 2♣ pokazuje oba kolory starsze.
Mérignac – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Żyronda.
Departament (fr. département) – jednostka podziału administracyjnego Francji, którego odpowiednikiem mógłby być powiat w Polsce, aczkolwiek rola departamentu w systemie administracyjnym jest o wiele bardziej znacząca. Na czele administracji departamentu stoi prefekt, reprezentant władzy centralnej, oraz rada generalna (conseil général) wybierana w głosowaniu powszechnym i bezpośrednim. Departamenty dzielą się na mniejsze okręgi arrondissement, na czele których stoją podprefekci. W latach 70. departamenty zostały połączone w większe zgrupowania – regiony – które obejmują od 2 do 8 departamentów.
Dordogne - francuski departament położony w regionie Akwitania. Departament oznaczony jest liczbą 24. Jego nazwa pochodzi od przepływającej przez departament rzeki Dordogne.
Podstawy współczesnego podziału administracyjnego Francji ukształtowały się w okresie rewolucji francuskiej. Zniesiono wówczas podział na prowincje i wprowadzono departamenty. W tym samym czasie pojawiły się także francuskie gminy, nieco później kantony i arrondissements. Najwyższy stopień tego podziału - regiony - wprowadzono dopiero w 2. połowie XX wieku. Jednocześnie od końca XIX wieku podejmowano nieudane próby ograniczenia nadmiernej liczby gmin. Ostatecznie nacisk kładzie się teraz bardziej na współpracę gmin, która przyjmuję formę związków międzygminnych bądź terytoriów zwanych pays.

Reklama