• Artykuły
  • Forum
  • Ciekawostki
  • Encyklopedia

    • Akwitania

    Przeczytaj także...
    Agen – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Lot-et-Garonne.Tytoń (Nicotiana L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny psiankowatych. Nazwa rodzaju pochodzi z tur. "tütün", w staropolszczyźnie i gwarowo "tytuń". Gatunkiem typowym jest Nicotiana tabacum L.. Do tego rodzaju należy 67 gatunków pochodzących z obydwu Ameryk oraz z Australii. Obecnie uprawiane są też w wielu innych rejonach świata. Rośliny jednoroczne, dwuletnie, byliny lub krzewy.
    Périgueux – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Dordogne, położona w krainie historycznej Périgord.

    Akwitania (fr. Aquitaine) – kraina historyczna i dawny region administracyjny we Francji, położony na wybrzeżu atlantyckim w południowo-zachodniej części kraju. Region graniczył z Hiszpanią oraz regionami: Poitou-Charentes, Limousin i Midi-Pireneje.

    W latach 1982–2015 Akwitania stanowiła region administracyjny, z początkiem 2016 roku weszła w skład regionu Nowa Akwitania.

    Midi-Pireneje (fr. Midi-Pyrénées) – region administracyjny Francji, położony w południowej części kraju, obejmujący środkową część łańcucha Pirenejów oraz położoną bardziej na północ dolinę Garonny. Od południa graniczy z Andorą i Hiszpanią, od zachodu z regionem Akwitania, od północy z Limousin i Owernią a od wschodu z Langwedocją-Roussillon. Stolicą i największym miastem regionu jest Tuluza. Inne większe miasta to: Montauban, Albi, Tarbes, Castres.Biarritz (gask. Biàrritz, bask. Miarritze) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Pireneje Atlantyckie.

    Region dzielił się na pięć departamentów: Dordogne, Żyrondę, Landy, Lot i Garonnę i Pireneje Atlantyckie.

    Najważniejszymi miastami obok siedziby Rady Regionalnej – Bordeaux (217,0 tys. mieszk.) – były Pau (79,4), Mérignac (62,5), Pessac (56,6), Bajonna (40,4), Talence (37,5), Anglet (35,5), Mont-de-Marsan (30,7), Agen (30,6), Biarritz (30,3) oraz Périgueux (30,0).

    Południową część regionu zamieszkuje mniejszość baskijska.

    Wizygoci, Goci zachodni lub Terwingowie (dosł. "leśni ludzie") – lud germański, odłam Gotów. W IV wieku przyjęli arianizm (dzięki Biblii przetłumaczonej przez Wulfilę na język gocki).Bitwa nad rzeką Garonna miała miejsce w 732 roku. Bitwa rozegrała się między wojskami arabskimi, dowodzonymi przez gubernatora Al-Andalus, Abd ar-Rahmana Ghafikiego a siłami księstwa Akwitanii, prowadzonymi przez księcia Odona Wielkiego. Walki zakończyły się zwycięstwem Arabów.

    Historia[ | edytuj kod]

    Nazwa Akwitania wywodzi się z języków celtyckich. Została przyjęta do łaciny jako Aquitania. Autorem jednej z pierwszych wzmianek o tej krainie jest Cezar, który wymienia ją w Commentarii de bello Gallico jako jedną z trzech głównych części Galii. Za czasów Imperium rzymskiego Akwitania była częścią prowincji Gallia. W IV wieku była podzielona na trzy prowincje: Aquitanica prima, Aquitanica secunda i Novempopulanam. Ta ostatnia początkowo obejmowała dziewięć miast. Rozwiązły tryb życia ówczesnych mieszkańców Akwitanii był przedmiotem ostrej krytyki Salwiana. Od 413 we władaniu Wizygotów.

    Al-Andalus (الأندلس) – arabska nazwa Półwyspu Iberyjskiego, nadana przez jego muzułmańskich zdobywców. Odnosi się ona zarówno do emiratu (ok. 750-929) jak i do kalifatu Kordoby (929-1031), a w szczególności do królestw Taify; może być używana również do ogólnego określenia terytoriów pod rządami muzułmanów (711-1492). Podczas powolnego procesu Rekonkwisty, ziemie iberyjskie były stopniowo ponownie zdobywane przez chrześcijan zajmujących północne enklawy, a nazwa "al-Andalus" zaczęła odnosić się tylko do zdominowanych przez islam ziem na południu.Mont-de-Marsan (gask. Lo Mont) to miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Landy.

