Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8]
Reforma administracyjna Polski (1975) – reforma zmieniająca podział administracyjny Polski, wraz z którą porzucono trójstopniowy podział administracyjny kraju (województwo – powiat – gmina) i zastąpiono go nowym, dwustopniowym podziałem (województwo – gmina), obowiązującym od 1 czerwca 1975 do 31 grudnia 1998.Opera Nova – teatr operowy, pełniący również rolę teatru muzycznego, zlokalizowany w Bydgoszczy, założony w 1956 r., upaństwowiony w 1960 r. Jest jedną z 10 scen operowych w Polsce oraz jedynym tego typu teatrem na terenie województwa kujawsko-pomorskiego. Budynek Opery mieści również Regionalne Centrum Kongresowe, a od 2010 r. użycza także scenę kameralną Bydgoskiemu Teatrowi Lalek Buratino.
Akademia Muzyczna im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy – polska państwowa uczelnia muzyczna kształcąca dyplomowanych artystów muzyków – instrumentalistów, wokalistów, dyrygentów, kompozytorów, teoretyków, pedagogów, reżyserów dźwiękowych, aranżerów, animatorów kultury, z tytułem licencjata, magistra sztuki oraz doktora sztuki. Edukacja obejmuje muzykę klasyczną, jazzową, rozrywkową, estradową i kościelną. Rektorem uczelni jest prof. Elżbieta Wtorkowska (2020–2024).
Geneza uczelni sięga 1974 r. Jej struktura organizacyjna oraz nazwa była zmieniana trzykrotnie:
Historia[ | edytuj kod]
Tradycje przedwojenne[ | edytuj kod]
Powołanie w Bydgoszczy wyższej uczelni muzycznej było uwieńczeniem wieloletnich tradycji muzycznych Bydgoszczy, gdyż zinstytucjonalizowane nauczanie przyszłych artystów-muzyków rozpoczęło się tutaj u początków XX wieku. Poprzedziło je w czasach staropolskich nauczanie muzyki w miejscowej szkole parafialnej oraz szkołach klasztornych: karmelitów (szkoła 7-letnia) i jezuitów (bursa muzyczna dla chłopców). W 1904 r. Arnold Schattschneider (dyrygent) i Wilhelm von Winterfeld (skrzypek, dyrygent, kompozytor) założyli Bydgoskie Konserwatorium Muzyczne (ówczesna nazwa Bromberger Konservatorium für Musik), które prowadziło swą działalność do 1945 r.
Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości, w Bydgoszczy rozwijać się zaczęło polskie szkolnictwo muzyczne. W latach 1925–1927 istniał Miejski Instytut Muzyczny, który stanowił podwalinę rozwoju polskiego szkolnictwa muzycznego. Szczególną rolę odegrało Miejskie Konserwatorium Muzyczne założone w 1927 r. przez profesora Konserwatorium w Poznaniu Zdzisława Jahnke. Polskie Konserwatorium Jahnkego, podobnie jak niemieckie Konserwatorium Winterfefda, prowadziło nauczanie muzyki na trzech kursach: niższym, średnim i wyższym (akademickim), a struktura jego obejmowała 8 wydziałów: śpiewu, fortepianu, instrumentów orkiestrowych, muzyki kościelnej i organów, gry zespołowej, seminarium pedagogiczne, teorii, praktycznych przedmiotów dodatkowych.
W okresie międzywojennym Miejskie Konserwatorium Muzyczne zyskało znaczenie wiodącej szkoły muzycznej w mieście nie tylko ze względu na skupienie w jej murach połowy młodzieży uczącej się muzyki, lecz także z uwagi na posiadane uprawnienia akademickie. Oba bydgoskie konserwatoria wykształciły w dwudziestoleciu międzywojennym wielu cenionych muzyków i pedagogów muzyki, m.in. Alfonsa Rezlera (dyrygent, założyciel w 1938 r. Miejskiej Orkiestry Symfonicznej) i Marty Sucheckiej (skrzypaczka, pedagog, matka pierwszego rektora elekta Akademii Muzycznej). Pedagogiem w szkole był m.in. Józef Paderewski (akustyk, matematyk) – brat Ignacego Jana Paderewskiego.
W okresie okupacji hitlerowskiej Miejskie Konserwatorium Muzyczne zostało przekształcone na szkołę niemiecką, zaś Konserwatorium Winterfelda zakończyło swoją działalność w 1944 r. po śmierci jego dyrektora.
Powojenne starania o utworzenie wyższej szkoły muzycznej (1945–1974)[ | edytuj kod]
Po zakończeniu II wojny światowej rozpoczął się proces restytuowania szkolnictwa muzycznego w mieście. W pierwszej kolejności reaktywowało działalność Miejskie Konserwatorium Muzyczne posiadające własny budynek przy ul. Gdańskiej 71, zachowane instrumenty i prawie kompletną kadrę pedagogiczną. W nowej sytuacji społeczno-politycznej szkolnictwo upaństwowiono. W efekcie kilkuletnich przekształceń z Konserwatorium wyłoniła się Podstawowa Szkoła Muzyczna oraz Państwowe Liceum Muzyczne.
