Akwitania

Przeczytaj także...
Agen – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Lot-et-Garonne.Tytoń (Nicotiana L.) – rodzaj roślin zielnych z rodziny psiankowatych. Nazwa rodzaju pochodzi z tur. "tütün", w staropolszczyźnie i gwarowo "tytuń". Gatunkiem typowym jest Nicotiana tabacum L.. Do tego rodzaju należy 67 gatunków pochodzących z obydwu Ameryk oraz z Australii. Obecnie uprawiane są też w wielu innych rejonach świata. Rośliny jednoroczne, dwuletnie, byliny lub krzewy.
Périgueux – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Dordogne, położona w krainie historycznej Périgord.

Akwitania (fr. Aquitaine) – kraina historyczna i region administracyjny we Francji, położony na wybrzeżu atlantyckim w południowo-zachodniej części kraju. Graniczy z Hiszpanią oraz regionami: Poitou-Charentes, Limousin i Midi-Pyrénées. Dzieli się na pięć departamentów: Dordogne, Gironde, Landes, Lot-et-Garonne i Pyrénées-Atlantiques.

Midi-Pireneje (fr. Midi-Pyrénées) – region administracyjny Francji, położony w południowej części kraju, obejmujący środkową część łańcucha Pirenejów oraz położoną bardziej na północ dolinę Garonny. Od południa graniczy z Andorą i Hiszpanią, od zachodu z regionem Akwitania, od północy z Limousin i Owernią a od wschodu z Langwedocją-Roussillon. Stolicą i największym miastem regionu jest Tuluza. Inne większe miasta to: Montauban, Albi, Tarbes, Castres.Biarritz (gask. Biàrritz, bask. Miarritze) – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania, w departamencie Pireneje Atlantyckie.

Najważniejszymi miastami obok siedziby Rady Regionalnej – Bordeaux (217,0 tys. mieszk.) – są Pau (79,4), Mérignac (62,5), Pessac (56,6), Bajonna (40,4), Talence (37,5), Anglet (35,5), Mont-de-Marsan (30,7), Agen (30,6), Biarritz (30,3) oraz Périgueux (30,0).

W południowej części regionu zamieszkuje mniejszość baskijska.

Wizygoci, Goci zachodni lub Terwingowie (dosł. "leśni ludzie") – lud germański, odłam Gotów. W IV wieku przyjęli arianizm (dzięki Biblii przetłumaczonej przez Wulfilę na język gocki).Mont-de-Marsan (gask. Lo Mont) to miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Landy.

Spis treści

Historia[]

Nazwa Akwitania wywodzi się z języków celtyckich. Została przyjęta do łaciny jako Aquitania. Autorem jednej z pierwszych wzmianek o tej krainie jest Cezar, który wymienia ją w Commentarii de bello Gallico jako jedną z trzech głównych części Galii. Za czasów Imperium rzymskiego Akwitania była częścią prowincji Gallia. W IV wieku była podzielona na trzy prowincje: Aquitanica prima, Aquitanica secunda i Novempopulanam. Ta ostatnia początkowo obejmowała dziewięć miast. Rozwiązły tryb życia ówczesnych mieszkańców Akwitanii był przedmiotem ostrej krytyki Salwiana. Od 413 we władaniu Wizygotów. W roku 507, po bitwie pod Vouillé przeszła pod panowanie Franków. W średniowieczu była księstwem, które wraz ze zmianami władców poszerzała swój obszar o ziemie Poitiers, Owernii, Tuluzy oraz Gaskonii.

Ocean Atlantycki (Atlantyk) – drugi pod względem wielkości ocean na Ziemi pokrywający około jednej piątej jej powierzchni. Nazwa wywodzi się z mitologii greckiej i oznacza „Morze Atlasa”. Jak napisał Hezjod w swym eposie Prace i dni: „Ojciec Zeus utworzył, na krańcach zamieszkałego świata, gdzie nie docierają ludzie i nie mieszkają bogowie nieśmiertelni, otoczone pełnym głębokich wirów oceanem Wyspy Błogosławione, gdzie życie toczy się bez mozołu i smutku”. Oficjalna polska nazwa tego oceanu, zatwierdzona przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych brzmi Ocean Atlantycki.Bitwa pod Vouillé (Campus Vocladeus) w pobliżu Poitiers – starcie zbrojne, które miało miejsce w roku 507 w trakcie wojny Franków z Wizygotami. Miejsce bitwy jest dzisiaj kwestią sporną (według najnowszych badań jest nim rejon dzisiejszego Voulon - Campus Vocladeus). Zwolennicy umiejscawiania bitwy pod Vouillé stosują też średniowieczną nazwę Vouglé.

Gospodarka[]

Jeden z głównych w kraju ośrodków uprawy winorośli i tytoniu. Ponadto uprawia się pszenicę i kukurydzę oraz hoduje się bydło i drób.