    W średniowieczu była księstwem, które wraz ze zmianami władców poszerzała swój obszar o ziemie Poitiers, Owernii, Tuluzy oraz Gaskonii. W roku 507, po bitwie pod Vouillé przeszła pod panowanie Franków. W 732 roku wskutek Bitwy nad Garonną przejściowo pod panowaniem arabskim. Od 781 roku w unii personalnej z Państwem frankijskim pod zwierzchnictwem Karolingów. W XII-XIV wieku pod zwierzchnictwem angielskim, następnie, do czasów współczesnych, część Francji.

    Ocean Atlantycki (Atlantyk) – drugi pod względem wielkości ocean na Ziemi pokrywający około jednej piątej jej powierzchni. Nazwa wywodzi się z mitologii greckiej i oznacza „Morze Atlasa”. Jak napisał Hezjod w swym eposie Prace i dni: „Ojciec Zeus utworzył, na krańcach zamieszkałego świata, gdzie nie docierają ludzie i nie mieszkają bogowie nieśmiertelni, otoczone pełnym głębokich wirów oceanem Wyspy Błogosławione, gdzie życie toczy się bez mozołu i smutku”. Oficjalna polska nazwa tego oceanu, zatwierdzona przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych brzmi Ocean Atlantycki.Bitwa pod Vouillé (Campus Vocladeus) w pobliżu Poitiers – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 507 w trakcie wojny Franków z Wizygotami. Miejsce bitwy jest dzisiaj kwestią sporną (według najnowszych badań jest nim rejon dzisiejszego Voulon - Campus Vocladeus). Zwolennicy umiejscawiania bitwy pod Vouillé stosują też średniowieczną nazwę Vouglé.

    Gospodarka[ | edytuj kod]

    Jeden z głównych w kraju ośrodków uprawy winorośli i tytoniu. Ponadto uprawia się pszenicę i kukurydzę oraz hoduje się bydło i drób.

    Wydobycie gazu ziemnego w Lacq. Przemysł petrochemiczny, lotniczy (w Bordeaux i Anglet), drzewny (Landy) oraz winiarski. Niedaleko miasta Blaye, w gminie Braud-et-Saint-Louis, na brzegu Żyrondy, około 45 km od Bordeaux znajduje się elektrownia jądrowa Blayais.

    Duże znaczenie ma też turystyka.

    Państwo frankijskie (łac. Regnum Francorum) – początkowo plemienne państwo Franków, następnie jedno z najsilniejszych państw we wczesnośredniowiecznej Europie. W 800 roku na jego bazie utworzone zostało odnowione Cesarstwo Karola I Wielkiego.Landy – brydżowa konwencja licytacyjna, jedna z wielu form obrony po otwarciu przeciwnika 1BA, opracowana przez Alvina Landy. Według tej konwencji, wejście 2♣ pokazuje oba kolory starsze.

    Na terenie Akwitanii znajdują się dwa parki regionalne (Regionalny Park Przyrody Landów Gaskonii i Park Regionalny Périgord-Limousin) i park narodowy (Park Narodowy Pirenejów). Najważniejsze rzeki na tym terenie to Garonna, Dordogne, Adour.

    Akwitania jako prowincja Imperium rzymskiego

    Zobacz też[ | edytuj kod]

  • władcy Akwitanii
  • plemiona celtyckie

    • Przypisy[ | edytuj kod]

    1. INED: Régions et départements (fr.). [dostęp 6 sierpnia 2013].
    2. Salwian z Marsylii, O rządach Boga 7:8-22, UKSW Warszawa 2010, przyp. 483, s. 223.
    3. Benedykt Zientara: Historia powszechna średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2006, s. 117,118. ISBN 978-83-7436-092-0.