Już w 1946 r. bydgoskie środowisko muzyczne rozpoczęło starania o utworzenie w mieście wyższej szkoły muzycznej. Decyzją ministra Stefana Dybowskiego powołano jednak Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną w Sopocie, nie zaś w Bydgoszczy. Jednakże powstałe w latach 50. XX w. w Bydgoszczy instytucje muzyczne: Filharmonia Pomorska, Studio Operowe, Orkiestra Symfoniczna, szkoły muzyczne I i II stopnia, wzmogły potrzeby miejscowego środowiska odnośnie do wyższego kształcenia muzycznego. Tymczasem nie odnosiły jednak rezultatu starania pedagogów Państwowego Liceum Muzycznego, ani wnioski wystosowane do Ministerstwa Kultury i Sztuki w latach 60. przez dyrektora Filharmonii Pomorskiej Andrzeja Szwalbego i profesora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Gdańsku – Konrada Pałubickiego.
Wobec niemożności utworzenia uczelni, w 1971 r. rektor Wyższej Szkoły Nauczycielskiej doc. Bogdan Głębowicz przedstawił koncepcję utworzenia Wydziału Muzycznego na WSN. Projekt ten został jednak odrzucony przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, a także głównego promotora powołania w Bydgoszczy uczelni muzycznej – Andrzeja Szwalbe, gdyż gwarancję w pełni profesjonalnego wykształcenia zapewniały jedynie wyższe szkoły muzyczne.
Filia Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi (1974–1979)[ | edytuj kod]
Starania o powołanie w Bydgoszczy uczelni muzycznej znalazły poparcie władz centralnych dopiero w lipcu 1974 r., w obliczu działań dyrektora Filharmonii Andrzeja Szwalbe, który zapewnił gotowość wyasygnowania z budżetu swojej instytucji środków finansowych na rozpoczęcie działalności uczelni. To oraz zgoda Senatu i rektora Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi doc. Zenona Płoszaja zadecydowały o utworzeniu z dniem 1 października 1974 r. w Bydgoszczy Filii Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Łodzi.
1 października 1975 r. rozpoczęło zajęcia 25 studentów Wydziału Instrumentalnego kierowanego przez prodziekana wydziału i zarazem kierownika ds. Filii doc. Mirosława Pietkiewicza. Początkowo zajęcia prowadzono w salach Filharmonii Pomorskiej i Zespołu Szkół Muzycznych, a wykłady głosili dojeżdżający z Łodzi profesorowie. Część kadry wywodziła się również z muzyków Orkiestry Symfonicznej i Capelli Bydgostiensis Filharmonii Pomorskiej. W 1976 r. utworzony został kolejny wydział – Wychowanie Muzyczne, a władze wojewódzkie przekazały uczelni doskonale zlokalizowany w „dzielnicy muzycznej” budynek przy ul. Słowackiego (siedzibę Urzędu Powiatowego, zwolnioną po likwidacji powiatów w reformie administracyjnej z 1975 r.), który stał się jej główną siedzibą.
W 1977 r. funkcję kierownika Filii podniesiono do rangi prorektora, a w 1979 r. zamknięto pełny cykl kształcenia w specjalnościach trwających 5 lat na Wydziale Instrumentalnym i 4 lata na Wydziale Wychowania Muzycznego. W kwietniu 1979 r. uczelnia przekazała studentom własny dom akademicki przy ul. Libelta 14. Ogromną pomocą przy budowie bazy materialnej uczelni służył dyrektor Filharmonii Pomorskiej, animator życia kulturalnego Bydgoszczy Andrzej Szwalbe. W latach 1977–1979 wykonano generalny remont budynku przy ul. Słowackiego, przystosowując wnętrza do potrzeb uczelni oraz przyozdabiając je meblami henrykowskimi w stylu polskiego Oświecenia. We wrześniu 1979 r. w obiekcie odbył się ogólnopolski zjazd rektorów szkół artystycznych.
Państwowa Wyższa Szkoła Muzyczna w Bydgoszczy (1979–1981)[ | edytuj kod]
27 listopada 1979 r. rozporządzeniem Rady Ministrów utworzono w Bydgoszczy na bazie filii Państwową Wyższą Szkołę Muzyczną. Jej pierwszym rektorem został doc. Roman Suchecki. Już w 1980 r. uczelnia osiągnęła pełną czterowydziałową strukturę analogiczną do innych uczelni muzycznych w kraju (utworzono dwa brakujące wydziały: Kompozycji i Teorii Muzyki oraz Wydział Wokalno-Aktorski). W tym roku powołano również przy Wydziale Instrumentalnym zaoczne Studium Pedagogiki Instrumentalnej oraz Studio Nagrań (biblioteka funkcjonowała już od lat 70.) W roku akademickim 1979/1980 na uczelni studiowało 120 osób; koncertowała także Akademicka Orkiestra Symfoniczna.