Wydobycie gazu ziemnego w Lacq. Przemysł petrochemiczny, lotniczy (w Bordeaux i Anglet), drzewny (Landy) oraz winiarski. Niedaleko miasta Blaye, w gminie Braud-et-Saint-Louis, na brzegu Żyrondy, około 45 km od Bordeaux znajduje się elektrownia jądrowa Blayais.

Duże znaczenie ma też turystyka.

Landy – brydżowa konwencja licytacyjna, jedna z wielu form obrony po otwarciu przeciwnika 1BA, opracowana przez Alvina Landy. Według tej konwencji, wejście 2♣ pokazuje oba kolory starsze.Mérignac – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Żyronda.

Na terenie Akwitanii znajdują się dwa parki regionalne (Regionalny Park Przyrody Landów Gaskonii i Park Regionalny Périgord-Limousin) i park narodowy (Park Narodowy Pirenejów). Najważniejsze rzeki na tym terenie to Garonna, Dordogne, Adour.

Akwitania jako prowincja Imperium rzymskiego

Zobacz też[]

Władcy Akwitanii

Przypisy

INED: Régions et départements (fr.). [dostęp 6 sierpnia 2013].
Salwian z Marsylii, O rządach Boga 7:8-22, UKSW Warszawa 2010, przyp. 483, s. 223.
Benedykt Zientara: Historia powszechna średniowiecza. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2006, s. 117,118. ISBN 978-83-7436-092-0.

Linki zewnętrzne[]

Turystyka w Akwitanii

chateau de Roquetaillade

Departament (fr. département) – jednostka podziału administracyjnego Francji, którego odpowiednikiem mógłby być powiat w Polsce, aczkolwiek rola departamentu w systemie administracyjnym jest o wiele bardziej znacząca. Na czele administracji departamentu stoi prefekt, reprezentant władzy centralnej, oraz rada generalna (conseil général) wybierana w głosowaniu powszechnym i bezpośrednim. Departamenty dzielą się na mniejsze okręgi arrondissement, na czele których stoją podprefekci. W latach 70. departamenty zostały połączone w większe zgrupowania – regiony – które obejmują od 2 do 8 departamentów.Dordogne - francuski departament położony w regionie Akwitania. Departament oznaczony jest liczbą 24. Jego nazwa pochodzi od przepływającej przez departament rzeki Dordogne.

w oparciu o Wikipedię (licencja GFDL, CC-BY-SA 3.0, autorzy, historia, edycja)

Warto wiedzieć że... beta

Elektrownia jądrowa – obiekt przemysłowo-energetyczny (elektrownia cieplna), wytwarzający energię elektryczną poprzez wykorzystanie energii pochodzącej z rozszczepienia jąder atomów, najczęściej uranu (uranu naturalnego lub nieco wzbogaconego w izotop U), w której ciepło konieczne do uzyskania pary wodnej, jest otrzymywane z reaktora jądrowego.

Język francuski (fr. langue française lub français) – język pochodzenia indoeuropejskiego z grupy języków romańskich. Jako językiem ojczystym posługuje się nim ok. 80 mln ludzi: ok. 65 mln Francuzów, ok. 4,5 mln Belgów (czyli 42%), ok. 1,5 mln Szwajcarów (czyli 20%), a także ok. 8 mln mieszkańców kanadyjskich prowincji Québec, Ontario i Nowy Brunszwik. Ok. 201 milionów osób na całym świecie używa francuskiego jako języka głównego (oszacowanie z 2009 r. według Organisation mondiale de la Francophonie), a 72 miliony jako drugiego języka codziennego (w tym krajach Maghrebu). Wiele z tych osób mieszka w krajach, w których francuski jest jednym z języków urzędowych, bądź powszechnie używanych (54 kraje). Paradoksalnie, w Algierii, Maroku, i Tunezji, gdzie nie ma statusu języka urzędowego, jest bardziej rozpowszechniony niż w wielu krajach Czarnej Afryki, w których jest jedynym językiem urzędowym.

Języki celtyckie - grupa językowa w obrębie języków indoeuropejskich. Wiele języków z tej grupy wymarło. Współcześnie grupa ta jest reprezentowana przez języki: iryjski (irlandzki), szkocki (gaelicki), walijski i bretoński. Również te języki zagrożone są wymarciem, dlatego też prowadzone są działania na rzecz ich zachowania. Posługuje się nimi około 1,3 mln mówiących.

Kukurydza zwyczajna (Zea mays) – gatunek rośliny jednorocznej z rodziny wiechlinowatych. Należy do zbóż. Pochodzi z Meksyku. Nie występuje w formie dzikiej. Największymi producentami są Stany Zjednoczone, Chiny i Brazylia.

Tuluza (fr. Toulouse, oks. Tolosa) – miejscowość i gmina we Francji, stolica regionu Midi-Pyrénées, w departamencie Górna Garonna, nad rzeką Garonną.

Pau – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Pyrénées-Atlantiques.

Anglet – miejscowość i gmina we Francji, w regionie Akwitania-Limousin-Poitou-Charentes, w departamencie Pyrénées-Atlantiques.