    Linki zewnętrzne[ | edytuj kod]

  • Turystyka w Akwitanii
  • chateau de Roquetaillade
    • Mérignac – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Żyronda.Departament (fr. département) – jednostka podziału administracyjnego Francji, którego odpowiednikiem mógłby być powiat w Polsce, aczkolwiek rola departamentu w systemie administracyjnym jest o wiele bardziej znacząca. Na czele administracji departamentu stoi prefekt, reprezentant władzy centralnej, oraz rada generalna (conseil général) wybierana w głosowaniu powszechnym i bezpośrednim. Departamenty dzielą się na mniejsze okręgi arrondissement, na czele których stoją podprefekci. W latach 70. departamenty zostały połączone w większe zgrupowania – regiony – które obejmują od 2 do 8 departamentów.



    w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

    Warto wiedzieć że... beta

    Dordogne - francuski departament położony w regionie Akwitania. Departament oznaczony jest liczbą 24. Jego nazwa pochodzi od przepływającej przez departament rzeki Dordogne.
    Podstawy współczesnego podziału administracyjnego Francji ukształtowały się w okresie rewolucji francuskiej. Zniesiono wówczas podział na prowincje i wprowadzono departamenty. W tym samym czasie pojawiły się także francuskie gminy, nieco później kantony i arrondissements. Najwyższy stopień tego podziału - regiony - wprowadzono dopiero w 2. połowie XX wieku. Jednocześnie od końca XIX wieku podejmowano nieudane próby ograniczenia nadmiernej liczby gmin. Ostatecznie nacisk kładzie się teraz bardziej na współpracę gmin, która przyjmuję formę związków międzygminnych bądź terytoriów zwanych pays.
    Pireneje Atlantyckie (fr. Pyrénées-Atlantiques [pirene(z)atlɑ̃ˈtik], gask. Pirenèus-Atlantics, bask. Pirinio-Atlantiarrak lub Pirinio-Atlantikoak) – francuski departament, położony w regionie Nowa Akwitania. Utworzony został podczas rewolucji francuskiej 4 marca 1790. Departament oznaczony jest liczbą 64.
    Elektrownia jądrowa – obiekt przemysłowo-energetyczny (elektrownia cieplna), wytwarzający energię elektryczną poprzez wykorzystanie energii pochodzącej z rozszczepienia jąder atomów, najczęściej uranu (uranu naturalnego lub nieco wzbogaconego w izotop U), w której ciepło konieczne do uzyskania pary wodnej, jest otrzymywane z reaktora jądrowego.
    Język francuski (fr. langue française lub français) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ok. 80 mln ludzi: ok. 65 mln Francuzów, ok. 4,5 mln Belgów (czyli 42%), ok. 1,5 mln Szwajcarów (czyli 20%), a także ok. 8 mln mieszkańców kanadyjskich prowincji Québec, Ontario i Nowy Brunszwik. Ok. 201 milionów osób na całym świecie używa francuskiego jako języka głównego (oszacowanie z 2009 r. według Organisation mondiale de la Francophonie), a 72 miliony jako drugiego języka codziennego (w tym krajach Maghrebu). Wiele z tych osób mieszka w krajach, w których francuski jest jednym z języków urzędowych, bądź powszechnie używanych (54 kraje). Paradoksalnie, w Algierii, Maroku, i Tunezji, gdzie nie ma statusu języka urzędowego, jest bardziej rozpowszechniony niż w wielu krajach Czarnej Afryki, w których jest jedynym językiem urzędowym.
    Języki celtyckie - grupa językowa w obrębie języków indoeuropejskich. Wiele języków z tej grupy wymarło. Współcześnie grupa ta jest reprezentowana przez języki: iryjski (irlandzki), szkocki (gaelicki), walijski i bretoński. Również te języki zagrożone są wymarciem, dlatego też prowadzone są działania na rzecz ich zachowania. Posługuje się nimi około 1,3 mln mówiących.
    Library of Congress Control Number (LCCN) – numer nadawany elementom skatalogowanym przez Bibliotekę Kongresu wykorzystywany przez amerykańskie biblioteki do wyszukiwania rekordów bibliograficznych w bazach danych i zamawiania kart katalogowych w Bibliotece Kongresu lub u innych komercyjnych dostawców.

    Reklama

    Czas generowania strony: 0.029 sek.