Akademia Muzyczna w Bydgoszczy (od 1981)[ | edytuj kod]
1 grudnia 1981 r. uczelnia została przemianowana na Akademię Muzyczną im. Feliksa Nowowiejskiego, co zakończyło proces jej kształtowania i zrównało pod względem nazewniczym z pozostałymi PWSM w kraju. Na frontonie uczelni umieszczono wówczas łacińską sentencję „Musica spiritus movens” oraz zwieńczono orłem stanisławowskim z koroną.
W latach 80. XX w. trwał proces formowania kadry wykładowców i tworzenia jednostek naukowych. Początkowo zasadniczą część kadry samodzielnych pracowników nauki stanowili pedagodzy dojeżdżający z Łodzi, Poznania, Gdańska, Warszawy i Krakowa. W latach 90. zakończono proces budowania własnej kadry wykładowców, dla której AM w Bydgoszczy była głównym miejscem pracy.
Spełnianie kryteriów kadrowych umożliwiało powoływanie nowych jednostek naukowych oraz dydaktycznych. W 1982 r. rozpoczęły działalność Katedry: Fortepianu, Instrumentów Smyczkowych i Kameralistyki oraz Prowadzenia Zespołów Muzycznych. W 1984 r. powołano Podyplomowe Studium Chórmistrzowskie, w 1987 r. Katedrę Teorii Muzyki i Kompozycji oraz Studium Języków Obcych, w 1989 r. Podyplomowe Studium Emisji Głosu. Lata następne zapisały się powołaniem Pracowni Kultury Muzycznej Pomorza i Kujaw (1990), Katedry Instrumentów Dętych (1991), wydawnictwa uczelnianego (1992), Studium Pedagogicznego (1994), Podyplomowego Studium Instrumentalistyki (1999), Pracowni Muzyki Kościelnej (2003), Zakładu Emisji Głosu (2004), Podyplomowego Studium Wokalistyki (2004), Międzywydziałowego Studium Jazzu i Muzyki Rozrywkowej (2008).
W 1983 r. zakupiono dla celów dydaktycznych oraz na potrzeby domu studenta kompleks budynków u zbiegu ulic Staszica i Kołłątaja. W 1989 r., po trwającej 6 lat modernizacji oddano je do użytku wraz z nową salą koncertową. Jednym z najważniejszych i najtrudniejszych z uwagi na koszty zadań realizowanych przez władze uczelni było wyposażenie sprzęt służący celom dydaktycznym: fortepiany, pianina, organy, instrumenty strunowe, dęte, instrumentarium perkusyjne. Akademia Muzyczna zakupiła najwyższej klasy koncertowe fortepiany firmy Steinway, koncertowe organy i wiele innych cennych instrumentów, a także sprzęt komputerowy pozwalający wykorzystywać osiągnięcia współczesnej techniki dla wprowadzania nowych form kształcenia muzycznego.
W 1996 r. uczelnia uzyskała pełną autonomię w następstwie pozyskania praw do przeprowadzania przewodów doktorskich i habilitacyjnych w dziedzinie sztuki. W okresie 25 lat (1974-1999) Akademię ukończyło 1127 dyplomantów. W 2004 r. kadrę AM stanowiło 133 nauczycieli akademickich, w tym 49 profesorów (33 tytularnych), 25 adiunktów i 13 asystentów. Na uczelni studiowało wówczas 432 osób, w tym 335 na studiach stacjonarnych, 22 – zaocznych i 75 – podyplomowych. W latach 2002–2009 na uczelni wzrosła liczba nauczycieli akademickich ze 120 do 150 osób, w tym profesorów z 45 do 55, zaś liczba studentów wzrosła o 40% do 474 osób.
W 2007 r. uczelnia otrzymała od Opery Nova zabytkowy budynek przy ul. Gdańskiej 20, wzniesiony w 1887 r., nazywany Pomorskim Domem Sztuki. Od tego czasu jest on przekształcany w nowoczesny budynek dydaktyczny z reprezentacyjną salą koncertową. Od 2009 r. AM realizuje europejskie projekty inwestycyjne dotyczące głównie w.w. budynku: modernizację obiektu dla celów dydaktycznych wraz z pierwszym wyposażeniem (dofinansowanie z UE 5,2 mln zł) oraz prace odtworzeniowo-konserwatorskie sali koncertowej oraz elewacji zabytkowego budynku z przywróceniem jej XIX-wiecznego stanu (dofinansowanie z UE 1 mln zł, z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego 3 mln zł).
Celem strategicznym wyznaczonym przez senat Akademii Muzycznej jest przekształcenie w uniwersytet artystyczny. Aby osiągnąć ten cel, konieczne jest zwiększenie liczby samodzielnych pracowników naukowych i uprawnień do doktoryzowania (do 6).
Podstawowe statystyki[ | edytuj kod]
W 2010 r. uczelnia kształciła 474 studentów (w tym 93 na studiach podyplomowych), na 7 kierunkach i kilkunastu specjalnościach. W tym roku na uczelni pracowało 135 nauczycieli akademickich, w tym 55 profesorów, 29 adiunktów i 13 asystentów. Rok akademicki 2018/2019 uczelnia zainaugurowała z 656 studentami, doktorantami i słuchaczami oraz ze 180 nauczycielami akademickimi.
Podstrony: 1 [2] [3] [4] [5] [6] [7] [8]